محمدرضا شفیعی کدکنی

واضح آرشیو وب فارسی:پی سی سیتی: محمدرضا شَفیعی کَدکَنی، زاده ۱۹ مهر سال ۱۳۱۸ از نویسندگان و شاعران امروز ایران

است. تخلص وی در شعر م. سرشک است.

زندگی

دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی در سال ۱۳۱۸ دربخش كدكنشهرستان تربت حیدریه در استان خراسان رضوی، چشم به جهان گشود. شفیعی کدکنی دوره‌های دبستان و

دبیرستان را در مشهد گذراند و چندی‌ نیز به‌ فراگیری‌ زبان‌ و ادبیات‌ عرب, فقه،‌ کلام‌ و

اصول‌ سپری کرد. او مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ زبان و ادبیات پارسی از دانشگاه

فردوسی و مدرک دکتری را نیز در همین رشته از دانشگاه تهران گرفت.او از جمله

دوستان نزدیک مهدی اخوان ثالث شاعر خراسانی به شمار می‌رود و دلبستگی خود را

به اشعار وی پنهان نمی‌کرد. دکترمحمدرضا شفیعی کدکنی، پنجشنبه ۵ شهریور ۱۳۸۸

تهران را به مقصد آمریکا ترک کرد. او برای استفاده از یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه پرینستون رفت.

http://books.chn.ir/manage/photo/kadkani.jpg

کتاب‌ها واشعار

وی سرودن شعر را از جوانی به شیوهٔ کلاسیک آغاز کرد. ولی پس از چندی به سوی سبک نو

مشهور به نیما یوشیج روی آورد .او با نوشتن در کوچه باغ های نیشابور به نام‌آوری رسید. آثار

شفیعی را می‌توان به دو گروه انتقادی و مجموعه اشعار خود وی تقسیم کرد. آثار انتقادی این

نویسنده، شامل تصحیح آثار کلاسیک فارسی و نگارش مقالاتی در حوزه نظریه ادبی می‌شود، که

بخشی از آن‌ها در زیر آورده شده‌اند. در میان آثار نظری شفیعی کدکنی کتاب موسیقی شعر

جایگاهی ویژه دارد و در میان مجموعه اشعار در کوچه باغ‌های نشابور آوازه بیشتری دارد.

بررسی آثار

شفیعی کدکنی را باید در زمره شاعران اجتماعی بدانیم. او در اشعار خود تصویری از

جامعه ایرانی در دههٔ ۴۰ و ۵۰ خورشیدی را بازتاب می‌دهد و با رمز و کنایه آن دوران را

به خواننده نمایانده، دلبستگی و گرایش فراوان به آیین وفرهنگ اسلامی و بخصوص خراسان را نشان می‌دهد.

نمونه اشعار

شعر سفر به خیر که از مجموعه در کوچه باغ‌های نیشابور گزیده شده است:

« به کجا چنین شتابان؟» / گون از نسیم پرسید

« دل من گرفته زاین جا / هوس سفر نداری / ز غبار این بیابان؟»

« همه آرزویم اما / چه کنم که بسته پایم.»

« به کجا چنین شتابان؟ »

« به هر آن کجا که باشد، به جز این سرا، سرایم »

« سفرت به خیر اما تو و دوستی، خدا را / چو از این کویر وحشت به سلامتی گذشتی، / به شکوفه‌ها، به باران، / برسان سلام ما را».

شعر دیگری از وی:

« پيش از شما / به سان شما / بیشمارها / با تار عنكبوت / نوشتند روی باد / كين دولت خجستهٔ جاويد زنده باد».

مجموعه اشعار
۱۳۴۴ - زمزمه‌ها
۱۳۴۴ - شبخوانی
۱۳۴۷ - از زبان برگ
۱۳۵۰ - درکوچه باغ های نیشابور
۱۳۵۶ - بوی جوی مولیان
۱۳۵۶ - از بودن‌ و سرودن
۱۳۵۶ - مثل درخت‌ در شب‌ باران
۱۳۶۷ - هزاره‌ دوم‌ آهوی‌ کوهیآثار نظری و انتقادی و تصحیح و ترجمه

