آينده پژوهشكده بسيج اميدبخش است ترويج فرهنگ دفاع‌مقدس به تغيير رويكرد نياز دارد پژوهش نباشد پيام منتقل نمي‌شود

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: سردار تولايي در ايسنا:/‌١/ آينده پژوهشكده بسيج اميدبخش است ترويج فرهنگ دفاع‌مقدس به تغيير رويكرد نياز دارد پژوهش نباشد پيام منتقل نمي‌شود

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و حماسه

سردار دكتر محمد تولايي، «رييس مركز مطالعات و تحقيقات ارتش 20 ميليوني»( بسيج) از جمله از پژوهشگران و مديران باسابقه سپاه در عرصه علمي است. وي در دوران دفاع‌مقدس به صورت مستمر در جبهه‌ها حضور داشت و در مقطعي نيز به عنوان مسول نيروي انساني قرارگاه خاتم در زماني كه شهيد ميثمي نماينده حضرت امام در اين قرارگاه بود انجام وظيفه كرده است. او با آغاز جنگ تحميلي درس را رها كرد و براي دفاع از كشور عازم جبهه‌هاي نبرد شد.

سردار تولايي با حضور در خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) و بازديد از اين خبرگزاري، در گفت‌وگويي با خبرنگار سرويس فرهنگ و حماسه ايسنا شركت كرد.

ضرورت تأسيس پژوهشكده‌ مطالعات و تحقيقات بسيج

سابقه تأسيس پژوهشكده‌ مطالعات و تحقيقات ارتش 20 ميليوني (بسيج)، به سال‌هاي آخر دفاع‌مقدس برمي‌گردد. آن‌ زمان‌ها به دليل نقش تعيين‌كننده بسيج در دفاع‌مقدس،بحث شناخت ابعاد اين مسأله و مطالعه آن در حوزه‌ مطالعات تطبيقي مطرح بود و بر همين اساس هم بيشتر كارهاي اوليه كه انجام گرفت بيشتر مطالعه برروي ارتش‌هاي مردمي در دنيا بود و اين‌كه يك مطالعه‌ تطبيقي باشد و استفاده كردن از آن. سازماندهي اين كار بسيج در ابتدا در حد يك دفتر، خيلي جمع‌وجور و مختصر بود و به مرور توسعه پيدا كرد.

اين دفتر بعد از مدتي كه در همه‌ نيروهاي مسلح و همين‌طور در نيروي مقاومت بحث خودكفايي دفاعي و تجهيزاتي با يك تغيير مأموريت روبه‌رو شد، مأموريتي به كارهايش اضافه شد و با همين عنوان جهاد خودكفايي مشغول به كار شد. مضاف بر اين عمدتا نيروي مقاومت بسيج يك نيروي انسان‌محور بود. خيلي تجهيزات‌محور نبود مثل نيروي زميني، هوايي و دريايي. يعني مأموريت بسيج خيلي متكي به تجهيزات خاص نبود كه بخواهد كار ويژه‌اي در آن انجام شود. تحقيقات در جنبه‌هاي انساني و دفاعي به تعبيري تحقيقات نرم بيشتر در اين زمينه انجام مي‌گرفت. بر همين اساس مركز مطالعات ارتش 20 ميليوني شكل گرفت. در كنار آن، بحث‌ها و كارها ادامه داشت. به مرور كه پيش مي‌رفتيم بحث سنجش افكار عمومي و نقش افكار عمومي در پديده‌هاي اجتماعي بيشتر مشاهده مي‌شد؛ بنابراين مركز سنجش افكار هم اضافه شد. تا اين‌كه در سال 1380 مقام معظم رهبري در بازديد از نمايشگاه دستاوردهاي بسيج به طور صريح بيان كردند لزومي به تحقيقات صنعتي و مباحث مربوط به جهاد خودكفايي در بسيج وجود ندارد و آن را واگذار كنيد به بخش‌هاي مختلف سپاه مثل نيروي زميني يا ستاد مشترك سپاه. آن‌ها كارهايي كه شما داريد برايتان انجام مي‌دهند شما متمركز بشويد روي تحقيقات نرم و مشخصا توصيه‌ ايشان روي مطالعه تاريخ معاصر بود كه تأكيد داشتند كار شود. بعد از آن ديگر بخش‌هاي صنعتي و تحقيقات صنعتي مأموريتش گرفته شد به جاي آن حمايت از مخترعين و مبتكرين بسيجي جايگزين شد. حدود سال 82 بود كه به جاي آن مركز تحقيقات صنعتي كه وجود داشت. «مركز حمايت از مبتكرين و مخترعين بسيجي» شكل گرفت. بعد از آن به دليل اهميت كمك‌رساني علمي به مجموعه‌ بسيج و اين‌كه ما هرچه پيش مي‌رفتيم موضوع بسيج فراگيرتر، گسترده‌تر و متنوع‌تر مي‌شد اهميت كمك‌رساني علمي به مجموعه‌ مديران بسيج بيشتر مي‌شد و بر همين اساس، ضرورت تشكيل «مركز اطلاع‌رساني و خدمات علمي-پژوهشي» شكل گرفت.

