در ميزگرد بررسي وضعيت آلودگيهاي زيست‌محيطي خليج‌فارس در ايسنا اعلام شد: عمده آلودگي خليج‌فارس چاه‌هاي نفتي است بازيافت ضايعات كشتي‌ها بين تصميم‌گيران جدي نيست

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: در ميزگرد بررسي وضعيت آلودگيهاي زيست‌محيطي خليج‌فارس در ايسنا اعلام شد: عمده آلودگي خليج‌فارس چاه‌هاي نفتي است بازيافت ضايعات كشتي‌ها بين تصميم‌گيران جدي نيست

خبرگزاري دانشجويان ايران - بندرعباس
سرويس: اجتماعي - محيط زيست

درياهاي جهان متأسفانه در دهه‌هاي اخير به عنوان مدفن آلاينده‌ها، مخصوصا آلاينده‌هاي نفتي از سوي انسان استفاده مي‌شود. مساله آلودگي محيط زيست درياها از زمان تأسيس سازمان تخصصي سازمان ملل متحد، يعني سازمان جهاني دريانوردي (IMO) مورد توجه ويژه آن بود؛ اما با رشد سريع آلودگي دريا به دليل نشت نفت از كشتي‌ها و سراريز شدن ضايعات صنعتي و فاضلاب‌هاي شهري به دريا، متدها و رويكردهاي جديدي بوجود آمد.

سرويس «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در اين راستا ميزگردي در خصوص بررسي وضعيت آلودگيهاي زيست محيطي خليج‌فارس با حضور شهرام فداكار مسئول محيط زيست دريايي اداره كل محيط زيست هرمزگان، جمال پاكروان، كارشناس مسئول حفاظت محيط زيست دريايي بنادر و كشتيراني هرمزگان، هوشنگ ملايي، مجري طرح فاضلاب بندرعباس و دكتر ناصر يادگار فرد، مشاور و مدير تحقيقات آب و فاضلاب هرمزگان در دفتر ايسنا برگزار كرد كه مشروح آن در ذيل مي‌آيد.

مسئول محيط زيست دريايي اداره كل محيط زيست هرمزگان:

حجم عمده آلودگيهايي كه در خليج فارس و تنگه هرمز بوجود آمده ناشي از چاه‌هاي نفت و سكوهاي نفتي فراوان است

شناورهاي صيادي به خاطر نداشتن جاي مشخص باعث آلودگي مي‌شوند

فداكار افزود: حجم عمده آلودگيهايي كه در خليج‌فارس و تنگه هرمز ايجاد شده، ناشي از چاه‌هاي نفت و سكوهاي نفتي فراوان است به شكلي كه از 160 سكوي نفتي حدود 70 سكوي نفتي در خليج‌فارس فعال است و آمارها نشان مي‌دهد كه خليج‌فارس يكي از آلوده‌ترين خليج‌هاي دنيا است كه بزرگترين آلودگي ايجاد شده در خليج‌فارس به زمان جنگ ايران و عراق باز مي‌گردد كه 5/8 ميليون بشكه نفت در آن رها شد و بعد از آن آتش‌سوزي چاه‌هاي نفتي كه باعث ورود حجم زيادي از نفت خام به دريا شد و علاوه بر آن آلودگي هوا در اثر سوختگي نفت كه دامنه پراكندگي آن تا هيماليا رصد شد و تحقيقاتي كه در ايران براي طرح دعوي به دادگاه لاحه انجام شد نشان داد كه حدود 28 ميليارد دلار خسارت به اكوسيستم خليج‌فارس وارد شده است ولي با اين وجود باز هم تاثيرات اين آلودگي ها را هنوز شاهديم.

وي وسعت منطقه دريايي هرمزگان را 66 هزار كيلومتر مربع معادل برابر استان عنوان و تصريح كرد: با توجه به گستردگي دريا و اين همه امكانات كه براي پايش زمين در استان وجود دارد در مقابل مي‌طلبد كه در بحث آلودگي‌هاي درياي هم به طور جدي بحث و پيگيري شود.

