عملكرد دولت نهم در حوزه مناطق آزاد: افزايش مزيتهاي قانوني، تمركز مديريت ، ايجاد زيرساختها

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: عملكرد دولت نهم در حوزه مناطق آزاد: افزايش مزيتهاي قانوني، تمركز مديريت ، ايجاد زيرساختها
دولت نهم، افزايش مزيتهاي قانوني، تمركز مديريت و ايجاد زيرساختها را در حوزه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي سرلوحه اقدام هاي خود قرار داده است.

به گزارش روز يكشنبه خبرنگار اقتصادي ايرنا، بررسي عملكرد سه ساله دولت نهم در حوزه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي حاكي از توجه اساسي به افزايش مزيتهاي قانوني اين مناطق، تمركز مديريت در حوزه مناطق آزاد و افزايش هماهنگي مديريت مناطق ويژه با اين دبيرخانه است.
اين در حالي است كه ايجاد و تكميل زيرساخت هاي مناطق به عنوان ضروري ترين اقداماتي كه لازمه جذب سرمايه گذاري است در دولت نهم از اولويت ويژه اي برخوردار شده است.
مناطق آزاد و ويژه اقتصادي در راستاي اهداف قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور به ‌عنوان راهكاري براي تعامل با اقتصاد و بازارهاي هدف بين‌المللي تعريف و با تغيير استراتژي تجاري كشور از استراتژي جايگزين واردات به استراتژي تشويق و توسعه صادرات، توليد، صادرات و صادرات مجدد از اين مناطق از اولويت خاصي برخوردار شد.
هرچند تاسيس مناطق آزاد با تعريف امروزي به آغاز دهه 1960 در بندر شانون ايرلند بازگشته و تاكنون بيش از 850 منطقه آزاد و ويژه اقتصادي با اهداف اقتصادي خاصي در اكثر كشورهاي دنيا و به ويژه كشورهاي در حال توسعه بوجود آمده‌اند، اما در ايران سال 1368 براساس قانون برنامه اول توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور به دولت اجازه داده شد تا سه منطقه آزاد را در سه نقطه از نقاط مرزي كشور تعيين كند.
در سال 1372 مجلس شوراي اسلامي قانون چگونگي اداره مناطق آزاد را به تصويب رساند و از سال 1382 نيز مجلس شوراي اسلامي براساس تبصره 3 ماده يك همين قانون، سه منطقه آزاد ديگر را در محدوده ‌هايي از شهرستانهاي آبادان و خرمشهر (اروند)، جلفا و بندر انزلي به تصويب رساند.
تسريع در انجام امور زيربنايي، عمران و آباداني، رشد و توسعه اقتصادي، سرمايه‌ گذاري و افزايش درآمد عمومي، ايجاد اشتغال سالم و مولد، تنظيم بازار كار و كالا، حضور فعال در بازارهاي جهاني و منطقه‌اي، توليد و صادرات كالاهاي صنعتي و تبديل و ارايه خدمات عمومي ماموريتهاي متعدد مناطق آزاد است كه در قانون چگونگي اداره مناطق آزاد تجاري - صنعتي بر آنها تاكيد شده است.
محروميت‌ زدايي منطقه‌اي و استفاده از انواع پيوندها و ارتباط ‌هاي مفيد با اقتصاد ملي مهم‌ ترين نقشي است كه اين مناطق برعهده دارند.
ارتباط پس‌ رو (Backward Linkage) شامل استفاده از مواد اوليه داخلي و همكاري با بنگاه هاي اقتصادي داخلي و ارتباط پيش‌رو (Forward Linkage) در قالب فروش بخشي از توليدات مناطق آزاد تحت عنوان ارزش افزوده در بازار داخلي است.
** 800 واحد توليدي و صنعتي فعال در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي
در زمان حاضر بيش از 800 واحد توليدي و صنعتي در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي كشور فعاليت مي‌كنند كه كارنامه توليد تعداد زيادي از آنها براي دريافت درصد ارزش افزوده به‌ عنوان شاخص سنجش توليد به تاييد كميسيون ارزش افزوده كالاهاي ساخته شده رسيده و عاملي براي رشد توليد در مناطق است.
