تحليل رويترز از اينده سياسي تركيه در سايه تنشهاي بين نظاميان و سياستمداران

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: تحليل رويترز از اينده سياسي تركيه در سايه تنشهاي بين نظاميان و سياستمداران
تهران/واحد مركزي خبر/سياسي 87/6/6
در حالي كه فرمانده جديد ارتش تركيه از روز پنجشنبه مسئوليت خود را بر عهده مي گيرد، تحليلگران سياسي معتقدند روابط بين دولت و نظاميان تركيه وارد مرحله ديپلماتيك جديدي مي شود.
به گزارش خبرگزاري رويترز از انكارا، ژنرال ايلكر باشبوغ در حالي از روز پنجشنبه فرماندهي دومين ارتش بزرگ ناتو را بر عهده مي گيرد كه ارتش تركيه به عنوان بزرگترين حامي نظام سكولاريسم اين كشور، در سالهاي اخير همزمان با حركت تركيه به سمت اتحاد با اروپا ، با كاهش محبوبيت و نفوذ روبرو شده است.
با اينكه باشبوغ نسبت به فرمانده پيشين ارتش تركيه از رويكرد تقابلي كمتري برخوردار است، ولي تحليلگران معتقدند رويارويي بين حزب حاكم عدالت و توسعه، كه داراي ريشه هاي اسلامگرايانه است و سردمداران ارتش تركيه كاهش نخواهد يافت.
سياستمداران حزب حاكم و نظاميان تركيه كه به ديدگاههاي يكديگر درباره اينده اين كشور اعتماد ندارند درباره نقش اسلام در اين كشور نيز ديدگاههاي متضادي دارند.
رويكرد فرمانده جديد ارتش تركيه در موارد مختلفي مورد ازمون قرار خواهد گرفت، از جمله اين موارد عبارتند از گفتگوهاي صلح قبرس، تحقيقات درباره گروه كودتاچي موسوم به ارگنكن و نيز طرحهاي رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه براي اصلاح قانون اساسي اين كشور.
نوران ييلديز، نويسنده كتاب "تانكها و كلمات" كه درباره ارتش تركيه نوشته شده ،معتقد است "مردم تركيه و مردم جهان در روزهاي اينده شاهد روي كار امدن فرماندهي خواهند بود كه كم حرف تر ولي در عين حال پر نفوذتر است." وي در ادامه افزود "اگر روابط باشبوغ با دولت اين كشور از تنش كمتري برخوردار شود دليل ان اين است كه وي داراي رويكردي ديپلماتيك است و نه به دليل اينكه بين اين دو موافقتي بوجود امده است."
سال گذشته ارتش تركيه با صدور بيانيه اي درباره تلاش "برخي محافل" براي براندازي نظام سكولاريست اين كشور كه بنيان انرا مصطفي كمال اتاتورك ايجاد كرده بود، هشدار داد. هدف اصلي اين هشدار اين بود كه عبدالله گل را از رسيدن به مقام رياست جمهوري بازدارد، ولي بعد از برگزاري انتخابات زودهنگام در اين كشور دوباره حزب عدالت و توسعه در ماه ژوئيه سال قبل، برنده انتخابات شد.
برخي از تحليلگران نيز معتقدند بعد از نتايج منفي كه دخالتهاي ارتش تركيه در امور حزب حاكم اين كشور به وجود اورد، ارتش قصد دارد با استفاده از باشبوغ كه فردي محاسبه گرتر و انديشمند تر است، و با به كارگيري راهبرد جديدتري به كنترل حزب عدالت و توسعه بپردازد.
يوسف كانلي، از ستون نويسان روزنامه تركيش ديلي نيوز مي نويسد "از نظر نظاميان تركيه، حزب عدالت و توسعه از (حزب رفاه) نجم الدين اربكان نيز خطرناك تر است زيرا اين حزب از روش فريب استفاده مي كند." وي در ادامه گفت "باشبوغ از بويوك انيت (رييس پيشين ستاد مشترك ارتش) خونسردتر است. وي ابتدا برنامه ريزي مي كند و درباه امور تفكر مي كند و سپس دست به اقدام مي زند. بويوك انيت حرف زياد مي زد. باشبوغ در بازي سياست با احتياط بيشتري عمل مي كند."
باشبوغ شصت و پنج ساله كه دوره هاي اموزشي خود را در ناتو گذرانده است، در گذشته درباره خطرات اسلام سياسي ،كه بزرگترين ايده نامطلوب در ميان نظاميان تركيه است، صحبت كرده است.
باشبوغ نيز همانند بسياري از افراد سكولار در حكومت تركيه، به حرب عدالت و توسعه اعتماد زيادي ندارد. اين حزب در ميان طبقه متوسط مذهبي تركيه كه بسياري از ارزشهاي نخبگان غربزده را زير سئوال برده ،از حمايت و پذيرش بالايي برخوردار است.
گارت جنكينس، از متخصصان مسائل امنيتي تركيه در استانبول، مي گويد "ارتش احساس مي كندكه مورد تهاجم واقع شده است. اميد و انتظار زيادي وجود دارد كه باشبوغ در برابر دولت خواهد ايستاد."
كانلي، يكي ديگر از تحليلگران مسائل تركيه با اشاره به احتمال عقب نشيني نيروهاي نظامي اين كشور از قبرس مي گويد، "عقب نشيني نهايي نيروهاي نظامي تركيه براي ارتش تركيه بسيار سخت خواهد بود. اين عقب نشيني در حكم اولين عقب نشيني نظاميان تركيه بعد از پايان جنگ استقلال (در پايان جنگ جهاني اول) است. دولتمردان بايد ارتش تركيه را قانع كنند كه اين عقب نشيني اقدام مثبتي است. مردم نبايد اين عقب نشيني را به منزله شكست ببينند."
ناظران بين المللي مسئله بازرسي از نظاميان اين كشور را كه در كودتاي نافرجام موسوم به ارگنكان شركت داشتند، با دقت زير نظر گرفته اند.
منتقدان پرونده ارگنكن را انتقام حزب عدالت و توسعه از اقدام نظام قضايي اين كشور براي غير قانوني اعلام كردن حزب خود مي دانند. در ميان افرادي كه در پروند ارگنكن دستگير شده اند دو تن از ژنرالهاي بازنشسته تركيه نيز قرار دارند و اين امر اقدامي جسارت اميز بر ضد موقعيت غيرقابل دسترسي ارتشيان اين كشور است.
برخي از صاحبنظران نيز معتقدند اردوغان قصد دارد براي سرعت بخشيدن به فرايند ورود تركيه به اتحاديه اروپا، قانون اساسي اين كشور را كه برگرفته از اعتقادات نظاميان اين كشور است، اصلاح كند. يكي از مواردي كه وي در اين اصلاحات مد نظر دارد نظارت بيشتر بر هزينه هاي نظاميان اين كشور است.
با توجه به اينكه نظاميان تركيه در پنجاه سال گذشته، بيش از چهار دولت را سرنگون كرده اند، تحليلگران بر اين باورند كه دوره اي كه در ان تانكها با ورود به عرصه رقابت، رقيبان را از صحنه به در مي كردند، به سر امده است ولي ژنرالها هنوز هم قدرت بزرگي در اين كشور به حساب مي ايند.
153/169/000003/01013/10101
چهارشنبه 6 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 159]