واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان:
اغلب هنرمندان تا پیش از دهه هشتاد قرن گذشته به ورزش به عنوان محملی مناسب برای بیان هنری توجه نداشتند، اما به تدریج حركات تكنیكی ورزشی، حاشیه ها و حضور تماشاگران به سوژه خوبی برای گونه ای از بیان هنری بدل شد.
البته هنرمندانی كه به كشف این منبع عظیم الهام نایل آمده اند مثل متیو بارنی، تریسی موفات، اریك فیشل و پل فایفر به دنبال تشكیل یك جنبش هنری نبودند، اما عكاسان بیشتر از سایر هنرمندان به این مایه توجه نشان می دهند. هم اكنون عكس هایی از كولیه شور با موضوع ورزش كشتی در گالری ۳۰۳ چلسی به نمایش درآمده است. برایان فینكه كتابی مصور از ورزشكاران سرشناس منتشر كرده و نمایشگاهی از عكس های كاترین اوپی با عنوان موج سواران در دوسالانه هنری ویتنی در معرض تماشا گذارده شده است. به هر حال در عرصه های هنری مختلف آن قدر به وقایع ورزشی پرداخته می شود كه كم كم افزودن یك رشته هنری با عنوان هنر _ ورزش ضروری به نظر می رسد. متفاوت بودن ورزشكاران از لباس هایشان گرفته تا رفتارهایشان در سال های اخیر توجه بسیاری از هنرمندان را به خود جلب كرده است. البته عكاسی هنری ورزشی در ابتدا بسیار به تلویزیون و عكاسی خبری مدیون است. بدل سازی یكی از رشته هایی است كه عكاسی هنری را به چالش با خود طلبیده است.
در سال ۱۹۷۶ نمایشگاهی از آثار هنری رابرت مپل تورپ با عنوان عضله _ هنر در موزه ویتنی برگزار شد. این نمایشگاه شامل عكس، ویدئوآرت و پرفورمینگ آرت هایی از مردی بود كه بیست و هفت سال بعد به عنوان فرماندار كالیفرنیا برگزیده شد. آرنولد شوارتزنگر بازیگر سینما كه در دهه هفتاد قهرمان زیبایی اندام جهان بود.
اما ویدئو اینستالیشن گری هیل با نام «كروكس» یك شاهكار هنری _ ورزشی به شمار می آید. در این اثر كه حدفاصل سال های ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۷ ساخته شد و در سال ۱۹۹۵ در موزه گوگن هایم به نمایش درآمد، او پنج دوربین كوچك را به سر، دست ها و زانوهایش بست و به صخره نوردی پرداخت. تصاویر شكست خوردگان كه همراه با پخش صدای نفس نفس زدن، غرش ها و فریادهای ورزشكاران به نمایش درآمد حاصل تجربه های یك ورزشكار قدیمی به شمار می آمد. هیچ هنرمندی به اندازه بارنی بر روی مبانی زیبایی شناسی و هنری بدن ورزشكاران كار نكرده است. او در سال ۱۹۹۱ پروژه ای را به طور همزمان در لوس آنجلس و نیویورك در معرض دید عموم گذارد. عكس هایی از سالن های وزنه برداری و كشتی و سالن ورزشی ناشنوایان، به همراه ویدئوآرتی از خودش با لباس ورزشی در این دو نمایشگاه ارایه شد.
CremasterNBA به سمت سبد.
اگرچه استعاره تغییر حالت فیزیكی در عكس های ورزشی بارنی به شكل ارگانیك مشهود است، اما او به تصاویرش شم هنری و لطافت نیز بخشیده است. مجموعه عكس های فایفر از ستاره بی همتای بسكتبال جهان مایكل جردن نگاهی ستایش گر به بدن و اندام این ورزشكار دارد. در تصاویر فایفر جردن در حال رقص باله به نظر می رسد. از دهه شصت قرن بیستم به بعد حقیقتی در عرصه هنر به اثبات رسید و آن این بود كه هر چیزی می تواند دستمایه یك اثر هنری قرار گیرد. تحرك، شور، مبارزه طلبی و غیرقابل پیش بینی بودن حركات ورزشكاران نیز می تواند دستمایه مناسبی برای عكاسی و ویدئوآرت باشد.
«عكاس ميتواند به جاي چهار چوب مستطيل سبزفوتبالاز هواداران فوتبال عكس بگيرد. نميتوان گفت اين عكسها عكس ورزشي نيست، چون با ورزش گره خورده است. »
براي خيلي از كساني كه در سالهاي اخير عكاسي خبري ايران را پيگيري ميكنند، نام رضا معطريان عكاس روزنامههاي ايران، همشهري، آفتاب امروز،صبح امروز و يكي از عكاسان روزنامه شرق آشنا است. بيشتر ما عكسهاي خبري وبخصوص عكسهاي سياسي و هنرياو را به ياد داريم، اما شايدكمتركسي بداند،معطريان از عكاسان ورزشي سالهاي نه چندان دور بوده و در حال حاضر نيزعضو كميته تخصصى عكاسان ورزشى ايران است.
