كودكي در مقابل او

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: در آئين بزرگداشت علامه عسكري عنوان شد:علامه «عسكري» قهرماني است و «احسان عباس» كودكي در مقابل او
گروه گزارش: آئين بزرگداشت علامه سيدمرتضي عسكري(ره) طي شب‌هاي سوم و چهارم مهرماه با حضور جمعي از مصاحبان، شخصيت‌هاي سياسي و مذهبي و اعضاي خانواده و فرزندان ايشان در سالن همايش‌هاي شانزدهمين نمايشگاه بين‌المللي قرآن كريم برگزار شد.
در شب اول اين همايش، آيت‌الله جاودان و فاطمي‌نيا همچنين دكتر محمدعلي خواجه‌پيري، مشاور وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي طي سخناني به بيان شخصيت علمي و ديني آن علامه فقيد و منادي وحدت پرداختند و خاطراتي از مصاحبت و همنشيني با وي تعريف كردند.

آيت‌الله جاودان طي سخناني گفت: ايشان به گونه‌اي فعاليت مي‌كرد كه حدود يك نسل از مجموعه نيروهاي مذهبي جلوتر عمل مي‌كرد و فردي آينده‌نگر و دورانديش بود.

او با اشاره به حضور علامه عسكري در عراق در ساليان دور، افزود: در آن زمان تعدادي از شيعيان سامراء كه در حدود 400 خانواده بودند و مجبور بودند فرزندان خود را به مدارس اهل سنت بفرستند و به ناچار در آنجا فقه شافعي ياد بگيرند به علامه كه در سن 20 سالگي بودند پيشنهاد ساخت مدرسه براي شيعيان در عراق را مي‌دهند كه در نهايت ايشان اولين مدرسه را در سن 26 سالگي به صورت رسمي در كاظمين داير كردند و علاقه‌مندان تا حد مقدماتي مي‌توانستند در اين مدارس دروس را فرا گيرند.

تاسيس دانشگاه در عراق توسط علامه عسكري

جاودان اظهار كرد: به دنبال تاسيس اين مدرسه، مدارس ديگري نيز در ديگر شهرهاي شيعه‌نشين راه‌اندازي شد و در زمان عبدالسلام عارف ايشان به همراه دوستانشان مجوز تاسيس دانشكده اصول دين را از دانشگاه بغداد گرفتند. البته به درخواست شيعيان، علامه قبل از تاسيس رسمي مدرسه، دو تا اتاق از مدرسه ميرزاي شيرازي را آماده كرد و تعدادي دانش‌آموز جذب كرد اما به دلايلي بعد از يكسال اين مدرسه تعطيل شد و علامه به صورت جدي به فكر فرو رفت تا مدرسه‌اي راه‌اندازي كند كه نهايتا منجر به راه‌اندازي مدرسه رسمي در كاظمين زير نظر مدره علامه مظفر شد.

وي افزود: كساني مانند نوري مالكي، سفير عراق در ايران و فعالان 30 سال مبارزه عليه رژيم بعث اكثرا از شاگردان مدارس علامه عسكري در عراق بوده‌اند.

جاودان در بخش ديگري از سخنانش، با قرائت نامه‌اي از مرحوم آميرزا محمدتهراني(جد علامه عسكري)كه به تازگي به دست او رسيده بود، تصريح كرد: جد علامه در اين نامه به چگونگي شفا يافتن سيدمرتضي توسط يكي از معصومين(ع) در عراق در سن كودكي و در حاليكه بر اثر بيماري به مرگ نزديك مي‌شود، اشاره مي‌كند كه بيانگر شخصيت والاي علامه است.

وي افزود: در اين نامه همچنين جد علامه به بيان نكته‌اي مي‌پردازد كه حتي ممكن است فرزندان علامه هم از آن بي‌اطلاع باشند و آن اينكه ايشان مي‌نويسد، جد ما علامه مجلسي است.