مسؤول محيط زيست دريايي اداره كل محيط زيست هرمزگان عمده آلودگيهاي دريايي را تردد نفتكشها از تنگه هرمز، آب توازون كشتيهايي كه هنوز از سازمان IMO مجوز نگرفته‌اند و تخليه آب موتورخانه‌ها و قاچاق سوخت از خوريات شرق استان عنوان و خاطرنشان كرد: يكي از مسائلي كه استان هرمزگان را در بحث آلودگي دريايي تهديد مي‌كند، قاچاق مواد سوختي به صورت قاچاق به كشورهاي حاشيه خليج‌فارس و جابه‌جايي غيراستاندارد توسط شناورهاي غيرمجاز از خوريات شرق استان در شهرستان جاسك است كه زماني كه با نيروهاي انتظامي و درياباني برجورد مي‌كنند براي اينكه از تخلفات خود كم كنند مواد نفتي را در دريا رها مي‌كنند.

وي افزود: فاضلاب شهري بخصوص شهر بندرعباس، پساب صنايع بزرگ كه در مجاورت دريا قرار دارند، پسابهاي سكوهاي نفتي و پساب پالايشگاه‌ها است كه با توجه به رعايت استانداردهاي اعلام شده باز هم اين اتفاق مي‌افتد همچون اتفاقي كه سال گذشته توسط توانير بوجود آمد كه مي‌توان اتفاقات را با مديريت و امكانات به روز بررسي و رفع و رجوع كرد.

وي همچنين به دو حوضه بزرگ نفتي در هرمزگان اشاره و بيان كرد: حوضه نفتي رسالت در جزيره لاوان و حوضه نفتي جزيره سري و بواسطه اينكه خطوط نفتي اين سكوها تا جزيره انتقال پيدا مي‌كند، بعضا نشتي اتفاق مي‌افتد كه شركت نفت فلات قاره و وزارت نفت با استفاده از تكنيكهاي به روز براي كنترل نشتي از لوله ها كه تا حدودي ماثر واقع شده است.

فداكار شناورهاي صيادي را به خاطر نداشتن جاي مشخص براي تردد يكي از عوامل آلوده‌كننده در خليج‌فارس دانست و افزود: لنج‌ها و شناورهاي موتوري از آلوده‌كنندگان به حساب مي‌آيند كه در حال حاضر 5 هزار قايق موتوري كه روغن موتور و مواد نفتي را در دريا رها مي‌كنند در اسكله حقاني وجود دارد كه نظارتي بر اين قايقها نيست.

وي تصريح كرد: خوشبختانه ميزان آلودگي نفتي در استان هرمزگان نسبت به بوشهر، خوزستان و سواحل كويت، عراق و عربستان كمتر است و اكوسيستم سالمي دارد و بايد در نظر داشته باشيم كه استان هرمزگان در حال توسعه بوده و بزرگترين طرح‌هاي نفتي كشور در هرمزگان در حال انجام است كه خط انتقال نفت گاز، توسعه سكوهاي نفتي و چاه‌ها و اكتشافات و بهره‌برداري از اين طرح‌هاست كه اين امر خود يك هشدار جدي براي دستگاه‌هاي مربوط است.

مجري طرح فاضلاب شهر بندرعباس:

640 ميليارد ريال براي اتمام فاضلاب شهر بندرعباس مورد نياز است

اگر قبل از ساخت‌وسازها زيرساختهاي فاضلاب مهيا نشود بايد به دنبال شهر باشيم

تفكرات غلط سازمانهاي ديگر باعث عقب افتادگي طرح فاضلاب شهر بندرعباس شده است

به گزارش ايسنا، در اين نشست مهندس هوشنگ ملايي، مجري طرح فاضلاب بندرعباس در خصوص وضعيت فاضلاب شهري و طرح ساماندهي فاضلاب در شهر بندرعباس گفت: طرح فاضلاب شهري در سال 45 مطالعات و ضرورت اجراي آن انجام و عملا عمليات اجرايي از سال 72 آغاز شد كه فقط براي جمع‌آوري فاضلاب‌هاي توليدي طراحي شده است و يك طرح كلي نيست.

