راههاي جلوگيري از پوسيدگي دندان كودكان‌ بپا، دندانت را كرم نخورد

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: راههاي جلوگيري از پوسيدگي دندان كودكان‌ بپا، دندانت را كرم نخورد
جام جم آنلاين: آيا مي‌دانيد هنگام پوسيدگي دندان‌هاي شيري كودكتان چه بايد كنيد و چه هنگام زمان پر و يا كشيدن آنها فرا مي‌رسد؟ مسواك نزدن يكي از چندين دليل پوسيدگي دندان كودكان است كه والدين با علم به اين مساله ، سعي مي‌كنند تا حد امكان از اين امر غافل نمانند ولي آيا تنها علت پوسيدگي دندان‌ها «مسواك نزدن» است؟

برخي از افراد وقتي به دندانپزشك مراجعه مي‌كنند از داشتن دندان‌هاي پوسيده در دهان كودكشان متعجب مي‌شوند و با خود مي‌گويند «من كه هر شب دندان‌هاي او را مسواك مي‌كنم!»

در پاسخ به اين سوال بد نيست بدانيد محققان بر اين باورند كه تاريخچه اين پوسيدگي به زمان دور و حتي دوران نوزادي برمي‌گردد.

دكتر حميدرضا ارجمندي، دندانپزشك كودكان و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي ارتش در گفتگو با «جام‌جم»، سن رويش دندان‌هاي شيري را از 9‌ماهگي ذكر كرده كه تا 24 ماهگي تعداد آنها به حد نهايي، يعني 20 دندان شيري مي‌رسد و ريزش آنها از 6 سالگي تا 12 سالگي به طول مي‌انجامد.

وي با اشاره به اين موضوع 9 ماهگي را سن مراقبت‌هاي دهاني مي‌داند. به گفته اين پزشك متخصص يكي از مهم‌ترين عواملي كه باعث پوسيدگي دندان در كودكان مي‌شود «سندروم شيشه شير» است كه در اين عارضه نوشيدن هر نوع شيري (شير مادر و شيرخشك)‌ قبل از خواب دهان را به محيطي مناسب براي رشد و نمو ميكروب‌ها تبديل كرده كه با پوشش شير به روي سطح دندان‌هاي شيري، موجبات پوسيدگي فراهم مي‌شود.

دكتر ارجمندي دومين علت پوسيدگي دندان‌هاي شيري را استفاده از «قطره آهن» ذكر كرده و اظهار مي‌كند؛ در قطره آهن، يون آهن (fe) با بلورهاي هيدروكسي آپاتيت مينا (مواد معدني مينا)‌ اتصال پيدا مي‌كند و در اين محيط شروع به اكسيده شدن مي‌كند و چون به ميناي دندان اتصال پيدا كرده است، با اكسيده شدنش، مينا را هم تخريب مي‌كند كه از علايم آن مي‌توان به سياه شدن دندان اشاره كرد.

«نوشيدن آبميوه به همراه قطره آهن يكي از راه‌هاي جلوگيري از اكسيده شدن مينا است اين دندانپزشك كودكان با بيان اين مطلب، يكي ديگر از راه‌هاي جلوگيري از تخريب ميناي دندان توسط قطره آهن را، چكاندن اين قطره ته حلق ذكر كرد و يادآور شد، بهتر است پس از روييدن اولين دندان در نوزاد، از خوراندن شيرهاي شبانه به وي پرهيزكرد.

مسواك براي نوزادان‌

ساده‌ترين حالت ممكن براي مسواك زدن دندان نوزادان، استفاده از گاز استريل (پارچه‌هايي با بافت درشت)‌ است كه با پيچيدن به دور انگشت و آغشته كردن آن به سرم نمكي، به روي لثه‌هاي نوزاد كشيده مي‌شود، اين عضو هيات علمي دانشگاه ضمن اظهار اين مطلب مي‌افزايد: كودك مي‌تواند پس از رويش كامل دندان‌هاي شيري‌اش، مسواك زدن را آغاز كند ولي نكته‌اي كه در مسواك زدن كودك حائز اهميت است اين است كه اغلب آنها ، هنگام انجام اين عمل، مقداري از خمير دندان را مي‌بلعند كه اين امر مي‌تواند عوارضي را به همراه داشته باشد.

به گفته دكتر ارجمندي از آنجايي كه خميردندان‌ها حاوي مقاديري فلورايد هستند، كودك با بلع آن دچار عارضه «فلوروزيس» مي‌شود كه در شرايط حاد به مسموميت‌هاي فلورايدي منجر شده و گاهي نيز مي‌تواند كشنده باشد.
در پديده فلوروزيس دندان‌ها تحت تاثير فلورايد بالا قرار گرفته و رنگ زرد به خود مي‌گيرند. مثلا در شهرهاي جنوبي كشور به خاطر وجود فلورايد بالاي آب شرب، دندان‌ها اغلب به رنگ زرد مايل به قهوه‌اي درمي‌آيند با اين كه فلورايد مانع از پوسيدگي دندان‌ها مي‌شود ولي اگر ميزان آن از 7 (پي تي ام)‌ يعني (7 قسمت در ميليون)‌ بيشتر باشد سبب رسوب فلورايد در ميناي دندان شده و دندان‌ها را فلوروزيس (رنگي)‌ مي‌كند.

