واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: بيكاري دانشگاه رفته ها 5 برابر بيشتر از دانشگاه نرفته ها است مسافركشي، نخستين مقصد شغلي فارغ التحصيلان بيكار
اميررضا پرحلم -كسب مدرك از مهمترين آرزوهاي هر جوان ايراني است كه در اين ميان ترسيم دور نماي آينده زندگي و شغل اهميت والاتري پيدا مي كند. در دفترچه راهنماي انتخاب رشته داوطلبان كنكور تعداد مشخصي رشته تحصيلي وجود دارد كه بازار كار و كاركرد شغلي هر رشته به تفصيل در آن مورد اشاره قرار گرفته است. مثلا در ذيل رشته حقوق اين توضيح ديده مي شود كه فارغالتحصيلان در مراكز قضائي يا دفاتر اسناد رسمي و يا وكالت مشغول بكار خواهند شد... توضيحات ارائه شده در خصوص آينده شغلي افراد شايد تاحدي آرماني و غير واقع به نظر برسد. از سويي اشباع بازار كار و حجم انبوه فارغ التحصيلان در نگاه اول، دورنمائي نااميدكننده از اشتغال فارغ التحصيلان را به تصوير مي كشد به خصوص كه مشكلات استخدامي و موانع قانوني فرار روي آن امكان دسترسي به شغل دولتي را براي فارغ التحصيلان تا حد زيادي كاهش داده است. افزايش ميزان فارغالتحصيلان در رشته هاي مختلف صرفنظر از ابعاد و پيامدهاي اجتماعي آن تا حد زيادي اقتصاد كشور را تحت الشعاع قرار مي دهد. ايجاد مشاغل كاذب و شاغل شدن در حرفه اي به غير از رشته تحصيلي، علاوه بر آنكه نيروي كار اقتصادي يك كشور را به شدت توسعه نيافته معرفي مي كند، در نامتوازن شدن وضع اقتصادي كشور نيز تاثير بسزائي دارد...
اوضاع نسبتا بد فارغ التحصيلان پزشكي
ديرزماني برخي رشته هاي تحصيلي مثل كشاورزي و شيمي بيشترين ميزان فارغ التحصيلان بيكار را شامل مي شد اما متاسفانه با گذشت زمان، حجم قابل ملاحظه اي از فارغ التحصيلان رشته هاي پايه نيز به جمع بيكاران تحصيلكرده اضافه شدند. "پزشكي" از جمله اين رشته ها است كه بنابر اعلام آمارهاي غير رسمي نزديك به 35 درصد فارغ التحصيلان رشته پزشكي در مشاغل غير مرتبط مشغول بكار هستند. اين امر در ساير رشته ها نيز قابل مشاهده است بطوريكه مي توان گفت انتقال نيروي كار تحصيل كرده و غير ماهر به بخشهاي خدماتي از سال 79 تا 85 با افزايش سرسامآور 68 درصدي روبرو بوده است.
مدرك تحصيلي ديگر جايگاهي ندارد
از دگر سو، حجيم شدن بخشهاي خدماتي متاسفانه شانيت مدرك تحصيلي در كشور را به شدت تحتالشعاع قرار داده و آينده نااميدكننده اي را براي فارغالتحصيلان جوياي كار بوجود آورده است. اين معضل فراگير متاسفانه در ميان بخش زيادي از فارغالتحصيلان با معدل خوب نيز ديده مي شود. دانشجوياني كه دوره ليسانس رابه اتمام مي رسانند و بلافاصله در مقطع تحصيلات تكميلي مشغول به تحصيل مي شوند، پس از فراغت از تحصيل، در رشته مورد نظر خود از مهارت و توانائي كافي برخوردار نيستند. به گزارش برنا، فارغ التحصيلان صرف داشتن مدرك تحصيلي بالا گمان مي كنند كه بلافاصله پس از فراغت از تحصيل به شدت مورد توجه ارگان ها و بخشهاي دولتي و غير دولتي قرار خواهند گرفت غافل از اينكه مدرك زدگي جائي براي كيميا پنداشتن مدرك تحصيلي باقي نگذاشته است.
