از: عبدالرضا بندي جنبش عدم تعهد فرصتي براي كشورهاي در حال توسعه

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: از: عبدالرضا بندي جنبش عدم تعهد فرصتي براي كشورهاي در حال توسعه
دهلي نو گردهمايي اعضاي جنبش عدم تعهد در تهران بار ديگر نفي استراتژي ايالات متحده در رهبري جهان در راستاي نظام تك قطبي بود زيرا اين جنبش نشان‌دهنده وجود قدرت‌هاي منطقه‌اي مستقل در صحنه روابط بين‌الملل است.

ايالات متحده، اتحاد جماهير شوروي، ژاپن و كشورهاي شمال اروپا تنها قدرت هاي قرن بيستم بودند اما آغاز قرن بيست ويكم شروعي براي ظهور قدرت‌هاي جديدي شد كه نه مانند اتحاد جماهير شوروي بدنبال جنگ با ايالات متحده مي باشند و نه شباهتي به كشورهاي اروپايي دارند كه ناتوان پس از جنگ جهاني دوم دنباله رو سياست‌هاي آمريكا به جهت بهبود وضعيت خويش بودند.

قدرت‌هاي جديد، كشورهايي همچون چين و هند هستند كه به سرعت رتبه دوم و چهارم اقتصاد جهاني را از آن خويش خواهند كرد و معادلات و توازن قدرت موجود را برهم زده، ايالات متحده را با چالش جدي در راهبرد نظم جهاني آن و كاهش قدرت آن در اداره جهان تك قطبي بازمانده از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي مواجه خواهند كرد.

چالشي كه ايالات متحده را به گزينش سياست‌هاي جديد به جهت كاهش فشارهاي ناشي از ظهور قطب‌هاي جديد اقتصادي كه همراه با موج عدم وابستگي و مخالفت با نظام تك قطبي ايالات متحده از سوي مخالفان سنتي آن است سوق داده و سبب شده كه اين كشور سياست جذب يا تضعيف گروه‌ها و دولت‌هايي كه در زمره دولت‌هايي غير متعهد مي‌باشند را در استراتژي خويش قرار دهد.

تضعيف جنبش عدم تعهد مشمول اين هدف استراتژيك آمريكا است جنبشي كه گرچه پس از فروپاشي اتحاد جماهيرشوروي و جنگ سرد، موضوعيت خود را در ايفاي نقش سابق به مفهوم عدم وابستگي به بلوك شرق و غرب از دست داده است اما به دليل نقش و اهميت مواضع ‪ ۱۱۸‬دولت عضو آن همچنان توانسته است به عنوان يك جنبش متعلق به كشورهاي جهان سوم در مخالفت با سياست‌هاي جهان گرايانه ايالات متحده و افزون طلبي‌هاي روسيه تاثيرگذار باشد.

تغيير اهداف اين جنبش از حفظ استقلال و جلوگيري از نفوذ و تاثيرگذاري اختلافات دو بلوك شرق و غرب بر سياست‌هاي داخلي و خارجي كشورهاي عضو، اكنون به ايجاد و دستيابي به حق عضويت كشورهاي جهان سوم در شوراي امنيت، تغيير ساختار سازمان ملل متحد، تقويت شوراي حقوق بشر، فعاليت‌هاي تحكيم صلح بعد از منازعه و عملياتي نمودن كميسيون تحكيم صلح، حمايت از گروه ها و جنبش‌هاي آزاديخواه بويژه در سرزمين اشغالي فلسطين از جمله بيت‌المقدس شرقي و مواردي مشابه انجاميده است.

اما آنچه كه برخي اعضاي اين جنبش براي رسيدن به آن تلاش مي‌كنند و الزام ادامه فعاليت اين جنبش نيز آن را ضروري مي‌سازد، ايجاد اصلاحات در اهداف سياسي و اقتصادي آن است اصلاحاتي كه به فعاليت‌هاي اين جنبش ابعاد بين المللي دهد.

بدينگونه كه جنبش بايد به سازماني تبديل شود كه هدف خويش را از يكسو در سطح منطقه‌اي با ايجاد مجموعه‌هايي در جهت رفع مشكلات اقتصادي و با هدف رشد و توسعه كشورهاي عضو و توامان حل اختلافات سياسي و درگيرهاي موجود ميان اعضاي آن مد نظر قرار دهد و از سوي ديگر با تقويت كشورهاي عضو ايجاد يك قطب سياسي اقتصادي را نشانه گيرد تا توانايي حضور در صحنه بين‌المللي را داشته باشد.

اين توانايي باعث مي‌شود تا از يكسو كشورهاي عضو با توجه به ظرفيت‌هاي موجود در جهت ادامه همكاري با جنبش با اطمينان بيشتر به همكاري بپردازند و از سوي ديگر كشورهاي به مانند هند كه از بنيانگذاران اين جنبش هستند سياست راهبري و همكاري با اين جنبش را در مقابل وابستگي به ايالات متحده اتخاذ كنند.

علاوه بر اين موقعيت استراتژيك و پراكندگي كشورهاي عضو اين جنبش به مانند جمهوري اسلامي ايران، سوريه، پاكستان، اندونزي، ونزوئلا، مصر، كوبا، سودان و ساير كشورهاي عضو قابليت ايجاد اتحادي براي رويارويي با برتري طلبي‌هاي آمريكا را براي اين جنبش در سطح گسترده فراهم مي‌كند.

از اين رو مي‌توان از جنبش عدم تعهد به عنوان يكي از فرصت‌هاي اساسي براي كشورهاي در حال توسعه در افزايش عدم وابستگي آنان به قدرت‌هاي جهاني ياد كرد.

برگزاري اين اجلاس در تهران به عنوان كشوري كه در تضاد با سياست‌هاي ايالات متحده در جهان نقش اصلي را ايفا مي‌كند و آن هم در شرايطي كه پرونده هسته‌اي ايران در شوراي امنيت با تصميمات مبني بر تحريم مواجه است نيز مي تواند بهترين پيام براي ايالات متحده در رابطه با سياست اعضاي اين جنبش و ادامه فعاليت آنان در عدم وابستگي به غرب باشد.
دوشنبه 14 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 120]