صور خیال در شعر فارسی
موسیقی شعر
تصحیح اسرارالتوحید نوشتهٔ محمد بن منور
تصحیح تاریخ نیشابور نوشتهٔ حاکم نیشابوری
تصحیح آثار عطار نیشابوری
تصحیح مختارنامه
تصحیح مصیبت نامه
تصحیح منطق‌الطیر
تصحیح اسرارنامه
تصحیح دیوان عطار
تصحیح تذکره الاولیاء (هنوز به چاپ نرسیده است)
تصحیح آفرینش و تاریخ در دو جلد
مفلس کیمیا فروش دربارهٔ شعر انوری
زبور پارسی نگاهی به زندگی و غرل های عطار
تازیانه‌های سلوک در بارهٔ قصاید سنایی
در اقلیم روشنایی تفسیر چند غزل حکیم سنایی
شاعر آیینه ها بررسی سبک هندی و شعر بیدل دهلوی
آن سوی حرف و صوت
میراث عرفانی ایران (چهار جلدی):
دفتر روشنایی (در شرح سخنان و افکار بایزید بسطامی)
نوشته بر دریا (در بیان میراث عرفانی ابوالحسن خرقانی)
چشیدن طعم وقت (در شرح عرفان و افکار ابوسعید ابوالخیر)
حالات و سخنان ابوسعید (در شرح عرفان و افکار ابوسعید ابوالخیر)
ادوار شعر فارسی از مشروطه تا سقوط سلطنت
زمینهٔ اجتماعی شعر فارسی
شعر معاصر عرب
قلندریه در تاریخ سیر دگردیسی یک اندیشه
ترجمه تصوف اسلامی و رابطه انسان و خدا نوشته رینولد نیکلسون
تصحیح غزلیات شمس تبریز
مقدمه‌نویسی و انتشار تصویر نسخه خطی منظومهٔ علی‌نامه

سيمين بهبهاني: سالهاست افتخار ارادت به كدكني را دارم «هميشه حق با استاد است» اين

جمله اي است كه سيمين بهبهاني آنجا كه حرف از محمد رضا شفیعی کدکنی به ميان مي آيد، بر زبان مي آورد.

«هميشه حق با استاد است» اين جمله اي است كه سيمين بهبهاني آنجا كه حرف از

محمدرضا شفيعي كدكني به ميان مي آيد بر زبان مي آورد: « حضور او كه سال هاست

افتخار ارادت به او را دارم، غنيمتي است براي جوان ترها. بسيار شادمان مي شوم كه

پسرم به هنگامي كه در كلام من ترديد مي كند، به داوري استاد توسل مي جويد و هميشه حق با استاد است.»

به اين ترتيب بانوي غزل معاصر ايران درباره تاثير شفيعي كدكني بر روي ادبيات معاصر

مي گويد:‌ « دكتر شفيعي كدكني افزون بر كتاب هاي شعر خويش كه در دو مجلد به نام

هاي "آينه اي براي صداها" و "هزاره دوم آهوي كوهي" گرد آوري شده كتاب هاي

ديگري هم درباره شعر و خصوصا شعر معاصر فارسي و انواع رموز و فنون و مشخصه

هاي آن نگاشته است. از جمله "صور خيال در شعر فارسي" چاپ اول 1349 يا گسترش

يافته آن در سال 1358، "موسيقي شعرگ چاپ سوم 1367.»

او ادامه مي دهد :‌« استاد كدكني همچنين تحقيقات گران قدري در عرفان و ادب

فارسي عرضه كرده است. براي نمونه «اسرار التوحيد» در دو مجلد به سال 1366 با

متعلقات و توضيحات و ترديد نيست كه اين تلاش ها براي طالبان و مشتاقان ادب فارسي بسيار مفيد است.»

بهبهاني خاطر نشان مي كند كه استاد علاوه بر اين ها با تدريس مداوم و دراز مدت در

دوره هاي عالي دانشگاه، چند هزار شاگرد پرورده است كه از آن ميان برجستگاني در

ادبيات فارسي پديد آمده اند و همگان بر تاثير او در پيشرفت ادب همروزگارانش دليلي

روشن هستند. اين شاعر همچنين كدكني را به سبب حافظه قوي و دقيق خود مرجعي

براي پاسخگويي به ابهامات جويندگان ادب معاصر مي داند.

وي مي افزايد:‌ «استاد در انواع شعر پارسي خواه قصيده خواه غزل يا شعر نو، كلامي

مناسب قالب، پاكيزه، سنجيده و سرشار از فرهنگ و پر بار از تصوير دارد. براي نمونه

مي توان به غزل «آن عاشقان هرزه» و شعر نيمايي «از همدان تا صليب» اشاره كرد.»

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: پی سی سیتی]

[مشاهده در: www.p30city.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 10318]