جامعه - مراقب نوارهاي تست قند خون بدون هولوگرام باشيد

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: جامعه - مراقب نوارهاي تست قند خون بدون هولوگرام باشيد

جامعه - مراقب نوارهاي تست قند خون بدون هولوگرام باشيد

سعيد اويس:درحال حاضر ديابت چهارمين علت مرگ و مير در بيشتر كشورهاي توسعه‌يافته است. ديابت يك بيماري مزمن است. هنگامي كه لوزالمعده، انسولين توليد نمي‌كند يا اينكه بدن نمي‌تواند از انسولين توليد شده استفاده موثركند اتفاق مي‌افتد‏. توقف توليد انسولين يا استفاده نكردن از انسولين هر دو باعث افزايش گلوكز در خون مي‌شود‏ و اين به معناي ديابت است. در حقيقت ديابت يا به طور دقيق‌تر ديابت قندي (شيرين) به حالت يا وضعيت افزايش قند اضافي در خون اطلاق مي‌گردد. اين قند به شكل گلوكز است كه از غذاي مصرف شده حاصل مي‌گردد. به هنگام مصرف غذاهاي حاوي كربوهيدرات‌ها (مواد قندي)، نظير قند و شكر يا مواد نشاسته‌اي، بدن انسان آنها را به گلوكز تبديل مي‌كند. ديابت هنگامي رخ مي‌دهد كه سيستم خودكاري كه مسووليت كنترل يا تنظيم مقدار گلوكز در خون را به‌عهده دارد، به‌طور موثر قادر به انجام وظيفه خود نباشد. گلوكز توسط بافت‌هاي بدن نظير ريه‌ها، قلب، كبد و عضلات براي توليد انرژي مصرف مي‌گردد. تنها راه انتقال گلوكز از خون به‌ داخل سلول‌هاي بدن به‌واسطه عمل هورموني به‌نام انسولين انجام مي‌گيرد. در حالت عادي، مصرف غذاي حاوي شكر يا مواد نشاسته‌اي نظير نان و سيب‌زميني علامتي است براي لوزالمعده كه انسولين را به داخل جريان خون رها سازد. در ادامه انسولين به گلوكز كمك مي‌كند كه وارد بافت‌هاي بدن گردد و بدين صورت نقش كليد بازگشت قند خون به سطح طبيعي را ايفا مي‌كند.

ديابت دو نوع اصلي دارد
افرادي كه ديابت نوع اول دارند يعني مقدار خيلي كمي انسولين توليد مي‌كنند و يا اصلا انسوليني در بدن‌شان توليد نمي‌شود لازم است كه براي ادامه زندگي انسولين تزريق كنند. اين نوع از ديابت حدود 10 الي 15 درصد افراد ديابتي را تشكيل مي‌دهد و معمولا در سنين زير 30 سالگي خصوصا كودكان و نوجوانان بروز مي‌كند اما ممكن است در هر سني ديده شود. علت دقيق اين نوع از ديابت تاكنون ناشناخته مانده، اما شواهد قوي مبتني بر نقش عوامل ژنتيكي در پيدايش آن وجود دارد. ديابت يك بيماري چند علتي است كه در اثر همراهي عوامل ژنتيكي و شيوه زندگي ايجاد مي‌شود.
نوع دوم ديابت افرادي هستند كه نمي‌توانند از انسولين استفاده موثركنند. آنها مي‌توانند بيماري‌شان را تنها با تغيير روش زندگي كنترل كنند و معمولا بيشتر به داروهاي خوراكي نياز دارند تا به انسولين. اين نوع از ديابت معمولاً در بالغين و در سنين بالاي 40 سالگي ديده مي‌شود.
