واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: شب قدر است و طي شد نامه هجر مناجات عاشقانه شب هاي قدر را دريابيم (بخش نخست )
ايرج نظافتي
سلام هي حتي مطلع الفجر...
در اين ايام پرفضيلت چه تقديري براي يكسال آينده ما رقم خواهد خورد و جزء كدام دسته از ميهمانان الهي خواهيم بود؛ ميهمان خوانده يا ناخوانده. آيا گريه هاي نيمه شبان ما در اين ماه رحمت و مغفرت مورد قبول درگاه حضرت دوست جل جلاله واقع شده است.
از همه مهمتر، در اين شب هاي پرفضيلت قدر هنگامي كه كارنامه اعمالمان به خدمت حضرت ولي عصر ارواحنا فداه خواهد رفت آيا موجب خوشحالي ايشان خواهد شد يا نه، ما را شرمگين و سرافكنده خواهد كرد.
و براستي اين شب ها و روزهاي گرانبهاي رمضان را چگونه طي كرده ايم، آيا عبوديت و بندگي خالصانه و مخلصانه خداوند متعال را به خوبي به جا آورده ايم و فرصت باقيمانده از اين ماه سراسر نور و رحمت را چگونه طي خواهيم كرد.
گرچه تمام لحظات ماه مبارك رمضان رحمت و بركت است ولي برجسته ترين لحظه ها لحظه هاي ليله القدر است كه خداوند متعال از اين شب به عظمت ياد مي كند و در سوره مباركه قدر فضايل اين شب را مي شمارد.
به مناسب ايام پرخير و بركت قدر گزارش امروز و فردا را به تجزيه و تحليل شب هاي قدر و ايام ماه مبارك رمضان اختصاص داده ايم.
درك جايگاه شب قدر
ايام مبارك رمضان و خصوصاً شب هاي قدر فرصت مغتنمي است تا به بررسي اجمالي نامه اعمال خود بپردازيم و نقاط ضعف و قوت آن را مورد ارزيابي قرار دهيم.
مرحوم آيت ا... بهاءالديني در سلوك معنوي مي گويد: «پيامبر خدا به مقامي رسيد كه براي نزول قرآن بر قلبش اهليت پيدا كرد، حال شما مثلا هشتاد سال عبادت كرده اي ولي نتيجه آن چه بوده است؟ نتيجه اش همين بساطي است كه مي بينيد! همان هتاكي و جهالت، اين كه عبادت نيست، اگر نماز جلوي دروغ ها را نمي گيرد بدان نماز نيست، نماز جلوي دروغ را مي گيرد، چون خداي تعالي به همه ما حيات علمي، حيات تقوايي، حيات نوري و حيات عقلي عطا كرده، اگر همت نكنيد به جايي نمي رسيد، بايد به فكر خودسازي باشيد، اگر صدها جلسه هم باشد ولي تا تصميم به اصلاح خودتان نگيريد فايده اي ندارد...»
حضرت آيت ا... مصباح يزدي، مدير موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) درباره درك شب هاي قدر در جلسه چندي پيش خود مي گويد: «با درك شب هاي قدر بايد بتوانيم از الطاف الهي در اين شب بهره مند شويم.»
اين استاد حوزه با تأكيد بر ويژگي هاي شب قدر ماه مبارك رمضان مي گويد: «تقدير مقدرات انسان ها در طول يكسال در شب قدر مقدر مي شود، علماي اهل تسنن و شيعه قايل به اين هستند كه شب قدر هر سال در ماه مبارك رمضان تكرار مي شود و ملائكه نازل مي شوند و اين طور نيست كه يك بار اتفاق افتاده باشد.»
آيت ا... مصباح يزدي مي گويد: «ملائكه در شب قدر مقدرات سال را كه توسط خداوند به امضاء رسيده را به امام زمان(عج) عرضه مي كنند و ايشان از مقدرات تمام انسان ها تا پايان سال آگاه مي شوند.»