ملايي افزود: در حال حاضر در طول شبانه‌روز حدود 80 هزار متر مكعب فاضلاب در شهر بندرعباس توليد مي‌شود كه 30 هزار مترمكعب از فاضلاب شهري تصفيه مي‌شود و 40 هزار مترمكعب ديگر بخشي وارد خورها و دريا و بخش ديگر فاضلاب‌ها جذب آبهاي زيرزميني مي‌شود كه عمده توليد اين فاضلاب مربوط به مصارف خانگي و صنايع موجود در استان است.

وي اظهار كرد : طرح اجراي فاضلاب در كشور يك طرح جديد و نوپا است كه بجز شهر اصفهان تقريبا در هيچ جاي ايران طرح كاملي نداريم و طرح فاضلاب شهر اصفهان كاملترين پروژه فاضلاب در كشور است.

ملايي خاطرنشان كرد: 12 ميليون خانوار در كشور وجود دارد كه رقم اندكي از اين خانوارها مشترك فاضلاب هستند و در شهرهاي حاشيه دريا بخصوص در شهر بندرعباس اين مشكلات به خاطر بالا بودن آب‌هاي زير زميني و معمولا روان بودن زمين دشوارتر است ولي چيزي كه در اين مورد مهم و قابل تفكر است ورود حجم زيادي از فاضلاب به آب‌هاي زيرزميني است كه در شهرهاي حاشيه دريا اين مشكلات بيشتر به چشم مي‌خورد.

وي افزود: طرح فاضلاب شهر بندرعباس به عنوان يكي از طرحهاي زيست‌محيطي كشور شناخته شده است و وضعيت بحراني آبهاي زيرزميني در شهر بندرعباس و افزايش جمعيت شهري نسبت به شهرهاي حاشيه خليج‌فارس ايجاب مي‌كند كه اين طرح با سرعت بيشتري انجام گيرد به همين خاطر در سالهاي 80 و 81 نگاه ويژه‌تري به اين طرح صورت گرفت.

ملايي تصريح كرد: تمام آبهايي كه در خورها روان هستند، فاضلاب نيست و بخشي از آن را زه‌آب كه ناشي از اشباع آبهاي زيرزميني است و بخشي از فاضلاب واحدهاي مسكوني است و اگر طرح فاضلاب به طور كامل اجرا شود، خورها خشك مي‌شود چرا كه يكي از وظايف خورها هدايت آبهاي ناشي از بارندگي به سمت دريا از سطح شهر و آب هاي بالا دست است و اگر طرح به درستي انجام شود ديگر بحث ورود نشت آب به داخل زمين نخواهيم داشت.

وي گفت: در هر جاي شهر بندرعباس كه شبكه فاضلاب انجام شود يك زمان دوره زماني 4 ساله طول مي‌كشد كه سطح آب زيرزميني پايين‌تر برود كه اين امر مستلزم آن است كه مردم فاضلاب خود را به طور كامل دفع كند كه زمان پايان طرح فاضلاب شهر بندرعباس سال 1390 است ولي بستگي دارد كه دولت چگونه تامين اعتبار كند در حال حاظر 640 ميليارد ريال براي اتمام پروژه مورد نياز است كه هر چقدر اين پرداخت طولاني تر شود به خاطر تورم و موارد تاثير گذار ديگر اين مبلغ افزايش خواهد يافت.

ملايي اظهار كرد: اعتباري كه براي طرح فاضلاب شهر بندرعباس در نظر گرفته‌اند با رشد جمعيت همخواني ندارد و ساليانه 5 تا 6 هزار مشترك آب داريم كه به ازاي هر مشترك متوسط لوله گذاري در شهرها با تراكمن جمعيت بالا 9 متر است كه اگر براي بندرعباس حداقل در نظر بگيريم بايد براي توسعه شهري 50 كيلومتر شبكه داشته باشيم، ولي مشكل اصلي ما اين است كه به دنبال شهر افتاده‌ايم و عقب‌تر از توسعه حركت مي‌كنيم و اگر مي‌بينيد كه طرح فاضلاب در بعضي مسائل عقب‌تر است، نشأت گرفته از تفكرات غلط سازمانهاي ديگر است.