تشكيل سازمان بسيج علمي و كاركردهاي آن

در اواخر سال 82 بود كه پژوهشكده‌ مطالعات و تحقيقات با چهار مركز مطالعات «ارتش 20 ميليوني»، «سنجش افكار»، حمايت از مخترعين و مبتكرين بسيجي» و «اطلاع‌رساني و خدمات علمي-پژوهشي» شكل گرفت. مواضعي كه مقام معظم رهبري در ديدارهاي مختلف با بسيجيان داشتند اين بود كه ضرورت حضور نيروهاي بسيجي در عرصه‌ نهضت نرم‌افزاري، توليد علم، توسعه‌ فناوري، رشد، شكوفايي صنعتي و اقتصادي كشور بود. اين انگيزه كه ما كارهايي بيش از گذشته بتوانيم انجام بدهيم كه زمينه را براي حضور بسيجيان فراهم كنيم زمينه‌ها و انگيزه‌ها براي تشكيل سازمان بسيج علمي را به وجود آورد كه مسووليت مطالعه‌اش به بنده واگذار شد و هيئتي مركب از بسيج اقشار، دانشگاه امام حسين (ع) و ساير مراجع مربوط شكل و يك كار مطالعاتي را حدود يك‌سال انجام داديم و سازمان بسيج علمي با حضور فرمانده كل سپاه و برخي ديگر از مسولان اعلام موجوديت و شروع به كار كرد.

اين سازمان تقريبا همان وظايفي را كه براي مركز حمايت از مخترعين و مبتكرين داشتيم را به شكل ارتقايافته و غني‌شده دنبال مي‌كند. به اين معنا كه ما در بسيج اقشار و متخصصين مانند بسيج اساتيد، بسيج دانشجويي، بسيج دانش‌آموزي، فرهنگيان، مهندسي، جامعه‌ پزشكي، هنرمندان و ... بخش‌ها و مديريت‌هاي علمي و پژوهشي داريم كه فعاليت‌هايي را انجام مي‌دهند. فعاليت‌هاي علمي و پژوهشي دو بخش است: يك بخش كه ناظر به خود سازمان بسيج هست كه از اين به بعد اين كارها و مأموريت‌ها را در پژوهشكده‌ دنبال خواهيم كرد؛يك بعد، بعد بيروني است يعني به تعبيري كمك به توليد علم كشور و توسعه فناوري كشور. كه اين را سازمان بسيج علمي دنبال خواهد كرد.

