آموزش هنرهاي تجسمي به كودكان به كودكان رنگ ، كاغذ و قيچي بدهيد

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: آموزش هنرهاي تجسمي به كودكان به كودكان رنگ ، كاغذ و قيچي بدهيد
فرهنگي. هنرهاي نجسمي . كودكان
از : محبوبه آذرخيل // همه انسان‌ها داراي حس و استعداد زيباشناختي هستند و يكي از مهمترين وظايف نظام‌هاي تعليم و تربيت در جهان ، شكوفا كردن همين حس است و در اين بين نظام آموزشي ايران نيز با شيوه‌هاي مختلف به پرورش حس زيباشناختي كودكان در تمام مراحل توجه دارد .

آنچه مسلم است كه هدف از نقاشي ، سفالگري ، مجسمه‌سازي و طراحي كودك ، هنرمند كردن و نقاش شدن وي نيست بلكه هدف پرورش دقت ، كنجكاوي ، خلاقيت ، حس زيباشناسي ، بيان تصويري ، كشف توانايي و بالاتر از همه انديشيدن است تا در آينده به فردي خلاق ، جسور و توانا تبديل شود .

آموزش هنر به كودك در درجه اول بايد موجب ايجاد علاقه و انگيزه در كودك شود و در اين ميان تعامل متقابل مربي و كودك باعث ايجاد علاقه ، دقت ، پشتكار ، كشف استعداد و بروز خلاقيت در كودك مي‌شود و يك مربي توانمتد نيز بايد با درايت و شكيبايي مسير آموزش كودك را به پيش ببرد تا زمينه آموزش صحيح هنر را فراهم كند .

اين در حالي است كه امروزه به اعتقاد بسياري از كارشناسان آموزشي ،مربيان و معلمان مدارس ابتدايي نسبت به آموزش هنرهاي تجسمي در مراكز آموزشي بي توجهي مي‌كنند و با اين كه هنرهاي تجسمي يكي از دروس پراهميت مدارس ابتدايي است ولي مربيان اين رشته‌هاي هنري آن طور كه بايد ، در اين زمينه از خود مهارت نشان نمي‌دهند .

* *** درس نقاشي را جدي بگيريم
اين روزها درس نقاشي در تمامي كلاس‌هاي ايتدايي يك بار در هفته تدريس مي شود و با وجودي كه اغلب دانش آموزان به آن علاقه نشان مي‌دهند ولي متاسفانه برخي از اولياي مدرسه آن را جدي نمي‌گيرند .

ندا رحيمي مربي نقاشي يكي از مهد كودك‌هاي تهران براين باور است كه توجه به نقاشي كودك يعني راهنمايي او به سوي جهان خلاقيت ، از اين رو مي توان با استفاده از هنر ، ذهن پاك كودك را به سوي كشف زيبايي‌ها هدايت كرد .

وي كه از فارغ التحصيلان رشته نقاشي است ، تاكيد كرد كه دروس هنرهاي تجسمي در زمينه تعليم و تربيت و كشف استعدادهاي خلاقه دانش آموزان، نقش حياتي دارد و دانش آموز در حين فراگيري هنر ، علاوه بر بروز استعدادهاي دروني خود با فرهنگ معاصر و كهن اين هنر آشنا مي‌شود .

اين مربي كودك توضيح داد : آشنايي كودكان با دنياي هنر نه تنها در پرورش فكري كودكان بلكه در برخورداري آنان از احساسات مثبت ، درك زيبايي‌ها و نيكي‌هاي جهان هستي بسيار موثر است وبي اعتنايي به دروس هنرهاي تجسمي و عدم استفاده از امكانات موجود در اين رشته درسي در جريان آموزش صحيح نيست
**** استفاده از وسايل كمك‌دهنده در آموزش هنري كودك ممنوع
روانشناسان معتقدند هنر بازتاب دانش و تفكر است . جنبه نمادين و سمبليك هنر ، باعث تقويت فكر و رشد كودكان مي‌شود و در اين راستا آموزش هنر ، زمينه ساز پيشرفت تحصيلي در مراحل بعدي تعليم و تربيت است.

از اين رو بايد گفت نقاشي‌هاي آزاد در دوره پيش دبستاني و مقاطع بالاتر، آينه ناخودآگاه كودك است و آنچه كودك در اين دوران سني بر روي كاغذ مي آورد نشات گرفته از تصور او از دنياي اطراف خود است .

در دوره پيش دبستاني ، علاوه بر نقاشي، كاردستي نيز اجرا مي‌شود. كودك پيش دبستاني در كار هنري ، قادر به برش درست مقواها نيست . به همين دليل ، به والدين توصيه مي‌شود كه در درست كردن كاردستي با كودك مشاركت داشته و در پرورش استعدادهاي وي كوشا باشند .

ولي در اين بين بايد به كودك آزادي و حق انتخاب داد و او را به كار خاصي محدود نكرد.

