واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: خلوت گزيده را به تماشا چه حاجت است استقبال از سنت اعتكاف گسترش يافته است
ايرج نظافتي
با كوله باري از احساس گناه و با دلي اميدوار به فضل الهي در مراسم روحاني و معنوي اعتكاف شركت كرده و با تمام وجود از خداوند مهربان طلب عفو وبخشش دارد و به خوبي مي داند كه خالق هستي صدايش را مي شنود و قطرات اشكش را مي بيند و از خلوص نيت و صفا و صداقت دروني اش باخبر است.
با همين نيت پاك دست هاي خود را به سوي آسمان بلند مي كند و با زمزمه دعا و راز و نياز به تضرع به درگاه خداوند متعال مي پردازد، چرا كه بر اين باور است خداي تواناي دانا هيچگاه او را در پيچ و خم هاي زندگي تنها نخواهد گذاشت و به درستي كه به خواسته هاي او پاسخ مي دهد...
اعتكاف فرصتي براي رهايي از قيد و بندهاي زندگي مادي و توجه بيشتر به معنويات است، به گونه اي كه اگر انسان كمترين توجهي به پرونده اعمال خويش داشته باشد مي بيند كه كوله باري از گناهان ريز و درشت را در كارنامه خود پر كرده و در اين ميان اعتكاف در حقيقت فرصتي براي تخفيف بار گناهان و نقطه عطفي براي آغاز زندگي دوباره در سايه توبه و تضرع به درگاه الهي است. با اين حال چند سالي است كه در كشورمان سنت حسنه اعتكاف احيا شده و جوانان بسياري خصوصاً از اقشار دانشگاهي از اين مراسم استقبال گسترده اي داشته اند.
با توجه به اينكه در ايام البيض قرار داريم و اين ايام سيزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه رجب را شامل مي شود و مراسم پر فيض اعتكاف از ديروز -13رجب- در سراسر كشور برگزار شده، شماره امروز گزارش روز كيهان را به موضوع اعتكاف اختصاص داده ايم.
استقبال گسترده از اعتكاف
علما و انديشمندان مسلمان بر اين باورند كه غفلت از خود و خداي خود به معني مرگ ارزش هاي انساني و نقطه سقوط و زوال است و در اين ميان اعتكاف بستر مناسب انديشه و تفكر و تلاشي است تا انسان از روزمرگي ها فاصله گرفته، به خويش و خداي خويش بازگردد.
«احسان رحمتي» دانشجوي الهيات در دانشگاه آزاد واحد قزوين درباره استقبال دانشجويان از اعتكاف مي گويد: «با تدابيري كه مسئولان انديشيده اند در چند سال اخير شاهد استقبال گسترده دانشجويان از مراسم اعتكاف در دانشگاه ها بوده ايم، امسال نيز استقبال از اين مراسم گسترده تر از سال هاي قبل بوده كه در اين ميان لازم است مسئولان تدابير ويژه اي براي بالا بردن ظرفيت مساجد و مكان هايي كه در دانشگاه ها جهت اعتكاف صورت مي گيرد بينديشند.»
«محمدعلي عيسايي» دانشجوي ديگري از دانشگاه آزاد واحد قزوين درباره پايين بودن ظرفيت مكان هاي اعتكاف در دانشگاه ها و مساجد مي گويد: «الان در اين روزها به مكان هايي كه براي مراسم اعتكاف اختصاص داده شده مراجعه كنيد خواهيد ديد كه افراد زيادي نيز متأسفانه به دليل كمبود جا از حضور در چنين مراسم پرفيضي محروم شده اند.»
وي مي گويد: «وقتي كه مسئولان مي بينند با اين گستردگي و شور و شوق فراوان از مراسم اعتكاف از سوي جوانان استقبال مي شود بايد به فكر جا و مكان و امكانات مناسب هم باشند.»
«فاطمه منتجبي» دانشجوي سال آخر رشته علوم اجتماعي از تهران نيز به ابعاد فرهنگي اعتكاف اشاره مي كند و مي گويد: «امروز دشمنان دنياي اسلام و انقلاب اسلامي درصدد مخدوش كردن باورهاي ديني مردم خصوصاً جوانان كشورمان هستند و با تهاجم فرهنگي و اشاعه مسائلي كه با تفكرات اسلام و تشيع در منافات است مي خواهند هرچه بيشتر به ارزش هاي تعريف شده اسلامي ما ضربه بزنند، با اين حال گسترش فرهنگ اعتكاف و نهادينه كردن آن به عنوان يك فرهنگ ارزش مدار در جامعه اسلاميمان آن هم در اين برهه حساس امري لازم و ضروري به نظر مي رسد.»