سازمان بسيج علمي به عنوان مغز يك شبكه گسترده و فراگير علمي پژوهشي بسيج عمل مي‌كند. يعني اين سازمان، تشكل‌هاي علمي پژوهشي موجود در بسيج اقشار را هدايت، هماهنگ‌ و مرتبط‌ با همديگر مي‌كند. به تعبيري مثل نخ تسبيح است كه اين داه‌ها را به هم وصل مي‌كند و تسبيح را شكل مي‌دهد. علاوه بر اين، ارتباط با مجامع علمي بيرون مثل بنياد ملي نخبگان، وزارت علوم، وزارت‌ بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و ساير مراجعي كه مسؤول اين‌كار و مسوول توليد علم و توسعه‌ فناوري كشور هستند از ديگر كارهاي اين سازمان است تا با تعامل، بسيجيان را در اين عرصه فعال كند تا آن‌چه كه ما در دهه‌ چهارم از عمر پربركت نظام مقدس جمهوري اسلامي به آن نياز داريم و آن «توسعه‌ دانايي محور» است تحقق يابد و اميدواريم براي دستيابي و تحقق «چشم‌انداز 20 ساله جمهوري اسلامي» بتوانيم زمينه‌هاي حضور بسيجيان را در اين عرصه فراهم كنيم.

جايگاه دفاع مقدس در مركز مطالعات و تحقيقات بسيج

ما در پژوهشكده به شكل تخصصي به موضوع دفاع مقدس نمي‌پردازيم بلكه به عنوان يكي از موضوعات كار ما در زمينه‌هاي دفاع مقدس وجود دارد و اين سازمان مسوول كار تخصصي روي دفاع مقدس هست. علاوه بر آن، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ سپاه هم به شكل تخصصي به اين موضوع مي‌پردازد. ما در پژوهشكده به شكل تخصصي روي مطالعات بسيج متمركز شديم. از آن‌جايي كه بحث دفاع مقدس يكي از جلوه‌هاي ظهور و بروز فرهنگ بسيجي است از آن زاويه به آن مي‌پردازيم ولي به شكل تخصصي خير.

نحوه‌ انتشار و نتايج تحقيقات مركز

تحقيقات ما به چند شكل منتشر مي‌شود. يك فصلنامه مطالعات بسيج داريم كه تنها فصلنامه تخصصي در حوزه‌ مطالعات بسيج هست كه يك بخش عمده‌اي از تحقيقات علمي ما كه جنبه علمي-پژوهشي دارد، در اين فصلنامه منتشر مي‌شود. بخشي از پروژه‌هاي تحقيقاتي به شكل «تك نگاشت» منتشر مي‌شود يا خود آن محصول پروژه‌ تحقيقاتي منتشر مي‌شود و بخشي از متون و نتايج تحقيقاتي كه ارزش كتاب‌ شدن را دارد با ويراستاري مجددي كه رويش انجام مي‌گيرد به شكل كتاب به بازار كتاب عرضه مي‌شود.

چگونگي كاربرد نتايج تحقيقات

در بحث كاربست نتايج تحقيقات، به چند شيوه عمل مي‌كنيم. يك شيوه‌اش تأثير روي نگرش و بينش فرماندهان ايران و سياست‌گذاراني است كه موضوع مأموريت بسيج است كه با انتشار و ارائه اين نتايج در همايش‌ها و نشست‌هاي علمي و تخصصي،تلاش مي‌شود كه اين تأثيرگذاري روي بينش و رويكرد افراد را بتوانيم با بهره‌گيري از يافته‌هاي تحقيقاتي بگذاريم. يك بخشي از كار تأثير روي نظام برنامه‌ريزي است كه معمولا آن يافته‌هاي تحقيقاتي و نكات كليدي به شكلي توسط مسوولين و هيئت‌رييسه‌ نيرو به مسوولين ذي‌ربط ابلاغ مي‌شود كه در برنامه‌ها تجديدنظر كنند و مطابق با اين يافته‌ها برنامه‌هاي خودشان را اصلاح كنند.

يك بخشي از كار هم تأثير روي نظام آموزش و متون آموزشي است كه با بهره‌گيري از نتايج تحقيقات مي‌توانند نظام آموزش و متون آموزشي را اصلاح بكنند و مورد تجديدنظر قرار دهند.

