آشنايي با سنت‌هاي ماه مبارك رمضان در كاشان

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: آشنايي با سنت‌هاي ماه مبارك رمضان در كاشان
گروه خبرنگاران افتخاري / محمد معدن دارآراني : مناطق مختلف كشورمان براي استقبال از ماه مبارك رمضان سنت‌هاي ويژه‌اي دارند، در اين نوشتار با سنت‌هاي ماه مبارك رمضان در كاشان آشنا مي‌شويم.
غبارروبي مساجد

خانه تكاني و غبارروبي مساجد از جمله رسوم قديمي مردم كاشان در آستانه حلول ماه مبارك رمضان است كه با آداب خاصي انجام مي‌گيرد.

قبل از آمدن ماه رمضان زن‌هاي خانه‌دار اقدام به تهيه انواع ترشي‌ها و مرباها مي‌كنند تا در مواقع افطار و سحري از آن استفاده كنند.

در گذشته رسم بوده كه زن‌هاي خانه‌دار نان تازه مي‌پختند، ولي اكنون ديگر پخت نان تنوري در منازل مرسوم نيست.

ماه رمضان، ماه دعا و نيايش

كاشاني‌ها به علت داشتن صبغه مذهبي براي ماه رمضان همچون ساير ايام و مناسبت‌هاي مذهبي قداست خاصي قايل هستند، به طوري كه كمتر جشن يا آئين سرور در اين ماه برگزار مي‌كنند، چرا كه بر اين اعتقاد هستند، ماه رمضان، ماه دعا و نيايش و نزديكي به خداست.

رؤيت هلال ماه

در گذشته مراسم سنتي آمدن ماه رمضان و رؤيت هلال ماه بر بلنداي مساجد در كاشان و اطراف آن رسم بوده، در سال‌هاي اخير نيز برخي در صدد احياي اين سنت‌ها هستند.

در گذشته دعاي افطار و سحرخواني توسط برخي از پيرمردان رسم بوده و هنوز آهنگ لحن آنها در كوچه‌هاي تاريخي اين شهر به گوش مي‌رسد.

در كاشان هنوز هم برخي از آداب و رسوم گذشته باقي مانده است، از جمله اين آداب «شعر خواني» در منقبت اميرالمومنين (ع) قبل از اذان مغرب و «دعاخواني» افطار از گلدسته‌هاي مساجد است.

از معروف‌ترين و دل‌انگيزترين اشعاري كه در مدح مولا علي(ع) مي‌خوانند شعر «جانم علي» است.

سفره افطار كاشاني‌ها

در هنگام افطار بوي «آش جو» از اكثر خانه‌هاي مردم كاشان به مشام مي‌رسد و شربت خاكشير، به ويژه آب هندوانه از نوشيدني‌هايي است كه در سفره افطار كاشاني‌ها به وفور به چشم مي‌خورد. در كاشان ابتدا نماز مغرب و عشا برگزار مي‌شود، سپس مردم افطار مي‌كنند و بندرت شام مي‌خورند و اكثر مواد سفره‌افطاري مردم را غذاي حاضري تشكيل مي‌دهد.

برگزاري نماز

شكوه برگزاري نمازهاي جماعت در مسجدها در اين ماه جلوه خاصي دارد و در شب‌هاي قدر بر اين عظمت و شكوه افزوده مي‌شود.

برگزاري نمازهاي صبح، ظهر و عصر مفصل‌‌تر و همراه با دعاهاي مخصوص است، اما نماز مغرب و عشا كاملا مختصر انجام مي‌شود.

كاشاني‌ها با دادن نذورات و خيرات در هنگام افطار ياد و خاطره اموات خود را زنده نگه مي‌دارند و اين كار در شب‌هاي قدر با پختن حلوا و آراستن آن با خرما به صورت نذر در مساجد بيشتر ديده مي‌شود.

خيلي از آداب و رسوم گذشته كاشان از بين رفته

يك خادم و موذن كاشاني مي‌گويد: خيلي از آداب و رسوم گذشته كاشان از بين رفته و فراموش شده‌است.

«حسن خادم» مي‌افزايد: در گذشته بيش از يك ساعت مانده به اذان صبح به ‌گلدسته مسجدها مي‌رفتيم و با صداي طبل، مناجات و دعاي سحر، مردم را براي سحري بيدار مي‌كرديم، واقعا چه لذتبخش بود.

وي افزود: مردم از نوع مناجات و دعاي مسجد محل تشخيص مي‌دادند كه چه مقدار به اذان صبح باقي مانده‌است، چرا كه مناجات و دعاهاي سحري نظم خاصي داشت و سال‌ها به همين ترتيب خوانده مي‌شد.

خادم گفت:بسياري از مردم بعد از سحري خوردن با خواندن نماز شب و دعاهاي سحر منتظر نماز صبح مي‌نشستند.

وي اظهار كرد: امروز به دليل زياد شدن شب‌نشيني‌ها و برخي مسايل ديگر مردم ترجيح مي‌دهند تنها مدت زمان كوتاهي قبل از اذان بيدار شوند و بي سر و صدا سحري بخورند و بلافاصله با خواندن نماز صبح بخوابند.

«بي‌بي بتول» خادم امامزاده «هارون بن موسي بن جعفر(ع)» كاشان نيز از رمضان‌هاي سال‌هاي جواني خود به عنوان زمان خوب از دست رفته ياد كرد و گفت: آن زمان‌ها مردم بيشتر با هم مهربان بودند،سفره افطار همسايگان‌يكسان بود، چراكه‌ هركس آنچه به سفره افطار خود اضافه مي‌كرد، به همسايه خود نيز مي‌داد.

وي افزود: همسايگان در ماه رمضان بيشتر به فكر همديگر بودند و به هم كمك مي‌كردند.

عطر افشاني مساجد و اماكن مذهبي

يكي از سنت‌هاي خوب و حسنه مردم قمصر كاشان غباروبي و عطر افشاني مساجد و اماكن مذهبي اين منطقه قبل از آمدن ماه مبارك رمضان با استفاده از گلاب ناب محمدي است.

يكي‌ازسنت‌هاي مردم اين ديار در آخرين روز ماه شعبان ديدن «ماه در آينه» است، براي اين كار سفره‌اي پهن كرده داخل آن قرآن، آينه و يك سيني كه داخل آن ظرف آب با كمي سبزي و گلاب است، مي‌گذارند و رو به قبله، مي‌نشينند و سعي مي‌كنند تا ماه را در آينه ببينند.

اين عده به محض رويت ماه، دعاي افتتاح ماه‌رمضان را با صداي بلند مي‌خوانند و سپس سوره مبارك ياسين را به صورت دسته جمعي تلاوت كرده و با خواندن يك حمد و سه قل هوالله بر روي خود و خانواده گلاب مي‌پاشند و درحاليكه صلوات مي‌فرستند، جرعه‌اي از آن آب و سبزي را مي‌نوشند و عقيده دارند خوردن آب و سبزي متبرك شده و به آنها نيروي قناعت و قوت مي‌دهد.

يكي ديگر از رسم و رسوم مردم اين ديار خبر كردن ديگران از رويت هلال ماه رمضان با طبل است، تا آنهايي كه اطلاعي از رويت هلال ماه ندارند، از اين مساله خبر شوند.

بيش از ‪ ۴۵۰‬مسجد در شهرستان كاشان در ماه مبارك رمضان فعال است و در اين مساجد اكثر جوانان حضور چشمگيري دارند.
شنبه 16 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 163]