زن در دوره هخامنشی

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: در دوره هخامنشیان مرد و زن در كنار هم كار می کردند و حقوق و دستمزدي يكسان داشتند و گاه حتي كارهاي سخت تر بر عهده زنان بود، مثل....

موقعيت زنان در دوره هخامنشيان
در دوره هخامنشیان مرد و زن در كنار هم كار می کردند و حقوق و دستمزدي يكسان داشتند و گاه حتي كارهاي سخت تر بر عهده زنان بود، مثل : كشاورزي و سنگ سابي (گفته شده كه به احتمال خيلي زياد صيقل نهايي نقش برجسته هاي سنگي همچون نقوش بر جاي مانده از تخت جمشيد كار زنها است كه بسيار هم كار سختي بود)
نكته جالب اينكه ؛ زنها با بدنيا آوردن كودك براي مدتي از كار بيرون معاف شده و در طول مرخصي زايمان, حقوق دريافت مي داشتند (حقوقي حداقل و تاحد گذران زندگي )، اضافه حقوق براي نوزادان پسر دو برابر نوزادان دختر بوده و اين نشان مي دهد كه شاه از نوزادان پسر بيشتر از نوزادان دختر خرسند مي شده است, طبق مدارك موجود ، اين تنها موردي است كه ميان زن و مرد فرقي ديده مي شود.
در دربار، كارگاههاي خياطي بيشتر در اشغال زنان بوده و مردها گاه نيز زير دست زنان قرار مي گرفتند اما در عوض كار دوخت لباس شاه را خياط هاي مرد برعهده داشتند. در كارگاههاي شاهي همواره سرپرستي و مديريت با زنان بوده است.

زن در هنر هخامنشيدر اين دوره تصوير هيچ زني ديده نمي شود ، به عبارتي ما تصوير زن را در نقوش عمومي نمي بينيم اما در ميان آثار هنري كوچك به نقش هاي بيشماري بر مي خوريم ، نكته جالب اينجاست كه نوع آرايش و نوع مدل لباس و حتي استفاده از زيور آلات در اين دوره بين زن و مرد يكسان بوده به طوري كه تشخيص زن و مرد در تصاوير موجود در اين دوره بسيار دشوار بوده و زنها تنها از روي خصوصيات اندامشان تشخيص داده مي شدند. ( مردها در اين دوره مانند زنها از لوازم آرايشي استفاده مي كردند و استفاده از زيورآلات در هر دو رايج بوده است) ، بنابراين معلوم مي شود كه در سراسر امپراطوري هخامنشي از " مُد " واحدي پيروي شده است. يكي از رايج ترين سرپوشها در اين دوره ، سرپوش كنگره داري شبيه به تاج بوده كه هم در زنان و هم در مردان ديده شده است.

آرايش مو نيز تقليدي از آخرين " مُد " اين دوره است كه در نگاره هاي تخت جمشيد مشاهده مي كنيم. موها ، كوتاه و به صورت دايره موجدار انبوهي در اطراف سر ديده مي شود ، چه در زنان و چه در مردان ، البته مدل موي زنان بلند پايه درباري همچون شاهزادگان مانند مدل موي مردان بوده ولي مدل موي زنان عادي و نديمه هاي زن، بلند و بافته است.

چند نكته در مورد لباسهاي اين دوره :
لباس بلند و پر چيني كه در نگاره هاي تخت جمشيد به چشم مي خورد و شاه نيز آن را بر تن دارد ، لباس مشخص دوره هخامنشي است و كوروش (بنيانگذار اين سلسله) اين لباس را از مادها (نخستين دولت ايراني آريايي و دولت قبل از هخامنشيان) گرفته و تمامي كاركنانش را متقاعد كرده بود كه آن را بر تن كنند . ظاهرا او معتقد بود كه اين لباس نقص بدن اشخاص را مي پوشاند و آدمي را زيبا و بلندبالا نشان مي دهد, اين راز لباسهاي چين دار بسيار بلندي است كه انتهاي آن روي زمين كشيده مي شده است.

لباس چين دار هخامنشي براي حركات پر جنب و جوش ، براي سفر ، شكار و جنگ و بطور كلي براي هر نوع كار بدني آزاد ، مثلا: كار در كارگاه ها ، لباس چندان مناسبي نبوده و در نتيجه به هنگام كار شلوار نيم تنه و ردا مي پوشيدند. اين نوع لباس, لباسي عيلامي[قديمي ترين تمدن ايراني و قبل از مادها] و احتمالا لباس ملي ايرانيان بود. قبل از زمان هخامنشي ، وجود هيچ نوع شلواري قابل اثبات نيست و به جاي شلوار چكمه به پا مي كردند كه هميشه مانند كفش بند دار ، گره اي در قسمت جلو داشت. در آنزمان رداهاي پر بهاي ايران گرانترين لباسها، با بافتي محكم و پوشيده از پولكهاي طلايی بود.