ويكي‌ليكس" چيست؟

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: روزنامه جمهوری اسلامی: سايت ويكي‌ليكس در سال 85 توسط انتشارات سانشاين (Sunshine Press) راه‌اندازي شد. پس از يك سال از راه‌اندازي، اين سايت اعلام كرد كه آرشيوي بالغ بر2/1 ميليون مدرك دارد.

سايت جنجالي ويكي‌ليكس ظاهراً وابسته به يك سازمان غير دولتي است. آنگونه كه ادعا مي‌شود ويكي‌ليكس سازماني متشكل از گروه‌هايي با هدف واحد در سراسر جهان است كه توسط "ژولين آسانژ"، يكي از طرفداران آزادي اطلاعات كه زماني هكر بوده، بنيانگذاري شده‌است.

او و همكارانش كه اغلب وكيل هستند براي حفظ هويت افشاكنندگان از راهنمايي كارشناساني مانند بن لوري كه از پيشگامان تعريف پروتكل امنيتي اس‌اس‌ال "لايه سوكت‌هاي امن" براي انتقال امن اطلاعات از طريق اينترنت است، بهره مي‌برند.

تاريخچه
اولين بار كه ويكي‌ليكس در آذر سال 85 در اينترنت قرار گرفت، باعث برانگيختن ديدگاه‌هايي متفاوت شد. بعضي ضمن تمجيد از عملكرد اين پايگاه از آن به عنوان پديده‌اي در عرصه روزنامه‌نگاري تحقيقاتي ياد كردند، اين در حالي است كه گروهي ديگر عملكرد اين پايگاه را خطري در زمينه روزنامه‌نگاري دانستند.

افشاي بيش از 92 هزار سند سري ارتش آمريكا درباره جنگ افغانستان ظاهراً خشم مقامات آمريكا را برانگيخت.

مديران سايت ويكي‌ليكس كه به ادعاي خودشان كه اخبار پشت پرده را افشا مي‌كنند، اين اسناد را از طريق روزنامه‌هاي نيويورك تايمز آمريكا، گاردين انگليس و مجله اشپيگل آلمان در اختيار عموم قرار دادند. اسناد منتشر شده حاوي جزئيات دقيق جنگ افغانستان در سال 83تا 89 بود.

با اين حال در حالي كه وزارت دفاع آمريكا، ارزيابي خسارت‌هاي ناشي از انتشار هزاران سند سري درباره جنگ افغانستان توسط وب‌گاه ويكي‌ليكس به هفته‌ها زمان نياز دارد، ويكي‌ليكس مدعي شد كه هنوز 15 هزار سند محرمانه ديگر در اختيار دارد. ولي نمي‌گويد آنها را از كجا بدست آورده است.
رابرت گيتس وزير دفاع آمريكا انتشار اين اسناد توسط وب‌گاه "ويكي‌ليكس" را براي جان سربازان آمريكايي، متحدان و طرفداران اين كشور در افغانستان بطور بالقوه خطرناك دانسته و هشدار داده‌است كه به اعتبار ايالات متحده در جهان لطمه خواهد زد.

مقام‌هاي آمريكايي از وب‌گاه ويكي‌ليكس خواسته‌اند پانزده هزار سند محرمانه ديگر را كه در مورد جنگ افغانستان در اختيار دارند، منتشر نكند. اين اسناد غير از هفتاد و پنج هزار سندي است كه هفته گذشته از طريق سايت ويكي ليكس به رسانه‌ها درز كرد.

ويكي‌ليكس در تاريخ 28 نوامبر 2010 ميلادي (7 آذر 1389) بخش‌هايي از اسناد و گزارش‌هاي طبقه‌بندي شده وزارت امور خارجه آمريكا را كه بالغ بر 250 هزار سند محرمانه از وابسته‌هاي ديپلماتيك آمريكا در همه نقاط جهان مي‌شود را منتشر كرد.

