مرادي كرماني: ببخشيد كه بزرگ نمي‌شوم

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: مرادي كرماني: ببخشيد كه بزرگ نمي‌شوم

نويسندگان- گروه ادب و هنر:
بزرگداشت هوشنگ مرادي كرماني با عنوان «چهل سال نوشتن» در خانه هنرمندان ايران برگزار شد.

در اين مراسم فريدون عموزاده خليلي، ويصل باسچي، معصومه انصاريان و نوش آفرين انصاري از نويسنده سه نسل داستان‌هاي كودك و نوجوان سخن گفتند.

هوشنگ مرادي كرماني در مراسم بزرگداشت خود گفت: داستان من، داستان بچه‌اي لاغر‌مردني است كه همه مي‌خواهند او بزرگ شود و براي همين انواع و اقسام خوراكي‌ها را در دست او قرار مي‌دهند و من ضمن تشكر از تمام كساني كه اين آرزو را دارند‌، ببخشيد كه بزرگ نمي‌شوم.

اگرچه كه وضعيت نشر به‌سامان نيست و بسياري از نويسندگان به سبب نبود چاپ و ديركرد، با مشكلاتي مواجه‌اند، اما من ازجمله نويسندگاني هستم كه خوشبختانه به سبب وجود انتشارات معين با اين مسأله برخورد نكرده‌ام؛ مضاف بر اينكه احساس مي‌كنم نوشته‌هايم از قدرت كافي جهت جذب مخاطب برخوردارند.

چه خوشحالي بيشتر از اينكه بعد از 50 سال شاهد آن هستم كه بچه‌ها همچنان كتاب‌هايم را مي‌خوانند و بي‌اغراق آثارم با سه نسل متمادي ارتباط برقرار كرده است. اين آرزويي است كه هر نويسنده‌اي آن‌را دارد و هيچ حسي بهتر از آن نيست كه امروز شاهد آن هستم كه تلاش‌هايم نتيجه داده است.

واقعيت اينست كه من كار ديگري جز نويسندگي بلد نيستم. اين درست مثل آنست كه شما از كسي كه قدش كوتاه است بپرسيد چرا قد شما كوتاه است و از او بخواهيد تا قد بلندتري داشته باشد. مضاف بر اينكه من فكر مي‌كنم علاوه بر فقر اقتصادي از فقر فرهنگي هم سخن گفته‌ام.

فريدون عمو‌زاده خليلي با اشاره به ضرورت پژوهش درباره آثار هوشنگ مرادي كرماني گفت: كرماني سبك جديدي را ايجاد كرد. در شرايطي كه نه ادعاي آن را دارد و نه تلاشي در اين زمينه كرده است. اما، مرور آثار او، گوياي اين است كه آثار وي خصوصياتي دارد كه قصه‌هاي وي را از ديگر آثار جدا مي‌كند. من نه اين توان و نه اين امكان را داشتم كه بتوانم براي صحبت‌هاي امروزم اين كارها را انجام بدهم فقط ديشب از طريق روزنامه‌ها مطلع شدم كه امروز چنين برنامه‌اي برگزار مي‌شود و به‌خاطر دين به استاد و ادبيات كودك از آقاي اقبال‌زاده خواستم وقتي را نيز براي صحبت به من اختصاص دهد.

عموزاده خليلي در بيان ويژگي‌هاي قصه‌هاي مرادي كرماني بيان داشت: در آثار او يك رئاليسم اختصاصي وجود دارد كه با مترهاي نقد ادبي سنجيده نمي‌شود. از يك سو كارهايش به چخوف پهلو مي‌زند. كه نوع شوخ‌طبعي‌هايي كه در قصه‌هايش وجود دارد بيانگر اين موضوع است و در قصه‌هاي مجيد و كارهاي اخيرش رگه‌هايي از اين بيان طنزآلود مشاهده مي‌شود.

با وجود اين مرادي كرماني نه به چخوف و نه به ونه گات كه اواخر شوخ‌طبعي‌هايش مطرح شده نگاه نمي‌كند نه اينكه خواننده آثار اينها نيست ولي سبك خاص قصه نويسي او ساده نويسي، صفا و صميمتش است.

