نگاهى به پديده جنون سرعت وحوادث رانندگى لاكپشت ها به مقصد نمى رسند!

واضح آرشیو وب فارسی:موج: نگاهى به پديده جنون سرعت وحوادث رانندگى لاكپشت ها به مقصد نمى رسند!
داوود پنهانى
رانندگى خودرويى كه عنانش در اختيار ماست و به هر شكلى كه بخواهيم و دوست داشته باشيم مى توانيم آن را به حركت درآوريم مى تواند امرى هيجان انگيز باشد. چند نفر از ما رانندگى را به خاطر هيجان آن انتخاب مى كنيم اگر به رفتار هاى روزمره شهروندانى كه پشت رل نشسته و در خيابان ها و جاده ها مشغول رانندگى هستند توجه كنيم مى توان اين نكته را بهتر درك كرد. چه آنكه به نظر مى رسد بسيارى از افراد رانندگى خودرو را نه به خاطر لذت كه بيشتر به واسطه رفع نياز هاى روزمره خويش انجام مى دهند. يكى مى خواهد به محل كار خويش برسد و ديگرى بايد كار ادارى اش را انجام دهد. آن ديگرى نيز راننده تاكسى است و ناچار از رانندگى است تا از اين طريق معاش روزمره خويش را تأمين كند. با دقيق تر شدن در موضوع رانندگى و رفتار كسانى كه خودرو هاى متعدد را در سطح شهر به حركت در مى آورند مى توان به اين نكته پى برد كه استفاده از يك خودرو و رانندگى در سطح شهر علاوه بر نمايش بالاتر رفتن سطح زندگى امروز انسان ها در مقايسه با مثلاً سطح زندگى در ۱۰۰ سال پيش ، بخشى از ضرورت امروز زندگى ماست. خودرو وسيله اى دست ساخته بشر است تا با استفاده از آن نياز هاى زندگى خود را رفع كند. با اين حال روش استفاده افراد از اين وسيله هميشه يكسان نبوده است. از آن دسته افراد كه به شكلى مطلوب از اين وسيله استفاده مى كنند كه بگذريم با عده ديگرى نيز مواجه مى شويم كه همواره با استفاده ناصحيح خود از خودرو موجبات بروز حادثه براى خود و ديگران را نيز ايجاد مى كنند.
راهنمايى قانون
همين استفاده هاى ناصحيح و حوادثى كه در نتيجه آن به وجود آمده به مرور باعث شده كه دست اندركاران و مجريان قانون در كشور ها به فكر تدوين قوانينى بيفتند كه با استفاده از آنها تخلفات راهنمايى و رانندگى را در شهروندان كشورشان كنترل كنند. پيشرفت جوامع و افزايش سطح زندگى و گسترده تر شدن زندگى شهرنشينى منجر به پيچيده تر شدن قوانين راهنمايى و رانندگى نيز شد. آنچه كه اكنون به عنوان قانون راهنمايى و رانندگى در همه كشور ها شناخته مى شود صورت مدرن قوانينى را نشان مى دهد كه همپاى گسترش زندگى بشر رشد پيدا كرده و تغيير يافته است. با اين حال نگاهى به رفتار رانندگى در بسيارى از كشور ها نشان از آن دارد كه با وجود همه قوانين كنترلى و جرايمى كه به اين منظور در نظر گرفته شده هميشه هستند كسانى كه خود را برتر از اين قوانين دانسته و نسبت به تخطى از آنها هيچ ترسى نشان نمى دهند. اين عده را مى توان در صورتى كلى به دو دسته تقسيم كرد. دسته اول كسانى هستند كه در نتيجه ناآگاهى به چنين اقدامى روى مى آورند و دسته دوم نيز كسانى هستند كه با وجود آگاهى باز هم به تخلف از قواعد شناخته شده رانندگى روى مى آورند. نتيجه چنين رفتار هايى نيز مشخص است ؛ كافى است به حجم انبوه حوادث راهنمايى و رانندگى در پيرامون خود نگاه كنيم. نتيجه مستقيم رويگردانى از قوانين راهنمايى و رانندگى را در تصادفاتى مى توان مشاهده كرد كه هر از گاه رخ داده و در بهترين حالت منجر به بروز خسارات مالى براى طرفين شده و در حالت دردناك تر مرگ هاى ناگوارى به وجود آورده است.