در روايات متعدد آمده است كه پيامبراعظم(ص) بر انجام اعمال شب هاي قدر توصيه بسيار فرموده و ائمه معصومين عليهم السلام شب زنده داري خود را تا پايان اين ماه عزيز ادامه مي دادند
رمضان، دانشگاه تربيتي و اردوگاه آموزشي قرآن
در احاديث آمده است كه پيامبر گرامي اسلام(ص) ماه رمضان را سرور ماه هاي ديگر ناميده است.
حجت الاسلام والمسلمين محمد مهدي مرادي، كارشناس ارشد تخصصي تبليغ در حوزه علميه قم تعبير زيبايي از ماه مبارك رمضان را بيان مي كند و در گفتگو با سرويس گزارش روز كيهان مي گويد: «ماه رمضان يك دانشگاه تربيتي خداوند متعال و يك اردوگاه آموزشي قرآن است، از همين رو خداوند اهداف خلقت انسان را بيان كرده و از ما خواسته كه به عبوديت حقيقي برسيم و از بندگي خدا فاصله نگيريم.»
اين كارشناس ارشد تخصصي تبليغ در حوزه علميه قم در ادامه همين بحث مي گويد: «هر دانشگاهي براي ورود پيش نيازهايي دارد و ورود به ماه مبارك رمضان نيز از اين شرط مستثني نيست، كه براي ورود به اين ماه لازم است با خلوص نيت وارد شويم و چشم و دست و دل را از هرگونه ناپاكي بشوييم، اين درحالي است كه خداوند متعال هم فرموده كه من هم معيارهاي گناه را در اين ماه از سر راه شما برمي دارم، مهمترين مانع پيش روي ما وجود شيطان است كه در اين ماه به غل و زنجير كشيده شده است.»
مرادي مي گويد: «هر دانشگاهي داراي يك خروجي است كه افراد براساس سطح تحصيلات و زحماتي كه كشيده اند كارنامه همان زحمات را خواهند گرفت، حال يكي ليسانس يا فوق ليسانس و دكترا دريافت مي كند، در دانشگاه رمضان نيز خروجي آن به اين شكل است كه كارنامه ما بايد در شب هاي پرفضيلت قدر به تأييد و ملاحظه آقا امام زمان(عج) برسد، حال هر شخصي برابر با خلوص نيت و ميزان عبادت و بندگي اش در پايان اين ماه به بركاتي نايل مي شود كه در واقع همان كارنامه يك ماه رمضان و تقدير يكساله اش مي باشد.» اين كارشناس ارشد تخصصي تبليغ در حوزه علميه قم در ادامه تحليل توصيفي خود از ماه مبارك رمضان مي گويد: «چارچوب هاي ارزشي هر دانشگاهي به نوع استاد، دانشجو و متون درسي بستگي دارد، حال در دانشگاه رمضان خداوند متعال، پيامبر اعظم(ص) و اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام در جايگاه مربي قرار دارند، شاگردان نيز همين بندگان صالح خداوند هستند، حال خداوند بهترين متون درسي جهان را كه همان قرآن كريم است به عنوان متون اصلي در دانشگاه رمضان قرار داده است.»
مرادي ماه مبارك رمضان را نمايشگاهي تمام عيار از زيبايي هاي خداوندي مي داند و مي گويد: «اگر دقت كرده باشيد خواهيد ديد كه قرآن كريم در شب قدر نازل شده، صحف حضرت ابراهيم در اول، تورات حضرت موسي در ششم، انجيل حضرت عيسي در دوازدهم و زبور حضرت داود در هيجدهم ماه رمضان نازل شده، يعني بهترين متون الهي كه مسير هدايت بشر را تعيين و ترسيم مي كنند در اين ماه نازل شده اند، از طرفي هم مناسبت هاي مهمي مثل معراج پيامبرگرامي اسلام(ص)، شهادت حضرت علي(ع)، وفات حضرت خديجه (س)، ميلاد امام حسن(ع)، وفات حضرت موسي(ع)، عروج حضرت عيسي(ع)، تولد حضرت يحيي(ع)، به زنجيركشيده شدن شياطين، همگي در اين ماه به وقوع پيوسته كه اين موضوع به خوبي نشان از اهميت بسيار زياد ماه مبارك رمضان در پيشگاه خداوند متعال است.»
