بررسي مكتب‌هاي اخلاقي فرهنگ تشيع در فصل‌نامه تخصصي «درس‌هايي از مكتب اسلام»

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: بررسي مكتب‌هاي اخلاقي فرهنگ تشيع در فصل‌نامه تخصصي «درس‌هايي از مكتب اسلام»
گروه انديشه: مقاله «مكتب‌هاي اخلاقي در فرهنگ تشيع»، نوشته «سيدمحمد ثقفي» در فصل‌نامه تخصصي درس‌هايي از مكتب اسلام منتشر شده است.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، ثقفي در اين مقاله معتقد است كه علم اخلاق، علم شريفي است كه وظيفه اصلاح اخلاق انسان و نشان دادن فضيلت‌ها و رذيلت‌ها را به عهده دارد. كه آدمي با در دست داشتن چراغ اين دانش، راه را از چاه تشخيص دهد و به غايت مطلوب و سعادت و كمال انساني برسد.

به زعم نويسنده، در فرهنگ اسلامي، عالمان مسلمان، از دوران اوليه تمدن اسلامي، رسالت اين علم را بر دوش داشته‌اند. منتهي در تربيت نفس انساني، دو منبع هدايت عقلاني و وحياني، همواره الهام بخش و مورد استناد بوده است.

از طرف ديگر، حكمت يوناني به ويزه مكتب ارسطو، در اخلاق تئوري «حد وسط» (اعتدال) و دو ناحيه، افراط و تفريط را محور بحث اخلاقي خود قرار داده است و اين نظريه تقريبا با نظريه اسلامي و قرآن هماهنگ است. لذا عالمان مسلمان هر دو محور و احيانا تلفيق آن دو را در مباحث اخلاق و روش‌هاي مطالعه علم اخلاق در پيش گرفته‌اند.

صاحب اين قلم در اين مقاله بر آن است كه اين سه روش را مورد مطالعه و ـ نقد و بررسي ـ قرار داده در نهايت راه چهارمي را كه برخي از عارفان و سالكان از آن پيروي مي‌كنند،مورد بررسي قرار دهد. اين سه روش يا مكتب عبارتند از: اخلاق فلسفي، اخلاق حديثي، مكتب واسطه(تئوري، اعتدال) سلوك عملي.

به اعتقاد نگارنده، گرچه حكيمان تمايز انسان را از ديگر جانداران در عقل و نيروي تمييز او معرفي كرده‌اند كه آدميزاد كارهاي خود را از روي «تدبير» انجام مي‌دهد و نه از روي «غريزه» و ميل اما تمايز اصلي انسان، به طور عمده و اساسي در حس اخلاقي تبلور مي‌يابد. گوئي تنها اين امتياز است كه از نظر او مهم است.

ثقفي مي‌نويسد: آدمي، خير و شر يا نيك و بد را مي‌شناسد اما حيوان نمي‌شناسد، خداوند شناخت نيك و بد را در سرشت انسان نهاده است تا راه را از چاه تشخيص دهد و راه خود را در پيش گيرد! اما نيك و بد چيزي نيست كه به شكل انتزاعي وجود داشته باشد، بلكه تنها مي‌تواند به صورت عمل باشد. به اعمال بخصوصي «نيك» مي‌گويند و به اعمال خاصي «بد». هر عملي اگر به آن هدف نهائي، نزديك و نزديك‌تر است، خير است و مطلوب؛ و هر كار و رفتاري كه از آن هدف دور و دورتر است، شر به حساب مي‌آيد، علم اخلاق، چنين هدفي را دنبال مي‌كند.

آخرين شماره فصل‌نامه تخصصي «درس‌هايي از مكتب اسلام» با صاحب ‌امتيازي «مؤسسه تعليماتي و تحقيقاتي امام صادق(ع)» و مدير مسئولي «فرج‌الله فرج‌الهي» روانه بازار نشر شده است.
سه شنبه 2 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 159]