گفت وگو با مصطفى رزاق كريمى كارگردان فيلم حس پنهان داستانى به سادگى زندگى

واضح آرشیو وب فارسی:موج: گفت وگو با مصطفى رزاق كريمى كارگردان فيلم حس پنهان داستانى به سادگى زندگى
مريم درستانى‎/ قسمت دوم و پايانى

بخش اول گفت و گو با كارگردان فيلم حس پنهان را شنبه گذشته خوانديد. مصطفى رزاق كريمى در آن بخش درباره كارنامه كارى خود صحبت كرد و زمينه هاى شكل گيرى فيلم حس پنهان مطرح شد. امروز در بخش پايانى بيشتر درباره جزئيات فيلم با او به بحث نشسته ايم.

من فكر مى كنم كه اگر امير آن شب در خيابان با ماشين به ندا نمى زد آنها چگونه با هم آشنا مى شدند
من اصلاً به آن فكر نمى كنم. به اين فكر مى كنم كه اين اتفاق افتاده، و در عالم واقع هم مى تواند رخ دهد.
آخر اين اتفاق رخ داد براى اين كه داستان فيلم شما وارد جريان ديگرى شود
ورود به فيلم آزاد است. هيچ كس نمى تواند كسى را محكوم كند كه چرا به اين شكل فيلم شروع شد.
اين تصادف هاى بى اتفاق، يا تصادف هاى بى تصادف آنقدر در سينماى ما كليشه اى شده كه تقريباً اكثر فيلم هاى ما چنين هستند.
در همه جاى دنيا هم همين است. در سينما نبايد به دنبال چيزهاى عجيب و غريب باشيد. اگر اين اتفاق نبود، سردى زندگى اينها و كمبود بچه به شكل ديگرى بروز پيدا مى كرد. اگر صفحه حوادث روزنامه ها را ببينيد، با شكل هاى مختلفى از تصادفات ساده در مناسبات انسانى برخورد مى كنيد.
شخصيت ها چطور انتخاب شدند
بازيگران نيز بعد از نوشته شدن قصه و همكارى تهيه كننده و دستيارم (بهرام صحيحى) انتخاب شدند. آنقدر برنامه ريزى دقيق بود كه روز پايان فيلم را هم مى دانستيم. در روند پيش توليد، كانديداهاى زيادى را مورد بررسى قرار داده و انتخاب كردم، مثلاً خانم ضيغمى را در فيلم شوريده ديدم و يا بازيگران ديگر كه با آنها صحبت شد.
به نظر شخصيت دكتر سيمين معتمد آنقدر ها پخته نيست، ما راهنمايى هاى مؤثرى از اين خانم دكتر نمى بينيم. حتى راهنمايى هاى او به درد بهرام هم نمى خورد. چگونه است آدمى كه خودش در زندگى اش درگير است به ديگران كمك مى كند
درباره شخصيت سيمين با دكترهاى روانپزشك صحبت كرديم. من خودم تجربه ساخت دو فيلم درباره ايدز را در اتريش داشته و با حيطه روانپزشك ها و مشاوره ها آشنا بودم. براى اين فيلم با دكتر بنى اسد صحبت شد، كسى كه گارد نداشت و درباره روانشناسان همه چيز را مى گفت. ما هميشه در فيلم ها روانشناسان را نا متعادل مى بينيم. به اين خاطر تصميم گرفتيم خانم كرامتى در بيمارستان سرخه حصار و همين طور مطب دكتر بنى اسد، مريض ها را ويزيت كند. سه هفته اين اتفاق افتاد و يك روز دكتر با من تماس گرفت و گفت: «فكر مى كنم رفتار او با يك دكتر روانپزشك همخوانى دارد». از ابتدا قرار نبود فيلمى آموزشى درباره رفتارهاى روانپزشك بسازيم.
نه، منظور من هم آموزش دادن نبود. مثلاً وقتى دخترى به مطب مى آيد و از دعواهاى پدر و مادرش شاكى است دكتر تنها به او توصيه مى كند آرام باشد و برود و يك روز ديگر بيايد، يا درباره مريض هاى ديگر هم همين طور.
رفتار يك روانپزشك ايجاب مى كند كه با مريض اش در حدنياز ايجاد ارتباط كند يعنى گوش كند، چيزى بنويسد و اجازه بدهد مريض صحبت كند. بايد توجه داشته باشيم كه درمان يك پروسه طولانى است و يك روانپزشك ابتدا طورى رفتار مى كند كه بيمارانش را از درگيرى هاى ذهنى تخليه كند. در قدم اول اگر اين اتفاق بيفتد، روانپزشك موفق عمل كرده است و قصه ما تا همين مقطع نياز به پروسه درمانى بيماران سيمين داشت.