حجم و جذب سرمايه‌گذاري خارجي و داخلي در اين مناطق براساس آمارهاي اعلام شده تا سال 85 به‌ ترتيب جمعا 2 ميليارد و 851 ميليون دلار و 33 تريليون و يك ميليارد ريال بوده است.
** تصويب ايجاد هشت منطقه ويژه اقتصادي جديد
تعداد مناطق ويژه اقتصادي كه قبلا منطقه ويژه حراست شده (بندري و غيربندري) ناميده مي‌شدند در حال حاضر 16 منطقه است.
مناطق ويژه اقتصادي سرخس، سيرجان، ارگ جديد، سلفچگان، پتروشيمي بندرامام، بوشهر، صنايع معدني و فلزي خليج فارس، انرژي پارس، لرستان، شيراز، يزد، كشتي‌سازي خليج فارس، پيام، بندر اميرآباد بهشهر، بندر بوشهر و بندر شهيد رجايي در كشور از جمله مناطقي هستند كه قانون، اهداف آنها را پشتيباني از فعاليتهاي اقتصادي و برقراري ارتباط تجاري بين‌المللي و تحرك در اقتصاد منطقه‌اي و توليد و پردازش كالا، انتقال فن‌آوري، صادرات غيرنفتي، ايجاد اشتغال مولد و جلب و تشويق سرمايه‌گذاري داخلي و خارجي، صادرات مجدد، عبور خارجي(ترانزيت) و انتقال كالا (ترانس شيپمنت) تعيين كرده است.
دولت نهم در سفرهاي استاني خود تاسيس هشت منطقه ويژه اقتصادي ديگر را در نمين اردبيل، اسلام‌آباد غرب در كرمانشاه، سمنان در استان سمنان، مهران در ايلام، بندر امام در خوزستان، نوشهر در مازندران، جازموريان و رفسنجان در استان كرمان در راستاي محروميت ‌زدايي و توسعه منطقه‌اي به ‌تصويب رسانده است ضمن آنكه با ايجاد مناطق ويژه ديگري مانند سلماس، هيرمند در زابل، كاشان، سمنان و ري موافقت اوليه صورت گرفته است.
اين درحالي است كه 19 پيشنهاد ديگر براي ايجاد مناطق ويژه اقتصادي در سطح كشور در دست بررسي است.
** اقدامات دولت نهم در مورد مناطق آزاد و ويژه اقتصادي
دولت نهم به مناطق آزاد و ويژه اقتصادي به ‌عنوان ابزارهاي مهم اقتصادي براي تعامل و پيوند با اقتصاد و بازار جهاني ياد كرده و معتقد است اين مناطق بايد بتوانند ضمن افزايش توليد، تحرك در صادرات و رونق گردشگري به كانون فعال اقتصادي كشور تبديل شوند.
در اين راستا، دولت نهم اقدامات زير را انجام داده است:
1 – سازمان‌ دهي و نظارت بر وضعيت مالي مناطق آزاد و ويژه اقتصادي به ‌منظور ايجاد انضباط مالي
2 – پيگيريهاي لازم براي انعقاد قرارداد احداث پل خليج‌فارس در قشم و اتصال آن به سرزمين اصلي با توجه به اهميت استراتژيك آن در پروژه عظيم و ملي شبكه جامع ارتباطي خليج‌فارس كه تاثير مهمي بر زندگي مردم سواحل، بنادر و جزاير جنوب كشور خواهد داشت.
اين پروژه در هشتمين جلسه كميسيون امور زيربنايي، صنعت و محيط زيست دولت در تاريخ 12 خردادماه امسال به تصويب رسيده است و تاكنون سه جلسه با شركتهاي اتريشي براي شروع عمليات آن انجام گرفته است.
