گزارشي از توانايي بازدارندگي ايران در مواجهه با امريكا و اسرائيل نفت و موشك

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: گزارشي از توانايي بازدارندگي ايران در مواجهه با امريكا و اسرائيل نفت و موشك
مريم جمشيديگروه سياسي؛ كمتر از شش ماه ديگر از عمر دولت جرج بوش رئيس جمهور امريكا باقي نمانده است كه حرف و حديثي با ماهيت تهديدهاي فزاينده بيش از پيش شنيده مي شود. صحبت هايي كه در كنار راه هاي ديپلماتيك مطرح مي شود و البته واكنش هاي اعتراض آميز جهاني را هم به دنبال داشته است چرا كه وقوع درگيري جديد براي كمتر كسي خوشايند است و در عين حال بسياري را در خاورميانه، اروپا و ديگر نقاط جهان نگران كرده است.بازگشايي دوباره زبان تهديد عليه ايران آن چيزي است كه اين روزها، خبرگزاري هاي مختلفي به نقل از برخي مقامات غربي كه عمدتاً تمايلي به اعلام نام شان ندارند، به آن اشاره مي كنند كه حتي واكنش محمدعلي جعفري فرمانده سپاه پاسداران ايران را به دنبال داشت. با اين حال اگر بخواهيم اظهارات آنان را بنابر سابقه پيشين شان حربه يي جهت ايجاد جنگ رواني يا تشديد آن در منطقه درنظر بگيريم، سخنان فرمانده سپاه جمهوري اسلامي ايران بر اهميت موضوع مي افزايد.محمدعلي جعفري فرمانده سپاه پاسداران در گفت وگويي با روزنامه جام جم اعلام كرده در حال حاضر احتمال عملي شدن حمله نظامي را نسبت به مقاطع گذشته بايد جدي تر بگيريم. به عقيده وي، پرونده هسته يي ايران براي امريكا بهانه يي براي حمله است و جوسازي هاي مربوط به آن در كنار فرصت اندكي كه بوش تا پايان رياست جمهوري اش دارد، به همراه نااميدي جمهوري خواهان از پيروزي در انتخابات آتي رياست جمهوري امريكا شرايطي را فراهم آورده كه در حال حاضر احتمال عملي شدن حمله نظامي را بايد نسبت به مقاطع گذشته جدي تر بگيريم. جعفري همچنين با تاكيد بر اينكه تهديدهاي دشمنان عليه ايران از گذشته نيز وجود داشته است، ماهيت تهديدهاي بعد از سال 1380 را تغييريافته عنوان مي كند و مي گويد؛ «از سال 80 به اين طرف دشمن به اين نتيجه رسيده كه ديگر تهديد ايران از طريق كشورهاي منطقه يي ممكن نيست. بنابر اين امريكايي ها با طراحي سناريوهاي مختلف خودشان به طور مستقيم وارد تهديد ايران شده اند.»اگرچه وقوع جنگي ديگر در خاورميانه توسط امريكا كار آساني نيست و به اعتقاد تحليلگران سياسي، ايران شرايطي همچون افغانستان يا عراق ندارد و كاخ سفيد توان راه اندازي درگيري را ندارد با اين وجود به نظر مي رسد واشنگتن به همان اندازه كه تاكيد دارد به راهكارهاي ديپلماتيك مي انديشد، به همان مقدار نيز اطمينان لازم را نداده كه ساير گزينه ها را براي هميشه به بايگاني سپرده است. گزارشي كه نيويورك تايمز به عنوان يكي از رسانه هاي معتبر امريكا هفته گذشته منتشر كرد، مهم ترين چيزي بود كه به استناد آن كشورهاي زيادي از جمله روسيه درباره شرايط جديد در خاورميانه هشدار دادند. اين روزنامه چند روز بعد از پايان مانور نظامي اسرائيل كه در شرق مديترانه و يونان انجام شد، گزارش داد كه مقامات امريكايي مي گويند اين رزمايش ظاهراً جهت تمرين براي عمليات نظامي عليه تاسيسات هسته يي ايران بوده است. بيش از يكصد جنگنده اف 16 و اف 15 در اين مانور حضور داشتند كه به همراه هلي كوپتر و تانكرهاي سوختگيري در مسافتي حدوداً 1500 كيلومتري پرواز كردند كه تقريباً فاصله ميان اسرائيل و نطنز است. جزييات بيشتري از اين مانور اعلام نشد اما