درباره فيلم «انعكاس» عبور از لبه تيغ

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: درباره فيلم «انعكاس» عبور از لبه تيغ
علي عرفاندر سال هاي اخير و شايد در طول تاريخ سينماي ايران اكثر آثاري كه به قصد جذب مخاطب و پرفروش شدن ساخته مي شوند، چند ويژگي دارند. اصولاً اين بخش غيردولتي است كه دغدغه بازگشت سرمايه دارد و به سينما علاوه بر يك هنر پيام رسان، به عنوان يك صنعت تجاري نگاه مي كند. البته كاري به نازل بودن نوع اين صنعت در كشوري مانند ايران نداريم. چرا كه توان بخش خصوصي به لحاظ اقتصادي محدود است و او توان ريسك بيشتري را ندارد. بخش خصوصي براي توليد فيلم سعي مي كند در درجه اول جذابيت هاي تجاري قصه را مدنظر قرار دهد و سپس با انتخاب چند ستاره، ويترين فيلم خود را به بهترين شكل آرايش كند. در مرحله توليد هم اصلي ترين فاكتور، پرهيز از خرج تراشي و ساده برگزار كردن پلان ها است و اينكه فيلمبرداري در زمان مقرر به پايان برسد چراكه فيلمبرداري طولاني به لحاظ اقتصادي ضررآفرين خواهد بود. «انعكاس» رضا كريمي همانند چند فيلم قبلي او قرار است وظيفه سرگرم سازي تماشاگر را بر عهده داشته باشد. كريمي در فيلم هايي مانند «عشق «2»، «هزاران زن مثل من» و «تب» هم علاقه خود به برقراري ارتباط با مخاطب عام و گسترده را نشان داده بود و البته او در اين راه هيچ وقت گرايش به سمت جذابيت پردازي هاي سطحي و كاذب نداشته است. هدف اصلي اين فيلم، پر كردن زمان مخاطبي است كه مسافت خانه تا سينما را طي كرده، بليت خريده و به سينما آمده تا ساعتي را به دور از هياهو هاي واقعي، چشم به پرده نقره يي بدوزد و با قهرمانان فيلم همراه شود. البته اولين و مهم ترين اصل كه احترام به مخاطب است، در فيلم رضا كريمي ديده مي شود.او سوژه يي حساس مانند خيانت را در فيلمش مطرح كرده كه در سينماي بعد از انقلاب كمتر به آن پرداخته شده و البته در سينماي قبل از انقلاب اين سوژه به مبتذل ترين شكل ممكن تصوير شده است. به لحاظ موضوعي و مضموني، كارگردان «انعكاس» به خاطر داستان حساسش مي توانست دست به خيلي كارها بزند كه اتفاقاً تماشاگرپسندتر هم بودند اما عامدانه از مانورهاي شايد تماشاگرپسند اما سطحي و گاه مبتذل پرهيز شده است تا «انعكاس» از حركت بر لبه تيغ به سلامت گذر كند. البته «انعكاس» در داستان پردازي ضعف هايي هم دارد و فيلم در يك سوم پاياني به لحاظ ريتم افت هم مي كند اما نكته مهمي كه اين فيلم را با اكثر آثار عمده پسند سينماي ايران كه فيلم هاي نازلي هستند، متمايز مي كند سر و شكل حرفه يي و انرژي و هزينه يي است كه مشخص است براي ساخت فيلم صرف شده است. «انعكاس» فيلم پرپلاني است كه در لوكيشن هاي متعددي فيلمبرداري شده و اين مساله نشان از اهداف بلند سازندگانش، به جز پرفروش بودن صرف دارد. اما فيلم چند ضعف عمده نيز دارد كه اگر اينها نبود، «انعكاس» مي توانست به تجربه يي مثال زدني در سينماي اجتماعي با رويكردي تجاري در سينماي ايران شود. يكي از ضعف هاي اين فيلم پرگويي به جاي ايجاز است. فيلم كريمي مي خواهد همه چيز را به تماشاگر نشان دهد و او را شيرفهم كند. حتي اين همه چيز نشان دادن به دوباره نشان دادن در پلان هاي فلاش بك نيز مي انجامد كه با توجه به حضور اين پلان ها در يك سوم پاياني فيلم، نتيجه اش ملال و خستگي تماشاگري است كه انتظار به سرانجام رسيدن قصه را دارد. ماجراي توبه كردن و عهد بستن نسيم (مهناز افشار) با خدا نيز بسيار شعاري و رو از آب درآمده است.نيازي به آن پلان هاي شعاري حضور نسيم در مسجد و آن همه گريه و زاري نبود و مي شد به شكلي سينمايي تر و ظريف تر پشيماني او را از عمل اشتباهي كه مرتكب شده به تصوير كشيد.اما بازي هاي «انعكاس» در سطح استانداردي هستند. مهناز افشار يكي از دروني ترين و بهترين بازي هاي عمرش را در اين فيلم ارائه مي دهد. كامبيز ديرباز ري اكشن هاي پيش بيني نشده و جذابي دارد و نشان مي دهد توان بازي و جا افتادن در نقش يك مرد تيپيك ايراني(با آن سبيل كه به روي صورت و گريم ديرباز نشسته و چهره او با سبيل بسيار جا افتاده است) را دارد. حميد گودرزي هم يك كاراكتر منفي از جنس خاكستري و نه سياه است كه البته تا حدودي همدلي تماشاگر را هم در برخي جاها به خصوص پايان فيلم بر مي انگيزد. «انعكاس» مي توانست به لحاظ اجتماعي هم فيلمي چندلايه و تاثيرگذار باشد اما پرداختن به سوژه ملتهب فيلم در سطح مانده است كه دليل آن هم رويكرد تجاري و نه اجتماعي فيلم است كه البته به خودي خود نمي تواند نمره يي منفي براي فيلم باشد. توجيه آن هم اين است كه سازندگان عامداً بر روي وجوه تجاري البته با حفظ اصول و پرهيز از ابتذال گرايي، تاكيد كرده اند كه در جاي خودش محترم است. فروش خوب «انعكاس» مي تواند تاييدي بر رويكرد تجاري فيلمسازان البته با نگاهي منتقدانه به مسائل و معضلات اجتماعي آن هم با رعايت اصول درست فيلمسازي باشد.
يکشنبه 16 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 174]