واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: دانشمندان دانشگاه آريزونا كشف كرده اند كه علاوه بر گدازه ها، آب هايي اخيراً از شكاف هايي نزديك استواي مريخ طغيان كرده اند.
اين دانشمندان در مورد قطرات صحبت نمي كنند، آنها در مورد ناحيه اي حدود600 كيلومتر مربع بحث مي كنند. اين آبها 4/1 آب درياچه ي اژه، 4 برابر آب درياچه ي تاهو و 65 برابر آب درياي سالتونِ كاليفرنيا را در بر مي گيرند.
خانم دون بر ( (Devon Bur -زمين شناس- مي گويد:آ«اين يك مكانيزم متفاوت خارج شدن آب نسبت به تحقيقات قبلي روي مريخ است.آ»
خانم بر و ديگر دانشمندان از جمله دكتر آلفرد اِس مك اِوِن (Alfred S. Mac Ewen ) يك سري از تصاوير ارسالي از آ«دوربين مداري مريخ آ» ( MOC) را تجزيه و تحليل كرده اند و نتيجه گرفته اند كه اين آثار بيشتر از يك هزار كيلو متر در برابر محدوده ي جلگه ي سربروس ( Cerbrus Plain) دقيقاً در شمال استواي مريخ كشيده شده اند. اين تصاوير همچنين شواهدي را از سيلابهاي سهمناك شبيه به سيلابهاي سهمناك زميني را نشان داده اند.
آنها و رئيسشان پروفسور ويكتور بِيكر (Victor Baker) از تصاوير سفينه ي فضايي وايكينگ (Viking) نتيجه گرفته اند كه بيشتر از 2000 سال پيش، سيلابهاي عظيمي بايد كانالهاي بزرگي را كه در ديگر مناطق ديگر سياره خشك شده اند، را ايجاد كرده اند. اما مدارك و شواهد بدست آمده از تصاوير اخير، تصديق مي كنند كه اين شكاف ها بيشتر از 2 ميليون سال پيش ايجاد شده اند.
بر و مك اون سيستم كانال آ«آتا باسكا والزآ» ( Athabaska Valles ) را كه در شمال غربي سربروس منشعب مي شود را تجزيه و تحليل كرده اند.
بر مي گويد:آ«آلتاباسكا والز تقريباً يك جزء جديد، در چرخه ي آب شناسي مريخ است.آ»
مك اون مي گويد:آ«چيزي كه اينجا متفاوت است، اين است كه اين آثار خيلي تازه هستند، منبع آبي آن چيزي نيست جز آبي كه روي زمين وجود دارد. آب در اينجا از شكاف هاي آتشفشاني مي جوشد، در صورتيكه ممكن است اين شكاف ها قديمي باشند اما فوران هاي آب ممكن است حدود 10 ميليون سال پيش اتفاق افتاده باشد.آ»
مك اون مي افزايد:آ« اين شكاف ها جوان هستند. اگر روي مريخ جايي باشد كه شرايط غير عادي زميني اخير را داشته باشد، من خودم به شخصه اول به سربروس اشاره خواهم كرد.آ»
يافتن مناطق داراي شرايط زميني روي مريخ يك كشف چشمگير خواهد بود براي كساني كه گرما و آب را روي يك سياره ي سرد و خشك پيش بيني مي كنند.
مك اون مي گويد:آ« سيلابهاي آتشفشاني روي زمين حدوداً هر 10 ميليون سال يكبار اتفاق مي افتند، آخرين سيل حدود 10 ميليون سال پيش رخ داده است، اما اين به آن معنا نيست كه اين دوره به پايان رسيده است و دوباره اتفاق خواهد افتاد. اين امر نيز در مريخ صادق خواهدبود(اگر به طور زمين شناسي صحبت كنيم، هنوز فعال است.)
مك اون مي گويد:آ«نيروهاي طبقاتي زميني و يا تلفيق انرژي طبقاتي با نيروي مغناطيسي از جايي كه گدازه ها از شكاف ها بيرون مي آيند، همه و همه جلگه ي سربروس را بوجود آورده اند.آ»
عكس هاي جديد MOC نشان مي دهند كه سربروس داراي منبعي تازه است و داده هاي جديدآ«دوربين ليزري دور گرداننده ي مريخآ» (MOLA) آشكار مي كنند كه منابع آنها شكاف ها و ترك هاي بزرگتري هستند.
محققان ديگر احتمالات را مثل سيستم كانال هاي آبي - آتشفشانيِ روي مريخ، مانگالا والز ( Mangala Valles ) ، همچنين سيلاب هاي نزديك استواي مريخ را شناسايي كرده اند.
اما اين سيستم از آلتاباسكا والز خيلي قديمي تر است. اختصاصي ترين شواهد براي سيلاب هاي استوايي بدست آمده اند اين است كه يك سري تپه ي مسطح در وسط كانال وجود دارند. اين تپه هاي اشكي شكل ساختاري شبيه به ساختار كانال اسكابلند (Scabland) در شمال غربي ايالات متحده ي آمريكا را داراست. درسال 1982 بيكر گزارش داد كه اين تپه ها بوسيله ي شكاف هاي خارجيِ سهمناكِ آبهاي منجمد، خلق شده اند.
آلتا باسكا والزِ روي مريخ، تپه هايي با ارتفاع حدود 100متر بالاتر از سطحِ كانال را داراست و در زير حدود 100 تا100 هزار متر طول دارند. سطح بالاييِ صاف و مسطح آن، از يك مبدأ استوايي و از نوع منجمد آن تأمين مي شود.
اين تپه ها از لايه هاي نازك و افقي، پشت دهانه ي آتشفشان ها تشكيل شده اند. اَشكال افقي ديگر ايجاد شده(منظور تپه هاي مسطح نيست)، عموماً بوسيله ي فرسايشِ حين سيل، روي لايه هاي قبلي تشكيل شده اند.
تصاوير جديد همچنين نشان داده اند كه كفِ كانالِ خارجي، اغلب بوسيله ي شيارها و رشته هاي موازي، خط كشي شده اند. براي تپه هاي ايجاد و يا براي ديواره هاي كانال، مي توان 100متر عرض و 10 متر عمق در نظر گرفت دقيقاً مثل شيار هاي كانال اسكابلند. شكاف ها داراي لبه هاي بسيار تيز و شيب هاي بسيار تندي است.
به طور كلّي و واضح، دشت هاي گدازه ايِ آتشفشاني كه به تازگي درست شده اند همگي نشانه ي موجوديت سيلاب هاي تازه اي روي مريخ هستند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت رسیک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 123]