جاودان تاكيد كرد: اگر از من بپرسند كه نمونه‌اي از علماي اسلام كه داراي همه صفات مانند وارستگي، گذشت، دقت علمي و ... باشد سراغ داري، من مي‌توانم از علامه نام ببرم.

در ادامه اين آئين، آيت‌الله فاطمي‌نيا از مصاحبان و همنشينان علامه طي سخناني به تجليل از شخصيت علمي و عرفاني علامه عسكري پرداخت و گفت: اهل تحقيق با نام حاج خليفه آشنا هستند، ايشان از كساني ات كه كتب اهل سنت را فهرست كرده است، وي در مقدمه كشف‌الظنون مي‌نويسد دانشمندان دو نوعند: يكي كساني كه منبع‌اند و ديگر كساني كه از اين منابع بهره‌ مي‌برند و استفاده مي‌كنند. علامه عسكري از نوع اول بود و چشمه‌هاي علم در درون وي مي‌جوشيد و به جهان مي‌رسيد.

بر پيشاني‌ام نوشتم وقف اهل‌بيت(ع)

وي افزود: من خيلي با علامه مانوس بودم، يك روز ايشان به من تلفن زد و گفت تنها به منزلش بروم، در حين ملاقاتي كه با ايشان داشتم فرمودند كه من بر پيشاني‌ام نوشتم وقف اهل‌بيت(ع) و هيچ وقت هم از اين موقوف عليه خارج نشده‌ام.

فاطمي‌نيا، اظهار كرد: احسان عباس، از شاعران بزرگ عرب است كه در دنياي عرب به نام او قسم مي‌خورند، وي در يكي از كتاب‌هايش ايراداتي به نظرهاي علامه عسكري وارد مي‌كند، اشكالاتي كه بسيار مهم و پيچيده هستند، من وقتي به اشكالاتي كه دكتر احسان عباس به علامه گرفته نگاه كردم پيش خودم گفتم اين‌ها كه جواب ندارند، علامه چگونه پاسخ داده است اما وقتي صفحه بعد و پاسخ‌هاي علامه را ديدم، ديدم علامه قهرماني است و احسان عباس كودكي در مقابل او.

فاطمي‌نيا در ادامه نقبي به دنياي شاران گذشته زد و گفت: «متنبي» شاعري بزرگ و از مفاخر دنياي عرب است و حتي شيخ اجل، سعدي از وي در اشعار خود تضمين كرده است، وي يك بيت شعر دارد كه تنها براي قامت افرادي چون علامه عسكري، طباطبايي و امام(ره) مناسب است و به نظر من بايد بر پيشاني زمانه نوشته شود و آن اين است كه« وقتي روح بزرگ شد، جسم به زحمت مي‌افتد».

وي با اشاره به شخصيت‌هايي چون آيت‌الله بهاءالديني تصريح كرد: افرادي مانند ايشان را در دنيا داشته‌ايم كه به عرفان و كشف و شهود مشهور بوده‌اند، علامه عسكري هم اگر چه به عنوان يك مجتهد و محقق و كسي كه در تاريخ اجتهاد دارد شناخته شده است اما بدانيد كه بر من يقين است كه ايشان در كشف و مشاهده خيلي سريع و پررنگ برخي مسايل را ديده بود كه من به دليل اينكه در دنياي امروز بدل با اصل خيلي مخلوط شده و عده‌اي سوء استفاده مي‌كنند از بيان آن معذورم.

فاطمي‌نيا البته در ادامه وقتي با اصرار عباس سليمي(مجري اين مراسم) مواجه شد افزود: ايشان به طور قطع و با تمام صراحت، در مكاشفه‌اش حضرت صديقه(س) را زيارت كرده بود و خودش را ابتدا به پاي آن بزرگوار انداخته بود اما با ممانعت حضرت فاطمه(س) لامه دست ايشان را بوسيده بود.

