بازخواني رويكرد استقامت‌جويانه كره شمالي در پرونده اتمي

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: بازخواني رويكرد استقامت‌جويانه كره شمالي در پرونده اتمي
خبرگزاري جمهوري اسلامي، گروه تحقيق و تفسير خبر، اميرحسين كبيري: ورود كره‌ شمالي به جرگه دارندگان فنآوري هسته‌اي ،علي‌رغم همه كارشكني ‌هاي واشنگتن ، دكترين جنگ پيش گيرانه و يك جانبه‌گرايي بوش را به چالش كشيده است.

پس از پيروزي ژاپن در نخستين جنگ با چين (95 - 1894) و در جنگ با روسيه 1905 ، شبه جزيره كره به كلي تحت استيلاي ژاپن قرار گرفت. در اوال مارس 1919 هنگامي كه آخرين امپراطور كره فوت كرد طي يك گردهمآيي در سئول، كره‌اي ها خواستار استقلال شدند. نيروهاي ژاپني با حمله به اين گردهمآيي 23 هزار نفر را به قتل رساندند. در آوريل همان سال رهبران استقلال طلبان؛ « سينگمان ري»، «آن چانگ هو» و «كيم كو» دولت موقت كره را در شهر شانگهاي چين تشكيل دادند. در جنگ دوم جهاني پايه‌هاي نفوذ ژاپن در كره به سستي گرائيد. در فوريه و ژوئيه سال 1945 در كنفرانس‌هاي «يالتا» و «پوتسدام» آلمان، كره به دو قسمت شمالي و جنوبي تقسيم شد و مقرر گرديد تا زمان «اتحاد مجدد» قسمت شمالي در تصرف روس ها و قسمت جنوبي به اشغال آمريكا درآيد .
اواسط سال 1949 سربازان خارجي از هر دو كره خارج شدند اما كره به عنوان مركز جنگ سرد بين دو قدرت آمريكا و اتحاد شوروي باقي ماند. در 25 ژوئن 1950 به خاطر اتحاد مجدد، كره‌شمالي به كره‌جنوبي حمله‌ور شد. در 27 ژوئن شوراي امنيت سازمان ملل تصويب كرد كه اعضاي اين سازمان جهت مقابله با حمله كره‌شمالي به كمك كره‌جنوبي بشتابند. به دنبال اين تصميم، آمريكا و 15 كشور ديگر نيروهاي نظامي خود را براي شركت در جنگ اعزام داشتند. در روز 28 ژوئن، سئول بدست نيروهاي كره‌شمالي افتاد، روز 15 سپتامبر نيروهاي آمريكايي طي حمله‌اي شهر سئول را اشغال كردند و با ادامه تعرض نيروهاي سازمال ملل روز دهم اكتبر شهر پيونگ يانگ پايتخت كره‌شمالي به دست آنان افتاد.
دولت چين با عنوان دفاع از منچوري به نفع كره‌شمالي وارد صحنه جنگ شد. روز 3 دسامبر سال 1950 سئول بار ديگر بدست نيروهاي چيني و كره‌شمالي افتاد. با حمله متقابل نيروهاي آمريكايي در 27 آوريل سال 1951 بار ديگر سئول به تصرف آنان درآمد. سرانجام در 27 فوريه سال 1953 پيمان آتش بس بين دو كره امضا شد.
كره در شمال با چين، در شمال شرق با روسيه، در شرق با درياي شرق (درياي ژاپن) و در جنوب با جمهوري كره‌جنوبي هم مرز است. پيونگ يانگ بزرگترين شهر كره‌شمالي و پايتخت آن است. كره‌شمالي كشوري به شدت كوهستاني است و با دره‌هاي عميق و باريك خويش معروفيتي جهاني دارد. مناطق هموار كره فقط يك پنجم مساحت آن را تشكيل مي‌دهد و در محدوده ساحل غربي كشور و بين دره‌هاي وسيع رودخانه غربي قرار گرفته و خاك حاصلخيزي در وادي رودخانه‌ها، مناطق هموار اين كشور را پوشانده است. خاك مناطق كوهستاني عموماً فاقد مواد آلي مناسب بوده و غيرحاصلخيزند. تقريباً اكثر رودهاي بزرگ كره از كوه‌ها سرچشمه گرفته و از مسير غرب به درياي زرد مي‌ريزند. طولاني‌ترين رودخانه به نام «يالو» بخشي از مرز كره‌شمالي با چين را تشكيل مي‌دهد.