آينده‌اي اميدبخش براي پژوهشكده

چون بندبند وظايف مشخص شده است و تنها مركز مطالعاتي است كه روي موضوع بسيج كار مي‌كند. موضوع بسيج هم براي كشور و در همه‌ سطح و رده‌ها بسيار مهم است به همين دليل آينده‌اش را اميدبخش و روشن مي‌بينيم. دليلش هم اين است كه طرف مشورت و همكاري با بسياري مراكز ديگر هستيم. مثلا با دانشگاه‌ها همكاري داريم و توافقنامه‌ علمي-پژوهشي با دانشگاه امام حسين (ع)، دانشگاه امام صادق (ع)، مركز مطالعاتي راهبردي شوراي انقلاب فرهنگي و دبيرخانه شوراي امنيت ملي داريم. با بخش‌هاي ديگري هم در حال رايزني هستيم كه كارهايي در زمينه‌هاي ديگر را ادامه دهيم. با نيروهاي مسلح هم همكاري داريم. در حال حاضر بعضي پروژه‌ها را با اين مراكز انجام مي‌دهيم و با بعضي از سازمان‌هاي دولتي مانند شهرداري تهران، سازمان محيط زيست و با بخش‌هاي ديگري از قبيل سازمان ملي جوانان، همكاري‌هاي پژوهشي داشتيم.

ضرورت وجود يك قرارگاه فرهنگي براي ترويج فرهنگ دفاع مقدس

نيازي به افسانه‌سازي نداريم

اين بحث را ما دو قسمت مي‌كنيم. يك قسمت اصلا ضرورت ترويج فرهنگ و ارزش‌هاي دفاع مقدس هست و بحث ديگر اين‌كه آيا اين ‌كار به يك قرارگاه فرهنگي و ساز و كاري غير از سازوكارهاي موجود نياز دارد يا خير؟

در ضرورت ترويج فرهنگ و ارزش‌هاي دفاع مقدس ترديدي وجود ندارد. دلايلش هم خيلي روشن است. اولا دفاع مقدس ما واجد دو عنصر حماسه و معنويت است كه اين دو عنصر از خميرمايه‌ها و مواد اوليه ساخت تمدن‌ها به خصوص هنر است. يعني وقتي به هنرهاي باقي مانده نگاه مي‌كنيم مي‌بينيم عمدتا از عناصر حماسه و معنويت بهره برده‌اند. شما در بين همه فرهنگ‌ها و تمدن‌ها و ملت‌ها برويد مي‌بينيد به اين حماسه‌ها و الگوهاي دوران حماسه‌شان افتخار مي‌كنند. حتا آن‌هايي كه ندارند به شكل افسانه، حماسه را توليد مي‌كنند؛ بنابراين طبيعي است كه كشوري و ملتي كه خودش واجد اين حماسه‌ها باشد ديگر نيازي به اين افسانه‌سازي ندارد كه بخواهد حماسه را توليد يا شبيه‌سازي بكند.

معنويت هم همين‌طور است. از نظر فطري، انسان‌ها به دنبال معنويت هستند. حالا ممكن است روش‌هايشان با هم تفاوت داشته باشد يا اين‌كه اشتباه بروند. ولي فطرت انسان‌ها به دنبال معنويت است؛بنابراين پيام‌هاي معنوي پيام‌هاي جذابي هست و مورد استقبال همه‌ مردم قرار مي‌گيرد. خيلي مواقع اين مطلب را مي‌توانيم در كشور خودمان هم ببينيم. مثلا الآن از نسل دوم و سوم انقلاب آن‌هايي كه شرايط سني‌شان اقتضا كرده در دوران دفاع مقدس باشند يا نبودند وقتي بحث از ارزش‌هاي دفاع مقدس و فضيلت‌هايي كه توسط رزمندگان در دوران دفاع مقدس آفريده شده است، مي‌شود براي آن‌ها خيلي جذاب و شيرين است و خيلي با علاقه آن را گوش مي‌دهند و جالب اين‌جاست كه جوان‌ها و نوجوان‌ها فارغ از گرايش‌هاي سياسي به آن مي‌پردازند و يكي از معدود موضوعاتي است كه مثل مسأله‌ انرژي هسته‌اي يك وفاقي روي آن وجود دارد و اين نشان‌دهنده‌ نوع و ماهيت فرهنگ دفاع مقدس است كه مي‌تواند اين همه جذابيت داشته باشد. به دليل اين دو عنصر عمده يعني حماسه و معنويت. البته عناصر ديگري هم دارد ولي عمده‌اش اين دو عنصر است كه براي همه جذابيت دارد.

