فراتر از دغدغه‌هاي روزمره

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: فراتر از دغدغه‌هاي روزمره

نقاشي- سميه مومني:
انگار بابك اطميناني تصميمش را براي برگزاري منظم و هر سال يكبار نمايشگاه نقاشي هايش، در ايران، گرفته است.

او بعد از اولين نمايشگاهي كه سال گذشته در موزه امام علي برگزار كرد و پس از گذشت دقيقا يك سال، نمايشگاهي از جديدترين آثارش را در گالري خاك عرضه كرد. وقتي وارد فضاي خاكستري گالري مي‌شديد، بابك اطميناني را مي‌ديديد كه با بازديد‌كننده هايش گپ مي‌زد.

بازديد كننده‌هايي كه خيلي هايشان شاگردان و دانشجويان او بودند. او پس از آمدنش به ايران، تدريس در دانشگاه را آغاز كرده است. شيوه تدريس اطميناني، با بسياري از روش‌هايي كه ما دانشجويان هنر، با آنها آموزش ديده‌ايم متفاوت است.

آخرين نمايشگاه انفرادي اطميناني تا پيش از نمايشگاه سال گذشته اش، مربوط به سال 80 است كه در گالري برگ برگزار كرد. اما او سال گذشته، مجموعه‌اي از كارهاي دوره‌هاي مختلفش را به نمايش گذاشت و امسال نمايشگاهي از كارهاي خاكستري اش را.

او درباره ضرورتي كه براي برگزاري اين نمايشگاه احساس كرده است، مي‌گويد: «چيزي كه براي من اهميت دارد اين است كه طي سال، كارهايي را خلق مي‌كنم و دوست دارم كه آنها ديده شوند. حالا اگر به فروش رفت چه بهتر. مهم اين است كه حاصل تفكرات و زحماتم را ارائه دهم.»

بابك اطميناني يك نقاش باسواد است و در اين شكي نيست. مقصود تنها سواد تئوريكش در زمينه نقاشي نيست، كافي است بنشينيد و نيم ساعتي با او حرف بزنيد. آنقدر سنجيده، منطقي و تحليلگر است كه حتما از مصاحبتش لذت مي‌بريد، اينكه مي‌گويند «مستفيض شديم»، بي‌غرض درباره او صدق مي‌كند.

اطميناني هنر دنيا را خوب مي‌شناسد، طراحي را به خوبي مي‌داند، استاد قابل اعتنايي است و دغدغه‌هاي جامعه اش را هم درك مي‌كند، اما آنچه او را نقاش قابلي مي‌كند، بيش از همه اينها، شناخت پيش‌رونده او از خودش است.

مي‌داند كه چه مي‌خواهد و سير تكاملي كارهايش را، منطبق با آنچه شايد بشود اسمش را سير تكامل ذهني اش ناميد، پيش مي‌برد. معتقد است نقاشي هايش از دغدغه‌هاي روزمره آدم‌ها فراتر است و هنر نقاشي اش را، صرف چيزي، وراي اينها كرده است.

گالري خاك با تابلوهاي خاكستري آويخته بر ديوارش، تا سيزده تيرماه بازديد‌كننده هايش را مي‌پذيرد اما اگر خاكستري‌هاي پيشين اطميناني را ديده باشيد، حتما به تفاوت‌هاي اندك، اما مشهود اين آثار با كارهاي قديمش پي مي‌بريد. خود او مي‌گويد: «آثاري كه در اين نمايشگاه ارائه كرده‌ام در ادامه همان نقاشي‌هاي خاكستري است، فقط قدري ساكت‌تر شده اند، و نيز به نحوه انتشار نور توجه بيشتري شده است.»

او در يك پروسه، كه مسير تكاملي را طي كرده، از نقاشي‌هاي فيگوراتيو به تابلوهاي انتزاعي و سپس به آثار بزرگ اندازه رنگي اش با عنوان كلي «آفرينش»، رسيده است؛ حالا چند سالي است كه رنگ را از تابلوهايش حذف كرده و خاكستري‌ها جاي همه چيز را گرفته‌اند.

آنچه در اين ميان قابل اعتناست، وجود ارتباط‌هاي واضحي ميان دوره‌هاي مختلف كاري اوست. «تك – تابلو»هايي كه انگار نقطه اتصال هر دو دوره به هم بوده اند، چرا كه هر دوره، در مسير حركتش هم، با تحولات كوچك و بزرگي همراه بوده تا در نهايت، نقاش را به سمت آغاز دوره‌اي جديد هدايت كنند.

اطميناني درباره اتفاقي كه در اين مسير براي او، در ذهن و در تابلوهايش، افتاده است؛ مي‌گويد: «سال‌ها دلمشغولي روي يك ايده واحد و كار جست‌وجوگرانه براي بيان اين ايده باعث شده كه به مرور زمان، فرم بيان در آثار من يك سير تكاملي طي كند و به تدريج خلاصه‌تر و عميق‌تر شود.

همانطور كه مي‌دانيد، چگونگي پيدايش هستي دلمشغولي اصلي من در نقاشي است و در اين وادي دوره‌هاي مختلفي را طي كرده ام. از دو سال پيش تمركزم را روي حركت و يكپارچگي بافت، خاكستري‌هاي سربي و نحوه انتشار نور گذاشته ام. همه اينها باعث شده كه ساير عوامل بصري خودبه‌خود تصفيه شوند.»

