همزمان با روز جهانى آلزايمر اعلام شد ۱۰۰ميليون نفردر يك قدمى آلزايمر

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: همزمان با روز جهانى آلزايمر اعلام شد ۱۰۰ميليون نفردر يك قدمى آلزايمر
[سياوش تليانى]
امروز ۲۱ سپتامبر، روز جهانى آلزايمر است. در اين روز سازمان هاى حمايت از بيماران مبتلا به آلزايمر در سراسر جهان محوريت برنامه ها را افزايش آگاهى عمومى مردم نسبت به آلزايمر و زوال عقل قرار مى دهند. آلزايمر شايع ترين نوع زوال عقل است كه به علت برخى اختلالات، عملكرد مغز را مختل مى كند. به صورت ميانگين، از هر ۱۰ سالمند بالاى ۷۵ سال يك نفر به آلزايمر مبتلا مى شود كه با بالارفتن سن و گذشتن آن از ۷۰ سال، اين احتمال دو برابر افزايش مى يابد. تقريباً نيمى از جمعيت افراد بالاى ۸۵ سال به آن بيمارى مبتلا مى شوند.
آلزايمر چيست
آلزايمر نوعى بيمارى مغزى است كه با سرعت پائين رشد مى كند و از علائم آن اختلال حافظه و در مراحل شديدتر اختلال در قدرت استدلال، برنامه ريزى، تكلم و درك است. به گفته بسيارى از دانشمندان، آلزايمر به علت افزايش ميزان توليد يا ذخيره يك نوع پروتئين خاص در مغز به وجود آمده و منجر به مرگ سلول هاى عصبى مى شود.
احتمال ابتلا به آلزايمر بعد از ۷۰ سالگى به ميزان چشمگيرى افزايش مى يابد به نحوى كه حدود ۵۰ درصد از افراد بالاى ۸۵ سال به اين بيمارى مبتلا مى شوند. با اين حال آلزايمر را نمى توان يك حادثه طبيعى ناشى از افزايش سن دانست كه به شكل اجتناب ناپذيرى در اواخر عمر اتفاق مى افتد، چرا كه افراد بالاى ۱۰۰ سال زيادى هستند يا بوده اند كه هرگز به آلزايمر مبتلا نشده اند. آلزايمر براى اولين بار در سال ۱۹۰۱ از سوى دانشمند آلمانى به نام «آلويس آلزايمر» شناسايى شد و پيش بينى شده است تا سال ،۲۰۵۰ بيش از يك صدميليون نفر در جهان به اين بيمارى مبتلا شوند.
چه كسانى به آلزايمر مبتلا مى شوند
عامل خطرناك در بروز اين بيمارى، افزايش سن است كه رابطه مستقيم با آن دارد. هم اكنون ۱۰ درصد افراد بالاى ۶۵ سال و ۵۰ درصد از جمعيت بالاى ۸۵ سال به اين بيمارى مبتلا مى شوند. عوامل ژنتيكى نيز در اين عارضه دخيل هستند. براساس آمار اعلام شده دو تا پنج درصد افراد بين ۴۰ تا ۵۰ سال به آلزايمر مبتلا مى شوند. كودكان والدينى كه در سنين پائين نشانه هاى آلزايمر در آنها ديده مى شود، ۵۰ درصد بيش از ساير كودكان در معرض ابتلا به اين بيمارى قرار دارند، همچنين افرادى كه به فشار خون بالا، بيمارى هاى قلبى ـ عروقى، ديابت و بالا بودن كلسترول خون مبتلا هستند، خطر ابتلا به آلزايمر بيشتر آنها را تهديد مى كند. به علاوه افرادى كه كمتر از هشت سال، تحصيل و آموزش داشته اند به علت فعاليت فكرى و ذهنى كمتر، در معرض اين بيمارى قرار دارند. همچنين در همه بيماران مبتلا به سندرم داون تا پيش از ۴۰ سالگى، نشانه هاى تغيير عملكرد مغز و بيمارى آلزايمر ديده مى شود.
علائم بيمارى آلزايمر
نشانه هاى بيمارى آلزايمر در هر فردى با ديگرى متفاوت است، با اين حال علائم مشتركى وجود دارد كه به تشخيص آن كمك مى كند. از آنجا كه بروز بيمارى آلزايمر تدريجى است و با سرعت كمى رشد مى كند، در نتيجه بسيارى از خانواده ها اولين نشانه هاى بارز آلزايمر را با علائم افزايش سن اشتباه مى گيرند يا فكر مى كنند به علت استرس و فشار زياد كار دچار مشكل شده اند، اما زمانى كه فراموشى و اختلال در حافظه، مانند از ياد بردن اتفاقات تازه مشاهده مى شوند، بايد احتمال آن را داد كه چيزى بيش از «افزايش سن» تأثيرگذار بوده است. در مجموع اختلال در حافظه كوتاه مدت از اولين نشانه هاى بروز آلزايمر است. براى نمونه فرد ممكن است به دفعات خاموش كردن اتو را فراموش كند يا مصرف داروها در زمان خود را به ياد نياورد. در ادامه فرآيند بروز آلزايمر، تغيير محسوس در شخصيت را شاهد هستيم؛ يعنى فرد كمتر خودجوش مى شود، از تعاملات اجتماعى روزمره دورى مى كند و دل مرده و بى تفاوت مى شود. تغيير در رفتار و حالات مانند تندخويى، سردرگمى، اختلال در حافظه بلندمدت و پرخاشگرى نيز به دنبال آن به وجود مى آيند. در چنين مواقعى با مراجعه به يك پزشك يا روانشناس و انجام آزمون هاى رفتارى، شناختى و يا اسكن مغز، مى توان از بروز بيمارى اطمينان يافت. به ياد داشته باشيد كه در مراحل حادتر، فرد مبتلا به آلزايمر شايد ماه و سال را نيز اشتباه بگيرد و حتى قادر نباشد محل زندگى خود را شناسايى كند. مرگ مرحله پايانى اين بيمارى است كه معمولاً به علت ذات الريه يا حملات قلبى اتفاق مى افتد. روانشناسان و پزشكان توصيه كرده اند چنانچه برخى از علائمى كه در زير به آنها اشاره شده است، همزمان در فرد مشاهده شد، براى اطمينان به پزشك مراجعه شود:
۱- فراموشى ۲- دشوارى در انجام كارهاى معمولى
۳- مشكلات زبانى و تكلم ۴- آشفتگى زمانى و مكانى
۵- ضعيف شدن قدرت تصميم گيرى
۶- مشكل در فكر كردن ۷- گم كردن لوازم و اشياء
۸- تغيير در رفتار و حالات ۹- تغيير شخصيت
۱۰- ضعيف شدن قوه ابتكار
علت هاى بروز آلزايمر
دانشمندان تاكنون موفق به يافتن پاسخ دقيقى براى اين سؤال كه علت بروز آلزايمر چيست ، نشده اند. در سال جارى ميلادى، بيش از ۵۰۰ آزمايش و تحقيق پزشكى در سراسر جهان در حال انجام است تا علل بروز و درمان هاى بيمارى آلزايمر را پيدا كنند، اما بعيد به نظر مى رسد هيچيك از آنها موفقيت آميز باشد.برخى دانشمندان جهش ژنتيكى موروثى را علت اصلى اين بيمارى عنوان كرده اند.