كره داراي 22 ميليون و 250 هزار نفر جمعيت بر اساس آمار سال 2002 است. شهرنشيني در كره‌شمالي از سال‌هاي دهه 1950 رو به گسترش بوده و در حال حاضر بيش از 60درصد مردم كره‌شمالي در شهرها زندگي مي‌كنند. كره‌شمالي يكي از غني‌ترين كشورهاي آسيا از نظر منابع معدني است. معادن سرشار ذغال‌سنگ، آهن، اوره، تنگستن و منيزيم همراه با معادن طلا، نقره، مس، سرب، روي و موليبديوم از دارايي‌هاي ارزشمند كره‌شمالي است. بزرگترين مركز دانشگاهي آن دانشگاه كيم ايل سونگ است كه در 1946 در پيونگ يانگ تأسيس شد.
سيستم حكومتي كره ناشي از ترتيبات قانون اساسي 1972 آن است كه جايگزين قانون اساسي 1948 گرديد و در دو نوبت در سال‌هاي 1992 و 1998 مورد بازنگري قرار گرفت. كره داراي دولت متمركز سوسياليستي است. كره‌شمالي در 1948 مورد تهاجم آمريكا واقع شد و تا 1953 جنگ كره ادامه داشت كه با پذيرش آتش‌بس منطقه حايلي بين دو كره ايجاد گرديد كه در واقع منطقه‌اي غيرنظامي شده است. قبل از مرگ «كيم ايل سونگ» در 1994 قدرت اجرايي در دستان رييس جمهور بود و دولت توسط نخست‌وزير اداره مي‌شد. رييس جمهور با رأي مستقيم مردم براي 4 سال انتخاب مي‌شد و خود، اعضاي كميته مركزي خلق را كه سازمان‌دهنده عالي‌رتبه سياسي دولت بود منصوب مي‌كرد. پست رياست‌جمهوري بعد از درگذشت كيم ايل سونگ بلاتصدي مانده بود. اگر چه سونگ پسر خود «كيم جونگ ايل» را به جانشيني خويش برگزيده بود ولي رييس جمهور به حساب نمي‌آمد. در 1998 در جريان اصلاح قانون اساسي پست رييس كميسيون دفاع ملي توسط كيم جونگ ايل پيشنهاد و به تصويب رسيد و به عنوان عالي‌ترين مقام اداره كره‌شمالي شناخته شد. فعاليت احزاب در اين كشور غير‌فانوني است و تنها حزب قانوني آن حزب كارگر مي‌باشد. قدرت اصلي قانون‌گذاري در دست كميته مركزي حزب است. مطبوعات و رسانه‌ها همگي دولتي هستند.
بخش مهم اقتصاد كره‌شمالي بر معدن استوار است. و تلاش‌هاي جديدي در توسعه بهره‌برداري از معادن بكار برده مي‌شود. در حال حاضر توجه اصلي به ذغال سنگ و آهن است كه در سال 2000 به ترتيب 77.5 ميليون تن و 3 ميليون تن استخراج شده بود. ساير معادن مهم كره‌شمالي همچون تنگستن، منيزيم، روي، مس، سرب، نقره و طلا هم در حال بهره برداريست. تجارت خارجي كره‌شمالي تا دهه هفتاد عمدتاً با چين، شوروي و كشورهاي عضو كومكون (سازمان تجارت سوسياليستي) بود ولي پس از اعلام استقلال از روش‌هاي چين و شوروي در اداره كشور تلاش براي ايجاد روابط تجاري با ساير كشورها چون ژاپن، عربستان سعودي و استراليا به عمل آورد. هنگ كنگ يكي از شركاي عمده و مهم تجارت خارجي كره‌شمالي است.