اهميت شب هاي قدر
در روايات متعدد آمده است آنچه در شب نوزدهم اندازه گيري شده و در شب 21 محكم شده است، در شب 23 مسجل و امضا مي شود.
در اين شب فيوضات و فرشتگاني كه نازل مي شوند در شب هاي ديگر نيست و هيچ فيضي بالاتر از فيض معرفت نيست. اين شب، شب سلم است و عبادت در آن از هزار ماه بهتر است، شبي است كه انسان مي تواند سلامت ابدي را براي خود تأمين كند.
«حجت الاسلام محمدرضا كاشاني نيا» كارشناس علوم قرآني درباره اهميت شب هاي قدر مي گويد: «شب هاي پرفضيلت قدر فرصت مناسبي براي عبادت و بندگي خداوند است، فرشتگان و روح القدس در اين شب بر امام زمان(عج) نازل مي شوند و آنچه را از مقدرات سالانه بشر نوشته اند بر امام عصر(عج) تقديم مي دارند، خداوند سبحان در سوره مباركه قدر مي فرمايند فرشتگان و روح در آن شب به دستور پروردگارشان بر زمين فرود مي آيند. در آيات سوم و چهارم سوره دخان نيز مي فرمايد: در آن شب هر فرماني برحسب حكمت صادر مي شود، فرماني از جانب ما و ما همواره فرستنده آن بوده ايم، يعني در شب قدر فرشتگان و روح در هر سال و دايما نازل مي شوند، پس بايد به طور مدام فردي به عنوان ولي و جانشين وجود داشته باشد كه به سوي او فرشتگان نازل شوند، اين آيه سوم و چهارم سوره دخان يكي از مستدل ترين آيات قرآن كريم است كه بر ضرورت وجود هميشگي يك ولي امر از جانب خداوند تاكيد مي كند، با اين حال هر كس كه نزول پيوسته فرشتگان و روح را در شب هاي قدر بپذيرد و به قرآن ايمان داشته باشد ناگزير بايد ولي امر را هم بپذيرد وگرنه كافر به بعضي از آيات قرآن خواهد بود، كه در اين صورت چنين فردي بنابر بيان صريح قرآن كريم كافر واقعي است، چرا كه در آيات 150 و 151 سوره نساء نيز مي فرمايد: كساني كه به خدا و پيامبران خدا كافر شده اند و مي خواهند بين خدا و رسولش جدايي اندازند و مي گويند به برخي ايمان مي آوريم به بعضي كافر مي شويم و مي خواهند در اين ميان (بينابين) اتخاذ كنند، اينان حقا كافرند و ما براي كيفرشان عذاب خواركننده اي مهيا كرده ايم، و مي بينيد كه خداوند منان افرادي را كه پاره اي از آيات خدا را بپذيرند و برخي را نپذيرند كافر حقيقي مي داند.»
وي مي گويد: «مومن حقيقي كسي است كه هم استمرار شب هاي قدر را تا قيامت پذيرا باشد و هم وجود حجت زمان و ولي امر را قبول كند.»
هنر خوب زيستن در سايه دعا در شب هاي قدر
امام علي(ع) در يكي از خطبه هاي خويش مي فرمايند: «اي روزه دار! در كار خود بينديش كه تو در اين ماه ميهمان پروردگار خويش هستي، بنگر كه در شب و روزت چگونه اي و چگونه اعضاي خود را از نافرماني پروردگارت نگه مي داري. بنگر! مبادا در شب خواب باشي و در روز غافل، پس اين ماه بگذرد و بار گناهت بر دوشت مانده باشد و آنگاه كه روزه داران پاداش هاي خود را مي گيرند از زيانكاران باشي و آنگاه كه آنان از كرامت مولايشان نصيب مي برند از محرومان باشي و آگاه كه آنان از سعادت همسايگي با پروردگارشان برخوردار مي گردند تو از رانده شدگان باشي!»
