گذرنامه الكترونيكي/گزارش اقليت

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: گذرنامه الكترونيكي/گزارش اقليت
برخي پژوهشگران در بررسي هاي اخير خود نشان دادند كه به سادگي مي توان از نسل جديد گذرنامه ها نسخه برداري و شبيه سازي كرد.

ميثم لطفي- گذرنامه يا پاسپورت يكي از مدارك شناسايي رسمي است كه از سوي دولت براي شهروندان صادر مي شود. با اين مدرك، دولت مربوطه از ديگر دولت ها اجازه مي خواهد كه به شهروندان مربوطه اجازه گذر از خاك كشورها يا ورود به آنها را بدهند. به اجازه اي كه به اين منظور از ديگر دولت ها گرفته مي شود رواديد گفته مي شود. اين فرآيند امروزه به يكي از اركان اصلي زندگي مردم تبديل شده و در زندگي روزمره بازرگانان، تاجران و... تاثير فراواني مي گذارد. از آنجايي كه گذرنامه هويت يك شخص در سراسر دنيا محسوب مي شود، امنيت آن براي دولت ها اهميت بسيار دارد.
اداره گذرنامه ايالت كلرادو آمريكا از مدتي پيش آغاز به صدور گذرنامه هاي الكترونيكي براي ساكنان آمريكا كرده كه اين اقدام بخشي از طرح وزارت امور خارجه اين كشور محسوب مي شود. اين گذرنامه هاي جديد در برابر سرقت هويت افراد امنيت بيشتري دارند و بدون كند كردن روند سفر و عبور از مرزها، امنيت را ارتقا مي دهند. اين كار از طريق سيستم امني صورت مي گيرد كه مي تواند به سرعت گذرنامه ها را "بخواند" و آنها را با اطلاعات موجود در بانك اطلاعاتي مطابقت دهد.
اما صدور اين گذرنامه ها تنها مربوط به آمريكا نمي شود و ديگر كشورهاي جهان، از جمله ايران نيز اقدام به صدور گذرنامه هاي الكترونيكي كرده اند.
بررسي فني گذرنامه الكترونيكي
گذرنامه هاي الكترونيكي شامل يك فناوري زيست سنجي و يك ريزپردازنده است كه پشت جلد آن تعبيه شده و نام، تاريخ و محل تولد، جنسيت، عكس ديجيتالي مسافر، تاريخ صدور و شماره گذرنامه در آن گنجانده مي شود. در اين ميان، قرار دادن مشخصات شخصي به شكل الكترونيكي در گذرنامه ها سبب شده كه بين كارشناسان در مورد حريم خصوصي افراد مباحثي در بگيرد. اما به گفته يكي از بزرگترين شركت هاي توليدكننده گذرنامه هاي الكترونيكي در جهان، اين گذرنامه ها مشكلي در امنيت و حريم خصوصي افراد ايجاد نمي كنند.
گذرنامه هاي الكترونيكي بر مبناي فركانس هاي رايج امواج راديويي ساخته نشده اند و اطلاعات روي ريز پردازنده آن ها تنها در صورتي قابل خواندن است كه گذرنامه را روي ماشين هاي مخصوص بكشند و موج مخصوصي اين ريزپردازنده را فعال كند. بنابراين اين اطلاعات به بيرون درز نمي كند و اگر فردي در كنار دارنده اين گذرنامه ها باشد، نمي تواند اين اطلاعات شخصي را دريافت كند.
بر خلاف گفته هاي بالا، برخي پژوهشگران در بررسي هاي اخير خود نشان دادند كه به سادگي مي توان از نسل جديد گذرنامه ها نسخه برداري و شبيه سازي كرد. "لوكاس گرانوالد" پژوهشگر سيستم هاي DN(شركت مشاوره بين المللي اطلاعات ايمني) در كنفرانس سالانه تلخيص ايمني كامپيوترBlach Hat كه اوايل ماه مي در لس آنجلس برگزار شد، نشان داد كه چگونه مي توان اطلاعات ذخيره شده روي گذرنامه الكترونيكي را

" "جانل هيرونيموس" سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا معتقد است كه ريزپردازنده مورد نظر تنها يكي از قسمت هاي يك سيستم چند لايه است كه از اطلاعات شخصي حفاظت مي كند. ... "

روي يك كارت هوشمند مجهز به ريزپردازنده سازگار با ريزپردازنده روي گذرنامه ها شبيه سازي و منتقل كند. تنها چيزي كه براي اين آزمايش لازم بود، يك دستگاه فركانس خوان ۲۰۰ دلاري و يك كارت نويس هوشمند بود كه آن هم قيمت چنداني نداشت.
