رمضان ماه ميهماني خدا/ فرصتي براي زدودن رذايل نفساني حسد و حسادت

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: رمضان ماه ميهماني خدا/ فرصتي براي زدودن رذايل نفساني حسد و حسادت
ماه رمضان ماه ضيافت و ماه ميهماني خدا ناميده شده است، اين ماه فرصتي متعالي براي زدودن رذايل نفساني وجايگزيني خصايل انساني است، رمضان فرصتي براي نيايش و خودسازي و زماني براي دوري جستن از آفات نفس است.

به گزارش ايرنا استان فارس، از جمله رذايلي كه نفس انسان را مورد آسيب قرار مي دهد و موجب مي گردد كه بسياري از خصايل انساني در آدمي توان ظهور و بروز نيابد حسد ورزيدن و حسادت است.
اين صفت ناپسند در باطن و وجدان آدمي و همچنين در آموزه هاي ديني و سخن بزرگان و اولياي دين طرد شده و مورد نكوهش قرار گرفته است.
حسد و حسادت يكي از رذايل اخلاقي است كه در طول تاريخ بشر آثار بسيار منفي فردي و اجتماعي داشته است حسد به معني ناراحت شدن از نعمت هايي كه خداوند نصيب ديگران كرده و آرزوي زوال آنها و حتي تلاش و كوشش در اين راه است ، حسد فضاي روح آدمي را تيره و تار و فضاي زندگي او را ظلماني و محيط جامعه را مملو از ناامني مي كند.
حسودان نه آرامشي در دنيا دارند، نه آسايشي در آخرت و چون تمام تلاششان اين است كه نعمت را از فرد، به واسطه حسد بگيرند، آلوده انواع جنايت ها مي شوند، دروغ مي گويند، غيبت مي كنند، دست به انواع ظلم و ستم مي زنند و حتي در حالات شديد و بحراني از قتل و خونريزي نيز ابا ندارند.
در واقع مي توان گفت حسد يكي از ريشه هاي اصلي تمام بدي هاست و از دام هاي بسيار خطرناك شيطان است، همان دامي كه در نخستين روزهاي آفرينش بشر كار خود راكرد و فرزند آدم (ع) قابيل را به كام خود فروكشيد و دستش را به خون برادرش هابيل آلوده كرد و به همين دليل در روايات اسلامي، حسد يكي از اصول سه گانه كفر شمرده شده است و در كنار تكبر و حرص قرار گرفته است.
حسود در واقع معترض به حكمت الهي است و به همين دليل نوعي كفر و شرك خفي محسوب مي شود.
ماه رمضان ، ماه ميهماني خدا فرصتي متعالي براي دوري جستن از اين صفت رذيله است، فرصتي است تا با نكوداشت آفرينش هاي الهي دل را به ميهماني خصايل متعالي انساني ميهمان كنيم.
مدير كل تبليغات اسلامي استان فارس با تاكيد بر بهره گيري بيشتر از ماه ضيافت در مورد اين صفت ناپسند اخلاقي گفت: حسد و شرك يكي از گناهان ريشه اي است كه باايمان منافات دارد، در رابطه با حسد نكات پرهيزي فراواني از معصومان نقل شده است، همچنين از قرآن كه منشا آموزه هاي ديني است مطالب فراواني بر ضرورت دوري گزيني مردم از اين صفت زشت و رذيله رسيده است.
حجت الاسلام عبدالرضا خوشنويس با اشاره به آياتي از سوره ناس در اين باره در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود:در سوره ناس خداوند به پيامبرش دستور داده است كه از شر حسود و شر انسان هايي كه داراي اين ويژگي زشت هستند به خدا پناه ببرد.
وي ادامه داد:اگر ما ديگر گفته هاي خدا را بااين دستور در كنار هم قرار دهيم متوجه مي شويم در چند جا رسول خدا موظف شده است كه به خدا پناه ببرد، در يك جاخداوند به او دستور داده است كه از شر شيطان به خداوند پناه ببرد و در جاي ديگر از شر حسدورزان به خدا پناه ببرد.