در اين تاريخ سرور وب‌گاه ويكي‌ليكس، يك ساعت قبل از افشاي اسناد محرمانه وزارت‌خارجه آمريكا مورد حمله عدم سرويس‌دهي قرار گرفت اما با اين وجود پنج نشريه معتبر بين‌المللي از جمله نيويورك تايمز، گاردين، اشپيگل، ال پايس و لوموند به صورت هم‌زمان، بخش‌هايي از اين اسناد محرمانه را منتشر كردند.

چرا "ويكي ليكس" را پيمانكار دستگيري بن لادن نمي‌كنند؟
چند روز پيش از اين سايت ويكي ليكس براي سومين مرتبه تعداد زيادي از اسناد محرمانه آمريكا را منتشر كند تا با اين اقدام خود نقطه عطفي را در تاريخ اطلاع رساني و انتقال داده‌هاي محرمانه ايجاد كند.

به گزارش عصر ايران، در اين زمينه چند نكته قابل تعمق است:
1- نسبت به دو دفعه پيش، اين بار از نظر كمي و كيفي اين اسناد داراي برتري هستند چرا كه بر خلاف دو مرتبه گذشته كه در كل 92 هزار سند سري از وزارت دفاع و ارتش آمريكا درباره افغانستان و عراق منتشر شده بود اما اين بار بيش از 250 هزار سند محرمانه از گزارش‌هاي ديپلمات‌هاي آمريكايي در سراسر جهان به وزارت خارجه اين كشور فاش شده و در اختيار همگان قرار گرفته است. ويكي ليكس مدعي است ميليون‌ها سند ديگر را هم در اختيار دارد.

اين اسناد درباره بسياري از كشورهاي مهم جهان، روابط دو جانبه ميانآنها و روابط آنها با آمريكاست.
2- تاكنون مقامات آمريكايي اظهار نظري درباره دروغ بودن اين اسناد منتشر نكردند بلكه تنها افشاي آنها را به شدت نكوهش كرده و اين اقدام را جرم تلقي كردند. ديگر كشورها نيز براساس توافق نانوشته‌اي محتواي اين اسناد را در روابط خارجي خود ناديده گرفته و به كناري نهادند. به اين معني كه مثلا براساس محتواي اين اسناد پادشاه عربستان، آمريكا را به حمله نظامي به ايران تشويق كرده اما ايران با استناد به آن، سفير رياض را به وزارت خارجه احضار نكرده يا توضيحاتي از اين كشور نخواسته است يا سطح روابط را كاهش نمي‌دهد.

اصولا اگر قرار باشد هر كشوري نسبت به محتواي اين اسناد محرمانه واكنش جدي نشان بدهند نظم كنوني روابط بين الملل و روابط ميان كشور به صورت جدي صدمه خواهد ديد. حداكثر كار انجام شده، رد و تكذيب محتواي اين اسناد بود، به عنوان مثال عربستان از زبان دو مقام ارشد خود مطالب منتشر شده در اين اسناد را تكذيب كرد.

3 - انتشار اسناد محرمانه توسط ويكي ليكس از گزارش‌هاي نمايندگي‌هاي ديپلماتيك آمريكا در سراسر جهان به معني عريان شدن پيكر روابط بين الملل است تا مردم عادي نيز از پشت پرده حوادث و اتفاقاتي كه زمان زيادي نيز از آنها نمي‌گذرد آگاه شوند و الا اغلب آنچه در ويكي ليكس در باب روابط بين الملل منتشر شده، براي اهالي سياست و ديپلمات‌ها موضوعاتي عادي‌اند.

لذا با وجود اينكه مقامات دولت‌ها محتواي اين اسناد را در ظاهر ناديده مي‌گيرند اما اين اسناد از طرف رسانه ها، افكار عمومي و مردم پيگيري مي‌شوند و البته همين پيگيري آنان با توجه به پيشرفت فناوري‌هاي نوين ارتباطي و افزايش روزافزون نقش مردم و توده‌ها در تصميم گيري‌ها به ناچار روابط بين الملل را با گذشت زمان با تحولاتي مواجه مي‌كند.