معطريان درباره اين كه چرا ديگر عكاسي ورزشي نميكند به ميراث خبر گفت:« عكاسي ورزشي عكاسي سختي است و عمر كوتاهي دارد. عكاس ورزشي در ايران معطوف به دو رشته خاص است كه در همان رشتهها هم شما بايد نگاهتان را محدود به دو تيم بكنيد.تا چند سال ميخواهيد در حالي از اين دو تيم عكس بگيريد كه تنوع وجذابيت داشته باشد. » معطريانموقعيتي را كه باعث خلقيك عكس ورزشي شده است دليل ماندگاري آن ميداند:« ورزش ما يك ورزش بومي است. ما ورزشكار فوق ستارهاي نداريم كه عكسي خاصي كه ازاو ميگيريم، شاخص شود. مايكل شوماخر يك فوق ستاره بينالمللي است. رونالدينيو فوق ستاره است. عكس اودر زادگاهش ميتواند خاص باشد. »
او به همين علت شايد نتواند عكس شاخصي را در ميان عكسهايش انتخاب كند:« عكسهاي ورزشي ما عكس مصرفي است به همين علت چيز زيادي از آنها باقي نمي ماند. »
با اين همه براي رضا معطريان زماني كه عكاسي ورزشي ميكرد، حواشي كنار زمين جالبتر از لحظاتي بود كه در بازي رخ ميداد: «تماشاچيهاي فوتبال و زنان فوتبال دوست،اتفاقات خاصي بود كه از عكسهاي ورزشي به ياد دارم. اما در ميان عكسهايي كه گرفتم شايد عكس روز بازي با ايرلند، در بازيهاي مقدماتي جام جهاني 2002 كره ماندني تر باشد،تصويري ازيحيي گل محمدي كه در دقايق آخر گلي به ايرلندزد و بعد از اين گل پيراهنش را روي صورتش كشيد و گريه كرد. من فكر ميكنم حال آن لحظه او حال همه مردم ايران بود. مردمي كه علي رغم برد از جام جهاني حذف شده بودند. »
معطريان اگرچه عكاسي ورزشي را يكي از زير مجموعههاي عكاسي خبري ميداند، اما معتقد است عكاسي ورزشي ميتواند سوژه مستند اجتماعي هم باشد: «عكاسي اين مرز بنديها را ندارد شما ميتوانيد هر جوري كه سوژه جواب ميدهد، عكس بگيرد. يك عكاس به طور صرف نميتواند در يك ژانر بماند همان طور كه يك سوژه هم ميتواند گونههاي مختلف عكاسي باشد.»
وي ميگويد:« موضوع فوتبال امروز از يك ورزش فراتر رفته است. شاخصههاي فرهنگي كشورهاي مختلف از طريق اين ورزش جابهجا ميشوند. با توجه به گسترش رسانههاي جمعي فرهنگهاي متفاوت با ديدن اين ورزش از قاب تلويزيون و عكس به داخل خانههاي مردم ميروند. حتي روابط بين كشورها آن را تحت تاثير قرار ميدهد. به طوري كه ميبيند مثلا بازي ايران و آمريكا از شكل بازي ورزشي خارج و شكست آمريكا از ايران به پيروزي يك ملت تعبير ميشود. »
به دليل همه اين نكات فرامتني است كه الان ستارههاي فوتبال دنيا فقط ورزشكار نيستند: «سفيران دوستي و صلح هستند. در تمام دنيا برنامههاي انساندوستانه توسط دو گروه از آدمهاي سرشناس تبليغ ميشود، ورزشكاران و هنرپيشگان سينما. اين يكي از دلايلي است كه فوتبال گستردهتر از ورزش است به همين علت عكاسي از ورزش هم فراتر از آن ميرود. »
عكاس روزنامه شرق عكاسي از ورزش به خصوص فوتبال را از چند وجه بررسي ميكند:«در اين نوع عكاسي دو بخش عمده وجود دارد. يكي عكاسي از داخل زمين و ديگري عكاسي از حواشي كنار زمين. عكاس ميتواند به جاي چهار چوب مستطيل سبزفوتبال رو به هواداران فوتبال عكس بگيرد. نميتوان گفت اين عكسها عكس ورزشي نيست، چون با ورزش گره خورده است.»
وي پرداختن به حواشي ورزشهاي پرطرفدار به ويژه فوتبال را يكي از جذابترين بخش عكاسي ورزشي ميداند:« در تمام دنيا كساني هستند كه فوتبال همه چيزشان است. زندگي و آرزوهايشان در مستطيل سبز خلاصه ميشود. اين ورزش درزندگيشان جاري است. در جامعه هم زياد هستند آدمهايي كه فوتبال را ميپرستند. عكاسي از اين آدمها ميتواند محور عكس باشد. آدمهاي حاشيه فوتبال يا حتي زندگي فوتباليستها. اين جزو عكاسي خبري نيست. عكاسي مستند اجتماعي است. »
معطريان رشد عكاسي ورزشي را با توجه به ورود تكنولوژي هاي جديدبه عكاسي، جدا از رشد عكاسي خبري نميداند:«عكاسي ايران، بخصوص عكاسي خبري از سالهاي گذشته در تمام رشتههاي خود رشد زيادي داشته است. اين شامل عكاسي ورزشي هم ميشود. عكاسي ورزشي مجزا از عكاسي خبري نيست. من فكر ميكنم عكاسي ورزشي همزمان با ساير رشتههاي عكاسي خبري رشد كرده است.»
با اين حال عدم ارائه مناسبعكس ها مشكلي است كه اين نوع عكاسي را تحتالشعاع خود قرار داده است:« متاسفانه همزمان با اين رشد ساير بخشهاي مرتبط رشد نكردهاند. در حال حاضر اديتورهاي خوبي در مطبوعات وجود ندارند كه عكسي كه توليد ميشود را به خوبي عبور دهند. مطبوعات ورزشي هم علي رغم كميت بالا از عكس استفاده درستي نميكنند. بيشتر اين مطبوعات به دليل مسائل اقتصادي نگاهشان را معطوف به دو تيم و ستارگان آنها ميكنند و اگر شما عكسي از فوتباليست يا تيم ديگري يا حتي ورزشهاي ديگري داشته باشيد، حتي اگر عكس خوبي هم باشد كمتر جايي براي انتشار آن پيدا ميكنيد.اين باعث ميشود خلاقيت عكاس كمرنگ شود.»
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 583]