به گفته آنها اين عارضه موجب افزايش ميزان توليد نوع خاصى از پروتئين در مغز مى شود كه به مرگ سلول هاى عصبى مى انجامد. بسيارى از اين آزمايش ها فقط سعى در كاهش ميزان توليد اين پروتئين دارد تا شايد گامى در زمينه مقابله با آن باشد. از سويى ديگر، برخى دانشمندان عواملى چون ورزش، تحرك ذهنى و رژيم غذايى معمولى را از راه هاى جلوگيرى آن دانسته اند، اما نتيجه اين آزمايش ها فقط اين است كه زنان بيشتر از مردان به آلزايمر مبتلا مى شوند و اين به علت طول عمر بيشتر زنان نسبت به مردان نيست.
نحوه جلوگيرى و مقابله با آلزايمر
تاكنون پزشكان سراسر دنيا نظريه هاى مختلفى درباره نحوه جلوگيرى از بروز آلزايمر يا به تأخير انداختن آن داده اند كه البته نمى توان به شكل كامل نتيجه بخش بودن آنها را تأييد كرد. با اين حال بيشتر اين مطالعات نشان مى دهد كه فاكتورهايى چون رژيم غذايى، خطرات قلبى عروقى، مصرف داروهاى مختلف يا فعاليت هاى فكرى و ذهنى بيش از ديگر عوامل مى تواند در جلوگيرى از آلزايمر مؤثر باشد. رژيم غذايى مديترانه اى شامل ميوه، سبزيجات، نان، گندم، روغن زيتون و ماهى مى تواند خطر ابتلا به آلزايمر را كاهش دهد. همچنين ويتامين هاى مختلفى مانند B12، B3، C يا اسيدفوليك براى مقابله با اين بيمارى توصيه شده اند.
عوامل مؤثر در افزايش بيمارى هاى قلبى - عروقى مانند فشار خون بالا، سيگار كشيدن، ديابت و ميزان كلسترول بالا، اگرچه خطر ابتلا به آلزايمر را افزايش مى دهند اما توصيه شده است كه از استاتين ها كه كاهنده كلسترول خون هستند، استفاده نشود چرا كه تأثيرى بر مقابله يا به تأخير انداختن آلزايمر ندارد، اما درباره فعاليت هاى فكرى و ذهنى، مانند شطرنج، حل جدول يا روابط اجتماعى روزانه بايد گفت كه اين موارد بيش از مصرف داروها و ديگر راه حل هاى اجتماعى براى مقابله با آلزايمر مؤثر هستند، يادگيرى زبان دوم نيز در به تأخير انداختن آن كمك مى كند.
دورنماى آلزايمرى ها
هم اكنون طول عمر مبتلايان به آلزايمر كاهش يافته است. متوسط عمر افرادى كه علائم آلزايمر در آنها شناسايى شده فقط هفت سال است و كمتر از سه درصد اين بيماران بيش از ۱۴ سال زنده مى مانند. هرچند در اين ميان عوامل متعددى چون مصرف الكل، ديابت و مشكلات قلبى در كوتاه شدن عمر مبتلايان به آلزايمر تأثيرگذار است. آلزايمر علت نهفته ۷۰ درصد همه مرگ و ميرها محسوب مى شود.
البته مردان مبتلا به آلزايمر طول عمر كمترى نسبت به زنان دارند، اين در حالى است كه زنان بالاى ۸۵ سال در مقايسه با مردان اين سن بيشتر در معرض ابتلا به اين بيمارى قرار دارند.آلزايمر معمولاً به شكل مستقيم منجر به مرگ نمى شود، بلكه مشكلات جانبى اين بيمارى به مرگ مبتلايان مى انجامد. اگرچه هنوز رسماً دارويى براى درمان آلزايمر شناخته نشده است، اما درمان هاى غيردارويى براى اين بيماران مى تواند به عمر بيشتر آنها كمك كند. تشويق اين افراد به حضور در تعاملات اجتماعى روزمره، پياده روى، تمرين براى افزايش قدرت حافظه و تحرك جسمى تأثير قابل توجهى در افزايش طول عمر آنها دارد.
يکشنبه 31 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 257]