مريم جلالي كارشناس ارشد رشته روانشناسي در اين مورد گفت : كودك بايد در حين آموزش هنر به خود و كار خود اعتماد داشته باشد و اين آرامش را بايد معلم و مربي در او به وجود آورد و تقويت كند . در اين ميان والدين و مربي بايد از دستكاري ، اعمال نظر مستقيم و سليقه‌اي و كمك كردن به كودك به شدت پرهيز كنند زيرا اين كار فضاي ذهني كودك را به طور كامل به هم ريخته و خلاقيت و هنر او را فلج مي‌كند .

اين كارشناس يادآور شد :همچنين به كار بردن خط كش ، شابلون و ديگر وسايل كمك‌دهنده از خلاقيت كودك مي‌كاهد اين در حالي است كه نشستن والدين در كنار كودك و كمك به وي در هنگام نقاشي و يا انجام هر كار هنري، موجب امنيت رواني كودك مي‌شود و در نهايت او بهتر مي‌تواند كار هنري انجام دهد وي تاكيد كرد كه ولي بايد به كودك فرصت فعاليت خلاق و آزاد را داد و از دخالت در كار وي خودداري كنيم ، ولي به او يادآوري كنيم از اشتباه و تكرار نترسد و با رفتار و تاييدها او را در انجام كار همراه شويم .

**** تعريف نقاشي كودك
در دوره پيش از دبستان و مقطع دبستان ، هنر براي كودك بسيار لذت بخش است و بايد به عنوان يك بعد بسيار مهم بسط و گسترش داده شود .چنان كه علاقه به رنگ و گذران وقت با قيچي و كاغذ و مدادرنگي ، از جمله نشانه‌هايي است كه از علاقه كودك به هنرهاي تجسمي خبر مي‌دهد و والديني كه به رشد هنري فرزندشان اهميت مي‌دهند، بايد به اين نشانه‌هاي كوچك توجه كنند .

اما امروزه روش‌هاي مدون براي شناسايي خلاقيت‌هاي كودكان كمتربراي والدين قابل دسترس است و منابع موجود هم اغلب به زبان فارسي ترجمه نشده‌اند و بيشتر منابع موجود ، براي آموزش مربي است. اين در حالي است كه بايد سطح مطالعات خانواده نيز در شناسايي خلاقيت‌هاي كودكان و زمينه هنرهاي فرزندان افزايش يابد .

علي رحيمي يكي از فارغ التحصيلان رشته نقاشي كه امروز به آموزش اين هنر به كودكان در يك آموزشگاه آزاد مشغول است ، در اين مورد گفت : متاسفانه مربيان همواره با يك پرسش عذاب آور از طرف خانواده‌ها روبه رو هستند.

مادرهايي كه كودكانشان را براي آموزش مي‌آورند، مدام مي‌پرسند بچه ما از كي مي‌تواند رنگ و روغن ياد بگيرد؟ اين ديدگاه در اغلب خانواده‌ها وجود دارد. آنها تصور مي‌كنند نقاشي حتما بايد با رنگ و روغن باشد و بتوان آن را به ديوار خانه آويخت. در حالي كه تعريف نقاشي براي بچه‌ها فراتر از اين است.

وي در مورد تعريف نقاشي كودكان گفت : نقاشي كودك همان پياده كردن تخيل كودكانه كه بازتاب شرايط زندگي و ديدگاه كودك نسبت به زندگي و تجربه‌هاي هنري است كه تاكنون فرا گرفته است. اين كه بچه بتواند آنچه را در فكر و تخيلش هست روي كاغذ بياورد ، بسيار مهم است . بنابراين هدف ما در آموزش نقاشي به كودك اين نيست كه به او بياموزيم چطور يك نقاشي را براي نصب روي ديوار خانه ترسيم كند.

اين مربي خاطرنشان كرد : بايد والدين و مربيان در مورد موضوع نقاشي با كودك صحبت كنند ولي انتخاب رنگ‌ها ، فرم‌ها و شكل موضوع را به كودك بسپرند . به عنوان مثال در مورد موضوع خانه بايد در اين مورد به كودك توضيح داد و اجزاي تشكيل‌دهنده خانه را براي او تشريح كرد ولي شكل خانه ، تعداد طبقات و رنگ و فرم آن را به عهده خود كودك گذاشت .

**** رنگ ، كاغذ و قيچي را به كودكان بدهيد

به هر شكل جايگاه هنر در دنياي مدرن غيرقابل انكار است و آموزش كودكان در زمينه‌هاي هنري همچون نقاشي ، سفالگري ، مجسمه‌سازي و عروسك‌سازي ، عكاسي و ديگر هنرها انچنان لازم و ضروري است كه به اعتقاد بسياري از كارشناسان ريشه بي‌توجهي به هنر و معماري در آدم بزرگ‌هاي امروز را بايد در روزهاي كودكي شان جست وجو كرد، روزهايي كه هنر در زندگي آنها هيچ جايگاهي نداشته است پس بياييد از امروز رنگ ، كاغذ و قيچي را به كودكان خود بدهيم زيرا فردا دير است .
چهارشنبه 3 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 167]