در واقع ايجاد كشور كره‌شمالي يادگار رقابت‌هاي شوروي و آمريكا در پايان جنگ جهاني دوم است. تحت فشارهاي خارجي اقتصاد كره‌شمالي به سمت نظريه «نظامي‌گري در مرحله اول» پيش رفت كه اين نظريه سيستم دفاع نظامي را وراي هر اولويتي در مملكت قرار داد. كره از آن‌رو كه هميشه در معرض تهديدات اتمي آمريكا قرار داشت، با تكيه بر انضباط حزبي و سياست‌هاي نيرومند كارگري حزب كارگر، توانست نتيجه قابل‌توجهي در پوشش آسيب‌هاي وارده و توسعه كشور تا سال 1960 به دست آورد. در همان زمان رهبري كره‌شمالي تصميم به دوري از قيموميت شوروي با تأكيد بر شخصيت ملي انقلاب كره نمود؛ انديشه «جوچه» محصول اين تلاش كره‌شمالي است. به محض اوج‌گيري چالش بين چين و شوروي، كره‌شمالي مانوري نظامي در جهت استقلال بيشتر و با تاكيد بر ناسيوناليسم برگزار كرد.
در اواخر دهه 1960 كره‌شمالي با تكيه بر دستآوردهاي توسعه، حالت پرخاشجويانه‌اي با كره‌جنوبي پيدا كرد كه به سرعت گرفتن سياست‌هاي نظامي كمك كرد و تحريك كننده اولويت هاي دفاعي كره‌شمالي شد و به نوبه خود براي اقتصاد اين كشور مشكلاتي را فراهم آورد. در همان زمان تيم تروري كه «پارك جونگ هي» رييس جمهور كره‌جنوبي را به قتل رساند به كره‌شمالي منتسب شد. در 1968 كشتي جاسوسي آمريكا «پوئبلو» توسط قايق‌هاي توپ‌دار كره‌شمالي توقيف و كارمندان آن به مدت يك سال زنداني شدند. تهاجمي كماندويي در جنوب سازمان داده شد كه بدون اخذ نتيجه‌اي پايان يافت. در آوريل 1969 يك هواپيماي جاسوسي آمريكا سرنگون گرديد. اين حوادث به سرعت گرفتن سياست‌هاي نظامي كمك كرد و تحريك‌كننده بازسازي مقياس‌هاي دفاعي كره‌شمالي شد و به شكل‌گيري سياستي سخت‌تر با كره‌جنوبي منتج گرديد. گفت‌وگوهاي سري بين دو كره به انتشار بيانيه مشتركي در چهار جولاي 1972 منجر شد كه طرفين طي آن خواهان توسعه گفتگوها با حمايت از اتحاد دوباره كره شدند. در بهار 1973 اين توافق‌ها فسخ و تلاش‌ها متوقف شد. گفت‌وگوها هر از گاهي حول اتحاد مجدد دو كره تا سال‌هاي دهه 1980 ادامه پيدا كرد. در 1991 هر دو كره به عضويت سازمان ملل پذيرفته شدند و هر دو پيمان منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي را امضا كردند.
تمركز اقتصاد كره‌شمالي بر ميليتاريسم باعث كم‌توجهي به ساير ابعاد اقتصاد ملي شد كه تركيب آن با قحطي و فجايع طبيعي باعث بحران اقتصادي در كشور در اواسط دهه 90 گرديد. كر‌ه‌شمالي كشوري كوهستاني است و به‌غير از منابع محدود ذغال‌سنگ بطور طبيعي دچار كمبود انرژي است. بدين منظور، پيونگ يانگ براي رفع بحران انرژي سالهاست كه به دنبال دانش هسته‌اي و استفاده از انرژي اتمي است اما براي غني سازي اورانيوم و توليد بمب اتمي احتياج به تكنولوژي بسيار پيچيده گريز از مركز داشت كه دست يابي به آن ساده نبود. گمانه‌ها بر اين امر استوار است كه كره با همياري عبدالغدبر خان دانشمند هسته‌اي پاكستان، به اين فنآوري دست يافت. پس از اينكه مشخص شد كره‌شمالي توانايي ساخت بمب اتمي را به دست آورده، در مذاكرات بين اين كشور و آمريكا در سال‌هاي 94/1993 قرار شد در مقابل صرف‌نظر كردن كره از ساخت بمب اتمي، اين كشور دو نيروگاه هسته‌اي احداث كند و تا زمان به بهره‌برداري رسيدن آن، سالانه 500 هزار تن نفت از طرف آمريكا به كره‌شمالي ارسال شود و آمريكا از حمله پيشگيرانه به اين كشور خودداري نمايد.
