واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: ايران عامل نزديكي مصر و عربستان
ديپلماسي ايران؛ ظاهراً مصر و عربستان تعريف تازه يي در روابط سياسي و ديپلماتيك براي خود ارائه داده اند؛ روابطي كه ضمن حفظ رقابت بر رهبري دنياي عرب از پررنگي آن مي كاهد و در مقابل بر همكاري و نزديكي به يكديگر مي افزايد. شايد بتوان گفت بحران هاي متعدد منطقه از غزه گرفته تا موضوع هسته يي ايران، عراق، لبنان و غيره كه اتفاقاً ناكامي هايي در تلاش هاي آنها به وجود آورده، اين بار باعث شده اين دو رقيب ديرينه به فكر نزديكي رابطه با يكديگر باشند.
قاهره و رياض در عرصه ديپلماسي شكست هايي داشته اند كه بارزترين آن را در حل اختلاف ميان فلسطينيان به ويژه فتح و حماس و پيشبرد اهداف سياسي در لبنان مي توان ديد؛ دو موضوعي كه بر خلاف ميل شان مجبور شدند امتيازهايي را به رقيبان ديپلماتيك شان در منطقه يعني سوريه و ايران بدهند و از ميزان نفوذ و قدرت شان بكاهند.
در اين ميان نگراني هاي مشتركي نيز وجود دارد كه باعث شده اين دو كشور با موكول كردن رقابت هاي ديپلماتيك به آينده و نزديك كردن منافع سياسي و ديپلماسي خود به يكديگر به نوعي تلاشي مشترك براي حل بحران با هدف اجتناب از دامنگير شدن آتش آن شوند. مهم ترين اين نگراني ها در برهه كنوني موضوع فعاليت هاي هسته يي ايران و تهديدها و نگراني هاي كشورهاي غربي به ويژه امريكا و اسرائيل بر سر آن است؛ تهديدهايي كه البته باعث واكنش ايران شد و تهديدهاي غرب را با تهديد پاسخ داد.
به همين دليل است كه ملك عبدالله بن عبدالعزيز پادشاه عربستان براي بار سوم از ابتداي سال جاري تاكنون به مصر رفته و با حسني مبارك رئيس جمهوري اين كشور ديدار كرده است. وي بر خلاف ديدارهاي رسمي ديگر كه در قاهره انجام مي شد در اسكندريه دومين شهر مهم مصر با مبارك ديدار و گفت وگو كرده است. دو طرف در اسكندريه موضوع گروه هاي فلسطيني و چگونگي پايان دادن به اختلاف آنها و وضعيت كنوني منطقه خليج فارس در سايه برنامه هسته يي ايران و چالش موجود ميان تهران و غرب بر سر اين موضوع را محور گفت وگوهاي خود قرار دادند. پادشاه عربستان در اسكندريه همچنين با عمرو موسي دبير كل اتحاديه عرب نيز ديدار و گفت وگو كرد. به گفته سليمان عواد، سخنگوي رئيس جمهوري مصر، قاهره در اين نشست از ايران خواست به بازرسان سازمان بين المللي انرژي هسته يي اجازه دهد كه تاسيسات هسته يي آن را مورد بازديد قرار داده و به طور شفاف با ماموران آژانس رفتار شود. وي همچنين از غرب مصرانه خواست اجازه ندهد موقعيت منطقه خاورميانه به وضعيت خطرناكي بيفتد.
همان طور كه در سطور بالا گفته شد، روابط رياض و قاهره به يكديگر نزديك شده است. دو كشوري كه تا همين يك سال پيش با يكديگر رقابت مي كردند تا رهبري خود را بر دنياي عرب مسجل كنند، در وهله كنوني ترجيح داده اند دست از رقابت برداشته و به فكر نزديك شدن به يكديگر با هدف رسيدن به اهداف كلان منطقه يي باشند.
عوامل متعددي را مي توان برشمرد كه باعث شده عربستان و مصر روابط خود را بيش از پيش به يكديگر نزديك كنند؛ مجموعه يي از ترس و بيم ها و مصالح مشترك كه مي توانند بر رقابت هاي ديپلماتيك غلبه كنند.
