پنج امر ضروري جهت حضور در فضا

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: از زمان پرتاب اسپوتنيك تاكنون، كاوش هاي فضايي با افت وخيزهاي فراواني مواجه شده است. بطور مثال، دهه 1980 به مانند نيمه تاريك ماه است؛ چراكه امروزه با كاوشگرهاي فراواني كه در راستاي برنامه هاي فضايي كشورهاي گوناگون در سرتاسر منظومه شمسي از عطارد تا پلوتو گسترده شدها ند، موجب شدها ند كه نيمه تاريك به چشم بشر روشنت ر بهن ظر بيايد. هرچند در طول اين مسير قطع بودجه، هزينه هاي سرسامآ ور و تناقض ها و ناهماهنگي ها در راه رسيدن به
هدف، سايه هاي بلندي روي برنامه سازمانهاي پيشرويي چون ناسا ايجاد كرد. بحرانيت رين شرايط هنگامي بود كه با دستور نيكسون رييس جمهور وقت امريكا مبني بر توقف برنامه ماموريت آپولو در 35سال پيش، ناسا آشفتهت رين دوران حيات خود را تجربه كرد.
به گفته آنتوني جانتوز از آزمايشگاه ملي شمال غربي اقيانوس آرام كه برنامه مشاهده زمين ناسا را (NRC) و عضو شوراي تحقيقات ملّي به دقت زير نظر دارد، "ناسا به كشمكش با هويت خود ادامه مي دهد".
"آيا اين راجع به كاوش فضاست؟ يا كاوش هاي سرنشين دار؟ درباره علوم است يا كاوش هاي جهان خارج؟ در مورد كاوش منظومه شمسي است يا راجع به شاتل فضايي و ايستگاه بين المللي؟ يا اصلاً درباره شناخت سياره ماست؟"
در حقيقت، اصل تغيير و تحول خبر خوشحال كنندها ي است. نه تنها كاوشگرهاي روباتيك كه به اين سو و آن سو پرواز مي كنند، بلكه برنامه فضايي سرنشين دار نيز ديگر به مانند يك بوستر راكت بي رمق و از پا درآمده نيست. جرج بوش در سال 2004 برنامها ي واضح و اجرايي را تشريح كرد كه هدف غايي آن فرودآمدن پوتين ها در خاک مريخ و ماه بود. با وجود مجادله ها بر سر اين موضوع، اين بينش سبب مي شد كه ناسا به دنبال راهى براي تحقق آن باشد. مشكل آنجا پيدا شد كه اين فرمان سريعاً به حكمي تهي از سرمايه براي اجرا بدل شد كه موجب گشت سازمان خط قرمزي را كه در سر راه هزينه هاي كلان برنامه هاي پرواز فضايي سرنشين دار وجود داشت را زير پا بگذارد.
همانطوركه بيل كلايبا مدير بخش مطالعات و تحليل ناسا اعلام داشت: "گمان نمي كنم ناسا براي انجام همه اموري كه از او خواسته شده به اندازه كافي پول داشته باشد و اين خبر ناخوشايندي است". در سازمان هاي فضايي ديگرهم اوضاع تعريفي ندارد و انجام چنين طرح هايي به تنهايي از توان آنها خارج است.
بطور متناوب يك گام به عقب بر داشته NRC هيأت هاي تخصصي و بررسي مي كنند كه برنامه هاي كاوش فضايي جهان در چه مرحلها ي است و آيا به درستي پيش مي روند يا خير. فهرست اهدافي كه در ادامه مي آيد اولويت هاي برنامه هاى فضايى جهان را مشخص مي كند.
1- پايش آب و هواي كره زمين

