گزارشي از برگزاري سومين جشنواره « اخلاق و نيايش در آينه هنر و پژوهش » در موزه ملي قرآن كريم

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: گزارشي از برگزاري سومين جشنواره « اخلاق و نيايش در آينه هنر و پژوهش » در موزه ملي قرآن كريم
سومين جشنواره نكوداشت برگزيدگان « اخلاق و نيايش » در آينه هنر و پژوهش شب چهارشنبه گذشته 27 شهريور ماه باحضور حجت الاسلام والمسلمين سيد محمد خاتمي رئيس جمهور سابق كشورمان حجت الاسلام والمسلمين محمد محمدي ري شهري نماينده ولي فقيه و توليت آستان مقدس حضرت عبدالعظيم (ع ) حجج اسلام قاضي عسگر و مهدوي معاونان بعثه مقام معظم رهبري و جمع كثيري از هنرمندان نويسندگان و پژوهشگران علوم و معارف اسلامي در محل موزه ملي قرآن كريم برگزار شد.
در اين مراسم كه باتلاوت آياتي از كلام الله مجيد توسط استاد مهدي صياف زاده از قاريان ممتاز و بين المللي جمهوري اسلامي ايران آغاز شد و بااجراي شاعر گرانمايه آقاي سهيل محمودي ادامه يافت ابتدا آقاي دكتر احمد مسجد جامعي رئيس هيات امناي موزه ملي قرآن كريم به ايراد سخن پرداخت و گفت : اجازه دهيد سخن خود را با قطعه اي از دوست گرانقدر مرحوم استاد قيصر امين پور آغاز كنم كه هر سال در اين مجلس شاهد حضور او بوديم . قيصر كه معمولا از خواندن شعر در مجامع عمومي پرهيز داشت به بركت اين ايام و عهد دوستي هر سال با اشتياق در اين مجلس به قرائت آثار خود مي پرداخت و آخرين حضور عمومي و شعرخواني اش در سال گذشته در همين جمع گرانقدر بود براي روح بلند او طلب علو درجات از درگاه احديت داريم .
الهي به زيبايي سادگي
به بالايي اوج افتادگي
رهايم مكن جز به بند غمت
اسيرم مكن جز به آزادگي
نيايش در فرهنگ ايراني همواره از جايگاهي بلند برخوردار بوده است ويكي از بارزترين جلوه هاي لطيف روح اين فرهنگ است كه تجلي آن در وجوه مختلف و جنبه هاي گوناگون در سراسر تاريخ ايران باز مي بينيم .
دعا و نيايش نردبان آسمان است كه روح را از تخته بند تن رها مي كند و به فراسو مي برد. سپاس و ستايش انسان نسبت به خداوند همان اظهار نياز و حاجت او به پيشگاه الهي است . حقيقت نيايش همان خواندن و توجه به خداوند و درخواست رحمت و عنايت الهي است كه در سرشت همه مخلوقات نهفته است .
كل آفرينش جمله ذرات زمين و آسمان درحال نيايش اوست (يسبح لله مافي السموات و مافي الارض ) كه نشان از دلبستگي مخلوق به خالق دارد و در سلسله مراتب هستي هرقدر بالاتر برويد اين احساس ژرفتر مي شود و در انسان به اوج خود مي رسد.
وي افزود : درباره فلسفه نيايش سخن بسيار گفته اند; اما كمتر از فرهنگ نيايش و هنر نيايش و چند و چون آن سخن رفته است . دو جنبه اي كه به خصوص در ايران و نزد شيعيان اهميتي بسيار دارد.

فرهنگ نيايش در واقع تمامي وجوه حيات فردي و اجتماعي را در بر مي گيرد و در جز جز اركان جامعه رخنه مي كند و روح ملت ها را بازتاب مي دهد. در ايران همين واژه نيايش و نيز واژه هاي كم و بيش مترادف آن يعني ستايش پرستش آفرين و نماز بردن شاهد صدق اين مدعاست . نيايش از واژه هاي بسيار كهن ايراني است و اصلا به معني خواندن و فرا خواندن است و از اين نظر درست هم معناي كلمه دعاست اما نيايش معناي ديگري هم دارد اين كلمه با نيوشيدن و شنيدن نيز همراه است .
وي گفت : بنابر قولي حتي كلمه زمزم كه نام مكان مقدسي در خانه خداست برگرفته از زمزمه فارسي است . دعا در زبان عربي صرفا به معناي خواندن و ندا دادن است . امانيايش فراخواندني است كه شنيده مي شود و پاسخ مي گيرد. در واقع هم دعاست و هم اجابت و استجابت است و اين خاص نيايش الهي است . كه در آيه « ادعوني استجب لكم » مرا بخوانيد تا اجابت كنم شما را به آن تصريح شده است .
