واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست > احزاب و تشکل ها - بررسی واکنشها به راه اندازی شبکه فارسی بی بی سی هرچند راهاندازی شبکههای خبری فارسی زبان برون مرزی معمولاً با ایفای نقش مستقیم یا غیرمستقیم برخی قدرتهای غربی صورت گرفته و معمولاً با واکنشهای مقامات مسئول کشور مواجه میگردد اما نیمنگاهی به اخبار و گفتهها و نگفتهها درباره بیبیسی فارسی نشان میدهد، حساسیت نسبت به این شبکه تازه تأسیس دارای زمینهها و میزان بیشتر است. از چند ماه پیش که بحث بر سر اضافه شدن یک شبکه فارسی زبان به یکی از غولهای اطلاعرسانی جهان مطرح بود، موافقان و مخالفان آن در ایارن نیز اظهارنظر پیرامون جهتگیریها و اهداف راهاندازی این شبکه را کلید زدند. از یک سو این مقامهای فرهنگی و امنیتی در دولت نهم و مجلس بودند که فعالیتهای احتمالی این شبکه را در تضاد با امنیت و منافع ملی ایران ارزیابی و واژگانی نظیر «براندازی نرم» را به اهداف مدیران بیبیسی و کشورهای غربی نسبت دادند. در مقابل اما برخی فعالان سیاسی و اساتید رسانه بودند که ذات فعالیتهای یک شبکه خبری را در چارچوب منافع کشور یا کشورهای حامی آن دانسته و آن را امری طبیعی قلمداد کردند. آنها در مقابل خواستار این شدند که با توجه به تجربیات مشابه در سالهای گذشته در برخورد با اینگونه شبکهها از روشهای نوین و معمول امروزی جهت تأمین منافع مالی کشورمان بهره گرفته شده و از برخوردهای غیر رسانهای پرهیز شود. به رغم گذشت بیش از دو هفته از آغاز به کار این شبکه که اعلام کرده صرفاً با رویکردی اجتماعی برنامههای خود را روی آنتن میفرستد همچنان مسئولان بخشهای مختلف کشور به انتشار اخباری پیرامون آن بیعلاقه نیستند. حسن سبحانینیا نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در هفته گذشته از چهرههای خبرساز درباره بیبیسی فارسی بود و از دستگیری چند خبرنگار مرتبط با آن سخن گفت. در مقابل اما این علیرضا جمشیدی سخنگوی قوه قضاییه بود که در نشست خبری هفته گذشته خود خبر دستگیری این خبرنگاران را تکذیب کرد امری که ناظران سیاسی را بر درک اهمیت برخورد منطقی و درست دستگاه قضا با این پدیده نوظهور قلمداد کردند. اگرچه محسن اژهای وزیر اطلاعات، فعالیت بیبیسی فارسی را تهدید کننده امنیت نظام لقب داده و محمدحسین صفار هرندی وزیر ارشاد هم، کار این رسانه در ایران را فاقد مجوز، نام نهاد اما چهارشنبه هفته گذشته وزارت ارشاد در یک اطلاعیه، فعالیت بخشی انگلیسی این شبکه در تهران را «قانونی» عنوان کرد. گویا جان لاین رئیس دفتر بیبیسی در تهران تأکید کرده که این دفتر، هیچگونه خدماتی اعم از فیلم، گزارش یا مشاوره به بخش فارسی آن نمیدهد و افرادی که در ایران به عنوان خبرنگار بخش فارسی به تهیه گزارش میپردازند، ارتباطی با دفتر بخش انگلیسی ندارند. در این میان برخی ناظران سیاسی از احتمال شدت گرفتن پخش برنامههای اجتماعی با زمینههای سیاسی در این شبکه با نزدیک شدن به تاریخ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دهم خبر میدهند، امری که بیشک سبب خواهد شد تا بیش از گذشته واکنشهای متقابل فعالان این شبکه و مسئولان بخشهای مختلف دیده و شنیده شود. آزادی رسانهای در داخل برای مقابله با خارج«هرجامعهای که یک رسانه را به عنوان تهدید امنیت ملی تلقی کند، باید آن را نشانه ضعف آن جامعه و وضعیت رسانهای آن تلقی کرد»؛ این بخشی از پاسخ کامبیز نوروزی از فعالان رسانهای و مدرس حقوق مطبوعات در پاسخ به سئوال «خبرآنلاین» است. وی در ادامه به زوایای دیگری از مباحث اخیر