طرح بزرگترين شبكه جامع ارتباطي خليج‌ فارس شامل 110 كيلومتر خطوط مواصلاتي ريلي و جاده‌اي از قشم به بندرعباس، توسعه و تجهيز اسكله كاوه و اتصال بزرگترين جزيره غير مستقل جهان به سرزمين اصلي از طريق پل خليج‌فارس، به‌ عنوان نمادي از عزم ملي ايرانيان براي توسعه، پيوند با اقتصاد جهاني و حضور فعال در بازارهاي هدف منطقه‌اي و بين‌المللي متجلي شده و بستر مناسبي را براي ظرفيت ‌سازي اقتصادي و تثبيت بافت جمعيتي در جزيره قشم فراهم مي‌كند.
عمليات اجرايي اين طرح با سرمايه‌گذاري خارجي از طريق برگزاري مناقصه بين‌المللي صورت خواهد گرفت.
شبكه جامع ارتباطي قشم با محوريت پل خليج‌فارس طرحي است كه با تكيه بر چهار پروژه بندر، پل، جاده و ريل، منطقه آزاد تجاري - صنعتي قشم را در كريدور بين‌المللي ترانزيت شمال - جنوب و همچنين احراز نقش انبار بزرگ تجاري منطقه مركزيت توزيع و پخش كالا را به‌ عنوان جانشين امارات متحده عربي بر عهده خواهد گرفت.
3 – برگزاري همايش بين‌المللي چابهار، ترانزيت و توسعه محور شرق در چهارم و پنجم خرداد ماه 1387 كه با حضور مقام ها و مسئولان عاليرتبه كشورهاي ايران، افغانستان، تاجيكستان، قرقيزستان، سوريه، عمان، قزاقستان، قطر، آذربايجان، هياتهايي از سازمان بين‌المللي همكاري راه‌آهن ها و نمايندگان شماري از سازمانهاي بين‌المللي مانند كنفرانس تجاري و توسعه سازمان ملل متحد (آنكتاد)، سازمان همكاريهاي اقتصادي اكو، فدراسيون بين‌المللي اتحاديه شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي فورواردر (Fiata)، سازمان همكاري راه‌آهن ها، سازمان هواشناسي جهاني و شركت بين‌المللي حمل و نقل اينتر كانتينر برگزار شد.
در اين همايش، كه عرصه مناسبي براي تلاش در جهت بالندگي و شكوفايي هرچه بيشتر نيمه شرقي كشور ايران است، موضوعهاي زيادي از جمله توسعه زيرساختهاي حمل و نقل، تقويت امنيت و مهيا كردن زمينه‌هاي توسعه پايدار، به‌كارگيري فن‌آوريهاي نوين و بهبود ايمني، ارتقا سطح خدمات و اثربخشي بازاريابي ترانزيت و تقويت توان مديريت و سازماندهي قوانين و مقررات و همچنين جذب سرمايه ‌گذاريهاي خارجي و داخلي به اين مناطق با تكيه بر توان علمي، فني و تخصصي متخصصان داخلي و خارجي مرتبط با حمل و نقل و ترانزيت مطرح شد.
از نكات مهمي كه در طول برگزاري همايش بسيار جلب توجه كرد تاكيد و باور عمومي شركت‌ كنندگان داخلي و خارجي بر لزوم تحقق فعال ‌سازي و توسعه محور ترانزيت و حمل و نقل شرق كشور بود به ‌طوري كه شماري از شركت‌كنندگان اذعان داشتند كه توسعه چابهار نفع فراواني را بيش از آنكه نصيب كشور ايران كند، نصيب كشورهاي خارجي از جمله كشورهاي هم ‌سودده CIS مي‌كند يعني يك پيروزي بزرگ با حاصل جمع برد برد.
حتي پيشنهاد شد تا يك مركز دريايي در چابهار با مشاركت كشورهاي ايران، افغانستان و تاجيكستان ايجاد شود.
امضاي تفاهم‌ نامه مشترك بين ايران، افغانستان و تاجيكستان از جمله دستاوردهاي ديگر همايش توسعه محور شرق بود.