برنامه هسته‌اي كره‌شمالي در بستر جنگ سرد و در دهه 1960، با همكاري اتحاد جماهير شوروي سابق و دانشجويان كره‌اي فارغ‌التحصيل از دانشگاه علوم هسته‌اي مسكو ، در «يونگ بيونگ» آغاز شد. اين برنامه در دهه 1980 آشكارا در فضاي موجود ،سمت‌گيري نظامي پيدا كرد. اما با پايان جنگ سرد برنامه هسته‌اي كره شمالي وارد فاز جديدي شد. در 1993 دولت كره‌شمالي از پذيرش بازرسان آژانس به دليل متهم كردن فعاليت‌هاي هسته‌اي كره به ساخت سلاح‌هاي هسته‌اي خودداري و تهديد به خروج از پيمان منع تكثير سلاح‌هاي اتمي كه قبلاً آن را امضا كرده بود، نمود. در سال 1994 همكاري دولت كلينتون با كره‌شمالي به‌تدريج آغاز شد.در اين سال آمريكا كوشيد برنامه هسته‌اي كره را متوقف كند. آمريكا و كره شمالي در 1994 به توافقي رسيدند كه بر مبناي آن پيونگ يانگ متعهد مي‌شد تأسيسات مستعد ساخت مواد مناسب براي توليد سلاح‌هاي اتمي را كاملاً از مدار استفاده خارج كنند و اجازه ورود دوباره بازرسان آژانس را براي بازرسي صادر نمايد. آمريكا نيز در مقابل مي‌پذيرفت كه با كمك به ساخت راكتورهاي نسل جديدي كه قادر به توليد پلوتونيوم لازم براي ساخت سلاح‌هاي هسته‌اي نيستند، جايگزيني براي تأسيسات موجود كره فراهم آورد. قرارداد رسمي در مورد بازسازي راكتورها در سال 1995 امضا شد. تحت اين قرارداد كنسرسيومي بين‌المللي به رهبري آمريكا متعهد به تأمين مالي پروژه كه حدود 5 ميليارد دلار برآورد شده بود و نظارت بر اجراي آن، مي‌گرديد. در ماه مي 1995 «ويليام پري» فرستاده آمريكا به كره‌شمالي و وزير دفاع پيشين اين كشور اعلام كرد: «آمريكا حاضر به لغو تحريم‌هاي كره شمالي است به شرطي كه اين كشور آزمايش‌هاي هسته‌اي خود را متوقف كند و صدور فنآوري موشكي به كشورهاي خاورميانه را متوقف كند.» اما در سال 1996، در پي استقرار سيستم موشكي آمريكا در كره‌جنوبي، كره‌شمالي عدم پايبندي خود به آتش‌بس 1953ـ كه سبب پايان جنگ شده بود ـ را اعلام و نيروهاي به شدت مسلح شده خود را به مدت سه روز به منطقه «حايل» گسيل داشت.
آمريكا براي خنثي ساختن قدرت اتمي كره‌شمالي،پيشنهاد انجام مذاكراتي را به پيونگ‌يانگ ارائه كرد اما در جولاي سال2000گفتگوي دو كشور به نتيجه نرسيد زيرا آمريكا درخواست كره‌شمالي به منظور دريافت سالانه يك ميليارد دلار به مدت سه سال را رد كرد. كره‌شمالي نيز در پايان سال 2002 اعتراف كرد كه به دنبال غني‌سازي اورانيوم است تا با استفاده از آن سلاح هسته‌اي توليد كند و لذا دوباره توليد پلوتونيوم خود را شروع كرد. در واقع؛ دولت كره‌شمالي با خروج از قرارداد منع توليد سلاح‌هاي اتمي و با در دست داشتن برگ بمب اتمي، «زبان جنگ» را انتخاب كرد و سياست «تشنج كنترل شده» را دنبال نمود. اين رويكرد باعث شد تا جرج بوش كه از پاسخ كوبنده به طالبان(!!) و فتح افغانستان پس از 11 سپتامبر سرمست بود، در سخنراني سالانه خود در كنگره، پيونگ يانگ را جزء سه كشور «محور شرارت» قرار دهد و موفق شد حمايت شوراي امنيت را براي وضع پاره‌اي تحريم‌هاي بين‌المللي در واكنش به آزمايش اتمي كره‌شمالي جلب كند.