مقصود اين است كه ذهن و زبان ايرانيان از ديرباز با دعا و نيايش آميخته و آموخته بوده است . فرهنگ نيايش داشتند و با قبول نورانيت اسلام و حقيقت محمدي (ص ) كه سرشار از فرهنگ دعا و نيايش است و از اين نظر در ميان اديان الهي و مذاهب اسلامي نظير ندارد بر ژرفا و غناي فرهنگ خود افزودند و به اين سابقه ديرين با پذيرش ديني جديد استمرار بخشيدند.
رئيس كميسيون فرهنگي شوراي شهر اضافه كرد : اما اين فرهنگ نيايش در هنر نيايش بود كه به تمامي جلوه گر شد و زبان خود را يافت . بزرگان ما همواره از آداب و اسباب دعا نام برده اند و در اين باب رساله ها آراسته اند. دعا چگونه بايد انجام گيرد به چه وسيله يا وسايلي بيان شود. وسيله بيان آن را همان كلام يا هنر كلامي مي دانستند و از آداب ظاهري و باطني سخن مي گفتند و چند پيش شرط را هم از جمله توبه از آلودگي هاي گناه و كسب حلال و غيره بر شمرده اند.
وي افزود : ترديدي نيست كه هنر كلامي مهمترين و كامل ترين وسيله بيان ما في الضمير انسان است اما تنها هنر انساني نيست و در كنار هنر كلامي هنر تصويرگري و تجسمي و هنر صوتي را هم داريم كه به نوبه خود از تاثيرگذاري بسياري برخوردارند.
در تمامي اين هنرها زيبايي و جمال جلوه گر است ; همه زيبايي و امر زيبا را دوست دارند; چرا كه جلوه اي از جمال الهي را در آفرينش او مي بينند و به آن ارج مي نهند. در اين ميان البته هنرمند بيش از ديگران به اين جنبه حساس است و آن را بهتر و ژرف تر از ديگران احساس مي كند و اين احساس و دريافت خود را هم به صورت زيبا و با بيان هنري ابراز مي دارد نيايشي كه او با اين زبان بيان مي كند و در آن از دلبستگي خود به خالق جهان پرده برمي دارد و راز و نياز خود را از صميم قلب با او در ميان مي گذارد نيايش پاك و صميمي است كه از جانش برخاسته است .
وي تاكيد كرد : جشنواره دعا و نيايش از نگاه هنر و پژوهش در طي سه دوره برگزاري خود در پي شناخت چهره هاي برتر در اين زمينه بوده و علاوه بر محققين به دستاوردهاي هنري در قالب هاي معاصر و قديم توجه ويژه داشته است . محصول تلاش جامعه فرهنگي و هنري در اين زمينه قابل قدرداني است و اميدواريم كه اين قدم هاي كوتاه زمينه اي براي رشد و گسترش بيشتر فرهنگ و هنر اخلاق و نيايش و در ذهن و زبان ها فراهم سازد.
در ادامه اين مراسم حجت الاسلام والمسلمين سيدمحمد خاتمي رئيس جمهور سابق كشورمان بااشاره به فرهنگ ديني ايرانيان در اقبال به ماه رمضان اين ماه را داراي ملازمت بسياري با انسان دانست .
وي گفت : در اين ماه انسانيت مي تواند و بايد به اوج برسد. اين ماه ماه خدا و انسان است و آن نوع نگاه به ارتباط خدا و انسان مخالف با برخي تصورات است كه خدا و انسان را در تزاحم باهم مي بيند.
رئيس جمهور سابق كشورمان ادامه داد : خدا و انسان در طول هم هستند و چنان به هم پيوسته اند كه ماه خدا ماه انسان مي شود و هر ديدگاهي كه مقارن با اين امر نباشد مخالف با نگاه ناب اسلامي است .

حجت الاسلام خاتمي تصريح كرد : در اين ماه انسان جنبه ماورائي خود را بر جنبه حيواني ترجيح مي دهد. البته پرداختن به جنبه معنوي به معني سركوبي جنبه حيواني انسان نيست و بلكه تكامل انسان در استيلاي جنبه معنوي بر جنبه حيواني انسان است .
وي بااشاره به اينكه مراسم جشنواره اخلاق و نيايش رابطه مستقيمي با كتاب خدا دارد تصريح كرد : تقدير از قرآن پژوهي و كارهاي فكري و هنري كه در ارتباط با قرآن يا موضوعات قراني صورت مي گيرد ويژگي مهم اين مراسم قرآني است .