لذت رانندگى
با گذر از اين توصيفات كلى اكنون بايد به موضوعات جزئى ترى در باره حوادث رانندگى بپردازيم. تحليل اين موضوعات جزيى اين امكان را به ما مى دهد تا با علت اصلى تخلفات و در نتيجه حوادثى كه به دنبال اين تخلفات به وجود مى آيد بهتر آشنا شويم. در بخش پيشين اين نوشته پرسشى مطرح شد مبنى بر اين كه كدام يك از ما از رانندگى لذت مى بريم و در نتيجه رانندگى با اتومبيل را به اين دليل انتخاب مى كنيم كه از آن لذت مى بريم. بگذاريد يك فرض ديگر را نيز در اينجا مطرح كنيم. فرض اين است كه همه ما از رانندگى لذت مى بريم ‎/ حال با طرح اين فرضيه يك پرسش ديگر نيز مطرح مى شود. اصلاً چه ارتباطى مى تواند ميان لذت بردن از يك رفتار و تخلف از قوانين و قواعد وجود داشته باشد. آيا لذت بردن از رانندگى فقط با تخلف كردن به وجود مى آيد. آيا لذت بردن از رانندگى نشان دادن سرعت بالاى خودرو وتوانايى احتمالى راننده در كنترل خودرو در آن سرعت بالا است آيا لذت بردن از رانندگى ايجاد رفتار هاى نمايشى با خودرو در معرض ديد عموم است اين چه نوع لذتى است كه تاوانش را بايد با مرگ يا حوادث نا گوار ديگر پرداخت كرد اگر لذت بردن از رانندگى تنها به وسيله سرعت بالا برايتان معنا پيدا مى كند يا از آن دسته انسانها هستيد كه چنين امرى را مى پسنديد و در نتيجه براى رسيدن به اين علاقه عجيب و غريب خيابان را با پيست اتومبيلرانى اشتباه مى گيريد اين نكته را هم به اطلاعات خود بيفزاييد كه به گفته كارشناسان سرعت غيرمجاز وسايل نقليه يكى از مهمترين پارامترهاى ترافيكى و از عوامل مهم در وقوع تصادفات به شمار مى آيد. «عليرضا ولى» مديركل حمل و نقل و پايانه هاى استان تهران چندى پيش در سمينار آموزشى مديريت سرعت با بيان اين مطلب افزود: «افزايش فاصله هاى ديد تصميم گيرى، افزايش احتمال بروز برخورد، كاهش سطح توانايى هاى راننده، افزايش انرژى جنبشى و شدت ضربات ايجاد شده و نيز افزايش احتمال بروز جراحت و احتمال وقوع مرگ از جمله اثرات ايجاد شده ناشى از سرعت وسايل نقليه اعلام شده است. » وى گفته بود: «مطالعات انجام شده و تحليل اطلاعات آمارى ثبت شده از تصادفات كشورهاى مختلف جهان بيانگر اين حقيقت است كه سرعت غيرمجاز، يكى از مهمترين و اصلى ترين عوامل بروز تصادفات منجر به جرح و فوت است. به طورى كه به طور متوسط ۲۵ تا ۳۵ درصد كشته شدگان ناشى از تصادفات در راه ها به علت سرعت غيرمجاز دچار حادثه شده اند. معمولاً از روش هاى مهندسى براى كنترل سرعت وسايل نقليه در محدوده مجاز استفاده مى شود يكى از ابزارهاى مهندسى وضع محدوديت سرعت در راه هاست.»
با وجود گفته هايى از اين دست و هشدار هايى پى در پى مقامات مسئول همچنان كسانى پيدا مى شوند كه به محض اينكه فرصت پيدا مى كنند عنان از كف داده و قدرت كنترل خود بر اين وسيله را از دست مى دهند. اگر اخبار چند ماه گذشته را دنبال كرده باشيد متوجه مى شويد كه طى همين مدت تاكنون پليس چند تن از اين متخلفان را دستگير و با آنها برخورد قانونى به عمل آورده است ‎/ در يكى از آخرين مواردى از اين دست مأموران كنترل نامحسوس موفق به متوقف كردن خودرويى شدند كه با سرعت ۲۱۰ كيلومتر در حال حركت بود.