قدرت نرم به عنوان شكل جديدي از قدرت وارد ادبيات سياسي جهان شده است

اين فرهنگ براي امروز و آينده‌ ما سازنده است چه اين‌كه ملت‌ها عمدتا با همين عناصر تمدني‌شان است كه مي‌توانند پابرجا بمانند،مي‌توانند امنيت فرهنگي خودشان را ايجاد بكنند يعني از تداوم فرهنگشان اطمينان داشته باشند. اين مؤلفه‌ها حتا قدرت مي‌دهد و ايجاد قدرت مي‌كند. الآن قدرت نرم به عنوان شكل جديدي از قدرت وارد ادبيات سياسي جهان شده است بالاخره از همين روحيه‌ها و از همين فرهنگ و تمدن‌ها نشأت مي‌گيرد و توليد مي‌شود. اين امر به تعبيري يك قدرت بازدارندگي را براي مملكت ما ايجاد بكند. براي نسل‌هاي آينده هم اين مؤلفه‌ها مهم است. بالاخره نوجوان و جوان ما كه فردا مي‌خواهد مسؤول اين كشور بشود، براي اداره كشور به اين مؤلفه‌ها نياز دارد.

جداي از اين كه بالاخره دستاوردها و تجربياتي كه ما در عرصه دفاع مقدس داشتيم در عرصه‌هاي اقتصادي، سياسي، فرهنگي و اجتماعي خيلي كاربرد دارد يعني محدود به عرصه‌ امنيتي و دفاعي صرف نيست،مي‌توانيم از اين تجربيات و دستاوردها و با اين فرهنگ يك توسعه‌ منابع انساني داشته باشيم كه اين منابع انساني توسعه‌يافته است. آن‌وقت مي‌تواند در بهره‌وري و توليد در عرصه‌هاي مختلف اقتصادي يا در بحث مشاركت كه عنصر اصلي عرصه‌ سياست هست يا حفظ ارزش‌ها كه عنصر اصلي عرصه‌ فرهنگ هست به ما خيلي راهكارهاي عملي را ارائه دهد.

قرار بود بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس قرارگاه فرهنگي براي ترويج فرهنگ دفاع مقدس باشد

پس به طور كلي مي‌توان گفت فرهنگ و ارزش‌هاي دفاع مقدس در همه‌ عرصه‌هاي مختلف فرهنگي، سياسي، اقتصادي، اجتماعي، امنيتي و دفاعي مي‌تواند براي ما سازنده باشد و كشور با اين الگو به توسعه و پيشرفت برسد. وقتي كه ما اين مبناي نظري را بپذيريم بايد بگوييم كه ما چه كرده‌ايم براي اين‌كه بتوانيم از اين فرهنگ استفاده بكنيم و چه‌قدر توانسته‌ايم اين فرهنگ را در بين جوانان و نوجوانانمان ترويج كنيم.؟ اين قرارگاه فرهنگي كه شما از آن حرف زديد؛ قرار بود بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس همان قرارگاه فرهنگي براي حفظ و ترويج فرهنگ دفاع مقدس باشد. آيا توانسته به اين كاركرد برسد يا نتوانسته است و دلايلش چيست؟، اين جاي بحث دارد كه بايد در يك نشستي با حضور خود مسوولين‌شان مورد واكاوي قرار بگيرد.