وي افزود: اين در كنار هم گذاشتن حسود و شيطان مي فهماند كه حسد ورزان نيز از لشكر شيطان هستند و انسان هايي كه با اين ويژگي زندگي مي كنند در حقيقت از اعضاي حزب شيطان هستند و اگر كسي به عضويت اين حزب درآمد پليدي او پليدي ريشه اي خواهد بود.
او گفت:با اين توصيف ها بايد چنين گفت كه گناهان بر دو قسم هستند، گناهان عميق و ريشه اي و گناهان سطحي و شاخه اي، گريز از گناهان عميق و ريشه اي نياز به تمرين و پيگيري و پذيرش سختي دارد كه حسادت يكي از اين گناهان است، بنابراين كساني كه به اين گناه آلوده اند مي بايست هر چه سريعتر از اين آسيب بزرگ فردي خود را كنار بكشند.
وي ادامه داد: در آموزه هاي ديني ما حس رقابت خواهي و رقابت جويي مورد نفرت قرار گرفته و رقابت سالم مورد تشويق دين قرار گرفته است .
مثلا در حوزه دين مي توان به غبطه اشاره كرد، زيرا غبطه نيز نوعي احساس نياز است كه به ديگران آسيب نمي رساند.
حسادت احساس نيازي است كه به ديگران آسيب مي رساند يعني در درون حسود اين سوال همواره مطرح است كه چرا او دارد؟ ولي در غبطه اين سوال پيش مي آيد كه چرا من ندارم ؟ و مي بايست چه راهكاري را فراهم سازم تا من نيز از اين نعمت بهره مند شوم.
مدير كل تبليغات اسلامي فارس اظهار داشت: از نظر دانش امروز ثابت شده است انساني كه دروني پر رشك دارد از كمبودي عميق و كاستي جان كاه رنج مي برد و عقده هاي حقارت، كمبودهاي فردي و خانوادگي و تربيت ناسالم پديده زشت حسادت را تقويت مي كند.
وي با تاكيد بر نقش خانواده ها در تربيت فرزندان گفت: خانواده ها براي اينكه اين ويژگي پليد در درون فرزندانشان رشد نكند، بايد تلاش كنند كه در انتقال تربيت به فرزندان خود از تحقير و مقايسه آنها با ديگران به شدت پرهيز نمايند، زيرا اين دو نوع واكنش منفي فرزندان را حسود و پر رشك بار مي آورد.
خوشنويس اضافه كرد: هر چند خارج نمودن حسادت از درون كار مشكلي است ولي براي اينكه اين صفت در درون ما جاي نگيرد، راه پيشنهادي آساني وجود دارد.
اين كه ما در كنش هاي تربيتي خود به فرزندانمان مهارت هاي زندگي رابه آنها بياموزيم و هر گز واكنش هاي منفي را به عنوان اهرم تربيت در زندگي به كار نگيريم.
حال اين سوال باقي است كه كساني كه داراي اين ويژگي هستند بايد چه كنند؟ وي گفت: دستورات زيادي از دانشمندان دانش اخلاق براي گريز از اين عارضه زشت رسيده است كه در كتاب هاي اخلاقي به صورت مشروح به آن پرداخته شده است.
همه دانشمندان حوزه دين بر اين باورند كه عبادت و نيايش خدا مهم ترين عامل حسد زدايي است.
وقتي ما به خدا نزديك تر مي شويم و خدا به ما توجه مي كند درون ما احساس بي نيازي از زشتي ها مي كند، زيرا ما با سخن گفتن با خدا اوصاف خدايي را در دل خود جايگزين اوصاف زشت مي كنيم .
اگر كسي بخواهد از دام زشتي ها در امان باشد، روزه توانايي خوبي است كه دست ما را بگيرد پابه پا ببرد و شيوه راه رفتن را بياموزد اگر با تاكيد اين سخن را تكرار كنيم كه روزه بلاي جان شيطان است و صفت هاي شيطاني را از اساس بر مي كند و خداوند در اين ماه بندگان خود را براي رهايي از دام صفت هاي زشت شيطاني كمك مي كند، اين وعده خدا است و وعده خدا هم شدني است.
