جشن تولد از آغاز تاکنون

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: جشن تولد از آغاز تاکنون

ایرانی ها نخستین مردم دنیا بودند که سالروز تولد خود را جشن می گرفتند

در گذشته و پیش از این که انسان ها روشی برای ثبت زمان داشته باشند، روز تولد هر فرد از جایگاهی مانند آنچه امروزه در جوامع انسانی به آن توجه می شود، برخوردار نبود.

اگرچه همه می دانستند که همه افراد با گذشت زمان بزرگ تر می شوند، اما در آن زمان، هیچ روشی برای ثبت تاریخ اتفاقات و حوادث وجود نداشت، تا این که بتدریج انسان های اولیه نیز متوجه شدند تغییرات زمان براساس یک برنامه مشخص انجام می شود و به این ترتیب، تقویم اختراع شد و از آن پس، برای نخستین بار برگزاری جشن هایی در روزهای بخصوصی از سال مانند سالروز تولد افراد مرسوم شد.

جالب است بدانید زمانی که نخستین بار برگزاری جشن هایی مانند جشن تولد مرسوم شد، این جشن تنها مختص گروهی از افراد مهم مانند سران قبایل بود که برای ادای احترام به آنها برگزار می شد و برخلاف امروز در بیشتر جوامع به ندرت جشن تولد برای افراد معمولی و بخصوص بچه ها برگزار می شد.

اما امروزه همه افراد از کوچک و بزرگ تا پیر و جوان می توانند تولد خود را جشن بگیرند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که ایرانی ها نخستین مردم دنیا بودند که سالروز تولد خود را جشن می گرفتند و جشن روز تولد از جمله جشن هایی است که برگزاری آن از گذشته های دور در میان اقوام ایرانی رایج بوده است.

اگرچه در گذشته جشن تولد تنها مخصوص کودکان بود و بندرت افراد سالروز تولد بزرگ ترهای خانواده را به یاد می آوردند و به آنها تبریک می گفتند، اما در سال های اخیر حتی برگزاری جشن تولد برای پدربزرگ ها و مادربزرگ ها نیز در میان خانواده های ایرانی مورد توجه قرار گرفته است و دیگر تنها کودکان نیستند که از جشن تولد امسال خود تا جشن تولد سال بعدشان روزشماری می کنند، بلکه برخی بزرگ تر و حتی پدربزرگ ها و مادربزرگ ها نیز از هفته ها یا ماه ها قبل برای جشن سالروز تولدشان و جمع شدن همه فرزندان و اعضای خانواده در کنار هم به بهانه برگزاری جشن تولد آنها روزشماری می کنند.

● چرا روز تولد خود را جشن می گیریم

اگرچه برگزاری مراسم جشن تولد در هر کشور تابع فرهنگ حاکم بر آن کشور است، اما در عین حال در برخی کشورها، جشن هایی که در سالروز تولد افراد برگزار می شود از بسیاری جهات مشابه است.

ولی بسیاری از رسومات نیز برگرفته از آداب و رسوم کشورهای مختلف بوده و تنها در یک کشور یا منطقه خاص متداول و مرسوم هستند. برای مثال روشن کردن شمع روی کیک تولد برای برآورده شدن آرزوهای فردی که سالروز تولد خود را جشن می گیرد یا اجرای بازی های مخصوص کودکان در سالروز جشن تولد آنها به منظور محک زدن قابلیت ها و توانایی های ذهنی و جسمی آنها در مقایسه با سال گذشته یا نیشگون گرفتن از فرد در روز جشن تولدش برای تضمین این که سال آینده برای او، خوش شانسی به ارمغان خواهد آورد، از جمله رسومات مشترک در بسیاری از کشورها هستند. زبان، دین و مذهب، موقعیت جغرافیایی و شرایط اقتصادی کشورها از جمله عواملی هستند که می توانند رسومات هر یک از کشورها در برگزاری آیین ها و جشن هایی مانند برگزاری جشن تولد را تحت تاثیر خود قرار دهند. به عنوان نمونه در برخی کشورها به جای این که سالروز تولد افراد جشن گرفته شود، روز نامگذاری افراد به عنوان سالروز تولد آنها جشن گرفته می شود.

از آنجا که روز تولد هر فرد روز بسیار مهمی در زندگی او محسوب می شود، اغلب سالروز تولد افراد با هیجان خاصی برای آنها همراه است و بخصوص کودکان که بیش از هر چیز در انتظار گرفتن هدایای تولدشان هستند. در مقابل بسیاری از افراد بزرگسال نیز از آنجا که در این روز یک سال بر سن آنها افزوده می شود، از سالروز تولدشان خاطره چندان خوشی ندارند.