همچنين در اين كنفرانس عنوان شد كه اطلاعات روي ريزپردازنده مي تواند گذرنامه هاي الكترونيكي موجود را از راه دور نيز قابل شناسايي كند و بنابراين تروريست ها قادر خواهند بود آن ها را به عنوان چاشني انفجارات خود مورد استفاده قرار دهند.
با اين حال، "جانل هيرونيموس" سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا معتقد است كه ريزپردازنده مورد نظر تنها يكي از قسمت هاي يك سيستم چند لايه است كه از اطلاعات شخصي حفاظت مي كند. به گفته او، اگر چه احتمال شبيه سازي اين اطلاعات از نظر فني ممكن است، ولي اين امر به خودي خود هيچ مفهومي ندارد. زيرا اطلاعات روي اين ريزپردازنده بايد با اطلاعات گذرنامه مطابقت كند و خود گذرنامه هم بايد با اطلاعات شخص دارنده آن، تطابق داشته باشد. اين ريز پردازنده قابل جابه جايي نيست و شبيه سازي آن به تنهايي سبب عبور كسي از مرز نمي شود.
اما اين حقيقت همچنان باقيست كه اين گذرنامه ها مداركي ظريف هستند كه مي توانند به سادگي صدمه ببينند. مثلا اگر كسي در پرواز بازگشت به كشور خود به اشتباه روي گذرنامه بنشيند، ريزپردازنده آن مي شكند. در چنين مواردي ماموران مرزي نمي توانند تنها به دليل گذرنامه غيرمعتبر از ورود چنين شخصي به داخل كشور خودداري كنند. به همين دليل هم اكنون در برخي كشورها تصميم گرفته شده كه اين گذرنامه ها را فعلا با ريزپردازنده كارا يا بدون آن بپذيرند.
گذرنامه هاي الكترونيكي ايراني
در ايران سرمايه گذاري هاي فراواني براي صدور گذرنامه هاي الكترونيكي صورت گرفته و طوري كه "سرهنگ عليرضا صلواتي" رييس اداره پليس صدور گذرنامه كشور خبر داده، صدور گذرنامه الكترونيكي براي عموم مردم از نيمه دوم سال جاري در كشور آغاز مي شود. طي سال گذشته بيش از 2 ميليون گذرنامه در سراسر ايران صادر شده كه اين رقم نسبت به تعداد گذرنامه صادر شده در سال 85 افزايش 20 درصدي نشان مي دهد. اين افزايش كمي، مستلزم بهبود وضعيت امنيتي گذرنامه ها و الكترونيكي شدن آن ها در داخل كشور است. تنها طي دو ماه گذشته 373 هزار گذرنامه در كشور صادر شده كه اين ميزان نسبت به 316 هزار گذرنامه صادر شده در دو ماه قبل از آن افزايش 16 درصدي را نشان مي دهد.
هم اكنون صدور گذرنامه در 370 مركز "دولت الكترونيك" و "پليس+10" و همچنين 160 مركز صدور آنلاين گذرنامه صورت مي گيرد. به طور كلي طول مدت صدور گذرنامه در كشور شش تا هفت روز است كه بعد از اين مدت اداره پست موظف مي شود گذرنامه صادر شده را بين 24 ساعت در تهران و 48 تا 72 ساعت در شهرستان ها به دست متقاضي برساند. طبق آمارهاي رسمي منتشر شده، در حال حاضر 95 درصد كشورهاي اروپايي و 45 درصد كشورهاي آسيايي از گذرنامه الكترونيكي استفاده مي كنند.