پیرامون فعالیت شبکههای خبری ماهوارهای پرداخت: «به عنوان یک واقعیت در دنیای امروز چه دوست داشته باشیم و چه نداشته باشیم، امکانی برای کنترل رسانهها بهخصوص آنهایی که از طریق امواج ماهوارهای اینترنت و رادیو انتشار مییابند وجود ندارد. تجربه ما در ایران نیز حاکی از آن است که امکان چندانی برای مسدود کردن این ارتباط رسانهای متصور نیست و اقداماتی هم که تا به حال صورت گرفته نتیجه خاصی را در برنداشته است. نکته دیگر نیز باید مورد توجه قرار بگیرد در عرصه بینالمللی، این نوع شیوه مقابله با رسانهها به پرستیژ کشور لطمه وارد میکند و در داخل نیز به دلی عدم امکان کنترل این شبکهها اعتبار نهادهایی که درصدد ایجاد محدودیت فیزیکی هستند را مخدوش میکند. هرگاه دستوری صادر شود که قابلیت اجرا نداشته باشد، جایگاه مقامات صادر کننده آن دچار آسیب میشود. گفته میشود یکی از دلایلی که مسئولان دستگاههای مختلف نسبت به فعالیت بیبیسی فارسی واکنش نشان دادهاند، تجربهای است که از عملکرد رسانههایی مانند «صدای آمریکا»، «رادیو فردا» و امثال آن دارند به شکل حرفهای، خط براندازی نرم و تحریک اقوام یا تشکلهای سیاسی را دنبال میکنند. نوروزی در پاسخ به این دغدغهها و اینکه گفته میشود بیبیسی فارسی در تلاش است با استفاده از برخی خبرنگاران حرفهای که در سالهای اخیر در رسانههای ایران فعلایت میکردند، نبض افکار عمومی را در دست بگیرد نیز توضیحاتی را ارائه کرد: «من حتی پای خود را از گمانهزنی در اینباره فراتر می گذارم. حتی اگر اثبات شود که یک رسانه، مقصودی بر خلاف امنیت ملی ما دارد، با این پرسش ابتدایی مواجه خواهیم شد که چه عواملی سبب گرایش مخاطب داخلی به سوی چنین شبکههایی میشود؟ مسأله مهم فعلی، فضای رسانهای داخل کشور است که از حیث گردش آزاد اطلاعات با محدودیتهای بسیاری روبهروست. درحالی که تقاضا برای دریافت اخبار و اطلاعات به شدت افزایش یافته است، محدودیتهای حوزه مطبوعات و نوع اطلاعرسانی«رسانهعمومی» مانع از آن است که رسانههای داخلی که تلاش میکنند در چارچوب قوانین فعالیت کنند، نیاز مخاطبان ایرانی را تأمین نمایند. این امر به گسترش رسانههای خارج ایران کمک زیادی کرده است.» وی با آوردن مثال از ترجیح کالای خارجی به دلیل نامرغوب بودن برخی کالاهای ایرانی، راهکار مقابله با نفوذ شبکههای فارسیزبان برون مرزی را اعتماد به فعالان رسانهای داخل دانست. برخی دیگر از فعالان سیاسی و رسانهای با نظر به اینکه میبایست تنوع سلیقه از رسانههایی که حامی و معتقد به اصل نظام و انقلاب هستند پذیرفته شود، این امر را باعث دوام و استحکام بیشتر کشور و نظام ارزیابی میکنند. این مدرس حقوق مطبوعات هم تنها راه مواجهه منطقی با نفوذ رسانههای برون مرزی را به رسمیت شناختن آزادی و امنیت اصحاب رسانه در چارچوب قوانین موجود که با بیتوجهی مواجه شدهاند ارزیابی کرد: «بدون شک وقتی رسانههای مستقل و مطبوعات شکل بگیرند و فعالیت خود را گسترش دهند، اعتماد مخاطبان داخلی هم افزایش مییابد و ضریب نفوذ رسانههای خارجی به همان میزان کاهش خواهد یافت. مخصوصاً صدا و سیما نیازمند تغییرات جدی است و بعضاً برنامههای آن چه از منظر حرفهای و چه از نظر سیاسی کمجاذبه است. آنچه میتواند نگاه مخاطبان ایرانی به شبکههای خبری یا غیر خبری فارسی زبان ماهوارهای را تغییر دهد، سختگیریهای فیزیکی و موضعگیریهای رسمی نیست. فقط و فقط، توسعه مطبوعات و رسانههای مستقل و تأمین امنیت شغلی آنها، میتواند این موازنه را تغییر دهد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 318]