آمارها از رشد روزافزون مبتلايان به ديابت حكايت مي‌كند
بر اساس آمارهاي موجود به طور متوسط 10 درصد جمعيت كشور مبتلا به ديابت هستند كه شامل 7 ميليون نفر مي‌شود اما متاسفانه 50 درصد اين بيماران از بيماري خود اطلاعي ندارند و اين امر باعث محروميت آنان از بهره‌مندي از اقدامات پيشگيرانه مي‌شود. اين درحالي است كه متخصصان و كارشناسان پيوسته از روند رو به رشد بيماري ديابت در كشورمان به عنوان شايع‌ترين بيماري غدد درون‌ريز در دهه‌هاي اخير هشدار مي‌دهند. بيماري‌زايي اين عارضه چه از نظر هزينه‌هاي درماني و چه از جهت ازكارافتادگي، بسيار بالاست و يكي از عمده‌ترين مسائل بهداشتي‌– درماني در كشور به شمار مي‌رود. در واقع با يك محاسبه منطقي و ساده مي‌توان به راحتي به دلايل و شواهد گسترش اين بيماري پي برد. جمعيت جهان رو به فزوني است و اغلب افراد نسبت به گذشته از طول عمر بيشتري برخوردارند. در عين حال مردم نسبت به گذشته از غذاهاي ناسالم و پرحجم استفاده مي‌‌كنند. لذا، اين تركيب نامناسب (فعاليت بدني كم و استفاده از غذاهاي ناسالم) علاوه بر تحرك پايين و زندگي شتابزده، پر استرس و ماشيني امروز، سبب افزايش غيرقابل كنترل شيوع ديابت در جهان شده است. طبق برآورد فدراسيون بين‌المللي ديابت، درسال ‏2003 قريب به ‏194 ‏ميليون ديابتي در سراسر جهان زندگي مي‌كنند و تخمين زده مي‌شود كه در سال ‏2025 ‏اين تعداد به ‏333‏ميليون نفر برسد‏. با توجه به اينكه بالغ بر‏6/3‏درصد از جمعيت جهان با ديابت زندگي مي‌كنند، مي‌توان گفت ديابت براي سلامتي جهانيان يك تهديد است.
شناسايي ديابت
يكي از معضلات اصلي در مواجهه با ديابت، غافل بودن فردي است كه در معرض اين بيماري قرار دارد. همانطور كه در ابتداي بحث به آن اشاره شد، حدود نيمي از افراد از ابتلاي خود به اين بيماري اطلاعي ندارند. در واقع مي‌توان گفت يك فاجعه ملي تمام‌عيار آرام‌آرام و آهسته و بي سر و صدا در حال اتفاق افتادن است؛ فاجعه‌اي كه عواقب آن در سال‌هاي آينده با قطع عضو، نابينايي، از كار افتادگي كليه و دياليز نمايان خواهد شد، چراكه ديابت شايع‌ترين عامل معلوليت‌ها در كشور نظير نابينايي، قطعي عضو و نارسايي كليه‌هاست، و از سويي ديگر، همراهي آن با چاقي و افزايش چربي خون، احتمال ايجاد بيماري قلبي‌- عروقي را به عنوان اولين عامل مرگ و مير در انسان به شدت افزايش مي‌دهد. و بر اين اساس شناسايي اين بيماران در كمترين زمان ممكن براي جلوگيري از عوارض ناشي از آن، اهميت بسياري دارد. در واقع مي‌توان گفت پس از مرحله پيشگيري، اصلي‌ترين فاكتور جهت كنترل عوارض ديابت، شناسايي اين بيماران و سپس آموزش آنهاست. عدم آگاهي از ديابت، باعث مي‌شود كه تحت كنترل در آوردن بيماري به تاخير بيفتد و در نتيجه عوارض جدي متوجه فرد مي‌شود. پزشكان و متخصصان شايع‌ترين علائم ديابت را پرادراري، پرنوشي، بي‌حوصلگي، خستگي، سستي، درخوب شدن زخم‌ها، تاري ديد و گرسنگي كاذب عنوان مي‌كنند. استرس و فشارهاي روحي و رواني، زندگي ماشيني، عدم تحرك، فشارخون بالا، تغذيه نادرست، چاقي و عوامل ارثي از عمده‌ترين علت‌هاي ابتلا به بيماري ديابت است. در اين رهگذر آنچه در مسير شناسايي به‌موقع اين بيماري از اهميت وافري برخوردار است، آن است كه علاوه بر توجه به علائم اين بيماري و نيز توجه به فاكتورهاي اثرگذار بر آن، دقيق‌ترين روش و قابل اطمينان‌ترين راه، سنجش مستمر قند خون است.