به هر حال علت اصلی برگزاری چنین جشنی در روز تولد افراد ریشه در باورهای کهن و قدیمی دارد. در گذشته مردم بر این باور بودند که با تولد هر کودکی، روح های پاک و پلیدی او را احاطه خواهند کرد که می توانند مسیر زندگی این کودک را تحت تاثیر خود قرار دهند و از آنجا که مردم در گذشته معتقد بودند هرگونه تغییری در مسیر زندگی افراد می تواند پیامدهای نامطلوبی را در آینده زندگی آنها به همراه داشته باشد، بنابراین در سالروز تولد هر فرد که می توانست با تغییرات ناگهانی در زندگی او همراه باشد، او را تنها نمی گذاشتند و معتقد بودند با دور هم جمع شدن اعضای خانواده، دوستان و ... در سالروز تولد فرد و برگزاری جشن تولد می توانند از او در برابر ارواح شیطانی محافظت کنند و برای این که این کار نتایج بهتری به همراه داشته باشد بهتر است در نخستین ساعات روز هدیه فرد را به او تقدیم کرده و جشن تولد او را به این ترتیب به او تبریک بگویند.

آماده کردن یا خریدن کیک تولد، گذاشتن شمع روی کیک تولد، خواندن ترانه های مخصوص تبریک سالروز تولد، هدیه دادن، انجام بازی های تولد و نیشگون گرفتن، همه و همه از جمله آداب و رسوم مشترک برگزاری جشن تولد در کشورهای مختلف هستند اما این که هریک از این رسومات چگونه متداول شدند، خود داستان دیگری است.

به عنوان مثال از آنجا که در گذشته پادشاهان یونان تنها افراد مهمی بودند که روز تولدشان را جشن می گرفتند، گذاشتن تاج یا کلاه تولد روی سر افراد در روز جشن تولدشان نیز از همان هنگام مرسوم شد. گذاشتن شمع بر روی کیک تولد به نشانه برآورده شدن آرزوها نخستین بار در حدود ۲۰۰ سال پیش و توسط آلمانی ها مورد توجه قرار گرفت. همان طور که می دانید، آلمانی ها از گذشته های دور در ساختن شمع مهارت داشتند تا این که روزی به این فکر افتادند تا شمع های کوچکی مخصوص کیک تولد بسازند. آنها بر این باور بودند که اگر فردی بتواند شمع های روی کیک تولدش را همزمان با هم خاموش کند، نشانه این است که سال آینده برای او با موفقیت و خوش شانسی همراه خواهد بود. ترانه تولدت مبارک نیز حدود ۱۰۰ سال پیش توسط ۲ آهنگساز آمریکایی ساخته شد و از آن پس در همه کشورها ترانه های مشابهی با همین مضمون ساخته شد. انگلیسی ها نیز نخستین افرادی بودند که تصمیم گرفتند با ارسال کارت تبریک تولد این روز را به دوستان و اعضای خانواده خود تبریک بگویند. اگرچه اجرای بازی های مخصوص تولد در کشور ما چندان مرسوم نیست، اما در اغلب کشورها در سالروز تولد افراد و بخصوص کودکان این بازی ها انجام می شود. از آنجا که مردم بر این باور بودند که انجام این بازی ها به معنی پایان بخشیدن سال گذشته و سرآغاز فصل جدیدی در زندگی افراد است، محبوبیت این بازی ها که نحوه انجام آنها در کشورهای مختلف، متفاوت است، در مقایسه با گذشته افزایش یافته است؛ به گونه ای که اجرای این بازی ها نیز در بسیاری از کشورها به یکی از رسومات برگزاری جشن های تولد تبدیل شده است.

● رسومی برگرفته از فرهنگ جوامع

بی شک کودکان بیش از دیگر افراد در انتظار سالروز تولدشان هستند، چراکه تصور می کنند وقتی یک سال بزرگ تر می شوند، می توانند استقلال بیشتری در انجام کارهای خود داشته باشند و بیش از پیش به برآورده شدن بسیاری از خواسته ها و آرزوهایشان نزدیک خواهند شد. شمارش معکوس از یک یا ۲ ماه قبل از روز تولد آنها آغاز می شود و این هیجان یک هفته پیش از تولد آنها به اوج خود می رسد.