وي به كمبودها و نارسايي هاي برگزاري مراسم اعتكاف در سراسر كشور اشاره مي كند و مي گويد: «استقبال چشمگير مردم و جوانان از مراسم معنوي اعتكاف در صورتي انجام مي شود كه تاكنون اطلاع رساني دقيق و موثري در اين باره و خصوصاً در رسانه هاي جمعي كشورمان صورت نگرفته، كه بايد به اين مسئله به خوبي توجه شود؛ از طرفي هم مي بينيم بسياري از دانشجويان و جوانان به دليل كمبود جا و محدود بودن امكانات موجود عليرغم اشتياق فراوان اما متأسفانه از حضور در مراسم اعتكاف محروم مي شوند، بر همين اساس مسئولان مربوطه گسترش مكان هاي اعتكاف و بالا بردن ظرفيت اين مكان ها را بايد دراولويت اول قرار دهند.»
اعتكاف نقطه مقابل تهاجم فرهنگي
در روايت هاي اسلامي آمده است هر كس از روي ايمان و حسابگري معتكف شود گناهان گذشته او بخشيده مي شود و همچون انساني كه تازه از مادر متولد شده باشد به درون جامعه بازمي گردد، اين مسئله به خوبي مويد اين نكته است كه مراسم اعتكاف آن قدر پر فيض و بركت است كه مي تواند گناهان گذشته انسان را پاك گرداند.
«علير ضا حسيني كاشمري» كارشناس الهيات و استاد دانشگاه مي گويد: «شركت در مراسم پرفيضي مثل اعتكاف سبب مي شود تا انسان آينده خود را بيمه كند و در عين حال بخشش گناهان گذشته خود را نيز از خداوند متعال طلب نمايد، و در واقع مي توان گفت كه اعتكاف فرصت دوباره اي است كه انسان از گناهان گذشته توبه كند و رو به سوي درگاه الهي آورد و از همه مهمتر انسان را از آفت فراموشي ياد خدا نجات دهد و مقدمه اي براي خودسازي انسان ها است تا به اعمال خود بينديشد و آن را ارزيابي كرده و نيازهاي معنوي خود را برطرف نمايد.»
اين استاد دانشگاه به نقش مهم اعتكاف در خنثي سازي توطئه هاي دشمنان اسلام و انقلاب اشاره مي كند و مي گويد: «يكي از مهمترين راه هاي مقابله با دشمن پرداختن به معنويات و گسترش مراسم مهمي مثل اعتكاف است، يعني اعتكاف دقيقاً در نقطه مقابل تمامي ترفندهاي فرهنگي دشمنان قرار دارد و مي تواند به عنوان يكي از اهرم هاي مهم و مؤثر در مقابله با تهاجم فرهنگي ظاهر شود، با توجه به اين اهميت غيرقابل انكار مراسم اعتكاف، بايد به گستردگي ستادهاي اعتكاف بپردازيم و دست آنها را براي برگزاري هرچه باشكوه تر اعتكاف باز بگذاريم.»
قرب الهي
اعتكاف مانند ساير عبادات الهي بايد با نيت و قصد قربت باشد و هرگونه ريا و خودنمايي و قصد غيرالهي آن را باطل مي كند.
پيامبر اعظم(ص) نيز پس از بعثت به اين سنت ديرينه عمل مي فرمود و همه ساله در دهه سوم ماه مبارك رمضان در مسجدالنبي در مدينه چادري برپا مي كرد، در آنجا معتكف مي شد و به عبادت مي پرداخت.
در روايت ها آمده است كه بهترين مكان ها براي اعتكاف مسجدالحرام، مسجدالنبي، مسجد كوفه، مسجد سهله و پس از آنها مساجد جامع شهرها است.
«جواد حسيني» نويسنده و صاحب نظر و پژوهشگر در مسايل ديني و قرآني درباره فضيلت دعا و عبادت در موسم اعتكاف مي گويد: «اعتكاف مجموعه اي مركب از مهمترين عبادات واجب و مستحب است، از اين رو اعتكاف معجوني است شفابخش و سازنده كه هم اثر نماز در آن ديده مي شود و هم نتيجه روزه در آن وجود دارد مخصوصاً روزه ايام البيض در ماه رجب كه آثار ويژه اي دارد، چنانچه پيامبر اعظم(ص) فرمودند: هركس سه روز از وسط ماه رجب- سيزدهم، چهاردهم و پانزدهم- را روزه بدارد و در شبهايش به نماز شب قيام كند از دنيا رحلت نمي كند مگر با توبه نصوح.»
حجت الاسلام والمسلمين مصطفي علما، نماينده ولي فقيه در استان كرمانشاه مي گويد: «در سال هاي اخير مقام معظم رهبري روي 3 نكته، برگزاري نماز در مدارس، امر به معروف و نهي از منكر و زنده كردن امر اعتكاف دست گذاشته اند كه همگي آنها به درستي جواب داده است.» وي مي گويد: «جوانان امروز نسلي هستند كه به طور امانت در دست ما قرار گرفته اند و در روزگاري كه تمام دشمنان براي منحرف كردن آنها تلاش مي كنند وظيفه ما حفظ و حراست از آنها و گسترش روح معنوي حاكم بر آنهاست، ما به هيچ وجه نمي توانيم جوانان را از تفريحات منع كنيم ولي بايد براي جلوگيري از انحرافات، وسايل و اسباب كار را فراهم كنيم كه يكي از اين اسباب امر اعتكاف است.»