رئيس جمهور سابق كشورمان ادامه داد : عظمت ماه رمضان به شب قدر است و عظمت شب قدر به نزول قرآن . قرآن به شب قدر و شب قدر به ماه رمضان و رمضان به ساير ماهها جلا مي بخشد.
حجت الاسلام خاتمي تصريح كرد : امروز قرآن از دو جهت مورد جفاست و ما بايد به اين امر هوشيار باشيم . اولين جفا برخورد كساني با مسائل قرآني است به نحوي كه در اصالت و جنبه وحياني بودني قرآن ترديد مي كنند كه جاي هيچ ترديدي نيست . اما آنها اين جفا را در مورد متن قرآن انجام مي دهند و حال آنكه اگر قرآن از حجيت بيافتد پناهگاه عارفان براي عرفان و تكيه گاه سالكان در سلوكشان كنار مي رود و ديگر فرصتي براي آنان كه بدنبال زندگي وحياني هستند نخواهد بود.
وي جفاي واردشده ديگر بر قرآن را از سوي آناني دانست كه ادعاي ديني بودن جامعه را مي كنند و گفت : اگر ناتواني خود را قرآني نشان دهيم و اعتراضات به حق در جوامعي مثل جوامع خودمان را ضديت با قرآن به حساب آوريم بيشترين جفا را بر قرآن كرده ايم .
وي بااشاره به تقارن برگزاري اين مراسم با ميلاد امام حسن مجتبي (ع ) ايشان را الگوي برجسته اي براي همه انسان ها دانست و تصريح كرد : اخلاق فردي و اجتماعي اين امام همام در زمان حاكميت ايشان الگوي مناسبي براي حاكماني است كه مطرح مي كنند حاكميت شان جنبه ديني دارد.در اين جوامع اگر بداخلاقي به عنوان ارزش مطرح شود بزرگترين خيانت به دين است .
رئيس بنياد باران در پايان بخشي از فضيلت هاي شب قدر را برشمرد و اظهار كرد : خداوند در اين شب بر فريب ها و حيله ها پرده مي كشد تا جان ها آنطور كه بايد بيدار شوند و اين شب فرصت آرامش جان انسان و پركشيدن او به سوي ملكوت است .
در پايان بخش اين مراسم برگزيدگان سومين جشنواره « اخلاق و نيايش از نگاه هنر و پژوهش » مورد تقدير و تجليل قرار گرفتند.
در اين مراسم لوح قدرداني همراه با تنديس جشنواره از سوي حجت الاسلام سيدمحمد خاتمي رئيس جمهور سابق كشورمان و دكتر احمد مسجد جامعي رئيس هيئت امناي موزه ملي قرآن به پژوهشگران و هنرمندان برگزيده جشنواره اهدا شد.
در حوزه پژوهش ديني ضمن قدرداني از آيت الله ناصر مكارم شيرازي به خاطر ترجمه « مفاتيح نوين » لوح و تنديس جشنواره به رئيس دفتر ايشان در تهران اهدا شد. در همين حوزه حجت الاسلام والمسلمين محمد محمدي ري شهري نيز براي تاليف سه جلد كتاب « نهج الدعاه » و « نهج الذكر » مورد تقدير قرار گرفت . در زمينه هنر نيز سيدمحمد حسيني موحد براي كتيبه نگاري ادعيه و آياتي قرآني محمدباقر آقاميري براي تصويرگري آثار ديني و طراحي ساخت ضريح حضرت علي و امام حسين عليهم السلام سيدمهدي شجاعي در حوزه ادبيات و شعر و حسين مسافر آستانه در رشته نمايشنامه نويسي بخاطر ارائه آثار ديني در قالب هنر نمايش و تئاتر مانند خورشيد كاروان لوح تقدير و تنديس جشنواره را دريافت كردند.
همچنين مليحه سادات موسوي براي برگزاري همايش اخلاق و معنويت و نكوداشت زنان مبلغ تهران شهاب الدين ارفعي در حوزه معماري اسلامي و به خاطر مرمت مسجد جامع دلگشا و محمدعلي باشه آهنگر سازنده فيلم « فرزند خاك » با لوح و تنديس جشنواره مورد تقدير قرار گرفتند. در اين مراسم از قيصر امين پور نيز تقدير ويژه به عمل آمد و آقاي ساعد باقري به نمايندگي از سوي خانواده ايشان جايزه اين جشنواره را دريافت كرد.
حجت الاسلام سيد محمد خاتمي : اگر قرآن از حجيت بيافتد پناهگاه عارفان براي عرفان و تكيه گاه سالكان در سلوك شان كنار مي رود و ديگر فرصتي براي آنان كه به دنبال زندگي وحياني هستند نخواهد بود
سه شنبه 2 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 511]