با همه اين توضيحات، مسؤولان داخلي ادعا مي كنند كه از نيمه دوم سال جاري صدور گذرنامه الكترونيكي را در كشور آغاز خواهند كرد. اين گذرنامه ها كه هم اكنون نمونه هاي اوليه آن توليد و در اختيار وزارت امور خارجه ايران قرار گرفته، بسيار ايمن طراحي شده و امكان هك و از بين رفتن اطلاعات شخصي مسافران عملا غيرممكن است. وزارت امور خارجه نيز هم اكنون در حال ارسال نمونه اوليه گذرنامه هاي الكترونيكي ايران به كشورهاي مختلف جهان است تا امكان شناسايي اين گذرنامه ها در همه كشورها فراهم شود.
به گفته سرهنگ صلواتي، در آينده نزديك مركز گذرنامه ايران با اتصال به بانك هاي اطلاعاتي سازمان نظام وظيفه و ثبت احوال امكان جعل مدارك را به حداقل رسانده و موجب تسهيل ارائه

" مثلا اگر كسي در پرواز بازگشت به كشور خود به اشتباه روي گذرنامه بنشيند، ريزپردازنده آن مي شكند. در چنين مواردي ماموران مرزي نمي توانند تنها به دليل گذرنامه غيرمعتبر از ورود چنين شخصي به داخل كشور خودداري كنند. ... "

خدمات به مردم مي شود. در حال حاضر پليس گذرنامه كشور به دنبال راهكاري است تا بتواند سرعت صدور گذرنامه را افزايش دهد و ميزان مدارك اخذ كرده از متقاضيان را به حداقل برساند.
به گفته كارشناسان نيروي انتظامي، اگرچه تاكنون امكان كلاه برداري يا جعل اسناد براي صدور گذرنامه هاي سنتي در ايران وجود دارد، الكترونيكي شدن اين گذرنامه ها باعث مي شود امكان هر گونه كلاه برداري در اين زمينه به صورت كامل از بين برود. از اين پس براي صدور گذرنامه در كشور به بانك اطلاعاتي سازمان نظام وظيفه مراجعه شده و كليه ورود و خروج هاي افراد از كشور به صورت الكترونيكي در بانك هاي اطلاعاتي موجود ثبت مي شود.
قرار است در مرحله نخست اجراي طرح گذرنامه هاي الكترونيكي در ايران، تا پايان سال جاري 15 هزار گذرنامه الكترونيكي افراد پرسفر نظير بازرگانان و تاجران صادر شود. بخش عمده مطالعات و بررسي ها براي راه اندازي اين طرح به سال ۸۵ برمي گردد كه پس از انجام مقدمات لازم و رفع مشكلات احتمالي، قرار است نسخه كامل شده اين گذرنامه ها از پايان امسال در ايران عرضه شود.
به گفته "سرهنگ محمود صادقي" مديركل اداره گذرنامه ناجا، گذرنامه هاي الكترونيكي ايراني داراي ضريب امنيتي بسيار بالايي هستند و اطلاعات افراد روي تراشه اين گذرنامه تحت هيچ شرايط در معرض خطر هكرها و افراد سودجو قرار نمي گيرد. هنگامي كه مسافران از گيت هاي امنيتي موجود عبور مي كنند، اطلاعات ذخيره شده روي گذرنامه آن ها دريافت و در نمايشگرها قابل مشاهده خواهد بود. نمونه هاي اوليه اين گيت ها در آينده نزديك در فرودگاه هاي مهرآباد و امام خميني(ره) نصب خواهد شد. مدت اعتبار گذرنامه هاي الكترونيكي ايراني ۵ سال است.
بر طبق اعلام سازمان بين المللي ايكائو، كليه كشورها موظفند تا سال ۲۰۱۰ از گذرنامه هاي الكترونيك استفاده كنند و بر اين اساس، ايران در تلاش است به منظور جلوگيري از تاثيرات تحريم، هر چه سريع تر فناوري به كار برده شده در اين گذرنامه ها را در داخل توليد كند.
تجربه ديگران
كانادا شمالي ترين كشور در آمريكاي شمالي است كه به صورت رسمي عنوان كنفدراسيون به آن اطلاق مي شود. اين منطقه كه دومين كشور بزرگ دنيا محسوب مي شود، از مجموعه 10 استان به پنج منطقه اصلي تقسيم شده كه فرهنگ و جمعيت هر يك از اين بخش ها متفاوت و نمايان گر تصويري متفاوت از اين كشور پهناور است.