واشنگتن به زودي دريافت با شرور خواندن كره‌شمالي، بر تنش‌هاي ايجاد شده افزوده است و نمي‌تواند با اين نوع برخوردها، پيونگ يانگ را از دستيابي به فنآوري هسته‌اي بازدارد. به همين منظور، آمريكا گفتگوهاي زيادي را با چين درخصوص تنش‌هاي به وجود آمده، به عمل آورد. چين آشكارا اعلام كرد كه خواستار حفظ صلح و ثبات در منطقه است و به همين منظور در نقش يك «ميانجي» به امور شبه جزيره مي‌پردازد و از طرف‌هاي درگير خواست از هرگونه اقدام تحريك آميز كه موجب تشديد تنش گردد ، اجتناب ورزند. بر اين منوال؛ بوش پنج بار از طريق خط تلفن قرمز( hotline ) با همتايان چيني خود «جيانگ زمين» و «خوجين تائو» تماس گرفت . امري كه در جريان بحران هسته‌اي اول كره‌شمالي اتفاق نيافتاد. سپس «تانگ جياشوان» و «لي جائو شينگ» وزراي خارجه چين و كالين پاول وزير خارجه وقت آمريكا سه بار با يكديگر ملاقات كردند و همچنين سه بار از طريق تماس تلفني تبادل نظر نمودند. در همين راستا «جيمز كلي» دستيار وزير خارجه آمريكا در امور آسيا و اقيانوسيه ، «جان بولتون» مسئول وقت خلع سلاح و امنيت بين المللي وزارت خارجه آمريكا و «كالين پاول» وزير خارجه آمريكا سه بار به پكن سفر نمودند.

دولت آمريكا در راستاي تلاش براي آب كردن يخ مذاكرات با كره‌شمالي براي يافتن راه‌حلي براي بحران هسته‌اي اين كشور، مذاكرات شش جانبه‌اي را در اوت سال 2003 با شركت كره‌شمالي، آمريكا، چين ،كره‌جنوبي، ژاپن و روسيه در پكن برگزار نمود.
كره‌شمالي سلاح‌هاي هسته‌اي خود را تا امروز با استفاده از پلوتونيوم غني شده‌اي ساخته كه در تأسيسات «يانگ‌بيون» توليد مي‌شده است. اين تأسيسات كه از ميراث اتحاد جماهير شوروي سابق براي رژيم كمونيستي پيونگ‌يانگ باقي مانده، در فاز اول توافقات شش جانبه توسط دولت كره‌شمالي و تحت نظارت بازرسان آژانس انرژي اتمي غير فعال شدند. پيونگ‌يانگ در برابر اين اقدام از كمك‌هاي سئول (كه براي مدت كوتاهي قطع شده بود) برخوردار شد و علاوه بر آزاد شدن بخشي از دارايي‌هايش كه در بانك‌هاي ماكائو ضبط شده بودند، كمك‌هاي اقتصادي‌اي در قالب محموله‌هاي سوختي دريافت كرد. اما آمريكا مدعي است كه فعاليت هسته‌اي – نظامي پيونگ‌يانگ تنها محدود به پلوتونيوم نبوده و اين كشور طرحي موازي براي غني‌سازي اورانيوم براي كاربردهاي نظامي داشته كه از جهان مخفي كرده است. اين ادعاي آمريكا موجب اخراج اولين گروه بازرسان آژانس انرژي هسته‌اي از كره‌شمالي در سال 2003 و تعويق دو ساله آغاز مذاكرات چند جانبه شد.
