پايان معضلي به نام مشرف

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: پايان معضلي به نام مشرف
يك تفاوت اساسي نظام سياسي امريكا با بسياري از كشورهاي جهان سوم از جمله پاكستان در اين است كه در امريكا روساي جمهور براساس يك جدول زماني تغييرناپذير به قدرت مي رسند و قدرت را واگذار مي كنند و تا پايان عمر به عنوان سمبل وحدت ملي و همبستگي از آنان ياد مي شود. امريكايي ها به خود مي بالند كه رئيس جمهور ساكن كاخ سفيد هرچند وقت يك بار كليه روساي جمهور قبلي را كه هنوز در قيد حيات هستند به كاخ سفيد دعوت مي كند و با آنان عكس يادگاري مي گيرد. روساي جمهور قبلي نيز همواره در مسائل حساس سياسي و امنيتي به عنوان كساني كه دوره يي حساس از اداره كشور را تجربه كرده اند، معمولاً به رئيس جمهور ساكن كاخ سفيد مشورت مي دهند. ادامه در همين صفحه

اما به استعفا وادار شدن پرويز مشرف رئيس جمهور پاكستان، آن هم پس از تهديد وي به استيضاح، محاكمه و حتي اعدام دومين راهكار واگذاري قدرت است كه كشورهاي جهان سوم از آن طريق قدرت سياسي را جابه جا مي كنند. رئيس جمهوري كه با اين شيوه قدرت را واگذار مي كند - برخلاف امريكا - پيش از استعفا همچون پرويز مشرف درگير يك رايزني بين المللي است تا كشوري امن را براي ادامه حيات و گذراندن دوران بازنشستگي بيابد. برخلاف روساي جمهور امريكا، پرويز مشرف رئيس جمهور مستعفي پاكستان درصورتي كه طي هفته ها يا چندماه آتي در اثر يك انفجار انتحاري به قتل نرسد بايد راهي تركيه، عربستان سعودي، امريكا يا انگلستان شود، زيرا در كشوري كه حدود 9سال آن را اداره كرده است احساس امنيت نمي كند. به عبارت ديگر، مشرف نابود شد در حالي كه با اندكي تغيير در خط مشي سياسي ممكن بود بتواند همچون نوازشريف يا حتي آصف علي زرداري پس از مدتي دوباره اداره كشور را تجربه كند. پرويز مشرف طي يك سال گذشته به معضل اساسي پاكستان مبدل شده بود و در واقع يك سال از حيات سياسي اين كشور در يك بن بست كامل سياسي، اقتصادي بين الملل به اين اختصاص يافته بود كه چگونه مي توان از شر رئيس جمهوري خلاص شد كه كليه روابط داخلي و خارجي يك كشور را به خود گره زده بود.مشرف در نطق استعفاي خود بيش از يك ساعت و اندي سخن گفت و تلاش كرد شنوندگان را متقاعد كند كه استعفاي او از سر ترس، تسليم يا معامله با احزاب مخالف او در پارلمان نبوده و فقط او احساس كرده است كه شايد با استعفاي او وضعيت سياسي در پاكستان آرام گيرد. درحالي كه مردم بسياري از شهرهاي پاكستان وقتي از همان دو سه جمله اول او دريافتند كه مشرف در حال اعلام استعفا از رياست جمهوري است فرصت را از دست ندادند و با بوق ماشين به خيابان ها ريختند.واگذاري قدرت از سوي رئيس دولت در پاكستان تراژدي تكرارپذير بي پاياني است كه آينده سياسي اين كشور 165 ميليوني مسلمان فقير اما مسلح به سلاح اتمي را هرچه بيشتر با ابهام مواجه مي كند.با يا بدون مشرف، حكومت مركزي پاكستان طي دو سال گذشته استيلاي خود را بر مناطق هم مرز با افغانستان و نيز مناطق قبيله نشين شمال شرقي از دست داده است - بخش هاي مهمي از مناطق شمالي اين كشور از سوي جنبشي كه در واقع طالبان پاكستان ناميده مي شوند اداره مي شود. در بخش هاي فوق نيروي نظامي دولت حضور ندارد و عملاً شيوخ قبايل با توسل به اقتصادي خودكفا كه هيچ ارتباطي با نظام اداري، مالي دولت مركزي ندارد مناطق تحت كنترل خود را اداره مي كنند. پس از 11سپتامبر 2001 پرويز مشرف به عنوان اصلي ترين متحد امريكا در مبارزه با تروريسم بين الملل مورد شناسايي قرار گرفت. مشرف در شرايطي به متحد استراتژيك امريكا براي مبارزه با تروريسم تبديل شد كه پاكستان پيرو انفجارهاي اتمي 1998 مورد تحريم بين المللي قرار گرفته بود و اقتصاد اين كشور سال هاي انقباض شديد را مي گذراند.