واضح آرشیو وب فارسی:آفرينش: گل گشت
اردبيل
استان اردبيل در شمال غربي فلات ايران، با بيش از 18 هزار و 50 كيلومتر مربع، يك درصد مساحت كل كشور را تشكيل مي دهد. اين استان از شمال به رود ارس ، دشت مغان و بالها رود در جمهوري آذربايجان، از شرق به رشته كوههاي طالش و بغرو در استان گيلان ، از جنوب به رشته كوه ها، دره ها و جلگه هاي به هم پيوسته استان زنجان و از غرب به استان آذربايجان شرقي محدود است .
چهار شهرستان اين استان در طول 282/5 كيلومتر با جمهوري آذربايجان هم مرز هستند. در 159 كيلومتر از اين مرز، رودهاي ارس و بالهارود جريان دارند. در طول اين مرز، استان اردبيل با جمهوري آذربايجان از دو نقطه اصلاندوز و بيله سوار ارتباط دارد. آذربايجان شرقي مرزهاي مشترك با شهرستانهاي پارس آباد ، مشكين شهر ، اردبيل و خلخال دارد. استان اردبيل همچنين در جنوب با استان زنجان همجوار است. اين استان از مشرق با استان گيلان از طريق شهرهاي اردبيل و خلخال و رشته كوه طالش همسايه مي باشد. راه ارتباطي استان اردبيل با مركز كشور از طريق محور اردبيل - آستارا ( گردنه حيران ) واز راه رشت و قزوين به تهران ميسر مي شود. استان اردبيل به پيشنهاد دولت و تصويب مجلس شوراي اسلامي در سال 1372 از محدوده سياسي - اداري استان آذربايجان شرقي جدا شده و به عنوان استاني مستقل در تقسيمات كشوري جاي گرفت .
فرش
فرش اردبيل در مجموعه فرش هاي نفيس آذربايجان مهم ترين صنعتي است كه تعداد بسياري از هنرمندان استان اردبيل به آن مي پردازند.آمارهاي رسمي حاكي است بيش از ده هزار نفر از اهالي استان اردبيل در صنعت فرشبافي اشتغال دارند. اما صداي دفي كه از بيشتر خانه هاي روستايي و شهري به گوش مي رسد، درستي اين رقم را مورد ترديد قرار مي دهد.كارشناسان معتقدند،تعداد فرشبافان در استان اردبيل چندين برابر اين است و در بيشتر خانه ها، به ويژه در روستا ها در هر خانه اي دار فرشي برپاست.صنعت فرشباقي در استان اردبيل از آن رو پر رونق است كه يكي از مهم ترين منابع درآمد خانوارها است و مردان و زنان اين استان را براي رهايي از بي كاري يا به عنوان منبع درآمد به اين صنعت روي آورده اند.نقشه شكسته و اسليمي ، زمينه فرش هاي توليدي فرشبافان اردبيلي را تشكيل مي دهد. از مهمترين طرح هاي اين نقشه ها مي توان به طرح قيچي، تك گل ، ستاره ، ريز ماهي ، وان ، هريس، زيرخاكي ، كله قوچ ، زرين قلم، طرح قره باغ ، لچك ترنج و مانند اين ها اشارهكرد.بيشتر فرشبافان اردبيلي ، فرش هايي ارزان قيمت توليد مي كنند و اين باعث شده است فرش اردبيلي مشتريان مناسبي در كشور و جهان داشته باشد.به گفته كارشناسان ، درصد فرش توليدي در استان اردبيل ، به خارج از كشور و بيشتر به كشورهاي آلمان ، ايتاليا ، فرانسه و ژاپن صادر مي شود.
مسند
مسند درخشان ترين توليد دستي در استان اردبيل است كه در سطح جهاني نيز از معروفيت ويژه برخوردار است.
كانون اصلي بافت مسند در استان اردبيل دهستان عنبران در بخش نمين شهرستان اردبيل است. درصد جمعيت سه هزار خانواري اين دهستان به بافت مسند مي پردازند.
كوهستاني بودن منطقه و نبود اراضي مستعد كشاورزي در اين دهستان بيشتر زنان، مردان و حتي كودكان روستايي را به بافت مسند در كارگاه هاي خانگي وا داشته است.
هنرمندان اين منطقه از كودكي خلق نقش هاي زيبا و ارزشمند را روي مسند هاي توليدي عنبراندر نقشه هاي زيبا بافته مي شود كه از مهم ترين آن ها مي توان به قزل گوز، بوته ، شعله ، نقشه گلداني ، نازنازي ، قره باغي، قاپاق و گانگال سه پايه اشاره كرد.
استفاده از رنگ هاي گياهي در بافت مسند اين منطقه بر مرغوبيت و زيبايي مسند عنبران افزوده است. علاوه بر منطقه نمين ، در شهرستان خلخال نيز مسند بافي رونق دارد.
در اين منطقه ، گاه مسند هاي بسيار نفيس ديده مي شود كه هنرمندان خلخالي آن را به صورت برجسته مي بافند.كشورهاي اروپايي به ويژه آلمان مشتاق خريد مسندهاي توليدي اين منطقه اند و استان اردبيل مي تواند نيازهاي خريداران خارجي را تامين كند.
ورني بافي
عشاير و روستائيان منطقه مغان در استان اردبيل ورني هاي نفيس توليد مي كنند، و ثبت نقش و نگارهاي زيبا روي ورني ها ، بيشتر از طبيعت منطقه و شيوه زندگي عشيره اي الهام گرفته شده است.
در سال هاي نه چندان دور در اين منطقه ، ورني در سطحي گسترده توليد مي شد اما گراني آن رفته رفته از شمار مشتريان داخلي ورني كاست.
پس از پيروزي انقلاب اسلايم ، صدور اين فرآورده به خارج نيز به دليل مشكلات ايجاد شده ، كاهش يافت و هم اكنون ورني بافان مغان بر اساس نياز بازارهاي داخلي يا خارجي به توليد آن مي پردازند.
مشكل بازاريابي و محدوديت صادرات ورني به خارج از كشور، از دلايل افت اين صنعت در استان اردبيل ، در سال هاي گذشته است.
جاجيم و گليم
درگوشه كنار استان اردبيل بسياري از زنان عشاير و روستايي به بافت جاجيم مي پردازند.
نقش و نگارهاي ساده و زيباي جاجيم و ارزاني نسبي آن كاربرد اين فرآورده ها را به عنوان روكش هاي پشتي ، رو مبلي ، تزئين كيف، تو دوزي اتومبيل و در ميان مردم رواج داده است.
روستا هاي « نمهيل» و « برندق» شهرستان خلخال ، كانون اصلي توليد جاجيم در استان اردبيل است و محصول توليدي اين مناطق در منطقه معروف است.
بافت گليم نيز در بيشتر مناطق روستايي به ويژه شهرستانهاي اردبيل ، خلخال و بخش هاي نير و نمين اردبيل رواج دارد. گليم هاي توليدي استان به صورت ساده ، تخته اي و نقشه هاي متفاوت بافته مي شوند.
توليد گليم در استان اردبيل چندان گسترده نيست و بيشتر اوقات به صورت محدود براي عرضه در بازارهاي مصرف بافته مي شود.
ديگر صنايع دستي
شال بافي ، بافت جوراب هاي پشمي، پشتي، قلاب دوزي، خورجين بافي ، صنايع فلزي و چوب، فرآورده هاي مسي، برنجي، نقره كاري، قلمكاري ، خاتمكاري، سفال گري از ديگر صنايعي است كه در استان اردبيل رواج دارد.
دوشنبه 31 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آفرينش]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 214]