يكي از مهم ترين اين عوامل موضوع فعاليت هاي هسته يي ايران است. ايران هميشه اعلام كرده است فعاليت هاي هسته يي اش صلح آميز است و هيچ گاه قصد ندارد از آن براي رسيدن به اهداف نظامي يا تهديد كشورهاي همسايه و منطقه و حتي جهان بهره ببرد. ايراني ها همچنين برخورداري از انرژي هسته يي را حق مسلم خود مي دانند.
اعراب از اين موضوع نگراني ندارند. گرچه معتقدند ايران هسته يي باعث مي شود ديگر كشورهاي منطقه هم دست به رقابت هسته يي بزنند اما به هر حال از بابت اين رقابت چندان نگراني به دل راه نداده اند، به ويژه اينكه كشورهاي اردن، عربستان سعودي، امارات متحده عربي، ليبي، الجزاير، تونس و حتي مصر درصدد دستيابي به انرژي هسته يي هستند و در اين زمينه قراردادهاي را با طرف هاي غربي امضا كرده اند.
عمده نگراني ها زماني است كه كشورهاي غربي به فعاليت هاي هسته يي ايران شبهه وارد مي كنند و دائماً تهران را به همين بهانه مورد تهديد قرار مي دهند، به ويژه تهديدهاي ميان تهران و واشنگتن و متعاقب آن تل آويو كه روز به روز نيز شديدتر مي شود. امريكا و اسرائيل دائماً ايران را به مجازات هاي سخت تر و حتي نظامي بر سر ادامه فعاليت هاي هسته يي ا ش تهديد مي كنند. در مقابل تهران نيز با تهديد امكان استفاده از توانايي هاي تدافعي اش همچون بستن تنگه هرمز و به رخ كشيدن سلاح هاي نظامي به تهديدهاي غرب واكنش نشان مي دهد، به ويژه موضوع تهديد به بستن تنگه هرمز كه شريان اقتصادي تمام كشورهاي عرب حاشيه خليج فارس و دنياي غرب محسوب مي شود؛ موضوعي كه باعث حساسيت و نگراني كشورهاي عربي نيز شده است.
از طرفي كشورهاي عربي هرگونه تهديدي عليه ايران را به نوعي تهديد عليه خود نيز تلقي مي كنند زيرا به اين امر واقفند كه ايران در كشورشان از امكاناتي برخوردار است كه در صورت تشديد تهديدها، تهران مي تواند از اين امكانات عليه منافع غرب استفاده كند. حزب الله در لبنان، حماس در فلسطين و گروه هاي مستقل اسلامي در مصر كه اعلام كرده اند در صورت هرگونه تعرضي عليه مواضع ايران حاضرند به اختيار خود به دفاع از ايران بپردازند و در كنار آنها وجود شيعيان و گروه هاي طرفدار ايران در بحرين، عربستان، امارات متحد ه عربي و ... كه نسبت به هرگونه تهديدي عليه ايران حساسيت دارند، نمونه اي از امكانات ايران در كشورهاي عربي است. اين موضوع خود به تنهايي نگراني هايي را براي كشورهاي عربي به وجود آورده به گونه اي كه هرگونه تهديدي عليه ايران را در حقيقت به نوعي تهديد عليه منافع خود مي دانند.
بدين ترتيب مي توان به وضوح عوامل همگرايي قاهره و رياض را ديد. نگراني هاي مشتركي كه باعث تفاهم و نزديكي بيشتر ميان آن دو شده است. در اين ميان موضوع پرتنش تازه يي كه بر سر فيلم اعدام فرعون در مصر به وجود آمد، مزيد بر علت شده و باعث شده مصري ها در مسيري خلاف مسير نزديكي به ايران و حتي ائتلافي عليه برخي اهداف تهران گام بردارند. ديدارهاي متناوب مقام هاي ارشد مصر و عربستان و تلاش براي ايجاد جبهه يي واحد در برابر تهديدهاي منطقه يي و ارسال پيام هاي مشترك به ايران درباره اجتناب از عواقب تشديد تهديدهاي غرب دليلي است براي اين ادعا.
چهارشنبه 30 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 49]