با وجود تمامي هيجانات گشت و گذار به دور مريخ و يا گذر از جوّ غليظ تايتان، مردم هنوز احساس مي كنند كه كره خاكي ما جهت كمك و امدادرساني در موارد اضطراري نياز به پايش و مراقبت دارد. به همين منظور سازمان هايي چون ناسا و اداره جوّي و اقيانوسي ملّي (نوآ) واقعاً اهميت آن را درک كردها ند. در سال 2005 هيأت تخصصي جينتوس 3 به اين نتيجه رسيد كه سامانه ماهواره هاي مشاهده NRC شوراي زمين در معرض خطر نابودي قرار دارد. در ادامه اوضاع از اين هم خراب تر شد، ناسا در طي پنج سال بودجها ي معادل 600 ميليون دلار را از علوم زميني به برنامه هاي شاتل و ايستگاه بين ا لمللي اختصاص داد.

در ضمن برنامه ساخت سامانه ماهواره زيست محيطي كاربردي ملّي كه ماهوارها ي مدار قطبي بود به شدت با محدوديت بودجه مواجه و مجبور شد تا حدّ زيادي از اندازه و كارآيي خود بكاهد به گونه اي كه ابزار شاخص آن به ارزيابي گرم شدن جهاني محدود شد همانند ماهواره هايي كه تابش خورشيدي وارده و تابش مادون قرمز خروجي را اندازه گيري مي كنند.
بنابراين، 24 ماهواره سامانه مشاهده زمين در حال رسيدن به انتهاي دوره عمر موردانتظار خود هستند بي آنكه براي آنها جايگزيني انديشيده شده باشد. دانشمندان و مهندسان گمان مي كنند كه بتوانند جلوي از دست رفتن ماهواره ها را بگيرند اما در عين حال با محدوديت هايي مواجهند. چنانكه روبرت كاهالان رييس شاخه هواشناسي و تشعشع مركز فضايي گودارد ناسا در اظهارنظري اعلام مي دارد: "ما ميتوانيم مانع اضمحلال كامل ماهواره هاي زيست محيطي شويم اما براي اينكار ما هما كنون به برنامه مدوني نياز داريم و نبايد صبر كنيم كه سامانه کاملاً نابود شود سپس دست به كار شويم. "
در صورتي كه ماهوارها ي پيش از آماده شدن ماهواره جايگزين از رده خارج شود، شكافي در داده هاي اخذ شده ايجاد مي شود كه ايجاد روندهاي مقايسها ي را در آينده با مشكل مواجه مي كند. براي مثال، اگر ابزار جديدي كشف كند كه خورشيد روشنت ر از آن چيزي است كه قبلاً مي دانستيم، آيا واقعاً به اين خاطر است كه خورشيد روشن تر است يا به دليل كاليبراسيون نادرست يكي از ابزارهاي وسيله است؟ تا هنگامي كه داده هاي ماهوارها ي همپوشاني نكنند، دانشمندان قادر به بيان دليل اين تفاوت نيستند. سري ماهواره هاي قابل احترام لندست كه از سال 1972 كره خاكي ما را ديدباني كردها ند، سالهاست كه بازنشسته شدها ند و بخش كشاورزي ايالات متحده در حال حاضر مجبور است كه داده هاي ماهواره هاي هندي را براي پايش حاصلخيزي محصولات كشاورزي بخرد. اين در حالي است كه انواع ديگر داده ها را هيچ كشور ديگري نمي تواند فراهم كند.

مسوول ترميم و تامين كاستي هاي بودجه است و NRC هيأت بايد هزينه 17 مأموريت جديد را در طي دهه هاي آتي تأمين كند، نظير ارزيابي شمار لايه هاي يخ و ميزان ديا كسيد كربن كه براي پيشبيني تغييرات آب و هوا و اثرات آن مفيد است. به هر جهت، موضوع اساسي اين است كه ديده باني هواشناسي جايي مابين پايش آب و هواي روزمره (تخصص نوآ) و لبه دانش و فناوري (حيطه ناسا) واقع مي شود. از همين رو درو شيندل متخصص هواشناسي موسسه مطالعات فضايي ناسا و ديگران اين انتقاد را دارند كه مقامات دولتي ايالات متحده، برنامه هاي هواشناسي را بجاي اختصاصي كردن در يك سازمان ويژه پراكنده كرده ا ند.
2- تدارک پدافند در برابر شهاب سنگ ها