4 - در موضوع هسته‌اي ايران و مذاكرات با 1+5 قطعا اين اسناد فاش شده، به سود ايران نيستند. در اين اسناد ادعا شده كه كشورهاي عربي منطقه آمريكا را به حمله نظامي به ايران و توقف روند هسته‌اي اين كشور تشويق مي‌كنند. اين موضوع باعث تقويت موضع 1+5 در مذاكره با ايران مي‌شود.
از سوي ديگر فاش شدن موضع سران كشورهاي عربي درباره برنامه هسته‌اي ايران، ملتهاي اين كشورها را در برابر سران خود قرار مي‌دهد. از يك سو سران اين كشورها بارها بر دور نگه داشتن منطقه خاورميانه از جنگ جديد و تاكيد بر ديپلماسي به عنوان راه حل مسئله هسته‌اي ايران تاكيد كرده‌اند و حال ادعا مي‌شود كه آنان براي به آتش كشيدن دوباره منطقه تلاش مي‌كنند.

5 - جالب اين است كه اسناد افشا شده هيچ نكته رسواكننده‌اي براي اسرائيل در بر نداشته بلكه برعكس منجر به تقويت موضع اسرائيل شده و شايد به جرات بتوان گفت پيروز افشاي اين اسناد، در درجه نخست، تل آويو است.

ويكي ليكسي كه مدعي است به حدي نفوذ اطلاعاتي دارد كه حتي مي‌داند " معمر قذافي" از ارتفاع مي‌ترسد يا از "روابط عاطفي او با پرستار اوكرايني اش" خبر دارد، آيا هيچ سندي عليه اسرائيل پيدا نكرده است؟!

6 - اين نكته را هم نبايد بدون تأمل گذاشت كه چگونه ممكن است در سيستم اطلاعاتي و امنيتي پيشرفته‌اي مانند آمريكا، نه يك سند و دو سند و ده سند محرمانه، كه ميليون‌ها سند محرمانه دولتي و نظامي، به دست مدير يك سايت -كه تا قبل از اين گمنام هم بود - برسد و او هم در حالي كه دولت آمريكا، در مواضع رسمي‌اش مجرم مي‌خواند، به راحتي اقدام به انتشار اسناد محرمانه كند؟
آيا اين اتفاق حتي در يك كشور عقب مانده آفريقايي قابل انتظار است؟ تا چه رسد به آمريكايي كه "اف بي آي" و "سيا" در اختيار دارد.

آيا اين كه گفته شود بعضي افراد صلح دوست در بدنه تشكيلات حكومتي آمريكا، اين اطلاعات را دزديده و به ويكي ليكس رسانده اند، قضيه توجيه مي‌شود؟!

راستي اگر سايت ويكي ليكس اين همه اقتدار اطلاعاتي دارد به گونه‌اي كه حتي پنتاگون و اف بي‌اي و سيا را هم توانسته دور بزند و به محرمانه‌ترين اسرار دست يابد، چرا پروژه شناسايي مخفيگاه بن لادن را هم به آن نمي‌دهند تا اين سايت با قدرت اين مشكل ده ساله آمريكا را حل كند؟

7 - انتشار اطلاعات ويكي ليكس، هيچ لطمه‌اي به آمريكا نمي‌زند، حتي اطلاعاتي كه عليه آمريكاست مانند گزارش قبلي ويكي ليكس كه در آن آمده بود سربازان آمريكايي در عراق، غير نظاميان را هم مي‌كشند. به ويژه آن كه اين اطلاعات، قبلا هم منتشر شده بود و چه كسي نمي‌دانست كه در عراق چه مي‌گذرد يا در ابوغريب زندانيان شكنجه مي‌شوند؟

به علاوه در كشوري مانند آمريكا با جريان انبوه اطلاعات، انتشار اخباري مانند آنچه ويكي ليكس منتشر كرده، نمي‌تواند منجر به اتفاق خاصي شود ولي كشورهايي كه جريان اطلاعات را مي‌بندند، در مواجهه با اخبار غيرمنتظره، شوكه مي‌شوند و آسيب مي‌بينند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 176]