عامل بايدن در روابط تهران - واشنگتن - كاوه افراسيابي / ترجمه: كاوه شجاعي

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: عامل بايدن در روابط تهران - واشنگتن - كاوه افراسيابي / ترجمه: كاوه شجاعي

انتخاب سناتور جوزف بايدن به سمت معاونت باراك اوباما، نامزد حزب دموكرات در انتخابات رياست‌جمهوري، نشانه‌اي اميدواركننده در روابط آشفته آمريكا - ايران است و مي‌تواند تحولي مثبت تلقي شود. بايدن، رئيس كميته روابط خارجي سنا، از هواداران سرسخت تعامل با تهران به شمار مي‌آيد و مخالف هرگونه حمله نظامي عليه ايران بر سر برنامه اتمي جمهوري اسلا‌مي است. البته او در چندين نشست كه توسط ايرانيان تبعيدي سازمان داده شده بود شركت كرده و در سنا هم چند بار مواضع ضد ايراني اتخاذ كرده، مثلا‌ به تروريست خواندن سپاه پاسداران راي مثبت داده است. همچنان كه ايران به يكي از مهم‌ترين مسائل سياست خارجي انتخابات رياست‌جمهوري ايالا‌ت متحده تبديل مي‌شود سناتور بايدن به درخواست‌هاي اوباما براي مذاكره با تهران مشروعيت مي‌بخشد.

موضعي كه به شدت مورد انتقاد سناتور جان مك‌كين، نامزد جمهوريخواهان در انتخابات، قرار گرفته است. مشكل سياست‌هاي مك‌كين عليه تهران اين است كه حتي با رويكرد دولت جورج بوش در قبال تهران هم هماهنگ نيست. چندي پيش ويليام برنز، معاون وزير خارجه آمريكا در مذاكرات گروه 551 با سعيد جليلي، مذاكره كننده ارشد ايراني در امور اتمي، شركت كرد و اين تغييري آشكار در سياست‌هاي ايالا‌ت متحده در برابر تهران بود؛ آنها براي اولين بار بدون هيچ پيش‌شرطي، مثلا‌ تعليق غني‌سازي اورانيوم، با ايران مستقيما گفت‌وگو كردند. در همين حال اتخاذ موضعي شفاف در برابر ايران باعث مخالفت لا‌بي قدرتمند اسرائيل در واشنگتن مي‌شود كه در حال حاضر به مك‌كين تمايل دارد. اين احتمال وجود دارد كه انتخاب بايدن باعث كاهش حمايت يهوديان از سناتور اوباما شود، به‌خصوص اگر از حالا‌ تا ماه نوامبر تنش ميان ايران و آمريكا شدت بگيرد. اگر بن‌بست اتمي فعلي ادامه يابد و درگيري‌هاي عراق رو به آرامش نرود، احتمال افزايش تنش ميان ايران و آمريكا بعيد نيست. پس امكان دارد كه اوباما - بايدن موضعي سختگيرانه‌تر را در برابر ايران اتخاذ كنند. در جريان سفر اخير اوباما به اسرائيل، او صريحا اعلا‌م كرد كه همه گزينه‌ها را در برخورد با تهران در نظر دارد و سلا‌ح اتمي را در دست تهران تحمل نمي‌كند. مشكل اينجاست كه حالا‌ ممكن است بايدن كه پيش‌تر دموكراسي را اولويت خود اعلا‌م كرده بود، چنين رويه‌اي در پيش گيرد و لحنش را عليه تهران تندتر كند. به‌خصوص اينكه هفته گذشته مايكل رابين، كه به‌شدت از اسرائيل حمايت مي‌كند و عضو موسسه تحقيقاتي آمريكن اينترپرايز است در مقاله‌اي در واشنگتن پست مواضع نه‌چندان سختگيرانه بايدن در برابر ايران را - و همچنين رابطه او با لا‌بي‌گران ايراني را - مورد انتقاد قرار داده است. امكان زيادي وجود دارد كه بايدن و اوباما نسبت به چنين حملا‌تي حساسيت نشان دهند و بتوانند خسارت‌هاي ناشي از آن را با تندروي عليه تهران جبران كنند.

اين امكان هم وجود دارد كه بايدن در برابر فشارها كوتاه نيايد و همان مواضع گذشته‌اش را در پيش بگيرد.

در چنين حالتي، اگر اوباما در انتخابات پيروز شود، كاخ سفيد در برابر ايران موضعي دوگانه اتخاذ خواهد كرد؛ يك طرف رئيس‌جمهور جديد است و طرف ديگر معاون او.

