واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل - خبر در گفتگو با دکتر حسامالدین واعظ زاده، استاد روابط بینالملل دانشگاه تهران و کارشناس اروپابه بررسی سفر اخیر وزیر خارجه انگلیس به مسکو پرداخته است سفر اخیر دیوید میلیبند وزیر امور خارجه انگلیس به مسکو مهمترین اقدام دیپلماتیک جهت بهبود روابط دو کشور طی سالهای اخیر به شمار میرود. روابطی که سایه اختلافات متعددی بر سر آن سنگینی میکند. مهمترین این اختلافات به ماجرای الکساندر لیتوویننکو افسر ارشد سازمان جاسوسی کا.گ.ب بر میگردد که در سال 2000 به انگلیس پناهنده شده و چند سال بعد توسط مأموران روسی مسموم و کشته شد. این اقدام دولت انگلیس را برافروخت و روابط دو کشور را تیره کرد. انتظار میرفت با سفر میلیبند به مسکو این موضوع نیز حلوفصل شود ولی بهنظر میرسد اختلافات همچنان باقی است. خبر در گفتوگو با دکتر حسامالدین واعظ زاده استاد روابط بینالملل دانشگاه تهران و کارشناس اروپا این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار داده است. *ارزیابی شما از سفر اخیر دیوید میلیبند وزیر خارجه انگلیس به روسیه چیست؟ رابطه انگلستان و روسیه در دوران جنگ سرد شکل خصمانهای به خود گرفت و از آن زمان تاکنون به حالت عادی برنگشته است. در آن دوران انگلستان در اردوگاه آمریکا و غرب علیه شوروی فعالیت میکرد. شوروی نیز به طور متقابل علیه انگلستان در فعالیت بود. با پایان جنگ سرد هر دو کشور به دنبال بهبود روابط برآمدند. عضویت مشترک در برخی مجامع بینالمللی مانند عضویت دائم در شورای امنیت سازمان ملل متحد، عضویت در گروه 8 و یا عضویت در گروه 20 فرصتهایی را برای بهبود روابط در اختیار دو کشور قرار داد، با این حال هنوز رابطه روسیه و انگلیس در سایه خصومت دوران جنگ سرد قرار دارد. روسها پس از پایان جنگ سرد نتوانستند روابط خود با انگلیس را عادی کنند به همین دلیل به تحکیم روابط خود با دیگر کشوهای مؤثر اروپایی مانند آلمان، فرانسه و ایتالیا پرداختند. به مرور انگلیس احساس انزوا کرد با افزایش مشکلات انگلیس در تأمین منابع انرژی بخصوص منابع گازی، این انزوا با منافع ملی این کشور در تضاد قرار گرفت. به همین دلیل انگیزه قوی برای بهبود روابط با روسیه در لندن شکل گرفت. از سوی دیگر نیاز به سرمایهگذاری خارجی روسها را نیز به سمت عادیسازی روابط با انگلیس متمایل کرده بود. سفر دیوید میلیبند به مسکو در شرایطی انجام شد که دو کشور درباره برخی مسائل مانند جنگ افغانستان و پرونده هستهای ایران نیز دیدگاههای نسبتاً مشترکی دارند. این دو کشور دارای مواضع مستحکمی در مهار ایران هستند و معتقدند پرونده هستهای ایران به عنوان یکی از مسائل حساس بینالمللی با همکاری بیشتر اعضای گروه 1+5 قابل حل است. البته روسیه و انگلیس رقابتی جدی نیز بر سر منابع انرژی در اوراسیا دارند. انگلیس از مسیر انتقال انرژی از طریق دریای خزر به ترکیه و روسیه از مسیر انتقال انرژی از قفقاز حمایت میکند. در مجموع این سفر میتوانست نقش مهمی در رابطه با حل و فصل مسائل منطقهای و بینالمللی ایفا کند اما اختلافات موجود در رابطه با قتل جاسوس روسی پناهنده شده به لندن در سال 2006همچنان به عنوان مهمترین مسئله اختلاف آمیز بین دو کشور باقی ماند. انگلیسیها در آن سال روسیه را متهم کردند که این پناهنده روس را در خاک انگلیس به قتل رسانده و به دنبال آن چهار دیپلمات روسیه را از این کشور اخراج کردند. روسیه نیز متقابلاً چهار دیپلمات انگلیسی را از مسکو اخراج کرد. *برخی کارشناسان این سفر را ناموفق ارزیابی کردهاند. شما در این باره چه نظری دارید؟ انگلیس در برخی مسائل مانند پرونده هستهای ایران به نقاط مشترک با روسیه رسید. این مسئله به وضوح بین میلیبند و لاوروف مطرح شد و موضع مشترک هر دو کشور این بود که ایران باید هر چه سریعتر به طرح گروه 1+5 پاسخ مثبت دهد در غیر این صورت با قطعنامههای جدید و تحریمهای بیشتر مواجه خواهد شد. البته هر دو کشور دستیابی انرژی هستهای را نیز حق ایران دانستند. علاوه بر مسئله ایران موضوع افغانستان و صلح خاورمیانه نیز به عنوان موضوعاتی که در برگیرنده منافع مشترک دو کشور است در دستور کار وزرای خارجه روسیه و انگلیس قرار داشت اما به نظر میرسد سفر میلیبند نهایتاً نتوانست انتظارات از پیش عنوان شده را برآورده سازد که این امر عمق مشکلات این دو کشور را نشان میدهد. از موضوعاتی که در این سفر به عنوان اختلاف اساسی خود نمایی کرد موضوع جاسوس روسی به قتل رسیده بود. انگلیسیها خواستار تحویل قاتل لیتویننکو به لندن بودند. با این حال روسیه به این در خواست جواب رد داد. این مسئله چنان در روابط دو کشور اخلاف افکن شده است که روزنامههای لندن مدعی شدهاند که این موضوع مهمترین عامل ناکامی سفر میلیبند به روسیه بوده است. *دورنمای روابط روسیه و انگلستان را چگونه میبینید؟ آیا انگلیس میتواند همچون آمریکا روابط خود را با روسیه بازسازی کند؟ انگلیس خیلی علاقه مند است که همچون آمریکا روابط خود را با روسیه بهبود بخشد اما نقطه ضعف انگلیس نیاز شدید به منابع گازی است به همین دلیل زیاد نمیتواند در مناسبات خود با روسیه از موضع بالا برخورد کند. روسیه نیز به لحاظ تاریخی همچنان نسبت به انگلیسیها بیاعتماد است حتی میتوان گفت اعتماد روسها به آمریکا بسیار بیشتر از انگلیسیهاست. برای مثال پس از حمله روسیه به گرجستان آقای میلیبند این حمله را با حمله شوروی سابق به چک و اسلوواکی مقایسه کرد. این نوع موضع گیریها و مواضع تاریخی مشابه برای روسها به عنوان عامل بیاعتمادی بهشمار میرود. بنابراین به نظر میرسد روابط دو کشور همچنان متزلزل خواهد بود. روسیه و انگلیس مسائل حل نشدهزیادی دارند و برای رسیدن به تفاهم نیازمند زمان هستند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 184]