اهميت حضور بخش خصوصي در راستاي تحقق اهداف ابلاغي اصل 44 قانون اساسي از جمله موارد مهم ديگري بود كه بر مشاركت هرچه بيشتر بخش خصوصي تاكيد شد.
4 – انجام تمهيدات لازم براي تمديد مهلت معافيت مالياتي انواع فعاليتهاي اقتصادي از 15 به 30 سال كه طرح آن پس از پيشنهاد شورايعالي مناطق آزاد و تاييد رييس‌جمهوري به صورت لايحه به مجلس شوراي اسلامي ارايه شد.
كليات اين لايحه نيز پس از تاييد كميسيونهاي اقتصادي و صنعت و معدن مجلس شوراي اسلامي، با بيش از 170 راي به تصويب نمايندگان محترم رسيده و به ‌زودي در جلسه علني مجلس شوراي اسلامي مطرح خواهد شد.
5 – برگزاري پنجمين نمايشگاه دوسالانه مناطق آزاد تجاري و ويژه اقتصادي در محل نمايشگاه هاي منطقه آزاد كيش در دي ماه سال 1386 با هدف معرفي دستاوردهاي اين مناطق و ارايه گزارش عملكرد آنها كه با حضور گسترده مقام هاي ارشد دستگاههاي مختلف انجام شد.
در اين نمايشگاه علاوه بر شش منطقه آزاد و 16 منطقه ويژه اقتصادي، بيش از 100 شركت از شركتهاي فعال در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي حضور داشتند و آخرين دستاوردها و توانمنديهاي خود را ارايه دادند.
در اين نمايشگاه علاوه بر معرفي قابليتها، دستاوردها، زيرساختها، جاذبه‌ ها و پيشرفتهاي مناطق آزاد و ويژه اقتصادي در زمينه فن‌آوريهاي مختلف فرصت مناسبي براي ارتباط و همكاري توليدكنندگان، بازرگانان، سرمايه‌ گذاران، پيمانكاران، مهندسان مشاور و مديران سازمانها و مناطق به شمار مي‌رفت.
در اين نمايشگاه توانمنديهاي مناطق آزاد كشور در چهار زيرگروه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي، بنگاههاي توليدي و صنعتي فعال در مناطق، بخشهاي خدمات و بازرگاني فعال در مناطق و همچنين پروژه‌ها و واحدهاي سرمايه ‌گذاري فعال در اين مناطق به نمايش درآمد.
اين نمايشگاه توسط دبيرخانه شورايعالي مناطق آزاد تجاري - صنعتي و سازمان منطقه آزاد كيش برگزار شد.
6 – انتشار مجدد فصل ‌نامه آموزشي، پژوهشي و تحليلي آغاز با زمينه تخصصي اقتصادي و ويژه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي كه پس از 2 شماره با توجه به نقش مناطق آزاد به ‌عنوان پلي براي اتصال به WTO، براساس درخواست دبيرخانه شورايعالي مناطق آزاد از مردادماه سال 1387 به ماهنامه تغيير ماهيت داد.
اين ماهنامه كه فعاليتها و تازه ‌هاي شش منطقه آزاد و 16 منطقه ويژه اقتصادي كشور را تحت پوشش دارد علاوه بر مقاله‌هاي علمي و تحليلي، گزارشها و خبرهاي اختصاصي از مناطق آزاد و ويژه اقتصادي، مصاحبه‌ هايي را نيز با مديران، صاحب‌ نظران و انديشمندان اقتصادي درباره نقش و ماهيت عملكرد مناطق آزاد ترتيب مي‌دهد و با واكاوي نقش اين مناطق با نگاهي توام با تحليل و انتقاد چشم ‌اندازهاي نوي را به سوي مديران و انديشمندان اقتصادي حوزه مناطق آزاد و ويژه مي‌گشايد.