مدير طرح فاضلاب شهر بندرعباس گفت: در استان هرمزگان برداشت اشتباهي از آماده‌سازي شده است و بايد قبل از توسعه شهرنشيني امكانات از قبيل آب، فاضلاب، برق، تلفن و عابر پياده در نظر بگيرند ولي تعريف شهرسازي در بندرعباس اين است كه زمين را صاف كن، قطعه‌بندي كن و بفروش!

وي افزود: اگر پيش از ساخت و سازها زيرساختهاي فاضلاب و امكانات مهيا نشود بايد همچنان به دنبال شهر باشيم.

مشاور و مدير تحقيقات آب و فاضلاب هرمزگان:

نياز اصلي براي حفاظت محيط زيست تعامل بيشتر بين دستگاه‌ها است

به گزارش ايسنا، دكتر ناصر يادگار فرد، مشاور و مدير تحقيقات آب و فاضلاب هرمزگان نيز در اين نشست با اشاره به اهميت پيشگيري و مقابله با آلودگيهاي محيط زيست در هرمزگان با توجه به توسعه صنايع گفت: صنايع در حال توسعه است و بحث نفتكش‌ها و فاضلاب شرايط را طوري رقم زده است كه به لحاظ محدوديتهايي كه وجود دارد دامنه اين بحران را در استان حادتر و بيشتر مي كند.

يادگار فرد اظهار داشت: كمبود اعتبارات پروژه فاضلاب شهري موضوعي است كه دولت بايد توجه بيشتري به آن داشته باشد تا با بهره‌برداري از اين طرح بتوانيم خسارت‌هاي وارد شده به محيط زيست را كاهش دهيم.

وي افزود: نياز اصلي براي حفاظت محيط زيست تعامل بيشتر بين دستگاه‌ها و سازمانهاي مرتبط با هم است. حفاظت محيط زيست بايد به صورت سيستماتيك در بين دستگاه‌ها و صنايع استقرار پيدا كند و پيوسته محيط زيست را به عنوان يك صنعت نگاه كنند و به شكلي عمل شود كه به جاي پاك كردن محيط زيست از آلودگي بايد آلوده نكنيم.

يادگار فرد تصريح كرد: سيستم‌هاي كاهش آلودگي محيط زيست در سراسر جهان به طور جدي دنبال مي‌شود و مي‌توانيم از اين سيستمها در ايران نيز كمك بگيريم.

وي با اشاره به قانون چهارم توسعه خاطرنشان كرد: يكي از الزامات قانون چهارم توسعه داشتن ايزو 14000 است و بايستي سازمانها و صنايع اين سيستم را به طور جدي به كار ببرند ولي در عمل ضعيف به كار مي‌رود.

كارشناس مسئول حفاظت محيط زيست دريايي بنادر و كشتيراني هرمزگان:

بازيافت ضايعات كشتي ها هم بين تصميم گيران كشور جدي نيست

به گزارش ايسنا، جمال پاكروان، كارشناس مسئول حفاظت محيط زيست دريايي بنادر و كشتيراني هرمزگان هم در ادامه نشست بررسي وضعيت آلودگيهاي زيست محيطي خليج‌فارس گفت: سازمان بين‌المللي دريانوردي همزمان با جهاني شدن محيط زيست به سرعت مسائل محيط زيست را پيگيري مي‌كند به نحوي كه از 5 كميته‌اي كه در سازمان IMO تشكيل شده است كميته محيط زيست سالي دو بار جلسه برگزار مي‌كند و دو سازمان مرجع محيط زيست و بنادر و كشتيراني از ايران در اين جلسات شركت مي‌كنند.

پاكروان تصريح كرد: محيط زيست و سازمان بنادر و دريانوردي ايران در بحث دفع مواد در دريا به صورت جدي پيگيري مي‌كنند و دو راه كار عمده كه در بحث آلودگي‌هاي دريايي داريم به دنبال مي كنيم بحث پيشگيري و مقابله با آلودگي است.

