محروميت روستاهاي زيباي مازندران از صنعت گردشگري

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: محروميت روستاهاي زيباي مازندران از صنعت گردشگري
جام جم آنلاين: روستاگردي و رونق گردشگري روستايي مردمي‌ترين نوع صنعت گردشگري است. مقوله‌اي كه منبع مهم رشد اقتصادي، اجتماعي و توسعه پايدار زيست محيطي روستا به شمار مي‌آيد. از امكانات و قابليت‌هاي طبيعي، فرهنگي و انساني منطقه كمك مي‌گيرد و موجب تحول و افزايش سطح رفاه زندگي مردم روستا مي‌شود.

در اين ميان روستاهايي كه در طول نوار ساحلي درياي خزر قرار دارند، از اهميت فوق‌العاده‌اي برخوردارند. مناطقي كه بستر مناسبي براي فعاليت‌هاي اقتصادي و اجتماعي به شمار مي‌روند. افزايش جمعيت ناشي از اقبال گردشگران به اين منطقه و توسعه فعاليت‌هاي خدماتي نه تنها موجب توسعه آنها نشده، بلكه اين مناطق را در معرض آلودگي و تخريب قرار داده است اگرچه در سال‌هاي گذشته تلاش‌هايي براي اصلاح شرايط حاكم بر اين مناطق صورت گرفته است، اما تا رسيدن به نتيجه مطلوب فاصله نسبتا زيادي بايد طي شود.

روستاهاي ساحلي به دليل وجود منابع غني همواره در معرض بيشترين بهره‌برداري‌ها قرار دارند. مهمترين عنصر جذب گردشگر در اين مناطق عوامل طبيعي و فضاي دلپذيري است كه از تاثير متقابل عناصر محيطي و نيروي انساني به وجود مي‌آيد. همه اين پديده‌ها و مناظر موجود در جرگه بهترين فضا براي گردشگران فراهم مي‌آورد، تا اوقات فراغت خود را دور از دغدغه‌هاي كار و زندگي سپري كنند.

تا قبل از برنامه چهارم توسعه توجه چنداني به موضوع گردشگري روستايي نشده بود، اما پس از برنامه چهارم، شاهد سياست‌هاي دولت براي توسعه گردشگري در نواحي روستايي هستيم. تشكيل كميته‌هاي گردشگري روستايي و عشايري، آماده سازي 370 روستاي هدف گردشگري و تعيين مناطق نمونه گردشگري با اولويت بر ساماندهي نوار ساحلي از جمله برنامه‌هايي است كه به منظور جذب گردشگر در دستور كار سازمان ميراث فرهنگي،صنايع دستي و گردشگري قرار گرفته است.

اگرچه ديدن جاذبه‌هاي تاريخي و تفريحي به خصوص در روستاهايي كه داراي جاذبه‌هاي زيارتي و تفريحي است، از قديم‌الايام رواج داشته است، اما نبود برنامه‌ريزي سيستماتيك موجب شده آثار منفي زيست محيطي، اجتماعي و فرهنگي بيش از آثار مثبت اين پديده به چشم بيايد.

تغيير كاربري اراضي كشاورزي و گسترش ويلاسازي در 2دهه اخير، نه تنها موج عظيمي از سوداگري زمين را به وجود آورده، بلكه با استقبال سيل مسافران و گردشگران، مناطق روستايي نوار ساحلي را با معضل دفع و تخليه زباله روبه رو ساخته است و علاوه بر آسيب جدي بر صنعت روستا گردي موجب آلوده شدن نوار ساحلي دريا شده است.

روستاهاي ساحلي درياي مازندران، تقريبا از نظر تاسيسات گردشگري غني هستند، در سراسر ايران هيچ منطقه گردشگري به اندازه سواحل درياي خزر داراي تاسيسات گردشگري گوناگون نيست. تعداد شهرك‌ها، مجتمع‌هاي تفريحي و توريستي، ويلاها و پلاژها هم كم نيست. اما آنچه كه موجب مي‌شود اين همه توانمندي فوق‌العاده مغفول بماند، فاصله زياد برنامه‌ريزي گردشگري از شرايط بومي و محلي منطقه است.

به نظر مي‌رسد، روند كند توسعه گردشگري در روستاها، به ويژه روستاهاي ساحلي درياي خزر و بروز برخي مقاومت‌ها و بي‌تفاوتي ساكنين محلي، آن طور كه مسوولين امر اذعان دارند تنها به عدم اطلاعات و فرهنگ‌سازي ختم نمي‌شود. آنچه از خلال صحبت‌هاي بوميان منطقه بر مي‌آيد، حاكي از آن است كه نتايج حاصل از اين وضعيت به خارج از روستا منتقل و منفعتي جز زباله و ترافيك عايد روستاييان نمي‌شود.

توسعه پايدار روستاهاي ساحلي با مشاركت مردم و استفاده از توان و قابليت‌هاي موجود در منطقه امكان‌پذير خواهد بود. اگر برنامه‌ريزي با مشاركت مردم محلي همراه شود و دهياري‌ها و شوراهاي اسلامي در فرآيند توسعه گردشگري روستايي حضور داشته باشند ديگر رونق روستاها و ايجاد اشتغال و درآمد چندان دور از ذهن نخواهد بود.
آري واقعيت اين است كه گسترش امر توريسم اعم از داخلي و خارجي يك ضرورت اجتناب‌ناپذير است تا آنجا كه امروزه بحث جلب و جذب توريست، يكي از منابع اصلي تامين بودجه دولت‌ها، در بسياري از كشورهاي جهان قلمداد مي‌شود و صد البته اين نياز در كشور ما هم رو به تزايد است.

بدون شك مقتضيات كشور ما ايجاب مي‌كند كه توسعه گردشگري در يك منطقه به عنوان مثال در مازندران مفهوم خاص خودش را داشته باشد و با برنامه‌ريزي ويژه‌اي متناسب با ظرفيت محيطي نسبت به ديگر استان‌ها دنبال شود، خوشبختانه در نياز به تقويت اين مبحث بر اساس پتانسيل‌هاي موجود كشور و گسترش آن در منطقه اتفاق نظر وجود دارد، گويا چيزي كه سال‌ها در دست مطالعه است اولويت‌هاي برنامه ريزي گردشگري در كشور است.

مازندران‌ - مريم عبدالهاشم‌پور، خبرنگار جام‌جم
سه شنبه 22 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 298]