واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > آسیای میانه و قفقاز - نگاه فریدزکریا سردبیر نشریه نیوزویک به پیامدهای حادثه تروریستی بمبئی اگر حمله تروریستی به بمبئی 11سپتامبر هندوستان باشد، رویارویی آنها با این واقعه در مقایسه با آنچه که آمریکایی ها در سال 2001 در برابر فاجعه نیویورک انجام دادند تفاوت های بسیاری داشت. آنچه که این روزها هندی ها به آن بسیار می پردارند مسایلی درونی از قبیل عدم آمادگی حکومت، ضعف دستگاه اطلاعاتی و واکنش ناشایست ماموران امنیتی در هنگام تقابل با این حادثه است. با این که این واقعه منجر به استعفای تنی چند از مقامات عالی رتبه هندوستان شد و در نهایت تروریست ها متعلق به لشکر طیبه یکی از گروه های شبه نظامی پاکستان شناخته شدند اما باز هم هندی ها خیال جنگ با پاکستان را ندارند. حتی حزب افراط گرای هندوی بهاراتیا جاناتا که همواره به عنوان گروهکی جنگ طلب شناخته شده و دیپلماسی قهری را در این سالها فراروی خود قرار داده است از جامعه جهانی خواسته که با فشار بر پاکستان این کشور را ملزم به انجام تعهدات خود در قبال مبارزه با تروریسم در چارچوب پیمان نامه های سازمان ملل کند. البته هندوستان به دلایلی منطقی در ابراز واکنش به پاکستان تامل می کند چرا که هر دو کشور دارای تسلیحاتی اتمی هستند و یک اقدام نظامی هر چند ساده ممکن است حس ناسیونالیسم پاکستانی ها را شعله ور کند. اما دولت دموکرات هند که به فصل انتخابات خود نیز نزدیک می شود صرفا تا زمانی می تواند آرام و خویشتندار باشد که در این تامل طولانی به دستاوردهایی هم نائل شود. در غیر این صورت جنوب آسیا به همراه کشور پهناور افغانستان بیثباتتر ازهمیشه خواهد شد. در این میان برخی معتقدند که هندوستان باید با استفاده از توانایی های نیروی هوایی و اطلاعاتی خود به پایگاه های لشکر طیبه در مرز کشمیر حمله ور شود اما برای یافتن حافظ محمد سعید، رهبر لشکر نیازی به اقدامات جاسوسی یا نیروی هوایی نیست. او در لاهور زندگی می کند و در همان جا مشغول به فعالیت است. گرچه تمامی فعالیت های لشکر طیبه در سال 2002 میلادی از سوی دولت پاکستان ممنوع شد اما سعید الان جماعت خیریه الدعوه را با شمار فراوان طرفدارانش هدایت و رهبری می کند. مشکل پاکستان با گروه های نظامی اسلامی در پاکستان دشواری برای دستگیری رهبران کارکشته آنها نیست بلکه فقط مشکل این است که آنها همواره در دسترس هستند! دولت پاکستان هیچگاه تصمیمی اساسی برای پایان حمایت از فرهنگ افراط گرایی در کشور نگرفته است. هنگامی که از دولت پاکستان سخن گفته می شود لازم است که دقتی جزیی هم داشته باشیم. دولت مردمی منتخب پاکستان در بسیاری از شرایط فقط یک تماشاچی بی گناه است. از همان روزهای نخست آصف علی زرداری، رئیس جمهوری پاکستان این اقدامات تروریستی را محکوم کرد و به دولت هندوستان اجازه هر گونه تحقیق در رابطه با عاملان این حادثه را داد. نخستوزیر پاکستان نیز درصدد بود تا رئیس سازمان اطلاعات ارتش پاکستان را راهی دهلی نو کند تا به همکاری با نهادهای اطلاعاتی هند بپردازد. البته بعد به توصیه ارتش او از این امر امتناع کرد. این جا بود که بیانیه های زرداری هم مبهم تر و دفاعی تر شدند. اگر تا به حال کسی شک داشت که چه قدرتی تعیین کننده مسیر حرکت در پاکستان است با این رویدادهای چند روزه همه چیز کاملا روشن شد. مساله دخالت ارتش پاکستان در حملات بمبئی هنوز نامشخص است. هندی ها که به طور حتم به این موضوع باور دارند. چند روز پیش یک مقام هندی به من گفت: " تروریست ها در چهار مکان در پاکستان و از سوی افرادی که همگی سرهنگ و سرگرد بودند موزش دیده اند. آنها از کانالهای اطلاعاتی ارتش پاکستان استفاده کرده بودند. نمی شود همه این وقایع بدون دخالت ارتش صورت گرفته باشد." البته فقط هندی ها نیستند که چنین تصوری دارند. دیوید کیلکولن، کارشناس ضد شورشی که به دیوید پترائوس مشاوره می دهد نیز معتقد است که: " حمله به بمبئی یک عملیات پیشرفته در سه مرحله دریایی - خاکی بود. حمله آنها بیشتر از آن که یک اقدام تروریستی باشد یک حمله نظامی کلاسیک از سوی نیروهای ویژه بود که نه از القاعده و نه لشکر طیبه هیچ کدام توانایی انجام چنین عملیاتی را ندارند. " با این اوصاف کدام بدتر است: این که ارتش پاکستان از وقوع این عملیات خبر داشته یا نه بی اطلاع باشد؟ چنین شرایطی در جنوب آسیا به شدت پیچیده است اما با این تفاسیر هنوز یک مساله روشن است: همه راهها به راولپندی، پایگاه ارتش پاکستان، ختم می شود. ده ها سال است که آنها از گروههای شبه نظامی نظیر طالبان یا لشکر طیبه به عنوان مسیری کمهزینه برای تضعیف هندوستان و تاثیرگذاری بر افغانستان حمایت کرده اند. اما حالا دیگر زمان تصمیم گیری است. درصورتی که پاکستان نگاه خود را به سوی درک منافع و استراتژی خود تغییر ندهند همچنان شاهد بی ثباتی و ناآرامی خواهد بود که البته از سوی همسایگانش نیز با تردید و بی اعتمادی دیده می شود. حتی چین که متحد همیشه پاکستان بوده این روزها نسبت به شیوع پدیده افراط گرایی در این کشور نگران است. پاکستانی ها باید به منافع ملی خود نگاهی غیرنظامی و فراگیر داشته باشند چرا که بهبود روابط با هندوستان رشد اقتصادی و تجاری و ثبات را برای پاکستان به دنبال خواهد داشت. شاید فقط در این شرایط باشد که پاکستان دیگر به ارتشی که یک چهارم بودجه سالانه مردمان این کشور را صرف می کند و اختیار همه امور مملکت را در اختیار دارد نیازی نداشته باشد. ترجمه: لیدا هادی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 195]