همه بايد دغدغه ترويج فرهنگ دفاع مقدس داشته باشيم

چنددرصد حجم انبوه متون كتاب‌هاي درسي مربوط به ارزش‌هاي دفاع مقدس و انقلاب است؟

ولي نبايد كار را هم به يك قرارگاه متولي اين امر محدود كرد چراكه توليد فرهنگ بايد در همه اجزاي يك ملت و كشور مطرح باشد. حتا نمي‌توان از سازمان‌هاي رسمي و دولتي انتظار داشت بلكه تك‌تك آحاد مردم بايد اين احساس را داشته باشند و بتوانند در ترويج اين فرهنگ گام بردارند. به عنوان مثال يك هنرمند بايد اين دغدغه را داشته باشد كه بتواند آن حماسه و معنويت و فضايل انساني دفاع مقدس را در آثار هنري خودش منتشر بكند. يك معلم بايد در سر كلاس اين فرهنگ را تعليم دهد. در حال حاضر چنددرصد حجم انبوه متون كتاب‌هاي درسي مربوط به ارزش‌هاي دفاع مقدس و انقلاب است؟ چون انقلاب هم اين مضامين را دارد. يا صداوسيما، يا روحانيت، يا منابر وعظ و خطابه، جايگاه خيلي والايي در فرهنگ‌سازي جامعه‌ ما دارد. رسانه‌ها، چه رسانه‌ ملي، چه خبرگزاري‌ها اعم از رسانه‌هاي مكتوب و رسانه‌هاي شنيداري و ديداري اين‌ها چه سهمي از امر ترويج فرهنگ دفاع مقدس را به خودشان اختصاص داده‌اند؟.

وقتي پژوهش نباشد پيامي هم منتقل نمي‌شود

شايد مهم‌تر از همه‌ اين‌ها، مراكز پژوهشي ما باشند كه ما در اين زمينه فقر بسيار شديدي داريم. چون مراكز پژوهشي خاصي دفاع مقدس اولا به ندرت داريم، شايد از انگلستان يك‌دست هم فراتر نرود و مراكز تحقيقاتي ديگر ما خيلي توجهي به كار و پژوهش در حوزه‌ دفاع مقدس ندارند. وقتي مراكز پژوهش ما كار نكنند، توليد پيام اتفاق نمي‌افتد و وقتي پيامي توليد نشود آن دستگاه‌هاي رسانه‌اي و هنري كه بايد اين پيام‌ها را بگيرند و در قالب هنر آن را منتشر بكنند دچار ضعف و دچار مشكل مي‌شوند. پس اين‌ها همه يك شبكه است. يعني بحث پژوهش، توليد، آثار هنري و انتشار آن، همگي به هم پيوسته است و به شكل زنجيروار روي هم تأثير مي‌گذارند و به دليل ضعف‌هايي كه ما در حلقه‌هاي مختلف داريم منجر به اين شده كه در مجموع اين كار توليد، آموزش و انتشار و دريافت پيام در حوزه دفاع مقدس با مشكل مواجه شود.

در ترويج فرهنگ دفاع مقدس به يك تغيير رويكرد نياز داريم تا ساختار

اگر بخواهم يك جمع‌بندي از ترويج فرهنگ دفاع مقدس داشته باشم بيشتر به يك تغيير رويكرد نياز داريم تا تغيير ساختاري. چون اين مشكل ما بيشتر رويكردي هست تا ساختاري. نه اين‌كه از نظر ساختاري مشكلي نداريم ولي اولويت با حل مشكل رويكردي است بايد اين نگاه اول اصلاح شود كه ما به مسأله دفاع مقدس به عنوان يك پديده‌اي كه به تاريخ پيوسته نگاه نكنيم بلكه به عنوان يك ضرورت حيات امروز و فردايمان به مؤلفه‌هاي فرهنگي ارزشي دفاع مقدس نگاه بكنيم. وقتي احساس ضرورت اين‌گونه به وجود آيد ديگر در شوراي عالي انقلاب فرهنگي هم به اين موضوع پرداخته مي‌شود، در دبيرخانه‌اش روي اين موضوع كار مي‌شود، در وزارتخانه‌هاي مربوط كار مي‌شود، در مؤسسات مربوط كار مي‌شود و همه به دنبال ترويج فرهنگ و ارزش‌هاي دفاع مقدس خواهند بود.