علما تصريح مي كند: «بايد در ابتدا بررسي كرد به چه ميزان براي جوانان سرمايه گذاري كرده ايم و به همان ميزان نيز از آنها توقع و انتظار داشته باشيم و در اين راه توفيقي بهتر از اين نيست كه انسان پول و سرمايه اش را صرف افطار و سحري جوانان معتكف كند.»
كاهش جرم و فساد
به عقيده روانشناسان و جرم شناسان اجتماعي، بسط و گسترش مسايل معنوي، باعث كم شدن جرم و فساد در جوامع مي گردد. اعتكاف در اين ميدان مي تواند نقش مهمي ايفا كند، زيرا مشتمل بر چند عبادت است و آثار معنوي ويژه اي حتي بر افراد غيرمعتكف برجاي مي گذارد. از سوي ديگر در پرتو اعمالي چون اعتكاف كم كم ارتباط رواني خاصي بين انسان و مسجد، قرآن، نماز، نماز شب و ادعيه به وجود مي آيد، به نحوي كه انسان مشتاق ارتباط با اين امور شده و دوري از آنها برايش سخت مي گردد.
دكتر حسين رويگري نژاد، روانشناس و استاد دانشگاه ضمن تأييد مطالب فوق مي گويد: «از آثار حتمي اعتكاف در زندگي فردي انسان، تقويت اراده آدمي است، كسي كه مدتي بر خلاف خواست دروني خويش خود را در محلي حبس و از بسياري از امور چون حرف زدن در غير امور عبادي كه به طور طبيعي تمايل به آنها دارد پرهيز نمايد خود به خود تمريني است براي اجتناب از بسياري خواهش هاي نفساني ديگر، برخورداري انسان از اراده قوي نه تنها در مسايل اخلاقي و ديني بسيار مهم است بلكه در امور روزمره نيز اهميت دوچنداني دارد.»
روزهاي اعتكاف بهترين روزهاي خداوند هستند و روز پانزدهم رجب -فردا- يعني روز آخر اعتكاف را در روايات روز خداوند و رحمت و بركت ناميده اند و چه شايسته است كه توفيق اين لحظات را از دست ندهيم و از فضيلت هاي فراوان آن استفاده كنيم.
دكتر رويگري نژاد مي گويد: «در علم پزشكي ثابت شده كه عبادت موجب آرامش روحي و رواني انسان است و نااميدي و يأس را از او دور مي كند و رفته رفته فرد معتكف از نظر اخلاقي و رفتاري دچار دگرگوني هاي متفاوت مثبتي مي شود.»
مراسم اعتكاف در 303 مسجد استان تهران
همه ساله مراسم معنوي از سيزدهم تا پانزدهم ماه رجب المرجب همراه با عبادت و خودسازي و راز و نياز به درگاه معبود بي نياز برگزار مي شود.
به نقل از روابط عمومي مركز رسيدگي به امور مساجد امسال 303 مسجد در شهر و استان تهران مراسم معنوي و اعتكاف را برگزار مي كنند و طبق سنوات گذشته امسال نيز در سال نوآوري و شكوفايي اين مراسم در مساجد استان تهران باشكوه تر از سال هاي گذشته در حال برگزاري است.
اعتكاف بزرگ كشور در شيراز
احد پاريابي، مسئول روابط عمومي كانون رهپويان وصال چندي پيش در يك نشست خبري در شيراز اعلام كرد كه دهمين اعتكاف بزرگ كشور با حضور 25 هزار جوان معتكف در شيراز برگزار مي شود.
پاريابي با اشاره به ثبت نام 500 خارجي براي حضور در مراسم اعتكاف امسال در شيراز گفته است كه بيشتر اين معتكفان ايرانيان مقيم حوزه خليج فارس هستند، ضمناً وجه تمايز اين اعتكاف نسبت به ديگر اعتكاف ها گستره سني 14 تا 40 سال معتكفان پذيرفته شده است.
پاريابي درباره تدابير امنيتي و حفاظتي اين مراسم گسترده و با شكوه مي گويد: «مجموعه امنيتي محسوس شامل حضور فعال نيروهاي امنيتي و انتظامي و مجموعه امنيتي نامحسوس شامل دوربين هاي مداربسته دور تا دور محل اعتكاف و نيروهاي شخصي در طول مسير اعتكاف امنيت كامل را برگزار خواهند كرد، همچنين امنيت غذايي نيز در اين روزها با جديت برقرار است و هيچ جاي نگراني براي معتكفان وجود نخواهد داشت.»
اين گزارش را با حديثي از حضرت امام صادق(ع) به پايان مي بريم كه فرمودند: «كسي كه ايام البيض از ماه رجب را روزه بگيرد خداوند به ازاي هر روز، ثواب روزه داري و شب زنده داري يكسال را براي او بنويسد و در روز قيامت در جايگاه ايمن شدگان از آتش دوزخ خواهد بود.»
چهارشنبه 26 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: کيهان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 259]