كاربرد دستگاه‌هاي سنجش قند خون در كنترل ديابت
بر طبق توصيه (American Diabetes Association) ADA -انجمن ديابت آمريكا-پيشگيري از عوارض بيماري با انجام پايش سطوح قند خون بيماران امكان‌پذير است. در واقع مي‌توان گفت آموزش، تغذيه صحيح، ورزش، كنترل روزانه قندخون و مصرف داروها از اجزاي اصلي درمان ديابت هستند. دستگاه‌هاي اندازه‌گيري قندخون يا گلوكومترها به فرد ديابتي و پزشكان آنها اين امكان را مي‌دهند تا بتوانند به تنظيم اين اجزا بپردازند. شايد بتوان درمان ديابت بدون اندازه‌گيري مرتب قند خون را به رانندگي در جاده با چشمان بسته تشبيه كرد.
اهميت استفاده از گلوكومتر در پيشگيري از عوارض ديابت مخصوصا در ديابت نوع1 در تحقيقات متعددي به اثبات رسيده است. اين تحقيقات نشان داده‌اند كه در افراد ديابتي كه قند خون‌شان را به طور مرتب اندازه مي‌گيرند و از نتيجه اين آزمايشات براي تنظيم روش درماني خود استفاده مي‌كنند، عوارض ديابت به نحو قابل ملاحظه‌اي‌، كمتر ديده مي‌شود. حساسيت اين موضوع در ماه مبارك رمضان بسيار بيشتر خواهد بود. پزشكان مي‌گويند براي افراد ديابتي، ممنوعيت كاملي براي روزه گرفتن وجود ندارد، ولي درباره هر فرد ملاحظات خاصي وجود دارد كه با مشورت با پزشك مي‌تواند به آنها دست يابد. بيماراني كه تمايل به روزه‌داري دارند، بايد به طور كامل نسبت به خطرات مرتبط آگاهي داشته باشند و براي اينكه بتوانند روزه ايمن‌تري داشته باشند، اولين گام، سنجش مرتب قند خون است. به‌دليل تغيير شديد الگو و مقدار مصرف غذا و مايعات، بيماران ديابتي بايد با دقت نظر خاصي، نسبت به سنجش مرتب قند خون خود اقدام نمايند و آنچه كه مايه تاسف و نگراني است وفور محصولات تقلبي و تاريخ‌گذشته در بازار است.
چه زمان‌هايي و چندبار بايد قند خون را اندازه گيري نمود؟
در جواب دادن به سوال فوق اختلاف نظر زيادي بين پزشكان وجود دارد. آخرين توصيه‌هاي ارائه شده توسط انجمن ديابت كانادا به شرح زير است: اگر تحت درمان با انسولين هستيد حداقل روزي 3 الي 4 بار قند خود را اندازه‌گيري كنيد. اگر تحت درمان قرص هستيد يا با رژيم ديابت خود را كنترل مي‌كنيد حداقل روزي يك بار قند خود را اندازه‌گيري كنيد. مهم‌ترين زمان‌ها براي اندازه‌گيري قند خون صبح ناشتا و دو ساعت بعد از وعده‌هاي غذايي است. در ماه مبارك رمضان براي بيماراني كه پس از مشاوره با پزشك مايل به روزه‌داري هستند، ايده‌آل اين است كه با استفاده از گلوكومتر، پيش از افطار، دو ساعت بعد از افطار و پيش از سحر اقدام به اندازه‌گيري ميزان قند خون نمايند.
نوارها و دستگاه‌ها چقدر قابل اطمينان است؟
شايد بگوييد نتايجي كه اين دستگاه‌هاي گلوكومتر نشان مي‌دهند تا چه اندازه قابل اطمينان است؟ و دقت اين دستگاه‌ها چقدر است؟ اين موضوع موجب انجام مطالعات و تحقيقات بسياري در سراسر دنيا شده است. فراموش نكنيد عوامل بسياري، دقت يك دستگاه گلوكومتر را تحت تاثير قرار مي‌دهند. دقت يك دستگاه گلوكومتر كه از بازار خريداري مي‌كنيد، به تنظيمات آن، محدوده دما، فشاري كه براي پاك‌كردن نوار استفاده مي‌شود، اندازه قطره خون، ميزان داروهايي كه در خون وجود دارد، تميزبودن بخش اندازه‌گيري قند خون و رعايت شرايط نگهداري نوارهاي اندازه‌گيري قند خون در تمامي طول زنجيره تامين از لحظه توليد تا مصرف، بستگي دارد. و اينجاست كه هولوگرام معناي تاييد مسير واردات اين محصولات را به‌خود مي‌گيرد. دستگاه‌هاي مختلف، قابليت‌هايشان از نظر اين شاخص‌ها متفاوت است و بر اين اساس قيمت دستگاه‌هاي گلوكومتر متفاوت است. اما آنچه كه قابل توجه است آن است كه در حال حاضر برخي سازمان‌هاي بيمه‌گر داخلي، با توجه به كيفيت برخي دستگاه‌هاي سنجش قند خون و با توجه به تاييديه‌هاي جهاني آنها، اقدام به ارائه بيمه مسووليت در قبال كاربران آنها نموده‌اند و اين مي‌تواند در وضعيت موجود، به‌عنوان يك مزيت مورد نظر قرارگيرد.