فاطمي‌نيا در بخش دوم سخنانش درباره علامه هم كه همزمان با بخش پاياني شب اول آئين بزرگداشت ايشان بود، تصريح كرد: ايشان غير از تحقيق و قدرت علمي، نفس مقدسي داشت، خودشان تعريف مي‌كردند كه من در مدينه و به صورت اتفاقي با يك جوان سياهپوست غير عرب برخورد كردم و با او هم صحبت شدم، وي فارغ‌التحصيل دانشگاه‌ مدينه بود و در مهد وهابيت تحصيل علوم ديني كرده بود. علامه مي‌گفت در بحثي كه ميان ما در گرفت به ايشان گفتم برو فلان جلد از «مالك»(يكي از كتاب‌هاي مالك بن انس، پيشواي مالكي‌ها) را ببين، ايشان در آنجا گفته است: «من راضي نيستم غير عرب بيايد مدينه» آن جوان آن شب مي‌رود آن را نگاه مي‌كند و فردا كه مجددا خدمت علامه مي‌رسد اظهار تمايل به شيعه مي‌كند.

آثار علامه بيش از گذشته منتشر شود

فاطمي‌نيا در پايان سخنانش، بر لزوم تجليل از بزرگاني چون علامه عسكري تاكيد كرد و گفت: انشاءالله آثار علامه توسط مسئولان فرهنگي كشور منتشر شود و به همه جاي دنيا برسد كه البته تاحدي اين گونه بوده است چون وقتي مي‌گويند ايشان منادي وحدت بودند واقعا اينگونه بودند.

سومين سخنران اولين شب آئين بزرگداشت علامه، دكتر محمدعلي خواجه‌پيري، رئيس مركز هماهنگي، توسعه و ترويج فعاليت‌هاي قرآني بود، خواجه‌پيري كه سابقه 20 ساله همسايگي با علامه را داشت طي سخناني به بيان خاطراتي از ايشان پرداخت و گفت: 20 سال همسايگي با ايشان، خاطرات زيادي دارد، ايشان وقتي روضه محلي داشتند هركسي كه به منزلشان مي‌رفت ايشان را به شكل يك روحاني محلي مي‌ديد، روان و متناسب با فهم عامه صحبت مي‌كردند، در مسجد به عنوان امام جماعت ساده بودند و در مباحث علمي، بسيار دقيق و علمي صحبت مي‌كردند.

وي افزود: پيرمرد كم سوادي در محله ما بود كه به او «حجت» مي‌گفتند، حجت گاهي سئوالات بسيار ابتدايي از علامه مي‌پرسيد، علامه به جاي اينكه پاسخ او را به افراد ديگري ارجاع دهند(چون آنقدر اين سئوالات ابتدايي بود كه ما هم مي‌توانستيم جوابش را بدهيم) با دقت زياد جواب ايشان را مي‌دادند.

مدير شانزدهمين نمايشگاه بين‌المللي قرآن، به ذكر خاطره ديگري از علامه پرداخت و اظهار كرد: ما معمولا شبهات دوران جواني را به ويژه در دوران انقلاب كه اين شبهات زياد بود و افراد پاسخگو هم كم بودند، به علامه ارجاع مي‌داديم، حتي گاهي معانداني را پيش ايشان مي‌برديم، علامه در مقابل چنين افرادي كه در سخنانشان گاهي بوي اهانت به علامه هم به استشمام مي‌رسيد، بدون آنكه عصباني شوند به پرسش‌هاي آنان جواب مي‌دادند البته اگر توهيني از سوي اين گونه افراد به ساحت ولايت صورت مي‌گرفت، خيلي عصباني مي‌شدند و آن وقت ديگر ساكت كردن ايشان كار هر كسي نبود.