7 – روابط عمومي با توجه به نقش و جايگاه اطلاع رساني دقيق و تبليغات موثر در شناساندن مناطق آزاد و مزاياي آنها به سرمايه گذاران، ضمن فعال كردن سايت دبيرخانه و به روز كردن اخبار و مطالب آن، اقدام به برپايي سفر دوره اي خبرنگاران فعال حوزه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي به مناطق آزاد و و ويژه كرده و خبرنگاران مذكور در هر سفر علاوه بر بازديد از كارخانجات، شركتها و نيز فعاليتهاي اقتصادي هر منطقه و گفت و گو با فعالان اقتصادي و آشنا شدن با مسايل و مشكلات آنها، در مصاحبه هاي حضوري با مديران عامل و نيز ساير مديران منطقه در مورد نكات و موارد مورد توجه از آنها پرسش مي كنند.
روابط عمومي همچنين در راستاي افزايش هماهنگي و وحدت رويه روابط عمومي سازمانهاي مختلف مناطق آزاد و ويژه اقتصادي همايشهاي دوره اي مديران مناطق آزاد را در مناطق مختلف تدارك ديده كه تاكنون 2 همايش در دبيرخانه و منطقه آزاد ارس برگزار و ضمن استفاده از كلاس هاي استادان برجسته حوزه روابط عمومي الكترونيك، بهبود قابل توجهي نيز در هماهنگي عملكرد روابط عمومي هاي مناطق حاصل شده است.
8 – آغاز عمليات اجرايي يكي از بزرگترين پروژه‌هاي منطقه آزاد كيش با سرمايه‌گذاري 2 ميليارد يورو.
9 – فعال‌ شدن و ارتقاي سطح كيفي كميسيون ارزش افزوده و توجه به حل مشكلات توليد‌-كنندگان در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي كشور.
10 - برگزاري جلسات متعدد در خصوص مشكلات واحدهاي توليدي و صنعتي در مناطق توسط كميسيون ارزش افزوده و پيگيري آن و تمام وقت شدن جلسات كميسيون ارزش افزوده كالاهاي ساخته شده.
11 – تصويب ايجاد هشت منطقه ويژه اقتصادي در سفرهاي استاني رييس جمهوري در شهرهاي مختلف.
12 - توجه دولت نهم و رييس ‌جمهوري به افزايش ظرفيتهاي دانشگاهي در مناطق آزاد و تاسيس شعبه‌ هاي دانشگاههاي معتبر كشور در مناطق آزاد كه از جمله مي ‌توان به ايجاد شعبات بين‌المللي دانشگاههاي داخلي در مناطق آزاد براي جذب دانشجويان ايراني شاغل به تحصيل در خارج از كشور و افزايش ظرفيت دانشگاهي براي جذب دانشجويان داخل كشور اشاره كرد.
همچنين ايجاد شعبه بين‌المللي پرديس، دانشگاه علوم پزشكي تهران و شيراز در منطقه آزاد كيش، ايجاد دانشگاه بين‌المللي پرديس ارس با حضور دانشگاههاي تبريز، تهران، علوم پزشكي تبريز، پيام نور در منطقه آزاد ارس، تقويت دانشگاه‌هاي بين‌المللي چابهار براي جذب دانشجو از جمله اين برنامه‌ها است.
13 - ايجاد دانشگاه جامع و كاربردي در مناطق ويژه اقتصادي.
14 - افزايش اختيارات دبيرخانه حوزه مشاورت رييس‌ جمهوري در امور مناطق آزاد و تفويض اختيارات رييس ‌جمهوري در مورد نصب مديران عامل مناطق آزاد به "محمود صلاحي" مشاور رييس جمهوري به ‌منظور ايجاد هماهنگي، برنامه‌ ريزي و ارتباط مستقيم با مديران مناطق.
15 – تصويب طرح اتصال ريلي بندر چابهار به خطوط داخلي راه‌آهن كشور.
16 - تصويب و آغاز عمليات اجرايي توسعه بنادر شهيد بهشتي و شهيد كلانتري در منطقه آزاد چابهار.
17 - تهيه لايحه مربوط به تامين زيرساخت‌هاي مناطق آزاد براي تصويب در هيات‌ دولت.
اقتصام ** 9134 **‌ 1558
يکشنبه 17 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 356]