نكاتي در رابطه با اندازه‌گيري قند خون
هرگز از يك نوار اندازه‌گيري بيش از يك‌بار استفاده نكنيد. براي پيشگيري از بروز خطا، پيش از اندازه‌گيري حتما دستان‌تان را با آب گرم و صابون بشوييد. شستشوي دست‌ها با آب گرم و صابون، خروج خون از سر انگشتان را نيز ساده‌تر مي‌كند.
به تاريخ انقضاي درج شده روي بسته نوار اندازه‌گيري دقت نماييد. توجه داشته باشيد كه سودجويان ممكن است تاريخ مصرف نوارها را دست‌كاري كرده باشند. و يا با ارائه توجيهات عجيب و غريب به بي‌اهميت نشان دادن اين موضوع بپردازند.
به منظور اطمينان از صحت نتايج، از دستگاه‌هايي استفاده كنيد كه از سيستم كنترل «حجم خون» برخوردارند. ترجيحا از دستگاه‌هايي براي سنجش قند خون استفاده نماييد كه مورد تاييد بيمه‌هاي مسووليت كشور باشند، اين موضوع مي‌تواند از سويي نشان از كيفيت دستگاه و دارا بودن تاييدات لازم جهت نشان دادن دقيق ميزان قند خون باشد و از سوي ديگر تا حدودي امنيت خاطر و آرامش را به ارمغان آورد. به هولوگرام نصب شده بر پاكت و بسته‌بندي نوارهاي اندازه‌گيري، دقت نماييد. هولوگرام نشان‌دهنده آن است كه اين محصول تحت نظارت وزارت بهداشت به كشور وارد شده است و شركت واردكننده آن تحت نظارت مراجع ذيصلاح مي‌باشند. در صورت بروز هرگونه عارضه، از طريق اين هولوگرام، از شركت واردكننده امكان رديابي، پيگيري و طرح شكايت وجود دارد. نوارهاي اندازه‌گيري را از درون قوطي‌هايي كه شكستگي دارند و يا ترك خورده‌اند استفاده نكنيد. به‌هيچ عنوان از نوارهايي كه فاقد بسته‌بندي و پاكت مربوطه هستند، استفاده ننماييد. توجه داشته باشيد كه بسته بندي نوارها بايد به صورتي باشد كه هولوگرام مربوطه مانع بازشدن در پاكت شود و در صورت بازشدن پاكت، بستن مجدد آن ممكن نباشد.