به مانند پايش تغييرات آب و هوايي، هميشه محافظت زمين از شهاب سنگ ها و خرده سيارک ها به نظر مي رسد كه كاري سخت و طاقت فرسا باشد. هيچيك از سازمان هاي فضايي ناسا و ايسا اين تعهد را ندارد كه از نابودي بشر جلوگيري كند. مشابه ترين كاري كه بوسيله آنها انجام مي شود اين است كه كميته اي به نام نگهباني از فضا تشكيل شده است كه با صرف بودجه اي معادل 4 ميليون دلار در سال و با اختصاص تلسكوپي جهت مشاهده زمين، فضاي نزديك به سطح زمين را به منظور اشياء با قطر چند كيلومتري -كه مي تواند خرابي هاي جبران ناپذيري به بار آورد- ديده باني مي كند. با اين وجود تا به حال هيچ كس تحقيقات اصولي و منظمي روي اين 20000 مهاجم سرسخت سياره ما انجام نداده است. هيچ موسسه يا سازماني متولّي مطالعه و ارزيابي ميزان تهديد اين شهاب سنگ هاي عظيما لجثه نيست؛ گويا همه منتظرند تا سانحه اي پيش آيد سپس دست به كار شوند. اين در حالي است كه 15 سال يا بيشتر طول مي كشد تا بتوان سپر دفاعي در برابر اين مهاجمان خارجي ايجاد كرد، تازه با اين فرض كه فنّاوري مقابله با آنها وجود دشته باشد در حالي كه امروزه اين دانش نيز موجود نيست! چنانكه لاري لمك 6 مهندس هوافضاي مركز تحقيقات ايمز ناسا اذعان مي دارد: "در حال حاضر ايالات متحده در زمينه سپر مقابله با شهاب سنگ ها هيچ برنامه جامعي را در دستور كار ندارد. "
مارس گذشته و به درخواست كنگره ايالات متحده، ناسا گزارشي را منتشر كرد كه مي توان از آن به عنوان نقطه شروع چنين برنامه ا ي ياد كرد. براساس تحليل انجام شده، مطالعه و جستجوي اجسام آسماني با 7 تا حد زيادي LSST اندازه 100 تا 1000 متر با كمك تلسكوپ بزرگ قابل انجام است، تلسكوپي كه هم اكنون توسط كنسرسيوم اخترشناسان و شركت هاي ديگري كه مشهورترين آنها گوگل است در حال ساخت است تا هر جنبنده و چشمك زني را در آسمان ديده باني كند. بر طبق گزارشي كه اخيراً بوسيله مديران اين پروژه انتشار يافت، ميدان ديد طراحي شده توانايي رويت و تشخيص 80 % اجرام را در طي يك دهه فعاليت خود از سال 2014 تا 2024 خواهد داشت.

دو محدوديت دارد؛ اول LSST ، مشابه هر ابزار زمين پايه ديگر آنكه يك نقطه كور دارد، به گونه هايكه اجرامي كه كمي جلو يا عقبتر از زمين در مدارش واقعند - كه خطرناکت رين خرده سيارک ها نيز ميباشند- تنها هنگام سپيده دم يا غروب آفتاب قابل رويتا ند و به راحتي در نور زياد خورشيد از ديده محو مي شوند. مورد ديگر آن است كه تلسكوپ توانايي تخمين جرم خرده سيارک را بصورت غيرمستقيم و براساس ميزان درخشندگي آن دارد. بر اساس محدوديت هاي نور مرئي، تخمين ها تنها براي يكي از دو فاكتور خوب است: يك خرده سيارک بزرگ ولي تاريك به نوع كوچك و روشن تر تغيير قيافه مي دهد.

ادامه دارد...

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 242]