كشور كانادا در سال هاي اخير توانسته با افزايش سرمايه گذاري در بخش گردشگري، جهانگردان بيشتري را به اين كشور بكشاند و سود اقتصادي قابل ملاحظه اي را به خود اختصاص دهد. سازمان جهاني گردشگري در آخرين مطالعه خود به اين نتيجه رسيد كه گردشگري مي تواند سالانه يك ميليون و 200 هزار فرصت شغلي جديد در جهان ايجاد كند. طي سال 2005 ميلادي صنعت گردشگري در دنيا 3/7 درصد رشد داشته كه در اين ميان اثر مستقيم مسافرت و گردشگري در اقتصاد جهاني 8/3 درصد و اثر مستقيم و غيرمستقيم اين صنعت در اقتصاد جهاني 6/10 درصد اعلام شده است. دولت كانادا نيز اعلام كرده است كه سالانه بيش از 35 ميليون نفر از اين كشور بازديد مي كنند كه براي افزايش اين تعداد، بيشتر اين افراد از خدمات ويزاي الكترونيكي بهره مي برند. سيستم ويزاي الكترونيكي كانادا با بهره گيري از فناوري سيستم هاي SITA و CPS راه اندازي شده است كه به تمامي مسافران امكان مي دهد زمان خريد بليت ويزاي خود را دريافت كنند.
درحال حاضر مسافراني كه به كانادا سفر مي كنند بايد پيش از عزيمت و يا در زمان ورود ويزا دريافت كنند كه اين فرآيند وقت گير براي مسافران و مسؤولان امور مهاجرتي دردسرهاي فراواني به دنبال دارد و تردد مسافران را در فرودگاه ها كند مي كند. كارشناسان ادعا مي كنند كه سيستم ويزاي الكترونيكي اين مشكل را برطرف خواهد كرد، زيرا مسافران مي توانند ويزاي خود را از طريق اينترنت و يا در زمان خريداري بليت در آژانس هاي مسافرتي دريافت كنند. در اين سيستم، زماني كه مسافري تقاضاي صدور ويزاي الكترونيكي مي كند، اطلاعات شخصي وي نظير نام و شماره گذرنامه ظرف مدت زماني

" در ايران سرمايه گذاري هاي فراواني براي صدور گذرنامه هاي الكترونيكي صورت گرفته و طوري كه "سرهنگ عليرضا صلواتي" رييس اداره پليس صدور گذرنامه كشور خبر داده، صدور گذرنامه الكترونيكي براي عموم مردم از نيمه دوم سال جاري در كشور آغاز مي شود.... "

بسيار كوتاه وارد سيستم مي شود كه بعد از آن به كمك سيستم SITA به وزارت كشور منتقل مي شود. پس از ايجاد تغييرات لازم توسط سيستم DITS اين اطلاعات بررسي شده و با اطلاعات پايه موجود در وزارتخانه مطابقت داده مي شود. در صورتي كه محدوديت يا مشكلي براي صدور ويزاي متقاضي وجود نداشته باشد، اين سيستم به صورت خودكار ويزا را صادر مي كند.
به طور كلي گذرنامه الكترونيكي گذرنامه اي با فناوري پيشرفته و قابل خوانده شدن توسط ماشين و شامل يك مدار يكپارچه است كه مي تواند مطابق با شرايط وضع شده در سازمان بين المللي «هواپيمايي كشورهاي ملل متحد» اطلاعات بيومتريك و بيوگرافيك شما را در خود ذخيره كند. گذرنامه الكترونيكي كانادا حاوي يك تصوير ديجيتالي از صورت دارنده گذرنامه روي مدار يكپارچه است كه با استفاده از فناوري شناسايي چهره با چهره دارنده گذرنامه مقايسه مي شود و بازدارنده بسيار خوبي براي جعل گذرنامه است.
