در گفت‌وگو با فارس تشريح شد جايگاه دامپزشكي در ايران

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: در گفت‌وگو با فارس تشريح شد جايگاه دامپزشكي در ايران
خبرگزاري فارس: مدير كل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي كشور گفت:‌ سازمان دامپزشكي كشور براي اعمال وظايف حاكميتي نياز به 3 هزار نيروي متخصص دارد.

14 مهرماه روز ملي دامپزشكي و 13 مهرماه روز جهاني مبارزه با بيماري هاري است.با توجه به نقش انكار ناپذير دامپزشكان به عنوان سربازان سلامتي جامعه كه شب و روز در مراقبت از منشاء بيماري يعني بهداشت مواد غذايي با منشاء حيواني سراغ يكي از دامپزشكان با سابقه رفته و در مورد اهميت اين حرفه گفت‌وگو كرديم.

محسن مشكوه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادي خبرگزاري فارس، افزود: بيماري‌هاي دامي به دو گروه عمده ويژه دام و همچنين مشترك بين انسان و دام تقسيم‌بندي مي‌شوند كه سازمان دامپزشكي مسووليت تامين بهداشت و سلامت دام كشور و نيز حفظ ارتقاي سلامت بهداشت جامعه را برعهده دارد.
وي افزود: بسياري از بيماري‌هاي دامي مانند بروسلوز يا (تب مالت) در دام و انسان مشترك است.
اين دامپزشك گفت: بروسلوز يا بچه انداز در دام‌هايي مانند گاو، گوسفند و خوك بروز مي‌‌كند و كساني كه مستقيم با اين دام‌ها سروكار دارند، يا از شير و لبنيات غيرپاستوريزه آن استفاده مي‌كنند در معرض اين خطر قرار دارند.
مدير كل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي كشور خاطرنشان كرد:‌ براي كنترل بيماري تب مالت در انسان، بايد منشاء بيماري در دام كنترل شود، بنابراين نقش دامپزشك به طور غيرمستقيم در سلامت جامعه انساني اهميت پيدا مي‌كند.
وي افزود: نقش دامپزشك در مقايسه با پزشك همانند نقش يك بهداشت كار نسبت به پزشك مداوا فراگيرتر و با اهميت‌تر است، زيرا دامپزشك با مبداء بيماري مقابله مي‌كند.
مشكوه گفت: به عنوان مثال در بيماي بروسلوز زماني مي‌توانيد جامعه انساني را حفظ كنيد كه بيماري دامي در مبدا و كانون آلوده كنترل شود.
وي افزود:‌ يكي از نقش‌هاي فراموش شده دامپزشكان در جامعه نظارت بر مراتع به عنوان منشاء علوفه دام از نظر بهداشت و رعايت كار فني برعهده سازمان دامپزشكي است.
مشكوه گفت: كشورما كه در مدار جغرافيايي خشكسالي و كم باران قرار دارد با بروز اين پديده علاوه بر كشاورزان، دامداران نيز دچار آسيب مي‌شوند.
وي تاكيد كرد: نقش دامپزشكان در سلامت دام و انسان اهميت فراواني دارد كه بويژه در شرايط خشكسالي با بروز مشكل براي دام‌ها اين نقش بيشتر نمايان مي‌شود.
مديركل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي كشور خاطرنشان ساخت: در كشتارگاه‌ها به دليل حاصل كار آنها كشتار دام و تهيه گوشت و آلايش‌هاي خوراكي دام براي جامعه انساني است، نظارت بهداشتي دامپزشكان پايه تغذيه سالم جامعه را شكل مي‌دهد.
وي افزود: اگر دامي كه وارد كشتارگاه شده كه دچار مشكل باشد و بدون نظارت به چرخه مصرف مردم وارد شود، يك راس دام آلوده مي‌تواند حداقل 100 نفر را بيمار كند، درحالي كه حضور دامپزشك در مبدا توليد گوشت يعني كشتارگاه از اين خطرات جلوگيري مي‌كند.
مشكوه همچنين با اشاره به بيماري سالمونلا افزود: اين بيماري به شكل گوارشي همراه با عفونت و عوارضي مانند اسهال و استفراغ پديد مي‌آيد و اگر يك دام مبتلا به اين بيماري وارد مصرف جامعه شود طيف وسيعي از مردم را به اين بيماري مبتلا مي‌كند.
وي همچنين با اشاره به حدود 100 راس گاو رآكتور سلي كه در يكي از كشتارگاه‌هاي تهران حذف شده‌اند، افزود: مراكز تشخيص نمونه‌هاي اين گاوها را تست كرد كه جواب مثبت بوده و گاوهاي رآكتور يا (حامل بيماري) با وجود شيري بودن حذف شدند.
مشكوه گفت: حذف دام شيري به علت حفظ سلامت ساير دام‌ها و نيز جامعه انساني با نظارت سازمان دامپزشكي و تلاش دامپزشكان مسوول صورت گرفت و سازمان دامپزشكي موظف است نسبت به تامين خسارت صاحب كشتارگاه اقدام كند.
وي افزود:‌برخي از لاشه‌ها دفن مي‌شوند و يا در برخي از قسمت‌هاي از لاشه حذف شده و بقيه اجازه مصرف در شرايط صنعتي و با حرارت بالا پيدا مي‌‌كند كه معمولا به مدت 20 تا 30 دقيقه در دماي 80 درجه سانتيگراد جوشيده و ميكروب‌هاي آن از بين مي‌روند.