حلقه مفقوده كجاست؟
در جامعه ايران تخصص در هر رشته تحصيلي حرف نخست را مي زند. به عنوان مثال كسي كه فارغ التحصيل روزنامه نگاري است اگر در خلال تحصيل در حرفه خبرنگاري يا روزنامه نگاري به كار مشغول شود، پس از فراغت از تحصيل به سرعت در شغل مرتبط مشغول به كار خواهد شد. به همين نسبت در ساير رشته ها اگر آموزش مهارت ضمن تحصيل در بطن برنامه هاي درسي گنجانده شود، مشكل روياروئي با حجم انبوه فارغالتحصيلان در بازار كار خود به خود و تا حدي حل خواهد شد. كارورزي به دانشجو امكان مي دهد تا داشته هاي ذهني خود را به اجرا در آورد، مهارت هاي شغلي را ياد بگيرد، با همكارانش در محيط كارورزي ارتباط موثر برقرار كند، شبكه سازي انجام دهد تا پس از فارغ التحصيلي از اين شبكه براي يافتن شغل استفاده كند. همچنين به نظر مي رسد اگر دانشگاه اين احساس نياز را در دانشجو بوجود بياورد كه براي ورود به بازار كار بايد آنچه را كه در كارورزي بصورت تئوري مي آموزد، به صورت عملي اجرا كند، آنوقت دانشجو قدر هر ثانيه دوره كارورزي خود را خواهد دانست. متاسفانه كارآموزي در سيستم آموزش عالي ايران چندان از سوي دانشجويان جدي گرفته نمي شود و به نظر مي رسد دليل اين امر عدم آشنايي دانشجويان با ضرورت آمادگي شغلي در دوران دانشجويي و عدم اطلاع از نقش حياتي كارورزي در آمادگي شغلي باشد.
مسافر كشي مقصد نخست!
مقوله پر اهميت آموزش نيروي كار را از يك سو و برقراري تعادل در ميزان مشاغل موجود در سطح جامعه از سوئي ديگر، ضرورت توجه جدي سياستگذاران به مساله اشتغال جوانان را دو چندان مي كند. به باور بسياري از كارشناسان اجتماعي، اشتغال فارغ التحصيلان در حرفه اي نا متناسب با مدرك تحصيلي هر قدر هم كه درآمدزا باشد به نوعي بيكاري محسوب مي شود. بر اساس يك تحقيق ميداني، از ميان ده ها فارغ التحصيل دانشگاه در بين آقايان و در تهران، مسافر كشي و كار در آژانس نخستين مقصد شغلي فارغ التحصيلان بيكار محسوب مي شود. طبق اين ارزيابي فقدان تخصص و مهارت، اصلي ترين دليل گرايش فارغالتحصيلان بيكار به شغل مسافر كشي و كار در آژانس است. پروسه طولاني انعقاد قرار داد كاري با افراد، احساس ناخوشايند زير دست بودن، تردد در مجموعه همكاران سطح پائين به لحاظ علمي و عدم درك و اجر گذاري كارفرمايان به مدرك تحصيلي افراد از اصلي ترين عوامل گرايش به مشاغل مورد اشاره بوده است. همچنين مطابق آمارهاي رسمي، 76 درصد فارغ التحصيلان دانشگاه ها فاقد مهارت و تخصص در رشته تحصيلي خود بوده و بر همين اساس اجبارا پس از فراغت از تحصيل در مشاغل غير مرتبط مشغول بكار مي شوند. معاون برنامه ريزي، منابع انساني و سياستگذاري اشتغال وزارت كار و امور اجتماعي مي گويد سهم بيكاران داراي مدرك تحصيلي طي سال هاي 75 تا 80، افزايش 70 درصدي داشته و همچنان نيز در حال افزايش است.
بيكاري دانشگاه رفته ها 5 برابر بيشتر از
دانشگاه نرفته ها
متوسط رشد ذخيره بيكاران كشور 14 درصد و متوسط رشد ذخيره بيكاران داراي مدارك دانشگاهي 70 درصد است و بنابراين متوسط ذخيره بيكاري در كشور براي دانشگاهيان 5 برابر بيشتر است. بر اساس اعلام رسمي وزارت كار و امور اجتماعي نرخ بيكاري زنان در شرايط كنوني حادتر از نرخ بيكاري مردان است چون نرخ بيكاري زنان در تمامي سنين در بالاترين حد آن قرار دارد. يكي از علل مهم افزايش بيكاري در بين فارغ التحصيلان متناسب نبودن رشته ها و آموزش هاي دانشگاهي با نياز بازار كار است، انتزاعي بودن متون درسي دانشگاه ها و تطبيق نداشتن آنها با واقعيت هاي اجتماعي علت مهم ديگري است كه به بيكاري فارغ التحصيلان دامن مي زند. با اين حال واقعيت آن است كه فراگيري حرفه هاي مختلف و كسب تخصص در زمينه هاي گوناگون در حين تحصيل مي تواند بار اقتصادي و رواني ناشي از بيكاري فارغ التحصيلان را كاهش دهد. از اين منظر بايد گفت كه آموزش نيروي كار كماكان حلقه مفقوده نظام آموزشي كشور محسوب شده و چنانچه متوليان در برنامه هاي دراز مدت به امر آموزش حين تحصيل دانشجويان توجه جدي داشته باشند پديده بيكاري فارغ التحصيلان تبعات زيان باري كمتري خواهد داشت.
جمعه 22 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 338]