چاره‌جويي براي خروج از حوزه تهديد نوارهاي فاقد اعتبار
چندي پيش نيز رئيس انجمن علمي ديابت ايران نسبت به عوارض ناشي از استفاده از نوارهاي تقلبي و تاريخ‌مصرف گذشته كنترل قند خون هشدار داد. به گزارش مهر، دكتر اسدالله رجب ضمن تاييد نوارهاي تقلبي و تاريخ‌مصرف گذشته كنترل قند خون در بازار تصريح كرد: پزشكان بر اساس آزمايش‌هايي كه يك فرد ديابتي در منزل انجام مي‌دهد، در خصوص وضعيت بيماري او نظر مي‌دهند و اگر اين موضوع با دقت نظر لازم همراه نباشد مي‌تواند تبعات ناگواري به دنبال داشته باشد. بايد اذعان نمود مردم به واسطه اهميتي كه خود براي سلامت، تندرستي و شادابي خويش قائل هستند، نبايد به سوي فرآورده‌هايي كه به صورت قاچاق و بدون نظارت وزارت بهداشت وارد كشور مي‌شود و يا با قيمت‌هاي غير معمول و به‌صورت محصولات تقلبي عرضه مي‌شوند، بروند و هنگام تهيه اين محصولات بايد به برچسب فارسي آنها كه دربردارنده نام شركت توليد كننده و وارد كننده و شماره مجوز وزارت بهداشت و هولوگرام شركت معتبر مربوطه است، دقت كنند تا ابهامات موجود كاملا از بين برود و افراد با اطمينان از اينكه يك محصول به تاييد وزارت بهداشت رسيده است، بتوانند بدون هرگونه نگراني، آن را مصرف كنند. مديركل تجهيزات پزشكي وزارت بهداشت نيز در مورد واردات، فروش و استفاده از تجهيزات پزشكي غيرمجاز نيز هشدار داده‌اند. به گزارش ايسنا دكتر رضا مسائلي با اشاره به عواقب ناگوار استفاده از تجهيزات پزشكي تقلبي قاچاق در روند سلامت و درمان بيماران بر لزوم نصب برچسب اطمينان كالا (هولوگرام) بر روي تجهيزات مورد استفاده در بخش‌هاي درماني تاكيد نموده‌اند. ايشان با بيان اينكه تجهيزات مورد تاييد اين وزارتخانه همگي داراي برچسب اطمينان كالا(هولوگرام) خواهند شد، تصريح نمودند: تجهيزات خارجي مورد تاييد از مبداء ورود به كشور و تجهيزات داخلي در بدو توليد برچسب اطمينان كالا دريافت مي‌كنند. سنجش ميزان قند خون براي بسياري از افراد حياتي است ولي شرط موفقيت آن در تامين سلامتي فرد در اين نكته است كه فرهنگ تهيه و كاربري آن نيز به صورت صحيح و علمي در كشور پايه‌ريزي شود. امروزه كه متاسفانه شاهد بروز پديده قاچاق و وفور نوارهاي تقلبي هستيم، دقت نظر افراد در تهيه اين اقلام، كه نقش مهمي در كنترل عوامل حياتي بدن دارند، ضروري‌تر به‌نظر مي‌رسد. البته در اين رابطه شاهد تلاش‌هاي بي‌وقفه وزارت بهداشت بوده‌ايم كه منجر به دستاوردهاي بزرگي در كشور شده است، ليكن راه رسيدن به توسعه سلامتي در كشور همچنان طولاني است و اين موضوع مستلزم تلاش بيشتر، سرمايه‌گذاري هدفمند و سياستگذاري دقيق براي افزايش سطح آگاهي عموم جامعه از مولفه‌هاي موثر بر سلامتي خصوصا در حوزه حمايت از بيماران است. در اين رهگذر از تلاش‌هاي تحسين‌برانگيز سازمان‌هاي بيمه‌گر نيز نبايد غافل ماند. هرچند ارائه بيمه مسووليت دستگاه‌هاي سنجش قند خون از سوي برخي سازمان‌هاي بيمه‌گر كه اكنون در كشور محقق شده است، گام نخست در مسير تسهيل پيشگيري و كنترل عوارض اين بيماري است، ولي انتظار از اين دوستان در جهت تحقق بهينه نظام سلامت‌محور بيشتر است. كه اميدواريم با تمهيدات دولت شريف به اين مرحله نيز دست يابيم. در حقيقت بايد اعتراف نمود كه كنترل ديابت نياز به يك عزم ملي دارد و علاوه بر همت و تلاش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، پزشكان و متخصصان جامعه، به همكاري تمام نهادها و ارگان‌هاي مسوول در اين زمينه نياز دارد. رسانه‌هاي‌ گروهي با تبليغات و آموزش، دولت با حمايت از ارتقاي سلامت در جامعه و محوريت دادن به آن و نيز اقداماتي نظير تامين فضاي لازم براي ورزش، وزارت رفاه با تامين اعتبار براي بيمه‌ها و سازمان‌هاي بيمه‌گر با تحت پوشش قرار دادن داروها و درمان‌هاي جديد و بيمه كردن موثر بيماران ديابتي و تامين هزينه‌هاي كنترل قند خون بايد در اين راه تلاش نمايند.
چهارشنبه 27 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 278]