وي بيان كرد: يكي از بحث‌هاي اصلي كه به آن پرداخته‌ايم پيشگيري از آلودگي است كه كنوانسيون مارپل با همين هدف تشكيل شده است و كشورهايي كه در اين كنوانسيون عضو شوند بايد حداقل دو پيوست 1 و 2 را قبول كنند در اين كنوانسيون 6 پيوست وجود دارد كه سازمان بنادرو دريانوردي و صاحبان كالا را موظف به رعايت آن مي‌كند.

پاكروان خاطرنشان كرد: يكي از مشكلاتي كه در كنوانسيون مارپل با آن روبرو هستيم اين است كه كشورهاي حاشيه خليج‌فارس تمايلي به عضويت و اجراي مواد اين كنوانسيون ندارند و تجاري فكر مي‌كنند و ديگر كشورها حاضر به همكاري مشترك نيستند و با توجه به اينكه آلودگي دريا به هم ربط دارد باعث مي‌شود كه ديگر كشورهاي عضو كنوانسيون مارپل دچار مشكل و پرداخت هزينه‌هاي هنگفتي شوند.

وي گفت: زماني مشكلي كه با آن روبرو بوديم آب توازن كشتي‌هاي نفتي بود كه از آپريل 2005 ميلادي كشتي‌هايي كه مخازن بار آب توازون مي‌ريختند ممنوع ورود شدند و ايران در خليج‌فارس و درياي عمان پيشتاز بوده است.

كارشناس مسئول حفاظت محيط زيست دريايي بنادر و كشتيراني هرمزگان انتقال گونه‌هاي مهاجر از يك دريا به درياي ديگر را از ديگر مشكلات عنوان كرد و افزود: براي اين مشكل هم يك راه كار داريم و اين است كه در كشورهاي در حال توسعه يك سري كشورها را به عنوان نمايندگان مناطق جغرافيايي تعيين كرده اند كه جزيره خارك مركز منطقه اي خاورميانه انتخاب شد زيرا بيشتر آب توازن بين كشورهاي خليج فارس در خارك تخليه مي‌شد.

وي اجراي كنوانسيون‌هاي مختلف دريايي را مستلزم همكاري بيشتر بين كشورها دانست و گفت: از جمله كارهايي كه ايران انجام داده است از رده خارج كردن 23 كشتي بود كه بين كشورهاي عربي در حال تردد بودند كه اين موضوع با فشارهاي زيادي از طرف تجار همراه بود كه چرا اين كشتي ها در عربستان، امارت و بحرين به راحتي تردد مي‌كنند ولي در ايران با ممنوعيت روبرو هستند و متاسفانه در قضيه ايجاد تسهيلات دريا بجز ايران ديگر كشورهاي حاشيه خليج‌فارس حركت بايسته‌ايي انجام نداده‌اند.

وي افزود: بندر خليج‌فارس به عنوان بندر پيشتاز از سالهاي گذشته اقدام به دريافت ضايعات كشتي‌ها كرد كه پردازش اين ضايعات در استان هرمزگان انجام نمي‌شود و ايران براي بازيافت روغن ها و مواد نفتي شركتي را به نام پرشين شلف در بندر امام خميني(ره) ايجاد كرد.

وي افزود: سازمان بنادر و دريانوردي و اداره كل بنادر هرمزگان از شركتهايي كه در اين بحث فعالند دعوت به همكاري كرد و قرار شد كه قراردادهاي 20 ساله با هزينه‌هاي بسيار ناچيزي از آنها دريافت شود كه ضايعات كشتي‌ها را دريافت كنند و بخشي از تعرفه‌اي كه بر كشتي وارد است را بگيرند و سود حاصل از بازيافت ضايعات هم براي خودشان باشد كه شركتهايي از جمله تايدواتر هرمزگان و پرشين شلف شناسايي شده‌اند، ولي كشورهاي حاشيه خليج‌فارس هنوز به صورت جدي وارد نشده‌اند و متاسفانه در بين تصميم‌گيران كشور هم بسيار جدي نيست.

به گفته وي حداقل 50 ميليارد ريال براي تاسيسات كوچك دريافت و پردازش لازم است.