همان طور كه سخنگوي كاخ سفيد در مقابل پرسشي در اين باره سكوت كرد مقامات اسرائيل نيز، كه پيشتر از آن هشدار داده بودند اين كشور ممكن است چاره يي جز حمله به تاسيسات اتمي ايران نداشته باشد، صحت گزارش نيويورك تايمز را نه تاييد و نه تكذيب كردند. با اين حال برخي اعضاي ارشد پنتاگون گفتند يكي از اهداف اسرائيل از انجام اين رزمايش، تمرين كردن تاكتيك هاي پروازي، سوختگيري هوايي و كليه جزييات ديگر يك حمله احتمالي عليه تاسيسات هسته يي ايران و موشك هاي دوربرد اين كشور بود. آنها همچنين به ديدار برخي روساي پنتاگون با همتايان اسرائيلي شان اشاره كرده و افزودند؛ هدف اصلي اين ديدارها، تنظيم مواضع در رابطه با ايران به خاطر فعاليت هاي هسته يي اش است. سخنان مولن رئيس كميته ستاد مشترك ارتش امريكا نيز وقتي كه راهي اسرائيل بود، قابل اعتنا است. وي در گفت وگوي كوتاهي با خبرنگاران تصريح كرد امريكا احتمال مناقشه نظامي با ايران را بررسي مي كند اما نه در آينده نزديك. در عين حال در كنار اين اظهارات، چند مقام ديگر امريكايي عقيده يي متفاوت داشتند بدين گونه كه گفتند تصور نمي كنند اسرائيل به اين نتيجه رسيده باشد كه بايد به ايران حمله كند و گمان نمي كنند چنين حمله يي قريب الوقوع باشد. در همين راستا با در نظر گرفتن چند نكته، مي توان سخنان اين گروه را واقعي تر و قريب به يقين تر دانست؛ چرا كه اگر به ياد آوريم اسرائيل در مقابل ايران يگان هوايي لازم را در اختيار ندارد و اين كشور با موشك هاي دوربرد ايران كه به سمتش نشانه رفته اند، جرات عرض اندام در برابر تهران را ندارد، آنگاه مي توان تحليل آماده شدن و تمرين اسرائيل براي حمله به ايران و تاسيسات هسته يي اش را به راحتي كنار گذاشت. كمااينكه اسكات ريتر رئيس سابق سازمان بازرسي تسليحاتي سازمان ملل متحد در عراق نيز مي گويد؛ «من به اين شايعات در خصوص عمليات اسرائيل در ايران اعتقاد ندارم؛ چرا كه ايران از نيروي هوايي توانمند، رادارها و تجهيزات ديگري برخوردار است. به همين دليل، اسرائيل توان لازم جهت حمله را ندارد.» ريتر كه بعد از حمله بوش به عراق، دولت وي را علناً متهم كرد در خصوص طراحي سلاح هسته يي توسط عراق به كنگره امريكا دروغ گفته بود، در ادامه افزود؛ اسرائيل مرز مشتركي با ايران ندارد و براي انجام هرگونه عمليات نظامي بايد مرزهاي هوايي چند كشور مستقل را نقض كند كه باعث جنجال بين المللي خواهد شد. پس اطلاعاتي كه منتشر شد و مانور اسرائيل را متوجه ايران دانست تا اين كشور را به هراس اندازد، يك دروغ است.در همين حال ريتر اگرچه احتمال حمله به ايران توسط اسرائيل را رد مي كند اما نسبت به موضوع ديگري هشدار مي دهد و آن افزايش احتمال حمله امريكا است؛ يعني همان چيزي كه جعفري فرمانده سپاه پاسداران درباره آن هشدار مي دهد و امريكا را از هرگونه قصد و غرضي براي تجاوز به ايران نهي مي كند.پاپ هم ابراز نگراني كردبي شك پرونده هسته يي و عدم پذيرش تعليق از سوي تهران، آن چيزي است كه امريكا را سخت عصباني و در عين حال سردرگم كرده و باعث شده در خصوص ايران به متحدان خود هشدار دهد. اما اين تهديدها تازگي ندارد و هميشه وجود داشته اند. لذا اين سوال مطرح مي شود كه بر چه اساسي اين گونه اظهارات مطرح مي شود. از اين منظر مي توان به مواردي اشاره كرد كه شايد مورد استناد اين مقامات قرار گرفته اند.