واضح آرشیو وب فارسی:ایسکانیوز: سفارت هاي بي سفير
اگر تا ديروز جنگ بين ملت ها با سلاحهاي نظامي بود، امروزه مي توان بسياري از مشكلات و درگيري ها را در سر ميز ديپلماسي حل و فصل كرد.تجربه سنگين يكصد سال گذشته تاريخ روابط بينالملل، كشورها و مجامع بينالملل را به اين منطق سوق داده كه اگر پيرامون يك يا دو محور سياسي و اقتصادي به توافق نميرسند، از گفتوگو و برقراري روابط در حوزههاي كمريسكتري همچون حوزههاي فرهنگي، هنري و ارتباطات مردمي امتناع نكنند.
در چنين چارچوبي گشايش كنسولگري يا حتي دفاتر حفظ منافع كشورها امري بديهي تلقي ميشود كه حداقل كاركرد آن كاهش تنشهاي بينالمللي و آرام كردن مناقشههايي است كه در ابتدا لاينحل مينمايند. پيشنهاد ضمني و نه صريح وزارت خارجه آمريكا براي گشايش يك دفتر حفظ منافع در تهران كه در روزنامه واشنگتنپست منتشر شد از آن ابتكارهاي ديپلماتيك است كه تفسير كلاسيك و مدرن از سياست خارجي ايران را به چالش ميكشد.
چگونگي اينكه آمريكا بعد از مدتها چرا اين پيشنهاد را مطرح كرده است، قابل تامل است، اما نكته مهم اين است آمريكا امروزه به خوبي آگاه است ايران كشوري است كه نقش مهمي در خاورميانه ايفا مي كند ، و اين كشور به اهميت و قدرت ايران در خاورميانه كه يكي از اهداف مهم آمريكاست، پي برده است.
شايد طرح مبحث تاسيس دفتر حافظ منافع ايالات متحده امريكا در تهران از جمله آخرين برنامه هاي دولت جرج بوش براي بهبود تعامل ايران و امريكا باشد كه در صورت تحقق، در زمره دست آوردهاي مثبت ديپلماتيك اين دولت كه به جنگ طلب بودن شهره بود، محسوب خواهد شد.
با اين حال در ايران گروه هايي هستند كه طرح تاسيس دفتر حافظ منافع آمريكا را به معناي باز شدن دريچه هاي ارتباطي و رفع بسياري از ابهامات و تنگ نظري ها و تيرگي ها ارزيابي مي كنند. گروهي نيز تاسيس اين دفتر را به همراه تغيير نگرش ها و سياست هاي خصمانه ايالات متحده امريكا عليه نظام ايران ئامري مثبت و اميدوار كننده مي دانند.
مطالعه و مرور سير تحولات روابط ايران و آمريكا طي سي سال گذشته يادآوري يك نكته بنيادين را همواره ضروري ميسازد و آن اينكه اسرائيل به عنوان اصليترين رقيب منطقهاي ايران در جهت عكس ايجاد مصالحه بين تهران و واشنگتن عمل كرده است زيرا يك دكترين دفاعي در اسرائيل معتقد است كه برقراري روابط تهران و واشنگتن از اهميت استراتژيك اسرائيل و كمكهاي نظامي آمريكا به تلآويو ميكاهد، هرچند هواداران دكترين ديگري بر اين نكته تاكيد دارند كه كاهش تنش در روابط آمريكا و ايران به انزواي اسرائيل پايان ميدهد و اسرائيليها در ميان كشورهاي عرب احساس امنيت بيشتري ميكنند. به اين ترتيب ادارهكنندگان سياست خارجي ايران با مطرح شدن پيشنهاد گشايش يك دفتر مستقل حفاظت از منافع آمريكا بار ديگر بايد موضوع چگونگي ارتباط با آمريكاييها را مورد ارزيابي قرار دهند.
در اين سو ايران نيز به نقش، قدرت اقتصادي و نظامي آمريكا واقف است و ادامه برنامه هاي توسعه اقتصادي و بحث انرژي هسته اي نيازمند ارتباط مناسب با اين كشور است.
دراين شرايط به نظر مي رسد كه بحث پيرامون فعاليت هستهاي ايران اصليترين مركز ثقل برخورد جامعه بينالملل و ايران است، آرامتر برخورد كردن با پيشنهاد طرف آمريكايي ممكن است بتواند به دستاوردي منجر شود.
دولت امريكا به عنوان يكي از اعضاي گروه ۱+۵ بطور مستقيم با بررسي موضوع هسته اي ايران در ارتباط است و اعمال نفوذ اين كشور در تصميمات ساير اعضا بي تاثير نيست، همواره تاكيد امريكا بر افزايش فشارها و تحريم ها عليه دولت ايران بوده چرا كه مقامات اين كشور بر اين باورند فشارهاي سياسي و اقتصادي موجب تجديد نظر دولت ايران در برنامه هاي هسته اي مي شود.
در اين ميان دستگاه سياسي و ديپلماسي كشورها با تكيه بر داشتههاي خود و استفاده از فرصتها براي ملتهاي خود منافع و منزلت ايجاد ميكنند. هر چه هوشمندي و فرصتطلبي و وقتشناسي بالاتر باشد امكان بهرهوري در اين دنياي سيال بيشتر است.
به اين ترتيب بطور كامل عزم ايالات متحده امريكا براي برقراري نوعي رابطه بين دوملت پيش از افزايش تنش ها، ملموس است. اما اين كشور دو سال پيش پيشنهاد ايران براي برقراي خط مستقيم پروازي بين تهران و نيويورك را رد كرده و به آن تن نداد.
ايران و آمريكا كشورهايي هستند كه از توان بالايي برخوردار هستند و اتفاقا از منظر منطقهاي عليرغم اختلافهاي فراوان داراي منافع مشترك زيادي نيز هستند كه در سالهاي اخير با وجود فقدان روابط ديپلماتيك در يك فضاي مجازي به طراحي منافع و اشتراكهاي خود پرداختهاند. آنها هيچگاه اجازه ندادند حوزه تنش و درگيري به نقطه غيرقابل مهاري برسد و بدون آنكه تعريف روشني از خود بروز دهند توانستند درك متقابل خود را از تحولات منطقه شكل دهند.
شنبه 15 تير 1387
باشگاه خبرنگاران دانشجويي ايران«ايسكانيوز»
شنبه 15 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسکانیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 252]