پاكروان در ادامه اين نشست مديريت ضايعات بندر را يكي از برنامه هاي سال 87 عنوان و تصريح كرد: سازمان بنادر با دعوت از ارگانهايي كه مي توانستند در بحث مقابله با آلودگي هاي محيط زيست همكاري داشته باشند يك طرح ملي نوشته شد كه در اين طرح 4 طرح استانهاي جنوبي و 2 طرح استانهاي شمالي بود و بنادر و كشتيراني هرمزگان از تمام دستگاه ها و ارگانهايي كه به نوعي در بحث پيشگيري فعاليت داشتند و مي توانستند در شرايط سخت كمك كنند دعوت كرد و يك طرح استاني براي مقابله با آلودگي نفتي نوشته شد و به تصويب استاندار هم رسيد در اين طرح يك سري پيش بينيها صئرت گرفت و قرار شد ارگانها و سازمانها طرح محلي را تنظيم كنند و در بعد ملي هزينه ها را به وزارتخانه هاي مربوطه اعلام كنيم.

وي اظهار كرد : در تدوين و تصويب طرحهاي محلي 17 ارگان اقدامي نكرده اند و 4 شركت خصوصي و 2 شركت دولتي طرحهاي خود را ارائه كردند يكي از سازمانهايي كه طرح خود را آماده نكرده محيط زيست است .

مسئول محيط زيست دريايي اداره كل محيط زيست هرمزگان:

توفان گنو هشداري براي ساحل نشينان بود اتفاقات بعدي شديدتر و دامنه بيشتري خواهد داشت

شهرام فداكار، مسئول محيط زيست دريايي اداره كل محيط زيست هرمزگان در پاسخ به اين مبني بر اين كه مجوز زيست محيطي صنايع چگونه صادر مي شود و چه اقداماتي انجام شده است؟ گفت: از سال 83 آخرين مصوبه شوراي عالي محيط زيست عنوان كرد هر صنعت، مراكز خدماتي و هر نوع فعاليتي كه در كنار سواحل دريا مستقر مي شود شامل مطالعات ارزيابي قرار مي گيرد و از آن زمان به بعد تمام صنايع حتي دهكده هاي ساحلي و مجتمع هاي توريستي و كارگاه هاي خدماتي و انبارها شامل مطالعات قرار مي گيرند و در هر مرحله اجرا تا مجوز نگيرد به بهره برداري نخواهد رسيد ولي بايد اين را قبول كنيم كه در ايران هنوزبه دنبال صنعت هستيم و نتوانسته ايم از توسعه جلوتر حركت كنيم .

فداكار اظهار كرد : مخاطرات خليج فارس بيشتر از آلودگيهاي نفتي و فاضلاب و پساب صنايع است . صيد و صيادي يكي از عوامل مخرب است و توسعه سواحل به جاي عقب‌نشيني در حال ورود و خشك كردن دريا هستيم در همه جاي دنيا سعي مي‌شود كه از دريا فاصله بگيرند و بحث توريستي و تفريح مردم در كنار دريا و پديده گرم شدن جهاني و افزايش سطح دريا جزو 8 مسأله محيط زيست است.

وي افزود: خليج‌فارس يك درياي بسته است و در حال حاضر 30 كشور دنيا در حال رفتن به زير آب هستند و توفان گنو يك هشدار طبيعت بود كه اگر قرار است در كنار ساحل زندگي كنيد حواستان جمع باشد و مطمئنا اتفاقاتي كه مي افتد شديدتر و دامنه آن به مراتب بيشتر از سري قبل خواهد بود و هيچ تظميني نخواهد داشت.

وي فقر را يكي از عوامل تخريب كننده محيط زيست عنوان كرد و گفت: به خاطر اينكه زماني كه فقر باشد ديگر كسي توجهي به محيط زيست ، طبيعت و آموزش برايش مهم نيست و توجهي ندارند و فقط به فكر سير كردن خود و خانوادشان هستند و يكي از دلايلي كه به قاچاق سوخت روي مي‌آورند فقر است.

انتهاي پيام
يکشنبه 9 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 481]