جرج بوش رئيس جمهوري امريكا دو هفته پيش بود كه در سفر خود به اروپا اعلام كرد گزينه نظامي عليه ايران براي متوقف كردن روند غني سازي اورانيوم همچنان روي ميز است. ايران بارها تاكيد كرده فعاليت هاي هسته يي اش ماهيتي صلح آميز دارد و گزارش شانزده نهاد امنيتي و اطلاعاتي امريكا نيز كه سال گذشته منتشر شد اين موضوع را تلويحاً ثابت كرد. با اين همه و به رغم وجود اسنادي از اين دست، بوش همان موقع نيز اعلام كرد كه چنين گزارش هايي را مبناي كار خود قرار نخواهد داد. به همين خاطر بود كه بوش توانست اروپا را هم متقاعد كند تا تحريم هايي فراتر از سازمان ملل را عليه ايران به اجرا بگذارند. تحريم بانك ملي در اروپا آخرين تصميم 27 عضو اتحاديه اروپا است كه از هفته گذشته به اجرا گذاشته شد. از سوي ديگر بوش همزمان اقدامات و اظهارات ديگري نيز دارد كه مي تواند نشان دهنده تمايل بيشتر امريكا به استفاده از گزينه هاي غيرديپلماتيك باشد. بوش اگرچه به جهت همراهي افكار عمومي در سخنان مطبوعاتي خود به صراحت از جنگ و يورش دوباره به خاورميانه صحبتي به ميان نمي آورد اما در نشست هاي محرمانه اش با رهبران كشورهاي متحدش، بي هيچ ملاحظه يي نظر واقعي خود را اعلام مي كند. از همين منظر است كه نخست وزير ايتاليا يك روز پس از آنكه رئيس جمهور امريكا را بدرقه كرد، گفت؛ «بوش حرف هايي زد كه كاش نمي شنيدم». سيلويو برلوسكوني در تشريح نتايج سفر بوش به ايتاليا كه در ادامه تور اروپايي وي صورت گرفت، خاطرنشان شد؛ شخصاً اميدوارم مذاكرات با تهران متوقف نشود و راه حلي پيدا شود؛ چرا كه اوضاع در غير اين صورت وخيم خواهد شد. به گفته خبرنگاران برلوسكوني اگرچه مستقيماً به جنگ يا هر اقدام نظامي اشاره نكرد اما اگر سخنان وي را در كنار هشدارهايي كه اخيراً مقامات ايران از جمله هاشمي رفسنجاني رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام و علي لاريجاني رئيس مجلس هشتم به غرب دادند، بگذاريم مي توان دريافت كه نگراني نخست وزير ايتاليا درباره چه بوده است. در همين راستا بود كه پاپ بنديكت شانزدهم نيز سكوت خود را درباره مناقشه هسته يي ايران شكست و در سخنان يكشنبه هفته گذشته اش طي درخواستي همگان را نسبت به برقراري صلح تشويق كرد. پاپ تصريح كرد؛ «جلوگيري از جنگ ها و كنترل منازعات در خاورميانه بسيار ضروري بوده و يافتن هر امكاني براي برقراري راه هاي ديپلماتيك يك نياز فوري است.» با اين حال در كنار تهديدهاي امريكا و يورش طلبي هاي كاخ سفيد اگرچه موانع بازدارنده يي وجود دارند كه به گفته جعفري فرمانده سپاه كنترل خروج نفت از تنگه هرمز يكي از آنها است كه مي تواند با افزايش سرسام آور قيمت نفت، اقتصاد جهاني را برهم زند اما بايد قبل از رسيدن به اين نقطه، به راهكارهاي ديگري جهت خروج از اين موقعيت فكر كرد؛ چرا كه هيچ تضميني براي ممانعت از تكرار حماقت هاي بوش وجود ندارد. به ويژه آنكه بنا بر شواهدي، احتمال آنكه كانديداي حزب رقيب بوش يعني باراك اوباما رئيس جمهوري آتي امريكا شود، افزايش يافته و اين به معناي ملايم تر شدن سياست خارجي ايالات متحده در تقابل با ايران است يعني همان چيزي كه بوش آن را نمي خواهد. لذا اين روزها بيش از گذشته به بهانه هايش فكر مي كند تا مبادا به او گفته شود در خصوص برنامه هسته يي ايران سهل انگاري كرده است. به همين خاطر دور از ذهن نخواهد بود اگر فرض شود كه وي در ماه هاي باقي مانده از رياست جمهوري اش به راه هاي ديگري مي انديشد.
دوشنبه 10 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 163]