خواجه‌پيري تاكيد كرد: علامه در همسايگي و آداب معاشرت، همسايه‌اي معمولي، در ميزباني كاملا عادي و در جلسات علمي يك وزنه علمي بود كه معمولا بعد از فرمايش ايشان، افراد سكوت مي‌كردند، ايشان سنگربان ولايت به تمام معنا بود.

وي افزود: يك روز ايشان در بيمارستان بستري بودند و در حالي كه سرم به دست داشتند ما به سراغشان رفتيم و از ايشان سئوالي پرسيديم و ايشان قريب به 45 دقيقه جواب ما را مي‌دادند.

سخنرانان دومين شب مراسم بزرگداشت علامه

دومين شب از آئين پاسداشت شخصيت علامه عسكري نيز، چهارم مهرماه در محل مراسم شب اول البته اين بار با حضور سخنرانان ديگري برگزار شد؛ حجت‌الاسلام‌ و المسلمين «كاظم صديقي» پژوهشگر ديني و از سخنرانان مذهبي، مهدي چمران» رئيس شوراي شهر تهران و آيت‌الله «دري نجف‌آبادي» دادستان كل كشور سه سخنران دومين شب آئين بزرگداشت علامه بودند.

حجت‌الاسلام‌ و المسلمين «كاظم صديقي»با تأكيد بر اين‌كه عالمان شيعه مرزبانان دين هستند، آيت‌الله «سيدمرتضي عسكري» را نمونه بارز اين عبارت دانست و افزود: علما براي رشد فكري، تربيت و ارتقاي سطح دانش بشر فعاليت‌هاي زيادي انجام دادند و در بسياري از مقاطع حساس علاوه بر اين‌كه حكم جهاد را بر همه واجب مي‌دانستند خود نيز در صف نخست حمايت از دين بودند و همين امر در علامه عسكري ظهور ويژه‌اي داشت.

صديقي به شباهت‌هاي تاكتيكي علامه عسگري با برخي از بزرگان مانند شيخ مفيد، شوشتري و... اشاره كرد و افزود: نوآوري را كه علامه عسگري در حركات ديني داشتند هيچ يك از ديگر علما انجام ندادند.

اين پژوهشگر ديني، يكي از مهم‌ترين دغدغه‌هاي علامه را برنامه‌ريزي براي نسل‌هاي آينده دانست و اظهار كرد: تأسيس دانشكده اصول دين يكي از مهم‌ترين فعاليت‌هايي بود كه در همين راستا انجام شد.

وي تأكيد كرد: از ديگر نوآوري‌هاي علامه عسگري اين بود كه با علم به اين‌كه اعضاي جامعه اسلامي تربيت فرزندان خود را بر عهده فرهنگ غرب مي‌گذارند تمام فعاليت‌هاي خود را ساماندهي و مديريت مي‌كرد.

زهد دنيايي، فقه ديني و آگاهي از عيب‌هاي دنيا؛ سه هديه الهي

«دري نجف‌آبادي» دادستان كل كشور نيز در ادامه نشست و مراسم بزرگداشت علامه عسكري به اين‌ نكته اشاره كرد كه اگر خداوند خير كسي را بخواهد سه چيز را عايد او مي‌كند، زهد دنيايي، فقه ديني و آگاهي از عيب‌هاي دنيا كه همگي در وجود علامه عسكري ظهور كرده بود.

وي با اشاره به اين‌كه فعاليت‌هاي علماي دين بايد در بيشتر امور معطوف به مسئله اسلام‌شناسي و شناساندن گنجينه‌هاي قديمي دين به نسل جوان باشد گفت: آن‌ها بايد بتوانند درست و نادرست را براي نسل امروز تميز بدهند و با قلم و بيان روز، راه را براي آن‌ها مشخص كنند.

دري نجف‌آبادي، مرحوم علامه عسكري را از تحليل‌گران برجسته اسلام برشمرد و افزود: يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي علامه، قلم روان ايشان بود كه در ارتباط با مفاهيم والاي ديني قوام يافته بود.