* غريبي جامعه با حرفه دامپزشكي

مشكوه با اشاره به روز 14 مهرماه روز ملي دامپزشكي افزود: متاسفانه جامعه ما با شغل دامپزشكي آشنايي كامل نداشته و اكثر مردم به اهميت اين حرفه مهم پي نبرده‌اند.
وي افزود:‌ به عنوان مثال مقايسه كار يك دامپزشك با 10 پزشك نشان مي‌دهد كه شايد كار دامپزشك به دليل منشاء بودن با اهميت‌تر و ضروري‌تر از كار پزشك است كه با معلول يعني بيمار سروكار دارد.

* 13 مهر روز جهاني مبارزه با هاري

مدير كل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي كشور با اشاره به روز 13 مهرماه روز جهاني هاري افزود:‌ اين روز در دنيا براي مقابله با بيماري خطرناك هاري گرامي داشته مي‌شود و در ايران در انستيتو پاستور مراسمي برگزار مي‌شود.
وي گفت: هاري بيماري است كه چه در حيوان و يا در انسان بروز كند سرنوشت آنها مرگ حتمي است.
وي افزود: اين بيماري سيستم اعصاب مركزي و مغز را درگير مي‌كند و مخزن بيماري در درجه اول حيات وحش سپس حيات حيوانات اهلي قرار دارد و بخصوص در پستانداران خونگرم و گوشخواران اين بيماري ويروسي در گردش است. به عنوان مثال گرگ، روباه، شغال گوشتخواران وحشي هستند كه سپس بيماري به حيات حيوانات اهلي مانند سگ منتقل شده و سگ نيز مي‌تواند با گاز گرفتن به انسان منتقل كند.
مشكوه گفت:‌ دو نوع سگ ولگرد و صاحب‌دار مانند سگ گله و نگهبان و سگ‌هاي خانگي وجود دارند كه براي مقابله با بيماري لازم است سازمان‌هاي مختلف مانند محيط زيست و وزارت كشور با سازمان دامپزشكي همكاري داشته باشند.