ديالوگ هاى بهرام را مرور مى كنيم مى گويد: حيوان ها بعد از مردن فاسد مى شوند ولى آدم ها قبل از مردن و يا در مورد زن وسواسى كه به پزشك مراجعه كرده به آن معناست كه پزشك قابل اعتماد است. يك چيزى را فراموش نكنيد، من از سينماى مستند مى آيم و هركارى هم كه بكنم به پژوهش هم توجه دارم. سيمين و امير آدم هاى اتوكشيده هستند ولى يك جايى چارچوب ها مى شكند. زمانى كه او مى گويد گلدان را روى سرت خراب مى كنم بهانه است. يا اتومبيلرانى نوعى تخليه است.
چقدر با فريدون فرهودى به عنوان فيلمنامه نويس صحبت كرديد تا به زبان مورد نظر خودتان برسيد
فريدون فرهودى خيلى روى فيلمنامه زحمت كشيد و چندين بار بازنويسى انجام شد، به اين شكل من به زبان موردنظر خودم رسيدم. از طرفى اين هوشمندى تهيه كننده ما بود كه حتى در مرحله اجرا هم تأكيد داشت بيشتر روى فيلمنامه كار شود.
خب شما اين ويژگى را داشتيد كه مرتضى رزاق كريمى تهيه كننده كار شما بودند، به اين شكل دغدغه زمان و تهيه كننده و ‎/ . . هم نداشتيد.
اين را همه مى دانند كه ما در دفتر و زمان كار، برادر نيستيم و هركس روندكارى خودش رادارد. من به عنوان كارگردان يك چيزهايى را مى بينم كه بازگو مى كنم يا تدوينگر خوبى مثل عباس گنجوى سكانس به سكانس كار را قبل از فيلمبردارى تدوين مى كند و دلايل خودش را دارد. از جايى ديگر «فرشاد محمدى» فيلمبردار نيز اضافه شد و دستيارم كنار من بود و اين ها همه چك ليست هاى قبل از پرواز يا قبل از فيلمبردارى است.
تبليغ بستنى و يا نام نمايشگاه عكس به اسم فيلم بايد در فيلم وجود مى داشت
مسئله بستنى از ابتدا در فيلمنامه وجود داشت. چه بسا كه از قديم ما بستنى را براى آشتى دادن استفاده مى كرديم. از طرفى چه اشكالى دارد، همه جاى دنيا براى ساخت فيلم سرمايه گذار دارند و ما بايد خوشحال باشيم كه سرمايه ساخت فيلم تهيه مى شود تا به سمت خصوصى شدن برويم.
تبليغ سرمايه گذار در فيلم صورت ديگرى دارد! يعنى شما به خاطر اسپانسر از بستنى به عنوان نشانه اى از آشتى استفاده كرديد.
ما هيچ وقت در فيلم نامى از مدير عامل شركت و يا شخص بخصوصى كه سرمايه گذار فيلم باشد نياورديم. بلكه استفاده از يك كالا مثل بستنى يا ساعت يا ماشين يا هر چيز ديگر در فيلم اگر در درام تنيده شده باشد. نه تنها اشكالى ندارد، بلكه نشان از آگاهى دست اندركاران فيلم است. چه اشكالى دارد اين فرهنگ جا بيفتد و كسانى باشند كه در اين حيطه فرهنگى نيز دخيل شوند ‎/
با توجه به نام فيلم، فكر مى كنم آنقدر ها هم حس پنهانى صورت نمى گيرد. چون از ابتداى فيلم مشخص است كه سيمين و امير با هم ارتباط صميمى ندارند، پس چه حسى پنهان است
پنهان چيز ديگرى است. پنهان درناگفته هاست. من شايد ۱۰ سال با زنم زندگى كنم اما حرف هايى كه بايد زده مى شده مطرح نشده. در اين فيلم فقط حرف ها زده مى شود و اتفاق عجيبى قرار نيست رخ دهد. قرار نيست نتيجه بزرگى بگيريم چون آدم بدى هم وجودندارد.
زندگى را نشان مى دهيم، دخترى كه كار مى كند تا از برادر و مادربزرگش مراقبت كند و يا خود مادربزرگ كه نشانه سنت و احترام به گذشته است و. . . تمام تلاش من براى حس پنهان بود. آن چيزى كه مهم است كه بيننده با قصه تا پايان فيلم همواره همراه باشد ‎/
از فروش فيلم راضى هستيد
متأسفانه فيلم به دلايل ناخواسته فاقد تبليغات است و به نظرم بدون تبليغات فروش فيلم راضى كننده است.
فيلم بعدى كه قرار است بسازيد چه موضوعى دارد
موضوع خانواده، بزودى پروانه ساخت آن صادر مى شود ‎/
نمى خواهيد مستند بسازيد
چرا، اخيراً مستند «مينياتور به روايت محمود فرشچيان» را ساختم، قبل از آن درباره هنرمند بزرگ مرحوم مرتضى مميز كارى انجام دادم.
چهارشنبه 16 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: موج]

[مشاهده در: www.mojnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 335]