نو آوري در ترويج فرهنگ ايثار و شهادت(4)دبير انجمن نويسندگان كودك و نوجوان: آثار بزرگ ادبيات پايداري در راهند

واضح آرشیو وب فارسی:حيات: نو آوري در ترويج فرهنگ ايثار و شهادت(4)دبير انجمن نويسندگان كودك و نوجوان: آثار بزرگ ادبيات پايداري در راهند

تهران – حيات

شهرام اقبال زاده گفت: زمان زيادي از جنگ نگذشته است، به همين دليل شاهكارهاي ادبي از اين جريان عظيم ملي در دست نيست، اما آثار بزرگ در حوزه ادبيات پايداري در راهند.
شهرام اقبال زاده دبير و سخنگوي انجمن نويسندگان كودك و نوجوان در گفتگو با خبرنگار فرهنگي حيات گفت: من ترجيح مي دهم به جاي ادبيات دفاع مقدس واژه پايداري را به كارگيرم چرا كه كلمه مقدس در معناي اخص كلمه به موضوعات ديني مي پردازد درحاليكه در دوران 8 سال جنگ تحميلي از تمام اقليت هاي ديني در جنگ حضور داشتند.
اقبال زاده در ادامه در تعريف ادبيات پايداري گفت: اين گونه ادبي دو بعد حماسي و تراژيك را بايد همراه داشته باشد، بعد حماسي از آن نظر كه بيشتر به وقايع جنگ ، جبهه و قهرماني ها بپردازد و بعد تراژيك به دليل آنكه جنگ، جامعه و خانواده ها را با مسايل عاطفي اي چون از دست دادن فرزند، همسر و يا پدر مواجه كند.
وي در توضيح گفته هاي خود افزود: در ادبيات پايداري نبايد تنها به مسايلي نظير قهرمانان جنگ پرداخت، آسيب هاي اجتماعي ناشي از جنگ موضوعي است كه بعد از طي دوران جنگ بايد بيشتر به آن پرداخته شود، كودكي كه درحال نوشتن مشق شب در اثر بمباران هوايي شهيد مي شود و يا كودكاني كه مهر پدري را درك نكرده اند، همه و همه از جمله خلاهاي عاطفي ناشي از جنگ است، گرچه سازمان هايي مانند بنياد شهيد و امور ايثارگران تلاش هايي براي پركردن اين خلاها انجام داده اند، اما بايد گفت كه اين اقدامات اندك است.
اقبال زاده در ادامه با اشاره به اين مطلب كه نبايد نگاهي خشك به فجايع جنگ داشت، افزود: نگاه خشك به اين حوادث هيچ گاه نمي تواند عظمت حماسه جنگ و عمق فاجعه را نشان دهد، بايد نويسنده را آزاد گذاشت تا پرداخت درستي از اين موضوع در اثر خود ارايه دهد، به عنوان مثال" پل معلق" بايرامي و" حياط خلوت" فرهاد حسن زاده از جمله آثاري هستند كه بسيار مورد انتقاد قرار گرفتند، اما به اعتقاد من اين دو اثر به خوبي توانسته اند پرداخت نو و جديدي از ادبيات پايداري را نشان دهند، در داستان حياط خلوت شخصيت اصلي داستان زني است به نام شريفه. شريفه در اين داستان داراي دو شخصيت واقعي و نمادين است. شريفه در جريان جنگ مورد تجاوز قرار مي گيرد، اين مورد تجاوز واقع شدن از نظر بسياري از منتقدين و نويسندگان ادبي مورد نكوهش قرار گرفت، اما به اعتقاد من پرداختن به اين موضوع بسيار جالب توجه است چرا كه تجاوز به شريفه در واقع بيانگر تجاوز به مام ميهن است و از سوي ديگر فردي كه تجاوز مي كند پست است نه فردي كه مورد تجاوز قرار گرفته است.
وي همچنين با اشاره به داستان پل معلق بايرامي افزود: در داستان پل معلق قهرمان اصلي داستان پس از، از دست دادن خانواده خود در جريان جنگ دچار ترديد مي شود و جنگ را رها مي كند تا دوباره هويت خود را باز مي يابد. اين داستان نيز از آن جهت كه قهرمان اصلي داستان كه در جبهه حضور دارد، دچار ترديد شده است مورد استقبال بسياري از منتقدان و نويسندگان اين حوزه واقع نشد چرا كه آنها قهرمانان اين گونه ادبي را افرادي مي دانند كه اسطوره مقاومت اند و هيچ گاه دچار ترديد نمي شوند.
اقبال زاده ادامه داد: ما بايد در اين گونه ادبي شخصيت ها را به گونه اي نشان دهيم كه دچار تحول مي شوند افرادي كه از خاك به افلاك مي رسند، نه شخصيت هايي كه از ابتدا هيچ گونه نقصي در شخصيت آنها وجود ندارد، داستان هاي پايداري بايد بازتاب جلوه هاي فرهنگي، اجتماعي و تحولات انساني باشد وگرنه فاقد ارزش هنري و ادبي است.
اقبال زاده در ادامه سخنان خود درمورد نحوه پرداختن به فرهنگ ايثار و شهادت در ادبيات كودك و نوجوان گفت: كودكان ما بايد بفهمند كه پدران و برادرانشان چه ايثار و فداكاري كرده اند، اما براي بيان اين فداكاري نبايد از ادبياتي كليشه اي، خشك و شعاري استفاده كرد، اگر بخواهيم اين مفاهيم را به طور مستقيم در ادبيات كودك و نوجوان مطرح كنيم ياد شعار و كليشه مي افتم. ادبيات پايداري در عرصه كودك و نوجوان بايد با زبان مخاطب تناسب داشته باشد، بايد حوادث با شخصيت هاي داستان تناسب داشته باشد و داستان به اصطلاح از يك پي رنگ قوي برخوردار باشد . روايتي قوي مي تواند تاثيرگذار باشد وگرنه خيلي از آثار ادبي در اين حوزه به آثاري ضد ادبي تبديل مي شوند.
وي در ادامه تاكيد كرد: از آنجاييكه از دوران جنگ فاصله گرفته ايم، زمان آن رسيده است كه پرداختي عميق، ژرف و خونسردانه از جنگ داشته باشيم.
پايان پيام
دوشنبه 10 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: حيات]

[مشاهده در: www.hayat.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 301]