بعضي كج‌سليقگي‌ها و افراط و تفريط‌ اجازه نداد تصوير خوبي از شهدا ارائه شود

بيان ضعف‌ها بررسي علمي مي‌خواهد

همه در موضوع تخصصي نبايد خود را صاحبنظر بدانند

خيلي‌ها تلاش كردند كه نشان بدهند شهداي ما انسان‌هاي قدسي از آسمان آمده نيستند بلكه انساني مانند همه انسان‌هاي ديگر بودند كه با شرايط و تحولاتي روحي كه برايشان ايجاد شد به جهاد رفتند و شهيد شدند. ولي به دليل بعضي كج‌سليقگي‌ها و افراط و تفريط‌، نتوانستند اين را خيلي‌خوب به تصوير بكشند و به زعم بعضي افراد كار را به تعبيري به ابتذال كشاندند. همين امر باعث شده كه يك موضع‌گيري‌ها و واكنش‌هاي اين‌چنيني به وجود آيد. البته سازوكارش هم هياهو و سروصدا نيست كه يكي را محكوم بكنيم كه تو كار را به ابتذال كشاندي و او هم بگويد نه، و اين دعواها به رسانه‌ها كشيده شود. بلكه جاي اين‌كار در نشست‌هاي تخصصي علمي است كه بياييم روي مباني شكل‌دهي به رفتار انسان‌ها كار بكنيم و ببينيم تأثير هنر چگونه است؟ قالب‌هاي هنري چيست؟ اين قالب‌هاي هنري چگونه مي‌توانند رفتار انسان‌ها را شكل بدهند؟ كدام پيام‌هاي دفاع مقدس را مي‌خواهيم منتقل كنيم؟ چه پيام‌هايي جذابيت دارد؟ حتا كدام پيام‌ها جذابيت ندارد؟ و چگونه مي‌توان آن پيام را جذاب كرد؟ اين موضوعات بايد در مجامع علمي-تخصصي مطرح شود. متأسفانه ما مي‌خواهيم همه‌چيز را به صورت نسنجيده به افكار عمومي منتقل بكنيم. هركسي در هر حدي كه هست خودش را صاحب‌نظر مي‌بيند و دخالت مي‌كند و اين مسأله كار را خراب مي‌كند.

نقادي‌هاي ما بيشتر تسويه حساب است

حتا خيلي‌ها ممكن است با انگيزه‌ الهي اشتباه كنند. يعني در پردازش آن‌ اثر هنري خود با آن هدف مقدسي كه داشته خطا بكند و دچار اشتباه شود. انسان جايزالخطا است بالاخره كار علمي، فرهنگي و هنري را بايد با سعه صدر تحمل كرد. وقتي مي‌بينيم انگيزه درست است براي حل مساله كمك و مشاركت بكنيم نه اين‌كه صورت مسأله را پاك بكنيم. درست است كه يك بخش‌هايي از اين حوزه‌ها هم نبايد مورد آزمون و خطا واقع شود زيرا ممكن است خطا آن‌قدر بزرگ باشد كه آثار نامطلوب فرهنگي درازمدتي را ايجاد بكند. ما يك مشكلي داريم در موضع‌گيري‌هايمان كه همه‌چيز را قبل از اين‌كه در نشست‌ها و مجامع علمي و تخصصي مطرح بكنيم سريع مي‌خواهيم روزنامه‌اي و رسانه‌اي بكنيم و چون در اين‌كار هم كه تجربه‌ و مهارت زيادي هم نداريم معمولا كار را خراب مي‌كنيم. نتيجه اين مي‌شود كه به صورت سريع موضع‌گيري‌ها و جناح‌بندي و توهين‌ها و تحقيرها شكل مي‌گيرد. در اين‌جا ديگر دفاع‌ها، دفاع عالمانه نيست، جاهلانه است، يعني كم‌تر كسي مي‌آيد به صورت منطقي يك بحثي را دنبال بكند و در فضاي علمي نقادي كند. يعني نقادي‌هاي ما بيشتر تسويه حساب است تا نقد عالمانه و تخصصي. اين امر باعث شده بعضي‌ها به محافظ‌كاري كشيده شوند و چيزي نگويند و از خيرش بگذرند چون دردسر دارد. بعضي‌ها هم در وادي افراط و تفريط بيفتند و يك كارهايي بكند كه با واقعيت‌هاي دفاع مقدس منافات داشته باشد.

ادامه دارد...
چهارشنبه 17 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 446]