فلسطين و اسرائيل در وضع نه جنگ، نه صلح

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: فلسطين و اسرائيل در وضع نه جنگ، نه صلح
محمدعلي عسگري

با به اجرا درآمدن آتش بس موقت بين حماس و اسرائيل كه به ميانجيگري دولت مصر تحقق يافت و به رغم همه بدبيني ها همچنان ادامه دارد، اسرائيل و فلسطين در وضعيت نه جنگ، نه صلح قرار گرفتند؛ وضعيتي كه هرچند براي گروه هاي تندرو در هر سوي اين منازعه قديمي و ديرين مطلوب نيست اما چاره يي جز آن نيز وجود ندارد و همين واقعيت موجود به رغم آنكه بسيار شكننده و ناپايدار مي نمايد ممكن است تا مدت زمان ديگري استمرار داشته باشد. منازعه اسرائيل و اعراب يا به تعبير دقيق تر اسرائيل و فلسطيني ها بيش از نيم قرن است كه ادامه دارد و مي تواند براي نيم يا يك قرن ديگر هم ادامه داشته باشد. اين منازعه يكي از يادگارهاي دوران جنگ سرد بين دو بلوك شرق و غرب است كه با وجود پايان يافتن آن دوران و فروپاشي اتحاد جماهير شوروي به صورت يك منازعه منطقه يي ادامه يافت. هميشه تضادهاي بين المللي و منطقه يي بين قدرت ها شروع كننده جنگ ها و منازعات بوده يا به فراخور حال، آتش منازعات گذشته را از نو برمي افروزند. كما اينكه پس از دوران جنگ سرد تضادهاي بين المللي بر سر اسلامگرايي و غرب گرايي، جهان گرايي و بنيادگرايي ، امپرياليسم و هويت گرايي، مركز و پيرامون و شمال و جنوب هر يك به نوعي آتش اين منازعات را تندتر يا كندتر كرده است و همچنان بر مبناي اين تحليل مي توان انتظار داشت تا زماني كه اين قبيل تضادها در سطح جهاني و منطقه يي وجود داشته باشد، منازعات مذكور نيز به حيات خود ادامه دهند. از اين رو تصور اينكه منازعه اسرائيل و فلسطيني ها نيز به عنوان يكي از مركزي ترين منازعات خاورميانه براي سال ها و قرن هاي آينده استمرار داشته تصور بيهوده و خارق العاده يي نيست.