پس از 11سپتامبر كمك هاي اقتصادي و نظامي امريكا به پاكستان از سر گرفته شد و پيرو آن بسياري از منحني هاي اقتصادي از رشد اقتصادي اجتماعي اين كشور حكايت داشت. جذب آرام سرمايه هاي خارجي، فعال شدن بازار سهام كراچي، خصوصي سازي بخش هايي از اقتصاد دولتي و راه اندازي طرح هاي عمراني به تدريج آثار توسعه اقتصادي را در پاكستان آشكار كرد. پاكستان موفق به جذب 5 ميليارد دلار سرمايه گذاري خارجي طي سال 2007- 2006 شد، كسري بودجه طي سال هاي 2004-2003 كاهش قابل توجهي از 68 درصد در سال 2004-2003 به 55 درصد در سال 2007 را تجربه كرد. اما بروز خشكسالي، توفان هاي ادواري، افزايش قيمت سوخت و بالا رفتن قيمت مواد غذايي در سطح داخلي و بين المللي تلاش پاكستان را براي احياي يك اقتصاد فقير و گسترده با چالشي جدي مواجه ساخت.به يكباره از سال 2007 و پيرو اخراج قاضي ارشد پاكستان محمد جواهري و نيز با اعلام وضعيت فوق العاده پس از ترور بي نظير بوتو، پاكستان شاهد يك سراشيبي سياسي بود كه آثار آن در بخش اقتصادي خود را نشان داد. علاوه بر بحران سياسي، افزايش قيمت كود شيميايي، كاهش برداشت محصول گندم به دليل خشكسالي، گسترش آفات نباتي كه توليد پنبه و صنايع نساجي اين كشور را با مشكل مواجه كرد و افزايش بين المللي قيمت سوخت همگي بحران اقتصادي اين كشور را تشديد كرد. در سال 2007 حدود 27درصد از بودجه اختصاص يافته به واردات در پاكستان يا يك پنجم درآمد ملي به واردات سوخت اختصاص يافت. در نهايت به علت بحران هاي سياسي كه پرويز مشرف در هدايت آن نقش اساسي را داشته و به دليل معضلاتي كه مشرف در آن نقشي نداشته است پاكستان امروزه در شرايطي قرار گرفته است كه شرايط اقتصادي ، اجتماعي آن از 10سال پيش بسيار بدتر است. مجموع عوامل فوق سبب شده ادبيات سياسي بين الملل نسبت به تحولات سياسي پاكستان بسيار حساس شده و با نگراني آن را پيگيري كنند، هرچند از چندي پيش آثار آن آشكار شده بود؛ صدور تروريسم از مجاري رسمي و غيررسمي پاكستان به ماوراي مرزهاي اين كشور تبديل به معضلي منطقه يي شده است. طي يك سال گذشته افغانستان با رشد قابل توجه در آمار حملات انتحاري، ترور و بمب گذاري مواجه بوده است. بسياري از مقام هاي افغان و امريكايي منشاء اين ناامني ها را گسترش و ترميم شبكه طالبان در شمال پاكستان مي دانند. چندي پيش سفارت هند در كابل با انفجاري عظيم ويران شد و بيش از 40 نفر كشته شدند. مقام هاي امنيتي افغان انفجار فوق را به دستگاه هاي امنيتي پاكستان نسبت دادند. انفجارهاي سريالي پي درپي در شهرهاي غربي هندوستان معضل ديگري است كه انگشت اتهام را متوجه دستگاه هاي امنيتي پاكستان مي كند.صدور تروريسم دولتي با گرايشات ايدئولوژيك به حوزه هاي جغرافيايي نزديك از سوي كشوري كه مسلح به سلاح هاي هسته يي است يك نگراني جدي منطقه يي و بين المللي است.هيچ كس نمي داند كنترل سلاح هاي هسته يي پاكستان در دست چه طيف از نظاميان و سياسيون اين كشور است. نيويورك تايمز چند ماه پيش گزارشي از يك طرح امريكايي منتشر كرد كه براساس آن دولت امريكا تلاش كرد سلاح هاي هسته يي پاكستان را با دستگاه هاي حساس و دقيق تري به كنترل درآورد. فرماندهان ارتش پاكستان از پذيرش يك سيستم دفاعي كه از شليك خودبه خودي موشك ها جلوگيري مي كند و مانع مي شود افراد غيرمسوول به سوئيچ هاي انفجاري دسترسي داشته باشند مخالفت كردند.از همه بدتر سياستمداران در پاكستان همواره به اتهام هاي سياسي و اتهام به ارتشاء و اختلاس از كار بركنار مي شوند. آصف علي زرداري همسر بي نظير بوتو جانشين رهبر حزب مردم پاكستان از كساني است كه ممكن است به جانشيني پرويز مشرف انتخاب شود. وي در دستگاه قضايي پاكستان متهم به اختلاس در دوران نخست وزيري همسرش است. مطبوعات پاكستان به او لقب «آقاي 10 درصد» داده اند يعني 10 درصد از كليه مقاطعه هاي دولتي دوران خانم بي نظير بوتو به وي اختصاص يافته است. در شرايطي كه وي از كانديداهاي مطرح رياست جمهوري در پاكستان است، بايد انتظار داشت پاكستان بحران ديگري را تجربه كند.
سه شنبه 29 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 93]