به بهانه روز قلم؛ گوشه اي از زخم سرگشاده اهل قلم ؛ دهكده متروكه اهالي «قلم»

واضح آرشیو وب فارسی:قدس: به بهانه روز قلم؛ گوشه اي از زخم سرگشاده اهل قلم ؛ دهكده متروكه اهالي «قلم»
* زهره كهندل شايد روز قلم بهانه اي شد كه باز هم به سراغ اهالي قلم برويم و پاي حرف هايشان بنشينيم. حرف هايي كه خودشان ترجيح مي دهند در كتاب هايشان بنويسند تا اينكه بر زبان بياورند. سال 83 بود كه شوراي فرهنگ عمومي به پيشنهاد «انجمن قلم ايران» روز 14تير را به عنوان «روز قلم» نامگذاري كرد. راضيه تجار را از كتابهايش مي شناختم بخصوص داستان هفت بندش... او در اين گفتگو حرفهايي زد كه هفت بند وجودم را لرزاند، اما دوباره بارقه اي از اميد در لا به لاي حرفهايش نخ پيوند آن شد. تجار در اين گفتگو به عنوان دبير انجمن قلم ايران كه هشت سال از تأسيس آن مي گذرد. برخي از مشكلات نويسندگان و اهالي دهكده قلم را عنوان مي كند. دهكده اي كه سالهاست متروك مانده و هر بار با داعيه آباداني آن، كلنگي را در زمين بايرش مي كوبانند. باز سال بعد هم نقطه اي ديگر و كلنگي ديگر و وعده اي ديگر... . اما راضيه تجار وضعيت را بحراني نمي داند و نسبت به روند رو به رشد آن اظهار اميدواري مي كند: خوشبختانه در سالهاي اخير وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نگاه خوبي در حمايت از نويسندگان و مصنفان داشته است. او با اشاره به قرار گرفتن روز قلم در تقويم ايران آن را يك نشانه مي داند براي توجه به اين طيف در تمام سال نه اينكه فقط در يك روز... . او اهالي قلم را افرادي اهل فكر و انديشه با هدف خلاقيت و نوآوري عنوان مي كند و مي افزايد: تعداد اين افراد كم و ارزش كار آنها بالا و ناشناخته است، خيلي ها هنرپيشه ها و فوتباليستها را مي شناسند اما كساني كه فرهنگ ساز هستند و اهل انديشه، كمتر شناخته شده اند. لذا بايد سعي شود كه اهالي فرهنگ و ادب و كساني كه از طريق قلم در جهت تنوير افكار عمومي تلاش مي كنند به مردم معرفي شوند. تجار با تأكيد بر رسيدگي به مشكلات جدي نويسندگان با اشاره به برخي از آنها تصريح مي كند: عمده ترين مشكلات نويسندگان نابساماني وضعيت مادي آنان است. نويسندگان ما بايد در شرايط روحي مناسبي به سر ببرند آنان از شيره جانشان بر قلم مي چكانند و اين كار دشواري است، لذا نبايد افكارشان براي پول در آوردن و گذران زندگي پاره پاره شود. او ادامه مي دهد: بايد برنامه ريزي شود و به انجمنها كمك شود و مشكل مادي اعضا را تا حدودي حل كنند، به هر حال نويسنده، شاعر و پژوهشگر ما دلخوش به اين حمايت هاست! مي پرسم: و اين حمايتها چگونه است؟ جواب مي دهد: بخشي از اين حمايتها بايد از طريق انجمن ها صورت گيرد، لذا بايد كمكهاي متوليان امر از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بيشتر شود. مي گويم: اشاره اي به برخي از اين كمكها بكنيد؟ مي گويد: براي مثال قانوني تصويب شد كه پديدآورندگان و مؤلفان از پرداخت ماليات معافند، اما اعلام مي كنم كه متأسفانه هنوز ماليات كم مي شود و ناشران به تعهد خود پايبند نيستند، اين قانون مصوب شده اما بعد از سفارش گرفتن و اتمام كار حدود 100 تا 200 هزار تومان و در مورد فيلمنامه ها تا 300 الي 400 هزار تومان كسر ماليات مي شود، در حالي كه اين كار غيرقانوني است! او ادامه مي دهد: سال گذشته اين اتفاق براي من افتاد و با تمام تلاشي كه كردم باز هم ماليات كسر شد. سؤال من اين است كه با وجود قانون مصوب و وعده هاي مبني بر عدم كسر ماليات از حق التأليف ها هنوز ما شاهد نقض اين قانون در عمل هستيم؟! مي پرسم: چرا شكايت نمي كنيد؟ بدون معطلي جواب مي دهد: به كجا شكايت كنيم؟!!! من بارها در اين موقعيت قرار گرفتم و تا آخر راه هم رفتم، اما هرچه تلاش كردم به نتيجه اي نرسيدم و در نهايت ماليات را كسر كردند. مي گويم: خانم تجار مي خواهم با شما در مورد واقعيتهاي وضعيت نويسندگان صحبت كنم نه آن نگاه آرماني كه به جايگاه آنها داريم. نويسندگان ما روي كتابشان چند سال وقت مي گذارند، اما حق التأليفي كه دريافت مي كنند كفاف خرج زندگي شان و خانواده هايشان را نمي دهد اين واقعيتي است كه با آن رو به رو هستيم؟! تجار كه تاكنون حدود 25 مجموعه را تأليف و چاپ كرده است و نخستين كتابهايش از سال 67 وارد بازار شد نظر پخته تري در اين رابطه دارد. او در اين رابطه مي گويد: البته اين مبلغ كه در ازاي تلاش چند ساله او داده مي شود حتي كفاف چند ماه خرجي گذران زندگي او را هم نمي دهد !البته قرار نيست اينجا شخصي را يا دستگاهي را متهم كنم كه كاري انجام نداده اند !و من رشته اين كلام را با اين جمله ادامه مي دهم: البته اين موضوع كلان تر از اين هاست؟! تجار با توجه به كارهاي خوب و مؤثري كه طي چند سال اخير انجام شده بر قضاوت عادلانه تكيه مي كند و مي گويد: هرچند اقدامات خوبي هم در چند سال اخير صورت گرفته، به نويسندگان بها داده شده است، از جشنواره ها حمايت مي شود، ولي كافي نيست. وي با اشاره به اقدامات خوب صورت گرفته در خصوص مدرك معادل عنوان مي كند: تنها طيفي كه قبلاً مدرك معادل به آنان داده نمي شد نويسندگان و شاعران بودند كه با پيشنهاد انجمن قلم اين طرح اجرا شد. * قدس: هنوز از مؤلفان ماليات مي گيرند؟ پرويز: اگر موضوع عام است شكايت كنند! براي جواب گرفتن اين مورد به سراغ دكتر محسن پرويز، معاون امور فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مي رويم، پاسخهاي دكتر پرويز در اين زمينه جالب است او در پاسخ به اين سؤال كه «چرا با توجه به ابلاغ قانون معافيت از ماليات به انتشاراتي ها و مطبوعات داراي مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هنوز شاهد نقض اين قانون در عمل هستيم؟» اظهار مي كند: اين مورد به صورت مستقيم توسط بازار مالياتي صورت نمي گيرد، اين اقدام احتمالاً توسط ناشراني صورت مي گيرد كه كار مؤلفان را چاپ مي كنند، با توجه به تصريح قانون ماليات، قاعدتاً نبايد ماليات گرفته شود و در مواردي كه افراد اعتراض كنند بايد به آن رسيدگي شود، البته ما جاي خاصي براي اينكه به صورت موردي موارد خاص را پيگيري كنيم در مجموعه نداريم و قاعدتاً خود افراد بايد پيگير حقوق خود باشند. مي پرسم: جالب است برخي از اين افراد مي گويند كه چه جايي جز معاونت فرهنگي ارشاد حامي آنهاست؟ !پرويز كه خودش يك داستان نويس است و حضورش موجب دلگرمي بسياري از اهل قلم است، جواب مي دهد: ما كه از كسي ماليات نمي گيريم آنچه كار ماست، پيگيري كلان ماجراست كه در يك دوره زماني پيگيري شده و برخي از كارهاي فرهنگي از ماليات معاف شده اند. مي گويم: يعني ماليات كسر نمي شود؟ پرويز اظهار مي كند: يعني كسي نبايد بابت اين كار ماليات بپردازد نه اينكه ماليات كسر نمي شود، جايي كه حق التأليف افراد را مي پردازد بايد به صورت كامل تسويه حساب كنند مؤلفان و مترجمان هم نبايد ماليات پرداخت كنند. وي در پاسخ به اين سؤال كه افراد در مواجهه با مجموعه هايي كه ماليات كسر مي كنند چه كاري بايد انجام دهند؟ مي گويد: بايد صنوف و تشكلهاي مربوطه اگر موضوع به صورت عام وجود دارد نسبت به آن اعتراض كرده و طبيعتاً معاونت حقوقي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هم موضوع را پيگيري مي كند. اگر اقدام حقوقي غيرقانوني، به صورت رايج انجام مي گيرد با آن برخورد قانوني شود. مي گويم: تاكنون اعتراضاتي در اين زمينه داشته ايد؟ پرويز عنوان مي كند: من تا به حال با چنين موردي برخورد نكرده ام! البته دكتر پرويز در مواردي خواستار پيگيري حوزه مالياتي سازمان امور مالياتي كشور نسبت به اجراي مفاد ماده 139 شده بود اما... * اين هم متن قانوني اش! در متن قانون معافيت مؤسسات انتشاراتي و كتابفروشان از پرداخت ماليات ماده 139- قانون مالياتهاي مستقيم بند لام- آمده است كه: فعاليتهاي انتشاراتي و مطبوعاتي، فرهنگي و هنري كه به موجب مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي انجام مي شوند، از پرداخت ماليات معاف است. شايد براي برخي ها اين شبهه پيش بيايد كه منظور فعاليتهاي انتشاراتي است نه فعاليت نويسندگان؟! در دستورالعمل موضوع ماده 12 آيين نامه اجرايي تبصره (3) ماده 139 اصلاحي قانون مالياتهاي مستقيم مصوب 17/11/80 (معافيت موضوع بند (ل) ماده 139 اصلاحي قانون) صادره از سازمان امور مالياتي كشور در تعريف فعاليتهاي انتشاراتي و مطبوعاتي، آمده است: الف- فعاليتهاي انتشاراتي: مجموعه فعاليتهايي كه در فرآيند آفرينش فكري، توليد فني، حروفچيني، چاپ و پخش و فروش كتاب انجام مي شود تا به صورت مكتوب و يا الكترونيكي عرضه گردد و به دست مصرف كننده برسد. ب- فعاليتهاي مطبوعاتي: مجموعه فعاليتهايي كه در توليد و نشر خبر، گزارش، آگهي و اطلاع رساني، انتشار و عرضه مطبوعات و نشريات شامل روزنامه و مجله يا ديگر انواع آن به صورت چاپي، الكترونيكي و يا از طريق رسانه هاي ديگر در دسترس و بهره برداري عموم قرار مي گيرد. همچنين در فهرست فعاليتهاي مشمول معافيت موضوع بند (ل) ماده 139 اصلاحي قانوني مالياتهاي مستقيم، فعاليتهايي همچون نويسندگي (تحقيق، تأليف، ترجمه، تصحيح، گردآوري) ويراستاري، صفحه آرايي، تصويرگري كتاب، صفحه بندي، حروفچيني، بازآفريني، خطاطي، طراحي جلد، بازنويسي، نشر كتاب اعم از كاغذي يا الكترونيكي، پخش و فروش كتاب در طبقه انتشاراتي و توليد خبر، عكاسي، نقد و بررسي خبر، خبرگزاري، تفسير، توليد و پردازش اطلاعات، اطلاع رساني مكتوب يا الكترونيكي در بخش توليد و نشر خبر و اطلاعات و فعاليتهاي نويسندگي، گزارشگري، نقد و تفسير خبر، روزنامه نگاري، عكاسي مطبوعاتي، تصويرگري مطبوعات، ويراستاري، ترجمه، طراحي مطبوعات، گرافيست و كاريكاتور مطبوعات، طراحي و انتشار آگهي، مديريت تحريريه مطبوعاتي، سردبيري، دبير سرويس، نشر و فروش نشريات مطبوعات در طبقه انتشار نشريات و مطبوعات قرار مي گيرد. * ما يك سر داريم و هزار سودا... با چند تن از شاعران و نويسندگان كه با ناشران متفاوت كار كرده اند، اما خيلي هم سرشناس نيستند تماس مي گيرم، خيلي ها از آوردن نامشان در گزارش ممانعت مي كنند. جالب اينكه برخي از ناشران از نويسندگان ماليات را مي گيرند، اما بعضي ها هم مبلغ قرارداد را به صورت كامل دريافت كرده اند. اظهار نظر يك يا به طور مشترك چند تن از اهالي قلم جالب است كه مي گويند: ما يك سر داريم و هزار سودا، يادمان نمي آيد كه مثلاً 10 درصد براي ماليات كم كرده اند يا نه؟ و در پاسخ به اين سؤال كه چرا اعتراض نمي كنيد؟ بعضي هاشان مي خندند بعضي هاشان خداحافظي مي كنند و بعضي هاشان مي گويند: نفستان از جاي گرم بلند مي شود... * ناشران تازه كار يا نويسندگان تازه كار؟! براي پيگيري موضوع خواستيم به سراغ انتشاراتي ها برويم كه نويسندگان چندان دل خوشي از آنها ندارند و به گفته مصطفي رحماندوست «سود حاصل از تلاش و خستگي اهل قلم، فقط نصيب ناشران مي شود». او همچنين كار نويسندگان را در كشور مانند كشاورزان مي داند و عنوان مي كند: تعداد بسياري از شاعران و نويسندگان دوست دارند از طريق كار فرهنگي امرار معاش كنند، اما در چرخه اي كه در چاپ كتاب كودك در كشورمان وجود دارد، تنها ناشران، توزيع كنندگان و فروشندگان در اين عرصه موفق به كسب درآمد كافي مي شوند. رحماندوست در پاسخ به اين سؤال كه ناشران از شما ماليات كم مي كنند، مي گويد: نه تا به حال براي من چنين موردي پيش نيامده است. مسعود سريع القلم، معاون فرهنگي انتشارات شهر در خصوص نقض قانون معافيت هاي مالياتي مستقيم به خبرنگار ما مي گويد: شنيده ام كه برخي ها به اين قانون عمل نمي كنند، اما بعيد مي دانم كه انتشاراتي هاي بزرگ و معتبر چنين كاري را بكنند، تصور من اين است كه ناشران تازه كار كه سابقه و اطلاعات كمي دارند اين كار را انجام دهند. او ادامه مي دهد: البته اين اتفاق معمولاً براي نويسندگان تازه كار و جوان مي افتد كه از معافيتهاي مالياتي انتشاراتي ها آگاهي ندارند. * پايان تير آخرين مهلت استفاده هنرمندان و نويسندگان از معافيت مالياتي مشاور اجرايي معاون امور سينمايي وزير ارشاد نيز از پايان تيرماه به عنوان آخرين مهلت فعالان عرصه فرهنگ و هنر براي برخورداري از معافيت مالياتي بند (ل) ماده 139 قانون مالياتهاي مستقيم خبر داد. حيدري خليلي چندي پيش در اين باره به روابط عمومي معاونت سينمايي گفته بود: فعالان عرصه سينمايي در حوزه هاي توليد، توزيع، پخش و نمايش براي بهره مندي از معافيت مالياتي بايد حداكثر تا پايان تيرماه اظهارنامه مالياتي تهيه و ارايه كنند. وي خاطرنشان كرد: اين موضوع مختص سينما نيست و تمام فعاليتهاي انتشاراتي و مطبوعاتي، فرهنگي و هنري موضوع مواد قانوني مذكور ملزم به ارايه اظهارنامه مالياتي براي بهره مندي از معافيت مالياتي هستند. كساني كه اظهارنامه مالياتي را تا 31 تير ارايه نكنند برابر ماده 110 قانون مالياتهاي مستقيم علاوه بر پرداخت اصل ماليات، تا 40 درصد جريمه مي شوند. * گفتني است در زمان تهيه اين گزارش، شهرام توكلي معاونت حقوقي و امور مجلس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي موفق به پاسخگويي به سوالات خبرنگار قدس نشد و گفتگو را به زمان ديگري موكول كردكه پس از دريافت پاسخ هاي ايشان، در اختيار خوانندگان محترم روزنامه قدس قرار خواهد گرفت.
پنجشنبه 13 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: قدس]

[مشاهده در: www.qudsdaily.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 358]