وي گفت: تعداد علماي ما بسيار هستند اما يا اهل قلم نيستند يا اين‌كه قديمي مي‌نويسند اما اين در حالي است كه قلم علامه عسگري متناسب با نسل امروز بود و در زبان‌ها فارسي و عربي سرآمد بود.

دادستان كل كشور در پايان اظهار كرد: علامه عسكري در عين اين‌كه قلم رواني داشت احترام، تحقيق و تدبر را در نوشته‌هاي خود فراموش نمي‌كرد.

«مهدي چمران» رئيس شوراي شهر تهران نيز از ديگر سخنرانان مراسم تجليل از شخصيت علامه فقيد عسكري بود كه به طرح موضوع عالم عامل پرداخت و علامه عسگري را مصداق عيني اين امر عنوان كرد.

وي با تأكيد بر اين‌كه يك عالم عامل بايد مجاهد باشد گفت: حضرت علي(ع) به‌عنوان پيشواي شيعيان اين‌چنين شخصيتي را داشتند به‌گونه‌اي علم را در خانه خود محبوس نمي‌كرد و به منصه ظهور مي‌رساند.

چمران افزود: ما در مسير مبارزه با انحرافات با دو گروه مواجه هستيم، در درجه نخست كساني كه به‌عنوان غيرمسلمان با ما مي‌جنگند كه شناسايي و از ميان بردن آن‌ها آسان است و ديگري گروهي كه در قالب دين و با شعار قرآن با ما عناد مي‌كنند كه به مراتب شناسايي اين گروه سخت‌تر خواهد بود.

چمران با اشاره به اين‌كه بزرگترين درد يك عالم اين است كه از حضور او در جامعه جلوگيري كنند اظهار كرد: همه هنر بزرگ علامه عسگري اين بود كه با گروه قرآن به دستي كه با دين و اسلام مشكل داشتند مبارزه و مجادله مي‌كرد و با زبان صريح، منطقي، صحيح و بسيار دلنشين آن‌ها را به دين دعوت مي‌كرد.

از ميان بردن مشكلات حوزه‌هاي علميه، مهم‌ترين دغدغه‌ علامه

«كاظم عسكري» فرزند علامه عسكري از ديگر سخنرانان اين مراسم بود كه با اشاره به فعاليت‌هاي پدر براي از ميان بردن مشكلات حوزه‌هاي علميه اين امر را مهم‌ترين دغدغه‌ آن بزرگوار در طول عمر عنوان كرد.

علامه كيست؟

علامه سيد مرتضي عسكري در سال 1293 شمسي در سامراء در خاندان علم و دانش پرور عريقي متولد شد. پدر بزرگوار ايشان، آيت الله سيد محمد حسيني معروف به شيخ الاسلام فرزند آيت الله سيد اسماعيل شيخ الاسلام و داماد آيت الله مير محمد شريف عسكري تهراني معروف به خاتمة‌المحدثين بود.

ايشان از ده سالگي به حوزه هاي علوم ديني پاي گذاشت، مقدمات و بخش هايي از سطوح را در همان شهر تحصيل كرد و در سال 1310 شمسي در عصر مرجعيت آيت الله العظمي حائري به حوزه علميه قم مشرف و ادامه دروس سطوح را در محضر بزرگاني همچون آيت الله شيخ محمدحسين شريعتمدار ساوجي و آيت الله سيد شهاب الدين مرعشي در فقه و اصول و لمعه و قوانين و رسايل و مكاسب و بخشي از كفايه را آموخت.

وي سپس از آنجا به سامراء بازگشت و ادامه كفايه و فقه اجتهادي و اصول خارج را از اساتيد بزرگ آن شهر از جمله آيت‌الله آقا ميرزا حبيب الله اشتهاردي و آيت‌الله سيد محمدرضا شوشتري تحصيل كرد.

