سيدعبدالاعلي سبزواري؛ فقيه مفسر/ 21 آيت‌الله رحمتي:مرحوم آيت‌الله سبزواري حتي‌المقدور سعي مي‌كرد كه از فتاواي مشهور تجاوز نكند

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: سيدعبدالاعلي سبزواري؛ فقيه مفسر/ 21 آيت‌الله رحمتي:مرحوم آيت‌الله سبزواري حتي‌المقدور سعي مي‌كرد كه از فتاواي مشهور تجاوز نكند
گروه انديشه: مرحوم آيت‌الله سبزواري در فتاواي خود غالبا توجه به نظرات مشهور داشت و مثل اغلب علما، فتواي مشهور پيش ايشان هم تقريبا اعتبار خاصي داشت و حتي‌المقدور سعي مي‌كرد كه از فتاواي مشهور تجاوز نكند.
سرويس انديشه و علم خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، براي گفت‌وگو در باب شخصيت مرحوم آيت‌الله‌العظمي «سيدعبدالاعلي سبزواري»، در مشهد به حضور آيت‌الله «محمد رحمتي»، از مراجع تقليد قم و از شاگردان درس منظومه سيدعبدالاعلي رسيد و در باب شخصيت علمي آن مرحوم با وي به گفت‌وگو نشست.

آيت‌الله رحمتي در بخش قبلي اين گفت‌وگو تأكيد كرد كه آيت‌الله سبزواري در تدريس شرح منظومه مقيد بودند كه قبل از ورود به بحث، چند روايت از «وافي» در اخلاقيات بخوانند و بعد از خواندن اين چند روايت، مشغول تدريس مي‌شدند.
قسمت قبلي را اينجا بخوانيد!

ايكنا: درس فلسفه مرحوم آيت‌الله سبزواري عمومي بود يا خصوصي؟

نه، هر كسي كه مي‌خواست حضور داشته باشد مشكلي نداشت.

ايكنا: معمولا چند نفر حاضر مي‌شدند؟

چهار، پنج نفر بيشتر نبوديم؛ چون فلسفه در نجف مقدار كمي سركوب شده بود و اگر هم افرادي فلسفه مي‌خواندند، بيش از سه يا چهار نفر درس نمي‌دادند، مثلا ما آمديم درس اسفار را پيش مرحوم آقا شيخ صدراي بادكوبه‌اي كه معروف بود در فلسفه وارد است، شروع كنيم. ايشان كه درس را آغاز كرد، جمعيتي حدود 50 تا 60 نفر از فضلاي حوزه مي‌آمدند، نه مبتدي‌ها، بلكه افرادي كه مدت‌ها درس خارج مي‌رفتند. مطالب اسفار هم اوايلش مطالبي بود كه درس خارجي‌ها درك مي‌كنند، و واقعا هم خوب درك مي‌كردند و ايشان هم خوب بيان مي‌كرد، اما خوب يك كارهايي كردند كه مجبور شدند درس را تعطيل كنند. اعلاميه‌هايي پخش كردند و كارهايي كردند كه خلاصه ... . روي اين قسمت درس‌ها نمي‌توانستند آن نشاطي را كه در قم دارد درس فلسفه داشته باشد. درس فلسفه در قم خيلي آزاد است، تعداد شاگردها ممكن است به 50، 60 و 100 تا هم برسد. حالا استاد چه اندازه لياقت داشته باشد، شاگردها چقدر از استاد برداشت داشته باشند، اما نجف اين طور نبود، تقريبا مقداري جنبه مخفيانه و قاچاقي داشت.

ايكنا: مرحوم سبزواري در مباحث منظومه، اول خود متن را مي‌خواندند يا توضيح مي‌دادند و بعد به متن مي‌پرداختند؟

توضيح مي‌دادند و بعد مقداري عبارت را بر مطالبي كه گفتند، تطبيق مي‌كردند. خط به خط نمي‌خواندند، بلكه چند خط كه خوانده مي‌شد، خلاصه‌اش را به ما مي‌گفتند و احتياجي نداشت كه كلمه به كلمه بگويند؛ چون انسان مقداري كه درس خوانده باشد، ديگر احتياج به تطبيق ندارد، مگر جاهايي كه مشكل باشد. ايشان توضيح كه مي‌دادند ما هم مطالباشان را درك مي‌كرديم.

ايكنا: آيا شما از تقريرات فلسفه مرحوم سبزواري چيزي در دست داريد؟

نه، تقريري از منظومه ننوشتم. آن زمان تقرير در فلسفه مرسوم نبود، بلكه تقرير را در فقه و اصول مي‌نوشتند.

ايكنا: ظاهرا ايشان در تفسير «مواهب‌الرحمن»، زماني‌كه به مباحث فلسفي مي‌رسد، آن را نقد مي‌كند.

بله، ايشان مسلط بر فلسفه بود و مرد ملا، دانشمند، متواضع و واردي بود و خلاصه اين‌كه خيلي شيفته ابحاث نبود. مي‌دانست نه اين‌كه باور داشت؛ چون دانستن غير از باور كردن است. خيلي مطالب را انسان مي‌داند ولي باور ندارد و بر آن نقد و نظريه مخالف يا ابداعي دارد و ايشان معلوم بود كه استاد قابلي است.

ايكنا: به غير از شرح منظومه در درس‌هاي ديگر ايشان هم شركت كرديد؟

نه، من فقط منظومه را پيش ايشان خواندم، ولي رفقايي داشتم كه درس سطح را پيش ايشان مي‌رفتند. ما كه نجف مشرف شديم در سطح نمي‌رفتيم، بلكه به درس خارج مي‌رفتيم. به درس مرحوم آيت‌الله شاهرودي بزرگ، مرحوم آقا سيديحيي مدرسي يزدي كه از هم‌بحث‌هاي مرحوم آيت‌الله آملي و از مراجع طراز دوم نجف بود، مرحوم آيت‌الله ميرزا حسن بجنوردي و ... مي‌رفتيم.

ايكنا: آيا آثار مرحوم سبزواري را ديده و در آن‌ها مطالعه‌اي داشتيد؟

تفسير ايشان را كه در 12 جلد چاپ شد، همه را دارم و مهذب‌الاحكام هم خيلي مورد استفاده من است، حتي در مباحث ديات، قصاص و ... اشاره به فرمايش ايشان كرده‌ام و با نقل و نقد، شماره صفحه، جلد و مسئله را هم متذكر شدم.

ايكنا: مهذب‌الاحكام مرحوم سبزواري چه ويژگي‌‌هايي دارد كه شما به آن رجوع داشتيد؟

مهذب‌الاحكام يك دوره فقه كامل است كه ايشان ابداعاتي هم دارد؛ مثلا ايشان مسائل فروع زيادي را متعرض مي‌شود كه كمتر در كتب فقهي ما مي‌توانيم به اين‌ها برخورد كنيم و فروع خيلي به درد بخوري هم هست كه ايشان متعرض مي‌شود؛ مثلا ايشان در يك مسئله، 10 تا 15 وجه عنوان مي‌كند كه ابداع و فكر خود ايشان بوده كه اين‌ها را بحث كرده است.

ايكنا: آيا مرحوم سبزواري فتاواي خلاف مشهور هم دارد؟

نه، غالبا توجه به مشهور دارد. مثل اغلب علما، فتواي مشهور پيش ايشان تقريبا اعتبار خاصي دارد و حتي‌المقدور سعي مي‌كنند كه از فتاواي مشهور تجاوز نكنند.
شنبه 20 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 110]