به گفته اين دندانپزشك كودكان با ايجاد (عارضه دندان‌هاي رنگي)‌، دندان‌ها به سختي مقاوم شده و به سختي پوسيده مي‌شوند به طوري كه اگر دندان‌ها دچار تخرب شوند، ميكروب به داخل آنها نفوذ نخواهد كرد، از طرفي درمان اين دندان‌ها به آساني آمكان‌پذير نخواهد بود و براي ترميم و پوشش آن بايد بافت‌هاي سالم آن را هم برداشت.

نحوه استفاده از فلورايد

دكتر ارجمندي با اشاره به اين‌كه ميزان فلورايد آب تهران بين 3 تا 7 (پي‌تي‌ام)‌ است آن را نسبتا مورد قبول ذكر كرده و مي‌افزايد: اولين كار براي استفاده از فلورايد ، بررسي ميزان فلورايد آب شرب محل سكونت است كه پس از انجام اين آزمايشات ، استفاده از قرص‌هاي 1 ميلي‌گرم فلورايد از سوي پزشك توصيه مي‌شود كه شخص پس از شستشوي دهان و مسواك زدن، اين قرص را بين لثه و گونه خود قرار داده تا قرص در محيط دهان ، آرام ‌آرام آب شود.
اين پزشك متخصص يكي ديگر از راه‌هاي فلورايد كردن دندان‌ها را استفاده از دهان‌شويه‌هاي فلورايدي پس از مسواك زدن ذكر كرده و در ادامه يكي ديگر از راه‌هاي فلورايد كردن دندان‌ها را استفاده از «ژل فلورايد» عنوان مي‌كند كه اين روش توسط پزشك و در مطب دندانپزشكي صورت مي‌گيرد و پس از شستشوي كامل دهان كودك، ژل در ظروف مخصوصي (Tray) گذاشته شده و توسط پزشك روي دندان قرار مي‌گيرد.

عوارض مكيدن پستانك‌

استفاده بيش از حد از پستانك و شيشه شير باعث پديده‌اي به نام «اپن بايت» (open bite) مي‌شود كه در اين عارضه، نيرويي مانع از رويش دندان‌ها به سمت هم مي‌شود.

به گفته دكتر ارجمندي، وقتي در اين عارضه، دندان‌ها به روي هم قفل مي‌شود، دندان‌هاي جلويي به روي هم نمي‌نشينند و به اصطلاح باز‌مي‌مانند.

اين پزشك متخصص براي جلوگيري از اين پديده، استفاده از پستانك‌هاي ارتودنسي را توصيه كرده و مي‌گويد با قرار گرفتن زبان ميان دو دندان و فشار آن، اين عارضه تشديد مي‌شود.

گفتني است، زبان در طول شبانه‌روز، 7 تن فشار به دندان‌ها وارد مي‌كند كه اگر فشار عضله لب از خارج به داخل نبود، زبان با اين ميزان فشاري كه به دندان‌ها وارد مي‌كرد، تمامي دندان‌ها را به خارج از دهان پرت مي‌كرد.

دكتر ارجمندي با اشاره به اين مطلب يادآور مي‌شود: با فشار دو نيروي لب (از خارج به داخل)‌ و زبان (از داخل به خارج)‌ قوس فكي خودبه‌خود هدايت شده و از رويش كج دندان‌ها جلوگيري به عمل مي‌آيد؛ ولي در برخي كه اصطلاحا از عدم كفايت لب رنج مي‌برند و لب‌هايي كم توان دارند، به علت عدم مقاومت لب‌ها، فشار عضله زبان بر عضله لب غالب شده و دندان‌ها را به خارج از دهان روانه مي‌كند.

فيشور سيلنت‌

سيلنت ماده‌اي پلاستيكي است كه معمولا روي سطوح جونده دندان‌هاي عقب (آسياهاي كوچك و بزرگ)‌، جايي كه اغلب پوسيدگي شروع مي‌شود، گذاشته مي‌شود. اين ماده پلاستيكي درون فرورفتگي‌ها و شيارهاي سطوح جونده دندان‌ها چسبيده و همانند يك سد، مينا را در برابر باكتري‌هاي مولد پوسيدگي و اسيد توليدي آنها محافظت مي‌كند.

دكتر ارجمندي در اين خصوص مي‌افزايد: از آنجايي كه در سن 6 سالگي، اولين دندان كرسي (دندان شماره 6)‌ در دهان كودك ظاهر مي‌شود، بسياري از والدين بر اين گمان هستند كه آن نيز دندان شيري است، به همين دليل و به خاطر عدم رسيدگي كافي و كامل به آن، سريعا تخريب مي‌شود كه مي‌توان با قدري دقت، نسبت به فيشور سيلنت كردن آن جهت جلوگيري از تخريب اقدام كرد.

توصيه‌هاي پزشكي‌

اين پزشك متخصص، استفاده از نخ‌دندان در كودكان را الزامي ذكر كرده و مي‌افزايد: با استفاده از نخ‌دندان‌هاي مخصوص كودكان كه به شكل كمان طراحي شده است، مي‌توان از پوسيدگي و تخريب دندان جلوگيري كرد و با استفاده از دندانپزشكي پيشگيري (مسواك زدن، تكامل دنداني، استفاده از نخ، فلورايد، ارتودنسي، توجه والدين، سيلنت‌ها و...) از بسياري از عوارض جلوگيري كرد؛ چراكه معاينات زودهنگام دندانپزشكي، شانس پيشگيري از بيماري‌هاي دندان را بيشتر و به كودك جهت ادامه زندگي بهتر با دندان سالم كمك مي‌كند.
شنبه 9 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 124]