ايشان در سن قريب 20 سالگي اولين حركت اجتماعي خود را با تأسيس مدرسه‌اي كوچك در سامراء شروع كرد و بعدها اين كار را در شهر كاظمين(1363هـ.ق) با تأسيس مدرسه ابتدايي ادامه داد. اين مدارس بعدها به شهرهاي بصره، ديوانيه، حله، كاظمين و نعمانيه پاي نهاده و در مقاطع مختلف مهدكودك، دبستان و دبيرستان، دخترانه و پسرانه و مراكزي براي تعليم و تربيت بزرگسالان گسترش يافت و بعدها در سال 1384هـ.ق. به تأسيس يك دانشگاه با دو دانشكده علوم اسلامي و ادبيات

عربي ادامه يافت. اين مجموعه بزرگ و بسيار موثر تا زماني كه ايشان از عراق هجرت كرده و به لبنان و بعد به ايران آمد، برپا بود و در سال 1389هـ.ق. به دست دولت بعثي عراق نابود شد.

يكي ديگر از حركات اجتماعي بزرگ ايشان، مبارزات سياسي گسترده‌اي بود كه از عصر دولت پادشاهي عراق تا عصر حزب بعث براي احقاق حقوق شيعيان عراق انجام داد. ايشان در اين دوران در راس روحانيان مبارز عراق بود و شهداي بزرگي چون آيت‌الله سيد محمدباقر صدر و سيد مهدي حكيم و سيد محمدباقر حكيم در شمار اين گونه از علما قرار داشتند كه ايشان سرانجام با روبرو شدن با خطر اعدام از عراق گريخت.

يكي ديگر از كارهاي اجتماعي ايشان تشكيل و تاسيس صندوق خيريه‌اي بود كه با برپا كردن دو درمانگاه و سپس شروع به ايجاد يك بيمارستان بزرگ ادامه يافت و با بيرون آمدن از عراق به سرنوشت نامعلومي گرفتار شد و اين مجموعه كاري شبيه به كميته امداد امام انجام مي‌داد.

از بزرگ‌ترين كارهاي علامه تحقيقات نويني است كه شهرت ايشان بيشتر مرهون آن است. اين تحقيقات كارهاي نو و روش‌هاي نويني در تحقيقات اسلامي پديد آورد و در واقع راه نويني در تبيين اسلام شيعي و دفاع از آن بود.

بازگشت علامه به ايران

علامه بيش از سي و پنج سال قبل به ايران آمد و از همان ابتدا به ادامه راهي كه در عراق آغاز كرده بود، پرداخته، تبليغ و ترويج و تحقيق و خدمت به محرومان و اقامه جماعت و بعدها تاسيس مراكز علمي همچون دانشكده علوم اسلامي را وجهه همت خويش قرار داد.

امروز دانشكده اصول‌الدين كه سال‌ها از تاسيس آن مي‌گذرد، در شهر هاي قم، دزفول و تهران در مقاطع كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكترا مشغول و كار پرورش محقق را بر عهده گرفته است.

ايشان با دانشمندان مذاهب و اديان گوناگون جهان، بسيار روشنگرانه و منحصر به فرد است و بسياري از اين مباحثات به صورت كتاب انتشار يافته‌اند. علامه عسكري، رياست دانشكده اصول‌الدين را كه خود بنيانگذار آن بوده‌اند، بر عهده داشتند.

ايشان در سومين همايش چهره‌‌هاي ماندگار در مهر ماه سال 82 به عنوان يكي از نخبگان فرهيخته و برجسته علمي ـ فرهنگي معرفي شدند. همچنين بزرگداشت علامه عسكري در سومين اجلاس مجمع جهاني اهل بيت ـ عليهم‌السلام ـ در تابستان سال 1382 در تهران برگزار شد.

علامه عسكري شهريور ماه سال گذشته به علت بيماري و پس از 93 سال عمر گرانقدر ميهمان خدا شد.
جمعه 5 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 285]