اما تفاوت ديگر نمايشگاه امسال او با نمايشگاه‌هاي پيشين، وجود ليست قيمت هاست. سال هاست كه نمايشگاه‌هاي انفرادي اطميناني به‌منظور فروش برگزار نشده‌اند. نمايشگاه موزه امام علي هم تنها به هدف ارائه آثار برگزار شده بود.

مي‌گويد: « پارسال، در نمايشگاه بزرگي كه در موزه امام علي داشتم، آثار براي فروش ارائه نشده بودند. بيشتر، يك گزارش بود به هنرمندان ايراني و علاقه‌مندان، كه يك نقاش، حاصل تفكرات چندين ساله اش را جمع بندي كرده و كارها را از چهارده - پانزده سال پيش تا حالا انتخاب كرده و سير تكاملي كارهايش را نشان داده است.»

اما اينكه اساس قيمت گذاري‌هاي او در نمايشگاه حاضر چه بوده است، سؤالي است كه از مي‌پرسم: « امسال كارها را قيمت گذاري كرده ام. قيمت گذاري كارهايي كه در اين نمايشگاه دارم، براساس آخرين خريدهايي بود كه از كارهايم شده بود، خريدهايي كه در دو حراجي بزرگ اخير در مجموعه صبا و خانه هنرمندان صورت گرفت.»

قيمت آثار هنري در ايران، بعد از دو حراج كريستيز، كه در يكي دو سال گذشته، در دوبي برگزار شد، تا حد زيادي با تغيير و افزايش همراه بوده است. تاثير اين تغيير قيمت‌ها را در حراج‌هاي داخلي سال‌هاي اخير كمتر، و در تك فروشي‌هاي هنرمندان، بيشتر، شاهد بوده‌ايم.

با اشاره به مباحث پيش آمده درباره فرصت‌ها و آسيب‌هايي كه حراج‌هاي خارجي، بر قيمت گذاري آثار در داخل داشته اند، اطميناني درباره تاثير احتمالي آنها، بر قيمت آثارش مي‌گويد: «در تمام اين سال‌ها، محل اصلي فروش آثار من بازار ايران نبوده و مشتري هاي اصلي من ساكن آمريكا بوده اند، كه مي‌آمدند، كار مي‌خريدند و مي‌بردند؛ ولي در ماه‌هاي اخير، فروش آثارم در ايران نيز رونق يافته است.»

به اعتقاد او كاري كه حراج‌هاي دوبي در ايران كردند، اين بوده كه از طرفي قيمت‌ها را در بازار بالا برده‌اند و از آن مهم تر، شور و هيجاني در خريدارهاي دولتي، خصوصي و مجموعه دارها ايجاد كرده اند؛ تا به‌طور جدي تري روي آثار هنري سرمايه‌گذاري كنند.

او تاكيد مي‌كند: «ناگفته نماند كه قيمت آثار هنري هيچ‌وقت زياد نيست. اين را با اطمينان مي‌گويم؛ براي اينكه هيچ پديده‌اي در جهان با گذشت زمان، به اندازه آثار هنري ارزشش بيشتر نمي‌شود.

مثلا كاري كه الان بيست ميليون تومان خريداري مي‌شود، اگر در مجاري درست حركت كند، يعني اگر خود هنرمند، گالري دار و كساني كه دارند هنرمند را تبليغ مي‌كنند، سنجيده عمل كنند، بعد از مدت كوتاهي آن كار مي‌تواند به چندين برابر قيمت به فروش برسد.

اين قضيه هميشه به‌عنوان يكي از بسترهاي اصلي سرمايه‌گذاري در كشورهاي ديگر مطرح بوده است اما در ايران، يك عده به اين قضيه حساسيت پيدا كرده‌اند.

سؤال اينجاست كه چرا وقتي يك دلال مثلا سيمان يا كود كشاورزي، بي‌آنكه زحمتي بكشد، با يك تلفن معامله‌اي را جوش مي‌دهد و چندين ميليارد تومان به جيب مي‌زند، كسي به او خرده نمي‌گيرد؛ اما وقتي هنرمنداني كه سال‌ها زحمت كشيده اند، خون دل خورده‌اند و هنر خود را حفظ كرده‌اند و مي‌خواهند كارهايشان را بفروشند، همه مي‌گويند «چقدر قيمت‌ها بالاست!» در حالي‌كه معتقدم الان ارزان‌ترين كالا، آثار هنري در ايران است.»

اطميناني از نقاشان باسواد ايراني است، كه تعدادشان زياد هم نيست. در فضايي كه تعداد دانشكده‌هاي هنري، هنرجويان مراكز غيردانشگاهي و به تبع آن استادان هنر رو به افزايشند، وجود اساتيدي كه هنر روز دنيا را بشناسند، شخصيت منحصر به فردي در آثار هنري شان داشته باشند، شيوه‌هاي صحيح آموز هنر را بدانند و به كار ببندند و از همه اينها مهم تر، دائما در حال خلق آثار جديدتر و جست‌وجوهاي تازه‌تر باشند، براي هنر امروز اين مملكت ضروري است و در اين ميان برگزاري نمايشگاه‌هايي از آثارشان، حتما از اهميت خاصي برخوردار است. اطميناني، حتما، يكي از اين هنرمندان است.

تاريخ درج: 13 تير 1387 ساعت 12:22 تاريخ تاييد: 13 تير 1387 ساعت 13:45 تاريخ به روز رساني: 13 تير 1387 ساعت 13:45
پنجشنبه 13 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]