در روايات اسلامي نيز نكوهش شديدي از حسد شده است ، به گونه اي كه درباره كمتر صفتي از صفات رذيله چنين نكوهشي ديده مي شود، به عنوان نمونه كافي است به چند حديث زير كه گوشه اي از آن احاديث است نظر افكنيم.
در حديثي از رسول خدا(ص ) مي خوانيم: الحسد ياكل الحسنات كما تاكل النار الحطب: حسد حسنات را مي خورد همان گونه كه آتش هيزم را مي خورد.
تعبير بالا به خوبي نشان مي دهد كه آتش حسد مي تواند تمام خرمن سعادت انسان و حسنات او را بسوزاند و زحمات يك عمر او را بر باد دهد به گونه اي كه دست خالي از دنيا برود.
در حديث ديگري از اميرمومنان علي (ع) آمده است: الحسد شر الامراض: حسد بدترين بيماري اخلاقي است.
طبق اين حديث هيچ بيماري اخلاقي بدتر از حسد نيست.
از همان حضرت نقل شده است كه فرمود: راس الرذائل الحسد: سرچشمه صفات رذيله حسد است.
در حديث ديگري از امام صادق (ع) آمده است:آفه الدين الحسد والعجب والفخر: آفت دين و ايمان سه چيز است حسد و خود بزرگ بيني و فخرفروشي.
راه درمان صفات ناپسند مثل حسد، بخل و اخلاق بد چيست ؟ در پايگاه نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه هادر مطلبي به راه هاي درمان حسد اشاره شده است، در اين مطلب آمده است: حسد يك نوع بيماري روحي است كه تا علت آن در شخص حسود مشخص نشود نمي توان درمان روشني را پيشنهاد كرد.
بنابراين براي پاسخ دقيق تر به اين سوال بايد موارد حسد و انگيزه هاي آن را بيان كرد تا راه مشخص تري پيشنهاد شود.
عوامل پيدايش حسد گاهي علت حسد اين است كه انسان گمان مي كند با پيشرفت ديگري موقعيت او متزلزل مي گردد و براي حفظ موقعيت خود در تخريب موقعيت ديگري مي كوشد.
طبيعي است كه با تخريب ديگران انسان رشد نمي كند بلكه ممكن است موقعيت خود را نيز سست كند چرا كه معمولا آنان از دوستان او هستند و روشن است كه اگر كسي به دوستان خود حسادت كند و در تخريب موقعيت آنها بكوشد در نهايت به تخريب موقعيت خويش كمك كرده است، زيرا انسان در پرتو كمك و ياري دوستان و نزديكان خود پيشرفت بيشتري خواهد كرد، در حالي كه با حسادت به آنها فقط دشمني آنها را كسب خواهد كرد و دوستان ياري دهنده خود را به دشمناني كينه جو تبديل خواهد ساخت.
نكته ديگر اين كه اصولا اين فكر كه با پيشرفت ديگران انسان از توجه دوستان محرم مي شود اشتباه و توهمي بيش نيست.
ارزش هر انساني به رفتار و شخصيت خود اوست و موقعيت ديگران نمي تواند تاثير چنداني در موقعيت او بگذارد.
گاهي انسان از انگيزه حسد خود آگاهي ندارد يعني به صورت ناخودآگاه به ديگران حسد مي ورزد و از پيشرفت آنها ناراحت مي شود.
اين افراد ممكن است در كودكي تجربه هاي منفي از پيشرفت ديگران داشته باشند.
در هر حال حسد و حسادت و حسد ورزيدن از صفات رذيله است كه انسان بايد از آن دوري جويد ، ماه مبارك رمضان فرصت مناسبي است تا با كند و كاو دررفتارها و منش فردي خود به بازشناسي اين صفت ناپسند بپردازيم و براي رفع آن با بهره گيري از معنويت ملكوتي ماه ضيافت اقدام كنيم.
ك/4 7380/677/675 شماره 589 ساعت 15:43 تمام
شنبه 16 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 263]