* واكسن خوراكي براي وحوش

وي افزود:‌ در كشورهاي خارجي براي مبارزه با منشاء بيماري هاري واكسن‌هاي خوراكي در جنگل‌ها رها مي‌كنند تا حيوانات وحشي از آن واكسن‌ها استفاده كرده و در مقابل بيماري هاري مقاوم شوند، سپس در حيات اهلي يك بخش برعهده سازمان دامپزشكي و يك قسمت برعهده وزارت كشور است كه جمع‌آوري و اتلاف سگ‌هاي ولگرد برعهده وزارت كشور و در سگ‌هاي صاحب‌دار مسووليت واكسيناسيون و ايمن سازي با سازمان دامپزشكي كشور است.
مشكوه گفت: در كشور حدود 900 هزار تا يك ميليون قلاده سگ وجود دارند كه براي ايمن‌سازي جامعه بايد حداقل 75 درصد آنها در مقابل هاري واكسن شوند.
وي گفت: واكسن‌زدن به حداقل 700 هزار قلاده سگ كار آساني نيست زيرا مقيد كردن اين سگ‌ها بسيار مشكل است.
مدير كل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي كشور افزود: هر اكيپ دامپزشكي كه به روستاها مراجعه مي‌كنند روزانه بيش از 20 قلاده سگ را نمي‌توانند واكسن بزنند.
وي گفت: عمده واكسن‌هاي هاري از خارج وارد شده و قسمت ناچيزي در اسنتيتوي پاستور ايران توليد مي‌شود.
مشكوه‌ افزود:‌ طي 10 سال گذشته تعداد واكسيناسيون توسط سازمان دامپزشكي افزاش يافته. در سال 86 بيش از 400 هزار قلاده سگ عليه هاري واكسن زده شد و براي هر قلاده حداقل 3 هزار تومان هزينه لازم است در مجموع يك ميليارد و 200 ميليون تومان برداشته است.
وي افزود:‌ روش انتقال بيماري هاري از طريق گزش و بزاق حيوان به بدن منتقل شده و از محل گزش تا انتقال به مغز انسان دچار مرگ مي‌شود و بسته به محل زخم از 15 روز تا 6 ماه فرد مبتلا مي‌تواند زنده بماند.
وي در مورد علائم بيماري هاري در انسان گفت: اين بيماري دو حالت يا خيلي خشمگين و يا آرام و گوشه‌گير چه در انسان و چه در حيوان پديد مي‌آورد و در صورت پيشرفت بيماري در انسان تا مرگ بيش از 10 روز طول نمي‌كشد كه در نهايت باعث فلج اندام‌‌هاي تنفسي و مرگ بيمار مي‌شود.
مشكوه در پاسخ به اينكه آيا امكان انتقال هاري از انسان به فرد ديگر وجود دارد گفت:‌ از طريق پيوند اعضاء ممكن است كه تاكنون در جهان 8 مورد از طريق پيوند قرنيه بيماري هاري از يك فرد به فرد ديگر منتقل شده كه دو مورد آن در ايران اتفاق افتاده است.
مشكوه گفت: بيماري هاري از طريق زخم و بوسيله بزاق منتقل مي‌شود و بنابراين دامپزشكان در بررسي حيوانات مبتلا به هاري بايد از پوشش مخصوص، دستكش و عينك و ماسك استفاده كنند.

* دامپزشكي كه فدا شد

وي گفت:‌ سال 69 يك تكنيسين در لرستان براي مداواي گاو مبتلا به هاري اقدام كرده بود كه با توجه به اينكه فك گاو فلج شده مي‌خواست با دست آن را باز كند كه متأسفانه بيماري از طريق زخم به او منتقل شد و بعد از 40 روز خود فرد نيز از بين رفت.
وي افزود:‌ توصيه مي‌شود حيواناتي كه تغيير رفتاري پيدا كرده با احتياط با آنها برخورد كرده و از گزيده شدن بچه‌ها و دانش‌آموزان بويژه در روستاها و اطراف شهر توسط اين حيوانات جلوگيري كنند و از نزديك شدن بچه‌ها به سگ‌ها ممانعت بعمل آورند.
مشكوه با اشاره به روز جهاني هاري گفت: در اين روز دامپزشكان از طريق رسانه‌ها با مردم جهان صحبت مي‌كنند و در افزايش آگاهي آنها از بيماريهاي مشترك تلاش مي‌كنند.

*دامپزشك قبل از هر مقام دولتي در روستا

وي در مورد اهميت حرفه دامپزشكي گفت: جامعه شامل دو گروه شهري و روستايي است كه در جامعه روستايي حرفه دامپزشكي از قديم شناخته شده و مورد احترام است زيرا كاركنان دامپزشكي قبل از هر كارمندي به روستاها مراجعه كرده‌‌اند و دام‌هاي آنها را واكسن زده‌اند.
مشكوه خاطرنشان كرد: در جامعه شهري افرادي مانند دامداران صنعتي يا كسانيكه از خدمات دامپزشكان استفاده مي‌كنند با اين حرفه آشنا هستند، اما عامه مردم چون از خدمات دامپزشكان بطور مستقيم استفاده نمي‌كنند، با اين حرفه آشنا نيستند.
وي گفت: بسته‌بندي گوشت عرضه محصولات دامي مانند شير و فرآورده‌هاي آن گوشت و تخم‌مرغ همه از خدمات بهداشتي دامپزشكان جامعه هستند كه با بسته‌بندي و برچسب و نيز خودروهاي حمل گوشت مردم با آرم دامپزشكي آشنا مي‌شوند.

* دامپزشكي شغل پردرآمد اروپا

مشكوه گفت:‌ در جامعه پيشرفته مانند اتحاديه اروپا، استراليا، نيوزيلند و آمريكا هيچكس از شنيدن شغل دامپزشكي خنده نمي‌كند بلكه اين حرفه بسيار محترم و درآمدزا است و قبول شدن در اين رشته خيلي سخـت‌تر از ساير رشته‌ها است.
وي افزود: در كشورهاي در حال توسعه هنوز بسياري مشاغل از جايگاه واقعي برخوردار نشده، اما در ايران با سابقه فرهنگي بتدريج نقش دامپزشكان در جامعه آشكار مي‌شود.
مديركل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي با اشاره به تجربه 28 ساله‌اش در كارهاي دامپزشكي دولتي گفت: امروز جايگاه اين حرفه نسبت به 28 سال قبل قابل مقايسه نيست.

