كماي هسته اي در سايه ديپلماسي تاكتيكي روسيه

واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: كماي هسته اي در سايه ديپلماسي تاكتيكي روسيه
اعلام خبر توافق اعضاي دائم شوراي امنيت و آلمان در خصوص پيش نويس قطعنامه اي جديد عليه ايران پس از انتشار خبر تعويق نشست 1+5 در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل متحد به واسطه مخالفت هاي روسيه، در مرحله فعلي از جريان هسته اي ايران از بعد تحليلي، نكات قابل تاملي را در بر دارد.آنچه در نخستين واكنش هاي داخلي و خارجي به اين جريان خودنمايي كرد، اطلاق عناويني چون "غيرمنتظره"، "ناگهاني" و مفاهيمي از اين دست به آن بود كه البته اين نوع مواجهه با تحولاتي چون تعويق نشست هاي سياسي يا برگزاري آن با علم به برخي واقعيات قطعي از جمله تاكتيكي بودن مواضع تمام اعضاي گروه موسوم به 1+5 در قبال ايران و فضاي كلي موضوع هسته اي آن هم در حاشيه سفر رئيس جمهور ايران به نيويورك اندكي از اذهان واقع گرا و تحليل گر بعيد مي نمايد!در همين چارچوب اين سئوال نيز جاي طرح دارد كه بروز واكنش ها، مواضع يا ارسال سيگنال هاي حاكي از شادماني تهران از تعويق مذاكرات 1+5 كه به شكل گيري اين نتيجه گيري كلي در رسانه ها، مقامات و دستگاه هاي ديپلماسي كشورهاي غربي انجاميده، بر چه مبنا يا محور تحليلي شكل گرفته است؟پرواضح است كه نه تنها تعويق نشست 1+5 پس از موضع سرد وزارت خارجه روسيه، رخدادي دو از انتظار نبود كه شكل گيري نشستي جديد پس از مذاكرات وزراي خارجه روسيه و آمريكا، اتفاقي قابل پيش بيني و كاملا بديهي مي نمود.بدون شك بايد مسكو را يكي از هوشمندترين بازيگران مجموع جريان تحولات هسته اي ايران بدانيم كه تا كنون توانسته با ساماندهي مواضع و رويكردهاي دوگانه، ضمن جلب نظر جريانات تاثيرگذار بر گروه كشورهاي موسوم به 1+5، خود را به عنوان حامي اصلي تهران در اين گروه و مخالف هرگونه برخورد راديكال با جمهوري اسلامي ايران به جهانيان معرفي كند.امروز البته اگر مشاهده مي شود كه سرگي لاوروف، به عنوان وزير خارجه چنين كشوري اجماع 1+5 بر سر قطعنامه اي جديد عليه ايران را اعلام مي كند، به هيچ وجه نبايد متعجب شويم; نبايد از ياد برد كه روس ها در مجموع معادله هسته اي ايران، به جاي تعيين « استراتژي قطعي» ( چون ايالات متحده كه بر عدم دستيابي ايران به فن آوري هسته اي استوار شده) « برخوردهاي تاكتيكي صرف» را در دستور كار خود قرار داده و اي بسا شاكله استراتژي مسكو در اين ماجرا را تاكتيك هاي روسيه تشكيل دهد.در واقع روسيه با تداوم پيگيري رويكرد مذكور در مقاطع مختلف زماني از جمله شرايط كنوني، مجددا گامي توام با موفقيت را در عرصه «ديپلماسي تاكتيكي» خود برداشته است; مسكو در اين چارچوب به خوبي توانسته با اداره مذاكرات رايس - لاوروف در خصوص مباحث مورد توجه دو طرف از جمله موضوع كوزوو، مسائل مربوط به سپر موشكي يا مباحث قفقاز به پيوند آن با مسئله هسته اي ايران بپردازد و در بده بستاني منطقي و نه از موضع ضعف، رويه هميشگي خويش در اين عرصه را پيگيري نمايد.اما گام هاي روسيه در اين مسير بسيار حساب شده و با احتساب ريزترين حساسيت ها برداشته مي شود; مسكو در اقدام اخير خود، پيشتاز اعلام اجماع 1+5 بر صدور قطعنامه اي « صرفا تاكيدي» و نه «تنبيهي» عليه ايران شده است كه اين اقدام مفيد چند فايده است:-شكل دهي اجماع مجدد 1+5 ولو در ابعاد شكلي پس از افتراق ايجاد شده در جريانات مربوط به قفقاز-تداوم فشار بر ايران آن هم ولو در ابعاد شكلي و نمايش دامنه دار بودن اين روند-و مهم ترين نكته، تحرك مجدد ماشين قطعنامه ساز غرب عليه ايران پس از توقف چندين ماهه اين بار در فاز جديدهمانطور كه ذكر شد، محتواي قطعنامه جديد 1+5 عليه ايران كه به گفته وزير خارجه روسيه 1+5 بر سر پيش نويس آن توافق لازم را نيز كسب كرده اند صرفا تاكيدي بوده و تنها بخش الزام آور آن براي ايران، لزوم اجرا و توجه به قطعنامه هاي پيشين است; در نگاه نخست ممكن است با توجه به اين موضوع، قطعنامه مذكور را صرفا اهرمي براي نمايش توخالي حركت ضد ايراني غرب تلقي كنيم اما نبايد از ياد برد كه چنين قطعنامه اي ضمن ايفاي نقش مذكور، به خوبي قابليت شكل دهي به مقدمات آغاز مراحلي جديد در شوراي امنيت عليه كشورمان را فراهم خواهد آورد.صدور يك قطعنامه تاكيدي، پس از يك سند توصيه اي و سه قطعنامه 1737، 1747 و 1803 در شوراي امنيت سازمان ملل متحد آن هم چند روز پس از صدور "گزارش بد البرادعي" (به گفته رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام)، مي تواند به منزله شكل گيري تحركات ابتدايي و زدن استارت اوليه در جهت خروج قطعنامه هاي مربوط به ايران از بند 41 فصل هفتم منشور ملل متحد تلقي گردد كه حتي اگر روند مربوط به آن سال ها به طول انجامد اما گام موثر ديگري در عرصه برخوردهاي تبعيض آميز و خارج از چارچوب هاي بين المللي خواهد بود.بنابراين مسكو در قالبي پيچيده با برداشتن گامي حساب شده و نه ناگهاني يا غيرمنتظره، نه تنها فضاي سابق 1+5 عليه ايران را احيا كرده كه از منظري ديگر تهران را به جهت مقابله با صدور قطعنامه تحريمي جديد، مورد لطف قرار داده است!روسيه با اين حركت خود در واقع جاي خالي ديگري را در مجموعه پازل هسته اي ايران پر كرده اما عملا با برداشتن گامي چندجانبه، كه به تصويب قطعنامه تاكيدي جديد عليه ايران منجر شد، فضاي مذاكرات هسته اي را تا زمان تعيين رئيس جمهور آتي ايالات متحده در كما نگه داشته است.
حامد وفايي
جمعه 12 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابتکار]

[مشاهده در: www.ebtekarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 75]