با اين حال در شرايط كنوني تحولات به گونه يي رقم خورده است كه فلسطين و اسرائيل در وضعيت نه جنگ نه صلح قرار گرفته اند. از يك سو با مرگ ياسر عرفات دولت خودگردان فلسطين وارد مرحله تازه يي شد كه عمده تلاش خود را صرف صلح با «دشمن صهيونيستي» براي دست يافتن به يك «دولت مستقل فلسطيني» مي كند و مي كوشد با رايزني هاي داخلي و خارجي و جلب حمايت هاي بين المللي به اين هدف دست يابد. طي سه سال گذشته محمود عباس به رغم همه نرمش ها و اميدواري هاي خود دستاورد چنداني نداشته است و آخرين وعده ها مبني بر امضاي يك توافقنامه صلح بين دولت خودگردان با اسرائيل تا پايان سال 2008 و تا آخرين روزهاي رياست جمهوري جرج بوش در امريكا نيز چشم انداز روشن و قابل اعتمادي را نشان نمي دهد. با اين حال محمود عباس طي سه سال گذشته تمام توان خود را به كار گرفت تا آتش جنگ را خاموش كرده و گروه هاي تندرو فلسطيني غحداقل آنهايي كه زيرمجموعه فتح فعاليت مي كنندف را مهار كند و تا حدود زيادي نيز در جبهه داخلي غمنهاي چالش او با حماسف موفق بود و همين امر وضعيت نه جنگ نه صلح را در كرانه باختري به وجود آورد كه به خصوص از يك سال پيش تاكنون به وضعيتي ثابت و پايدار تبديل شده است. از سوي ديگر حماس با تسلط بر غزه و پيش از آن با تشكيل دولت منتخب خود راه جديدي را تجربه كرد و با افتادن در محاصره كشنده غزه با هوشمندي پيشنهاد آتش بس با اسرائيل را پذيرفت و خواسته يا ناخواسته همين وضع نه جنگ نه صلح در غزه نيز برقرار شد. تاكنون هر دو طرف اسرائيلي و حماس با خويشتنداري و جديت كوشيده اند اين وضع را حفظ كنند و اگر پس از شش ماه اين وضع دوباره تمديد شود يا آنچنان كه حماس اميدوار است به كرانه باختري نيز كشيده شود، مي توان اميدوار بود اين حالت به وضعي ثابت و پايدار در غزه نيز تبديل شود.در سوي ديگر اين منازعه اسرائيلي ها قرار دارند كه 50 سال جنگ آنها را خسته و فرسوده كرده است. تاريخ گذشته نشان مي دهد رژيم ايدئولوژيك و قوم گراي اسرائيل به رغم استقامت فوق العاده يي كه در برابر حملات فلسطيني ها و اعراب داشته است غالبته به پشتيباني از جهان غرب و در راس آنها امريكاف با اين وصف به مرور از بلندپروازي ها و افراط گرايي هاي خود كوتاه آمده و مواضعش تعديل پيدا كرده است. اين تبديل مواضع به جز در موضوع اهداف و آرمان هاي كلي كه روزي در شعار از نيل تا فرات خلاصه مي شد و امروز حتي مقامات اسرائيلي مي گويند اين رژيم بالاجبار بايد زمين هاي اشغالي 67 را هم تخليه كند، در ساختار سياسي اسرائيل نيز مشاهده مي شود. به گونه يي كه احزاب عمده ليكود و كار در اين رژيم رفته رفته نقش شان كم رنگ شده و جاي آنها را حزب ميانه رو «كاديما» گرفت و افراد تندرو چون آريل شارون كه به «پدر شهرك سازي ها» در تاريخ اسرائيل موسوم شده بود، روزي ناچار شد همه شهرك هاي غزه را جمع آوري كند و اگر دولت او بقا و استمرار مي داشت هم اكنون شهرك هاي كرانه باختري نيز جمع آوري شده بود. طبيعي است اين وضع نه جنگ نه صلح براي گروه هاي تندرو يهودي و ژنرال هاي جنگ طلب اسرائيلي وضعيتي مطلوب نيست و به همين دليل ايهود اولمرت كه برخلاف اسلاف خود چهره يي صلح طلب دارد و مي كوشد در سه جبهه لبنان، سوريه و فلسطين روند صلح را به جايي برساند امروز از سوي همان گروه ها و عوامل نفوذ در معرض استعفا قرار گرفته و به گفته خودش به زودي صحنه را خالي خواهد كرد. طبيعي است افراطيون ليكود انتظار آن را مي كشند كه به زودي قدرت را تصاحب كنند ولي نظرسنجي هاي معمول در اسرائيل نشان مي دهد اكثريت مردم طرفدار مذاكره و صلح با فلسطيني ها حتي با گروه هايي نظير حماس هستند و در اين ميان كساني كه طالب جنگ و ادامه خشونت ها باشند در اقليت قرار دارند.ادامه اين وضع بهترين نشانه براي آن است كه راه براي تشكيل دو دولت مستقل فلسطيني- اسرائيلي هموار شده است اما از آنجا كه اراده يي بين المللي غاز سوي كشورهاي غربي و در راس آنها امريكاف و اراده يي منطقه يي غاز سوي كشورهاي عربي و در راس آنها عربستان سعودي و مصرو يك دولت يكپارچه فلسطينيف وجود ندارد، همچنان تلاش ها بي حاصل مانده است و بهترين فرصت ها براي صلح از بين مي رود.
جمعه 1 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]