درس عبرت
سرهنگ «قربانعلى عليمردانى» رئيس مركز نظارت و كنترل پليس راهنمايى و رانندگى از اين مورد به عنوان بالاترين سرعت غيرمجاز در چند روز گذشته نام برده و آن را مربوط به خودروى هيوندايى دانست كه با ۲۱۰كيلومتر سرعت در حال حركت بوده و توسط مأموران كنترل نامحسوس متوقف و برخورد قانونى با آن صورت گرفت. به گفته وى اين خودرو در مسير تهران - ساوه در حركت بوده كه به علت سرعت غير مجاز به پاركينگ منتقل شده است ‎/
با اين حال شنيدن چنين خبر هايى براى همه كسانى كه رانندگى مى كنند درس عبرت ايجاد نكرده است. هنوز هم كسانى كه ديوانه وار در خيابان هاى شهر، بزرگراه ها و جاده ها با سرعت وحشتناك رانندگى مى كنند مشاهده مى شوند. اين تخلف در كنار ديگر تخلفاتى چون نبستن كمربند ايمنى و ديگر تخلفات راهنمايى و رانندگى باعث شده كه شهروندان پايتخت در چهار ماهه نخست سال جارى به مقام نخست متخلف ترين رانندگان كشور تبديل شوند.اين نكته تلخى براى پايتخت نشينان است.
سرهنگ «جهانگيرى» رئيس مركز اجرائيات پليس راهنمايى و رانندگى ناجا، تهرانى ها را با دو ميليون و دويست هزار تخلف در چهار ماهه نخست سال جارى، متخلف ترين رانندگان كشور دانست. وى مى گويد:«طى چهار ماهه نخست سال جارى تعداد ۱۰ ميليون و ۵۰۰ هزار برگ جريمه در شهرها و جاده هاى كشور صادر شده است كه بيشترين آنها در تهران با دو ميليون و ۲۰۰ هزار برگ جريمه و كمترين آنها در استان ايلام با ۷۶ هزار برگ جريمه بوده است.»
وى مى افزايد:«در اين مدت، بيشترين مورد تخلف كه منجر به صدور برگ جريمه شده است به نبستن كمربند ايمنى با يك ميليون و ۴۰۰ هزار برگ جريمه تعلق دارد.» رئيس مركز اجرائيات پليس راهور مى گويد:«طى چهار ماهه نخست سال جارى تعداد ۲۳۰ هزار برگ جريمه به دليل ورود غير مجاز به محدوده طرح ترافيك و محدوده زوج و فرد در تهران بزرگ صادر شده است.»
«محمد كريم زاده» كارشناس مسائل اجتماعى در تحليل رفتار كسانى كه لذت بردن از رانندگى را در رانندگى با سرعت بالا مى دانند و به ديگر قوانين راهنمايى نيز اعتنايى نشان نمى دهند مى گويد: «رانندگى كردن نيز همانند هر رفتار ديگرى مستلزم رعايت قواعدى است. اگر ما سوار ماشين نباشيم و به عنوان مثال در حال پرسه زدن در پياده رو باشيم سعى مى كنيم به يك سرى رفتار ها احترام بگذاريم. اين احترام نهادن هميشه به معنى پيروى از قوانين نوشته شده نيست. عرف هم در كنار قوانين به ما ياد داده كه يك سرى رفتار ها را رعايت كرده و از چارچوب متداول آن خارج نشويم. مثلاً تنه زدن به ديگران در پياده رو امر پسنديده اى نيست. دويدن و ديگران را لگد كردن هم چندان متداول نيست. امااگر سوار ماشين باشيم فراموش مى كنيم كه با سرعت راندن و قواعد راهنمايى را زير پا گذاشتن چه خطراتى ممكن است به وجود بياورد. اين موضوع نشان دهنده يك نوع ذهنيت دوگانه در برخورد با ماشين در بين ماست. برخى علاقمند هستند از اين نكته به تأخر فرهنگى تاريخى در رفتار با ماشين ياد كنند كه از جهاتى نيز مى تواند صحيح باشد. با اين حال نمى توان به صرف اين تأخر دست روى دست نهاد و كنترل اين افراد را فراموش كرد.»
با تلاش هايى كه در سال هاى اخير افزايش پيدا كرده نشانه هاى اميدوارى براى حركت به سمت يك وضعيت متعادل تر در رعايت بهتر قوانين راهنمايى و رانندگى در كشور قابل مشاهده است. اهميت دادن به قوانين و برخورد با متخلفان دو روى يك سكه هستند كه در نهايت با اعمال آنها مى توان نسبت به بهتر شدن رفتار رانندگى در كشور اميدوار بود.
چهارشنبه 16 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: موج]

[مشاهده در: www.mojnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]