*غذا سر منشاء بيماري

وي با اشاره به اينكه تخصص اصلي‌اش بهداشت مواد غذايي است گفت:‌ سرمنشأ همه بيماري‌ها از غذاست و اگر با تلاش دامپزشكان سلامت قسمت عمده غذا كه از منشأ حيواني تهيه مي‌شود تأمين شود جامعه از نظر ابتلا به بيماري واكسن مي‌شود.
مشكوة افزود:‌ بحث امنيت غذا و سلامت غذا مورد دغدغه دولت‌ها و سازمان‌هاي بين‌المللي و مردم قرار دارد كه مواد غذايي دو منشأ نباتي و حيواني دارند كه منشأ دامي غذا به دليل فسادپذير بودن محيط مناسبي براي رشد عوامل بيماري است و كار دامپزشك مقابله با همين عوامل خطرزا است.
مديركل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي در مورد سلامت غذا گفت: بحث باقيمانده دارويي در غذاهاي با منشأ حيواني مي‌تواند براي جامعه مخاطره‌آميز باشد و جامعه شهري خواه‌وناخواه از خدمات دامپزشكان بصورت غيرمستقيم در قالب مواد پروتئيني بهره‌مند مي‌شود.

*نظارت بر توليد انبوه غذا

وي گفت:‌ براي شهري مانند تهران كه 12 ميليون نفر در آن زندگي مي‌كنند توليد غذا به شكل سنتي امكان‌پذير نيست و توليد انبوه غذا مشكلات خاص خود را دارد كه بحث نظارت بر بهداشت مواد غذايي از اهميت بسزايي برخوردار است.
مشكوه افزود: همچنين بحث نگهداري غذا در شرايط مناسب و فاصله ماندگاري غذا از زنجيره توليد تا مصرف نيز برعهده دامپزشكان و ناظران مواد غذايي است و اهميت دامپزشكي بويژه در مواد غذايي حيواني بسيار چشمگير است.

* نظارت بر واردات گوشت

مديركل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي افزود: روزگاري گوشت از خارج وارد نمي‌شد اما امروز واردات گوشت از برزيل انجام مي‌شود كه نقش دامپزشكي در نظارت كنترل سلامت آن اهميت دارد. همچنين علاوه بر نظارت بهداشتي ناظران ذبح شرعي نيز در مراحل كشتار در آن كشور نظارت مي‌كنند و بعد از نظارت بر كانتينرهاي پلمپ شده محدوده ارسال مي‌شود.
مشكوه گفت: در كشتارگاهها معمولاً كاردانهاي دامپزشكي و دامپزشكان نظارت بر كشتار دام و تأمين گوشت را برعهده دارند و هر كشتارگاه صنعتي دامپزشك مسئول نظارت و قضاوت دارد كه كار قضاوت نيز پيچيده و از مراحل علمي برخودار است.
وي در پاسخ به اينكه آيا دامپزشكاني كه از صاحب كشتارگاه حقوق مي‌گيرند مي‌توانند ضمانت اجرايي در كار نظارت بر بهداشت كشتار داشته باشند گفت: كار نظارت وظيفه حاكميتي است كه از طرف سازمان دامپزشكي به دامپزشك مسئول واگذار شده و سعي مي‌شود در هر كشتارگاه يك فرد دولتي حضور داشته باشد، اما مشكل اصلي كمبود منابع و محدوديت نيرو است.
مديركل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي گفت:‌ درخواست ما از دولت اين است كه ناظران بهداشتي كشتارگاه دولتي باشند، يا دامپزشك مسئول دولتي باشد و در دنيا نيز اين گونه است، اگر 10 نفر تيم بازرسي كشتارگاه را تشكيل دهند، حداقل يك نفر از طرف دولت انتخاب و مسئول مي‌شود.
مشكوه افزود: سازمان دامپزشكي درخواستهايي براي حل مشكل دامپزشكان ناظر از دولت داشته تا فرآورده‌هاي دامي در شرايطي كاملاً مطمئن از مراكز توليد به جامعه عرضه شود.
مديركل دفتر بررسي مبارزه و مراقبت بيماري‌هاي دامي سازمان دامپزشكي افزود: در حال حاضر اين سازمان 3 هزار نفر نيروي متخصص براي نظارت بر كشتارگاهها نيازمند است.
انتهاي پيام/
يکشنبه 14 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 345]