نکته: گذاشتن شمع روی کیک تولد به نشانه برآورده شدن آرزوها نخستین بار در حدود ۲۰۰ سال پیش و توسط آلمانی ها مورد توجه قرار گرفت. آلمانی ها از گذشته های دور در ساختن شمع مهارت داشتند

اگر بخواهیم درباره رسومات خاص کشورهای مختلف در سالروز جشن تولد افراد صحبت کنیم، بهتر است ابتدا سری به آفریقا بزنیم. در آفریقا به جای برگزاری جشن های تولد سالانه مراسم ویژه ای به منظور آشنایی کودکان و نوجوانان با قوانین، فرهنگ، آداب، رسوم و باورهای حاکم بر جوامع مختلف در آغاز دوره های بخصوصی از زندگی افراد در سنین مختلف برگزار می شود که از اهمیت بسیار زیادی برای آنها برخوردار است. در این کشور در جشن تولد ۲۰ سالگی فرزندان، والدین کلیدی را به فرزندشان هدیه می کنند تا راهگشای مسیر زندگی آنها در آینده باشد. در کشور برزیل رسم بر این است که پدر یا مادر باید به اندازه سن فرزندشان در روز تولد او، لاله گوش او را بکشند تا سال آینده برای او موفقیت را به همراه داشته باشد. همچنین فردی که روز تولدش را جشن می گیرد، باید نخستین برش از کیک تولدش را به فردی بدهد که نقش مهمی در موفقیت او در مسیر زندگی برعهده داشته است. در چین پدر و مادرها با برگزاری مراسم باشکوهی و با دعوت از تعداد زیادی از دوستان و اقوام خود این روز را جشن می گیرند.

نودل (رشته فرنگی مخصوص چینی) غذای مخصوص روز جشن تولد در این کشور است. جالب است بدانید که والدین در این روز پول قابل توجهی را به عنوان هدیه روز تولد به فرزندانشان تقدیم می کنند و به این ترتیب شاید بتوان گفت که چینی ها از جمله افرادی هستند که در روز تولدشان یکی از بهترین هدایا را از والدینشان می گیرند. در کشور دانمارک، مردم در روز جشن تولد هریک از اعضای خانواده خود، پرچمی را بیرون از خانه آویزان می کنند تا به همه اعلام کنند که در این خانه یکی از اعضای خانواده سالروز جشن تولد خود را جشن می گیرد و دیگر این که والدین کادوی تولد فرزندش را هنگامی که او در خواب است در کنار تختخواب او قرار می دهند تا به این ترتیب فرزندشان صبح روز تولد خود را با هدیه ای که از پدر و مادرش گرفته است آغاز کند، اما در ویتنام همه اعضای خانواده بدون در نظر گرفتن روزی که در آن متولد شده اند نخستین روز سال را به عنوان سالروز تولد همه اعضای خانواده به طور مشترک جشن می گیرند، چرا که بر این باورند با آغاز سال جدید یک سال به سن همه آنها اضافه شده است .

در روسیه هم به جای تهیه کیک تولد، نوعی کلوچه میوه ای مخصوص روز تولد آماده می شود و از همه مهمان ها نیز با این کلوچه های میوه ای پذیرایی می شود. در کشور انگلیس هنگام تهیه کیک تولد اشیایی مانند سکه پول در لایه های مختلف کیک قرار داده می شود و اگر فردی هنگام خوردن کیک یک سکه در آن پیدا کند به این معنی است که پول زیادی نصیب او خواهد شد. در کشور آلمان یکی از اعضای خانواده باید پیش از آغاز روز و طلوع آفتاب شمع هایی را که قرار است روی کیک تولید فردی که در آن روز تولدش را جشن می گیرد قرار داده شود، روشن کند. تعداد این شمع ها برابر سن افراد است که یک شمع دیگر نیز به نشانه آرزوی خوشبختی و موفقیت به این تعداد اضافه خواهد شد. این شمع ها همه روز و تا پایان شام و آغاز مراسم جشن تولد روشن می مانند و پس از آن با خواندن ترانه مخصوص روز تولد، فرد شمع ها را پس از آرزو کردن خاموش کرده ، سپس هدایای خود را در حضور مهمان ها باز کرده و از آنها قدردانی و تشکر می کند. در کشور هلند نیز در سنین ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ سالگی که سنین طلایی نامیده می شوند، جشن های بزرگ و باشکوهی در روز تولد افراد برگزار می شود. در این سال ها پدر و مادر با اهدای هدیه ارزشمندی تولد فرزندشان را تبریک می گوید و میز مخصوص سرو شام تولد را با نوارهای کاغذی، گل ها و بادکنک های رنگارنگ تزئین می کنند.

اگر چه ممکن است امروز بسیاری از این رسوم که در گذشته تنها در یک کشور بخصوص رواج داشته اند، به آیین مشترک همه کشورها تبدیل شده باشند، اما به هر حال باید پذیرفت . این رسوم ریشه در فرهنگ حاکم بر آن کشورها داشته و برای نخستین بار در آن کشور متداول و مرسوم شده است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1572]