واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: وقتی خون در ریه لخته میشود
بررسی علل و روش درمان بیماری آمبولی
گاهی خون در داخل سیاهرگهای عمقی، در شرایط بیحركتی طولانی، مستعد تشكیل لخته است. گفته میشود تشكیل لخته وریدی اندام تحتانی با درد و تورم و گرمی همراه است و معمولا عضلات پا سفت شده و پوست ملتهب به نظر میرسد.
دكتر كیوان گوهری مقدم، فوق تخصص بیماریهای ریه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران درخصوص خطرات و مشكلاتی كه این بیماری میتواند به وجود آورد ، در گفتگو با جامجم میگوید: شایعترین این لختهها در اندام تحتانی تشكیل میشود و بیشتر در ران و ساق پا مشهود است كه ممكن است از این مناطق جدا شده و به دهلیز و بطن راست برود.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه، گاهی اوقات آمبولی مایع پرده جنین در افراد باردار رخ میدهد و مواد حاملگی جدا میشوند و در برخی دیگر معتادان تزریقی به دلیل مصرف سرنگهای آلوده، مواد میكروبی را وارد جریان خون و از آنجا به جریان خون ریوی انتقال میدهند.
این فوق تخصص بیماریهای ریوی اظهار میكند: در ۹۰درصد موارد آمبولی، از اندام تحتانی (زانو و ران) منشأ میگیرد، ولی در ۱۰ درصد موارد نیز ممكن است این بیماری از لختههایی كه در وریدهای اندام فوقانی (دست و یا لگن) است، به وجود آید.
معمولا لختههای به وجود آمده دارای دو زمینه ارثی و اكتسابی است، دكتر گوهری مقدم با اعلام این مطلب در ادامه خاطرنشان میكند: در زمینه ارثی، تعدادی از فاكتورهای انعقادی فرد به گونهای تغییر پیدا میكند كه فرد را مستعد لخته شدن خون میكند، ولی در زمینه اكتسابی، همانند انواع «بیحركتیها»، فرد به خاطر مساله دیگری همانند بستری در بیمارستان، داشتن استراحت مطلق، داشتن اعمال جراحی بر روی مفصل هیپ (لگن)، ران، زانو، پروستات، سیستم تخمدان و انواع سرطانها، شانس لختهپذیریاش بالا میرود.
● علایم بالینی
«تنگی نفس حاد و ناگهانی كه گاهی با افت فشار خون نیز همراه است، میتواند از علایم بالینی این بیماری باشد» این فوق تخصص با اظهار این مطلب میافزاید: در این عارضه ممكن است بیمار قبل از رسیدن به بیمارستان، به دلیل وسعت لختههای خونی، قسمت خروجی بطن راست (كل شریان ریوی) وی كاملا بسته شود و به دنبال آن بیمار در شوك رفته و با افت فشار خون مواجه شود كه در پی آن ممكن است حتی بیمار از بین برود.
وی متذكر میشود: در اكثر موارد این عارضه به شكل تنگی نفس ناگهانی دیده میشود و گاه همراه با «انفاركتوس ریه» است و در آن قسمتی از ریه كه خونرسانی نشده است، دردی ایجادمیشود و گاها خلط خونی به همراه دارد به همین دلیل وقتی قرار است تشخیص بالینی آمبولی ریه گذاشته شود، پزشك به دنبال شكایت بیمار از تنگی نفس و یا تورم پا است كه در پی آن سابقه تومور، مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری و هورمونهای استروژنی نیز مدنظر قرار میگیرد.
دكتر گوهریمقدم درخصوص اهمیت این بیماری یادآور میشود: وقتی ظن بالینی این بیماری بالا است، نباید منتظر اعمال تشخیص بیماری بود و باید بلافاصله دوا و درمان آغاز شود و تشخیص را به زمان بعد موكول كرد تا لخته دیگری وارد شریان ریوی نشود.
● چگونگی تشخیص
استفاده از اسكن ریه، سیتیاسكن و گاهی اوقات سونوگرافی وریدهای تحتانی (داپلر) از مراحل تشخیص این عارضه است.
این فوقتخصص ریه عنوان میكند: وقتی تشخیص آمبولی ریوی گذاشته میشود، بررسیهای زمینهای نیز در این خصوص انجام میشود مثلا در فردی كه بالای ۶۵ سال سن دارد، و تاكنون هیچگونه سابقه جراحی، بیحركتی نداشته است، نمیتوان به دنبال مسائل مادرزادی گشت چرا كه در ۱۰ درصد این سنین، پس از گذشت یك سال، سرطان ریه، لوزالمعده، پروستات، پستان و... دیده میشود ولی بالعكس این مورد، در افراد جوانتری كه مبتلا به این عارضه شدهاند، باید به دنبال «سابقه خانوادگی» گشت.
● عوامل تشكیل لخته خون
بیحركتیها از قبیل پروازهای طولانی هوایی و حتی مسافرتهای زمینی یكی از دلایل ایجاد لختگی است، به همین دلیل به این افراد توصیه میشود در این گونه مسافرتهای (بیشتر از ۶ ساعت) حركت پاها و خوردن مایعات را فراموش نكنند.
دكتر گوهریمقدم با عنوان این مطلب، میافزاید: گاهی مستعد بودن افراد به لختگی نیز میتواند ، برای وی مشكلساز باشد، به عنوان مثال: زنان باردار و افرادی كه از قرصهای جلوگیری استفاده میكنند، میتوانند مشمول آن شوند كه در این گروه سرطانها و ارث نیز نقش دارند.
به گفته وی؛ گاهی صدمات عروقی جداره داخلی رگ صدمه دیده و باعث لختگی میشود كه بیمار با درمان داروی «وارفارین» بهبود پیدا میكند.
و از آنجایی كه این دارو بر ضد عملكرد ویتامین«K»عمل میكند، توصیه میشود افراد میزان مصرف گوشت، تخممرغ، سبزی و میوهجات خود را كه حاوی ویتامینK است، تنظیم كنند.
● دوره درمان
سالها پیش درمان ۱۰ روز ذكر میشد تا لخته به جداره عروق بچسبد و سفت شود و یا كانالیزه شود و درون آن باز شود، ولی اكنون اعتقاد بر این است یك الی ۲ روز استراحت برای بیمار كافی است كه در صورت عدم رویت فاكتور خاصی، بیمار تا ۶ ماه دارو میگیرد و در صورت وجود فاكتورهایی همچون سرطان، بیمار مجبور است تا پایان عمر از دارو استفاده كند.این فوق تخصص ریه در پایان میافزاید: داروهای «هپارین» و «وارفارین» از داروهای پیشگیری ثانویه محسوب میشوند كه جهت عدم اضافه شدن لخته خون، بكار میروند.
جامجم
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت رسیک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 171]