به دنبال آزمايش هسته‌اي كره‌شمالي در 9 اكتبر 2006 بر دامنه تنش‌هاي موجود افزوده شد. در روز انجام آزمايش اتمي ، رؤساي جمهور چين و آمريكا از طريق تماس تلفني با يكديگر تبادل‌نظر نمودند. دو طرف سريعاً ديپلماسي دوسويه‌اي (Shuttle Diplomacy) در پيش گرفتند. «وو داوي» مذاكره كننده ارشد چيني در اجلاس شش جانبه با «كريستوفر هيل» همتاي آمريكايي خود در سئول ملاقات نمود. آنها توافق كردند كه مذاكرات شش جانبه، راه مؤثري براي دستيابي به عاري‌سازي هسته‌اي شبه جزيره كره مي‌باشد و ابراز اميدواري نمودند كه مذاكرات، هرچه سريعتر از سر گرفته شود . بعد از آنكه خزانه‌داري آمريكا در سپتامبر 2005 تحريم‌هاي مالي عليه كره‌شمالي را در «دلتا بانك آسيا»اعمال نمود، با اعتراض «رى جه سون» ‌رئيس سازمان انرژى اتمى كره‌شمالى مواجه شد به گونه‌اي كه مذاكرات شش جانبه يك بار ديگر به دليل پيش شرط پيونگ يانگ مبني بر لغو اين تحريم از سوي آمريكا، به بن بست كشيده شد. در 25 مي 2006 در جريان ملاقات كريستوفر هيل و وو داوي هر دو طرف بر ضرورت اجراي مفاد بيانيه مشترك صادره در 19 سپتامبر 2005 تأكيد نمودند .
با وجود همه تلاش هاي صورت گرفته از سوي واشنگتن براي مهار قدرت اتمي كره شمالي، باز هم پيونگ يانگ در تلاش است تا موانع پيش روي خود را از ميان بردارد.

فرجام سخن :
ورود كره‌شمالي به عنوان"مهمان ناخوانده" به جرگه باشگاه‌‌هاي هسته‌اي، درشرايطي كه دولت آمريكا 6 سال است بطور رسمي آن‌را در ليست سياه خود گنجانده و جزء محورهاي سه‌گانه شرارت خوانده، به خودي‌خود وخامت بحراني را كه گريبانگير دكترين «جنگ پيش گيرانه» و يك جانبه‌گرايي بوش شده به نمايش مي‌گذارد. زماني كه جورج ديلبو بوش روي كار آمد، كره‌شمالي ادعاي عضويت در كلوپ هسته‌اي را نداشت. تأسيسات فرآوري پلوتونيوم‌اش در حال توقف كامل بود و حتي آمادگي مذاكره درباره برنامه موشكي خود را نيز داشت. اما دولت بوش، راه ديگري غير از ديپلماسي در پيش گرفت. واشنگتن با اعمال تحريم و فشارهاي اقتصادي، پيونگ يانگ را مجبور به مقابله به مثل كرد. كره‌شمالي با شليك موشك‌هايش نشان داد كه مي‌تواند به اندازه بوش، يك دنده باشد. بوش كه تصور مي‌كرد كره‌شمالي نيز مانند برخي كشورهاي اروپاي شرقي چون لهستان، با اندك فشاري فرو خواهد پاشيد، با استقامت پيونگ يانگ مواجه شد؛ كره‌شمالي توانست پس از فروپاشي شريك تجاري خود (شوروي) و گذار از سال‌ها قحطي كامل در اواسط سالهاي 1990 جان سالم به در برد.
هنگامي‌كه چارچوب توافقات در سال 2002 فرو ريخت، كره‌شمالي تاكتيك خود را تغيير داد و اعلام كرد كه داراي سلاح هسته‌اي مي‌باشد. اين اقدام موضع آنها را قوي‌تر نموده و عامل بازدارندگي و تقاضاهايي كه بر روي ميز بود را افزايش داد. اما، كابينه بوش معامله نمي‌كرد. كره‌شمالي هم دست‌آخر، به تعليق خود خواسته‌اش پايان داد و هنگامي‌كه باز هم نتوانست ايالات متحده را به مذاكرات دو جانبه بكشاند، وجه‌المعامله را با آزمايش هسته‌اي بالا برد.