حجت الاسلام لقماني، از اساتيد حوزه و دانشگاه درباره فضيلت دعا در ماه مبارك رمضان و شب هاي قدر مي گويد: «دعاها به انسان عظمت انديشه مي دهند و در كنار از بين بردن نفاق و دورويي، هنر خوب زيستن را به انسان ها مي آموزند.»
وي مي گويد: «نوع خواسته هاي ما از درگاه الهي جلوه شخصيتي و بلنداي معرفتي ما را نشان مي دهد و وسعت بينش و بصيرت انسان در تكامل خواسته هاي او از خداوند تأثير به سزايي دارد.»
حجت الاسلام لقماني درخواست رسيدن به عقل كامل، عاقبت به خيري، رحمت و مغفرت الهي را رئوس دعاهاي صالحان مي داند و معيار ارزيابي آن ها را محتوا و جان مايه اعمال انسان معرفي مي كند و مي گويد: «استجابت دعاها تنها محصور به اجابت ظاهر آنها نيست و گاهي اجابت هاي هم سو يا مشابه آن كه بعضا نيز انسان متوجه آن ها نيست جايگزين اجابت ظاهري خواسته هاي ما مي شود.»
وي به دلايل مستجاب نشدن دعا اشاره مي كند و مي گويد: «گناه، ريا و غفلت از سلسله عواملي هستند كه موجب عدم استجابت دعاها و خواسته هاي ما از خداوند مي شود كه گاهي نيز انسان با رشد فكري خود به اين مصلحت آگاه مي شود.»
اين استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اهميت قرائت ادعيه و توجه به محتواي آنها در اين ماه مي گويد: «ماه رمضان و خصوصا شب قدر، زمان جاري شدن آبشار رحمت الهي به سوي بندگان اوست، لطايف و حقايق گفتار اهل بيت عليهم السلام توسط ادعيه وارده از سوي آن ها بيان شده است و بهره مندي از محتواي اين ادعيه در دريافت معارف ديني به ما كمك مي كند.»
وي با اشاره به حديثي از ائمه معصومين(ع) به دعاي پدر و مادر در حق فرزند اشاره مي كند و مي گويد: «دعاي پدر و مادر در مورد فرزندان آنها مستجاب مي شود و در سيره اكثر علما احترام و خدمت به پدر و مادر جايگاه ويژه اي در رشد معنوي آنها داشته است.»
وي در ادامه مي گويد: «در زيارت ائمه اطهار(ع) گاهي جايگاه هاي معنوي را در نظر نمي گيريم و به جاي نشستن در پاي سفره معنوي و ارشادات اين امامان، انتظار داريم آنها حاجات ما را بشنوند و حتما نيز آنها را براي ما برآورده كنند.»
ماه مبارك رمضان ماه خالص شدن و زدودن ناخالصي ها و ماهي است كه با استفاده از لحظات و ساعاتش مي توان زمينه سعادت و خوشبختي خود و ديگران را فراهم كرد و به زندگي معنا و هويت بخشيد.
اما سواي موارد مذكور ماه رمضان ماه شناخت خطابه هاي حضرت علي(ع)، ماه دعاهاي امام سجاد(ع) و ماه اعتكاف پيامبر اعظم(ص) است، با اين حال مي توانيم با مدد گرفتن از اين ماه پرخير و بركت توشه راه يكساله خود را به بهترين شكل ممكن ببنديم و در سايه دعا و توسل و توكل به خداوند متعال و ائمه معصومين(ع) بنده اي واقعي و اشرف مخلوقاتي حقيقي باشيم.
شنبه 30 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: کيهان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 153]