در اين ميان اگر ايران پس از پيروزي احتمالي دموكرات‌ها موضعي انعطاف‌پذيرتر را در ماجراي اتمي‌اش اتخاذ كند، آن وقت بايدن قدرتمندتر خواهد شد و در روند اعتمادسازي و حل مشكلا‌ت باقيمانده ميان تهران و واشنگتن تاثيرگذارتر خواهد بود. ‌

از ديد تهران، خروج ديك چني جنگ‌طلب از كاخ سفيد و ورود بايدن مي‌تواند خبري خوش باشد كه بازتاب دهنده تعديل - هر چند ديرهنگام - سياست آمريكا در قبال ايران است.

هفته پيش، محمود احمدي‌نژاد، رئيس‌جمهوري ايران در گفت‌وگويي با چارلي رز از شبكه ‌PBS آمريكا از آمادگي ايران براي تعامل با ايالا‌ت متحده در صورت رويكرد زورمدارانه آنها خبر داد. او در اين مصاحبه از آمريكا و ديگر كشورها خواست بسته پيشنهادي ايران به گروه 551 را، كه حاوي طرح‌هايي در مورد همكاري‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي است، با جديت بررسي كنند.

تاكنون گروه 551 هيچ پاسخ رسمي‌اي به بسته پيشنهادي ايران نداده است و فقط بر اين امر تاكيد كرده كه تهران بايد به بسته پيشنهادي غرب پاسخ دهد. هدف غرب از ارائه مشوق‌هاي جديد وادارسازي ايران به تعليق چرخه توليد سوخت اتمي است.

احمدي‌نژاد قصد دارد در ماه سپتامبر براي شركت در مجمع سالا‌نه سازمان ملل به آمريكا برود. اين اتفاق، با توجه به نزديكي زماني‌اش به انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا، مي‌تواند فرصت‌هايي پرارزش - و البته كاملا‌ متفاوت - را در اختيار اوباما و مك‌كين قرار دهد.

اگر احمدي‌نژاد هنگام ورود به نيويورك هم مانند گفت‌وگوي اخيرش با رز رويكردي صلح‌طلبانه در پيش گيرد، به سود اوباما - بايدن عمل كرده است و ممكن است به آب شدن يخ رابطه تهران - واشنگتن كمك كند. اين خيلي مهم است كه تا آن موقع بايدن صبر پيشه كند و به يك تندروي ضد ايراني ديگر مبدل نشود.

بايدن با ارتباطاتي كه با ايراني‌ها دارد، مي‌تواند در آستانه انتخابات آمريكا رابطه‌اي خوب با آنها برقرار كند و حتي رفتار آنها را تا اندازه‌اي تغيير دهد. البته همه اينها به نوع رابطه اوباما و بايدن و گروه‌هاي يهودي و حامي اسرائيل در طول ماه‌هاي آينده بستگي دارد كه از بهبود رابطه تهران و واشنگتن مي‌ترسند. ‌ بايدن به عنوان يك متخصص كاركشته سياست خارجي كه تاكنون تلا‌ش كرده ايالا‌ت متحده در خاورميانه سياست‌هايي بي‌طرفانه اتخاذ كند، مي‌تواند اوباما را به مسير جديدي از واقعگرايي وارد كند كه اهميت ايران را به عنوان يك قدرت منطقه‌اي به رسميت مي‌شناسد و نگراني‌هايش را درك مي‌كند. ‌

به نظر مي‌رسد اوباما يك درك سطحي از خاورميانه و ايران دارد و اين ضعف باعث بالا‌ رفتن قدرت مانور بايدن مي‌شود. اگر تيم اوباما، به بايدن براي تعامل با ايران آزادي عمل ندهد، شانس بهبود روابط را از دو طرف خواهد گرفت. ‌

البته ممكن است سياستمداران ايراني هم به اين تغيير احتمالي در سياست‌هاي آمريكا واكنش مثبتي نشان دهند. فراموش نكنيم احمدي‌نژاد هنوز منتظر دريافت پاسخي به نامه‌هايش است كه براي بوش و مردم آمريكا فرستاده بود. ‌

بوش احتمالا‌ به احمدي‌نژاد پاسخ نمي‌دهد، اما اولين رئيس‌جمهور آفريقايي - آمريكايي ايالا‌ت متحده مي‌تواند با پاسخ به اين نامه اقدامي سازنده انجام دهد.

و البته اگر مك‌كين رئيس‌جمهور شود، نبايد انتظار چيزي را داشته باشيم جز تداوم تنش‌هاي كنوني. اين به سود هيچكدام از طرفين نيست.

‌ پروفسور كاوه افراسيابي، استاد سابق علوم سياسي دانشگاه تهران، هم‌اكنون در كمبريج تدريس مي‌كند. او مدير و موسس سازمان غيردولتي و نيز مشاور سابق برنامه ي سازمان ملل است. مقالا‌ت اسفندياري در روزنامه و نشريه متعلق به سازمان ملل) منتشر مي‌شود. او نويسنده كتاب ، ، و است.

منبع: آسياتايمز

انتهاي خبر // روزنا - وب سايت اطلاع رساني اعتماد ملي//www.roozna.com
------------

------------
شنبه 9 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 117]