كره‌شمالي با بهره‌گيري از گرفتاري آمريكا در باتلاق جنگ عراق با سهولت و شتاب بيشتري راه دست‌يابي به سلاح هسته‌اي را پيمود. واكنش خشم‌آلود دولت آمريكا و ديگر قدرت‌ها در برابر اقدام كره‌شمالي، يك بار ديگر سرشت دوگانه سياست‌هاي دولت آمريكا و متحدينش را به نمايش گذاشت؛ چشم فروبستن به تلاش‌هاي مشابه اسرائيل در دست‌يابي به چنين سلاح‌هايي و فراتر از آن ياري رساندن به اين كشور و نيز نحوه برخورد با تلاش‌هاي مشابه دولت هاي هند و پاكستان در مسلح كردن خود به سلاح هسته‌اي كه در چهارچوب موازنه موردنظر امپرياليسم در منطقه تفسير مي‌شود. اگر اين برخورد‌ها را در كنار برخورد كاملاً متفاوت آن‌ها با تلاش‌هاي مشابه كشورهايي كه دوستشان تلقي نمي‌شوند، بگذاريم آنگاه به خوبي متوجه ابعاد اين سياست بك بام و دو هوا مي‌شويم. در حقيقت مخالفت آمريكا و هم‌پيمانانش با اشاعه سلاح‌هاي كشتار جمعي، نه به معناي تقبيح جنگ و خونريزي بلكه بدين منظور است كه آنان نمي‌خواهند حكومت‌هايي كه از منظر ايشان نامطلوب تلقي مي‌شوند، به اين تسليحات دست يابند و همين دوگانگي در برخورد با اين مساله، اعتبارجهاني مبارزه عليه اين سلاح ضدبشري را توسط نهادهاي وابسته به اين نظام و ازجمله پيمان بين‌المللي هسته‌اي به شدت زير سؤال برده است .
قد برافراشتن مدعيان و رقيبان جديد در عرصه سرمايه‌داري جهان، هژموني آمريكا و متحدينش را زير سؤال برده است. تجربه كره‌شمالي از يكسو نشان داد آمريكا بلوف مي‌زند؛ پيش از آزمايشات هسته‌اي زيرزميني كره‌شمالي جورج بوش رييس جمهور آمريكا هشدار داده بود كره‌شمالي مسلح به بمب هسته‌اي را «تحمل نخواهد كرد» و كريستوفر هيل نماينده آمريكا در مذاكرات شش جانبه حل بحران هسته‌اي كره‌شمالي نيز به پيونگ يانگ تذكر داد كه بين « داشتن سلاح هسته‌اي» و «تأمين نيازهاي آينده‌اش» يكي را انتخاب كند. اما اعلام انجام آزمايش هسته‌اي كره‌شمالي بيش از هر چيز ديگر حاكي از آن بود كه كيم جونگ ايل تصميم گرفته آمريكا را در اين مسابقه بيازمايد و ببيند كه چه كاري از دست واشنگتن بر مي‌آيد و از سوي ديگر، اين تحليل را تقويت كرده كه تهديدات نظامي آمريكا ابزاري توخالي براي ترساندن و كسب امتياز است. آمريكا در حالي سال‌ها كره‌شمالي را به عمليات نظامي تهديد كرد كه سرانجام در فوريه 2007به عادي‌سازي رابطه خود با پيونگ‌يانگ پرداخت و به تدريج اين كشور را از دايره تحريم‌هاي بين‌المللي خارج ساخت و به ارائه كمك‌هاي مالي و فني و تضمين‌هاي امنيتي تن داد.
با وجود اينكه نفس برگزاري گفتگوهاي شش جانبه مي‌توانست مثمرثمر باشد اما به دليل اينكه هدف، مذاكره نبود، قابل پيش‌بيني بود نتيجه‌اي به بار نخواهد داد. از زاويه ديگري نيز مي‌توان به پرونده كره‌شمالي نگريست؛ اعتماد كره‌شمالي در دور اول مذاكرات خود به آمريكا با تمهيد بهره گيري از منافع وعده‌هاي داده شده، منجر به سودجويي واشنگتن از عقب‌نشيني پيونگ يانگ و البته شكسته شدن هيمنه اقتدار كره‌شمالي بود. با عنايت به عواقب اطمينان به «شيطان بزرگ» كه در پرونده كره‌شمالي مشاهده مي‌شود، مي توان به طرح اين نظر خطر كرد كه فرجام پيوستن به اردوگاه غرب به سركردگي ايالات متحده، به يقين، نتيجه اي جز بر باد رفتن منافع ملي ندارد.
چهارشنبه 20 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 319]