همچنين مدار يكپارچه اين گذرنامه ها كه در لايه پوششي پشت كارت كارگذاري شده حاوي داده هاي بيوگرافيك است كه به عنوان يك اقدام احتياطي در برابر دستكاري داده ها با داده هاي موجود در صفحه اطلاعات بيوگرافيك گذرنامه هاي با قابليت خوانده شدن توسط ماشين مقايسه مي شوند. يك امضاي ديجيتالي نيز از داده هاي ذخيره شده در مدار يكپارچه محافظت مي كند.
اين مدار يك پارچه هوشمند با استفاده از فناوري خاصي از فاصله چهار اينچي(10سانتيمتري) قابل خواندن است. به منظور كاهش احتمال دستكاري داده هاي اين مدارها، كانادا قابليتي به اين گذرنامه اضافه خواهد كرد كه پس از بسته شدن گذرنامه امكان اين عمل را كاهش مي دهد. دولت كانادا همچنين درحال بررسي استفاده از سيستم كنترل اساسي دسترسي به منظور كاهش احتمال دستكاري يا استراق سمع داده ها، هنگام خوانده شدن گذرنامه در مبادي ورود است. سيستم كنترل اساسي دسترسي از اين لحاظ به سيستم شماره شناسايي شخصي(PIN) شباهت دارد كه دسترسي به داده هاي ذخيره شده در مدار يك پارچه تنها پس از خوانده شدن داده هاي الكترونيكي صفحه اطلاعات گذرنامه توسط ماشين ممكن خواهد بود.
دولت كانادا در نظر دارد تا پايان سال جاري ميلادي در تمامي آژانس هاي صدور گذرنامه خود گذرنامه هاي الكترونيكي صادر كند و تمام كشورهاي شركت كننده در برنامه حذف رواديد نيز بايد تا همان تاريخ صدور گذرنامه هاي الكترونيكي را آغاز كنند.
در كشور كانادا داشتن گذرنامه هايي با قابليت خوانده شدن توسط ماشين، براي ورود بدون رواديد اتباع كشورهاي شركت كننده در برنامه حذف رواديد به كانادا الزامي است. اين گذرنامه ها حاوي داده هاي بيوگرافيك در دو سطر كدگذاري شده هستند و به ماموران گمرك و گشت مرزي اين امكان را مي دهند كه با استفاده از كارت خوان هاي الكترونيكي، دارنده گذرنامه را به سرعت شناسايي كنند. اين داده ها همان اطلاعاتي هستند كه در گذرنامه هاي عادي چاپ مي شود: نام، جنسيت، محل تولد، شماره گذرنامه و تاريخ صدور و انقضا. علاوه بر اين، گذرنامه هاي با قابليت خوانده شدن توسط ماشين، پيرو همان استانداردهايي هستند كه سازمان بين المللي هواپيمايي كشوري كانادا براي اندازه گذرنامه، شرايط عكس و نحوه سازماندهي اطلاعات وضع كرده است. گذرنامه هاي با قابليت خوانده شدن توسط ماشين، اين امكان را فراهم مي آورند كه مسافران قانوني به سرعت مراحل بازرسي را طي كرده و در عين حال با مقايسه سريع اطلاعات كدگذاري شده با پايگاه هاي داده منابع انتظامي در مورد افرادي كه مي توانند موجب بروز خطرات احتمالي شوند به ماموران مهاجرتي هشدار دهد.
سيستم ثبت ورود و خروج امنيت ملي كه در كنار ويزاي الكترونيكي كار مي كند فهرست ويژه اي است از بازديدكنندگان غيرمهاجر كه بر مبناي ملاك هاي اطلاعاتي يا به دلايل مختلف ديگر، به عنوان افراد به وجود آورنده مسائل امنيتي بيش از حد معمول شناسايي مي شوند. به موجب اين برنامه، اين بازديدكنندگان بايد به صورت ادواري حاضر شده تا موقعيتشان احراز شود. همچنين گفته مي شود از شرايطي كه مسافران بر مبناي آن اجازه ورود به كانادا دريافت كردند، در صورتي كه رواديد تحصيلي دارند، حضور در كلاس درس، عدم اشتغال در فعاليت هاي غيرقانوني و رفتن از آن كشور پس از انقضاي اعتبار رواديد خود پيروي مي كنند. □
چهارشنبه 12 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 677]