شهرام اقبال زاده سخنگوي انجمن نويسندگان كودك و نوجوان درباره ساده نويسي در آثار هوشنگ مرادي كرماني گفت: ‌مرادي كرماني سبك جديدي از ساده‌نويسي، صميمي نويسي و در عين حال عميق نويسي همراه با طنز گزنده در آثارش وجود دارد. من معتقدم مرادي كرماني بشدت از چخوف تاثير گرفته ولي هرگز اداي چخوف را در نمي‌آورد. فلوبر مي‌گويد سبك يعني نوع زندگي انسان و مرادي كرماني از خودش و زندگيش نوشته است.
مرادي كرماني كمابيش زندگي‌اش زندگي ماكسيم گوركي است چرا كه او هم پدر و مادرش را از دست داده و با پدر‌بزرگ و مادربزرگش زندگي كرد با اين وجود مرادي كرماني هرگز از هيچ كدام اينها تقليد نمي‌كند و مرحله به مرحله زندگيش را در آثارش توصيف مي‌كند.

مي‌گويند اولين كسي كه معشوق را به گل تشبيه كرد شاعر بود و دومين نفر احمق. تقليد هرگز هنر نيست در فلسفه هم كسي كه فلسفه ديگران را تكرار مي‌كند فيلسوف نيست و شايد فقط مفسر باشد.

اقبال زاده با اشاره به شخصيت مجيد اظهار داشت: مجيد بازتابي از شخصيت هوشنگ است كه در كودكي هوشنگ را هوشو صدا مي‌كردند. بچه‌هاي شهر امروز با قصه‌هاي روستايي مرادي كرماني ارتباط برقرار مي‌كنند چرا كه او از رنج خودش رنج نسلش و رنج ايراني‌ها نوشته است.

از نقد اجتماعي بدون شعار نوشته است و در عين حال هرگز بي‌آنكه اداي شهروندان غربي را درآورد او هم شهري شده است.

ويصل باسچي مترجم آثار هوشنگ مرادي كرماني به زبان انگليسي درباره آثار او گفت: پيشينه ادبيات مدرن كودك در تركيه به 160 سال پيش برمي‌گردد در طي سال‌هاي رشد و بالندگي اين ادبيات در تركيه به نويسندنگان زيادي بر‌مي‌خوريم.

وي افزود: تجربه سال‌ها زندگي در ايران و آشنايي با دوستان مرا با مرادي كرماني و آثارش آشنا كرد همچنين به خاطر فضاهاي داستاني كه در كوچه مي‌گذرد مرا ياد رمان نويس بزرگ ترك ياشار كمال مي‌اندازد. مترجم آثار مرادي كرماني به زبان تركي اظهار اميدواري كرد كه با ترجمه آثار وي گامي در جهت آشنايي كودكان و فرزندان سرزمينش بردارد.

معصومه انصاريان پژوهشگر ادبيات كودك نيز در ادامه اين مراسم گفت: تبعيض جنسي يكي از گرفتاري‌هاي اصلي جامعه ماست. از اين زاويه كتاب‌هاي كودك و نوجوان و به خصوص كتاب‌هاي مرادي كرماني در فرهنگ‌سازي نقش دارد.

وي با اشاره به پژوهش درباره كتاب‌هاي قصه‌هاي مجيد نخل و ماه شب چهارده گفت: بي بي در قصه‌هاي مجيد اگر شهرتش به اندازه مجيد نباشد كمتر از او نيست مي‌بينيم كه اين شخصيت آدم سنتي است ولي همه دوستش دارند. وقتي عصباني مي‌شود تند و تيز است و وقتي خوشحال است زبان گرم و گيرايي دارد.

انصاريان تصريح كرد: برخلاف بسياري از زنان خانه‌نشين شخصيت بي‌بي داراي ارج و قرب اجتماعي است و درحالي كه زن‌هاي به سن و سال او نياز به حمايت دارند بي بي خود حامي و دستگير است.

اين پژوهشگر شخصيت خاور در كتاب خمره را به عنوان نمونه ديگري ذكر و عنوان كرد: معمولا قهرمان داستان‌ها مرد هستند ولي قهرمان خمره زني را معرفي مي‌كند كه در فضاي بسته روستا مي‌تواند يك هويت اجتماعي داشته باشد. او هم دوست داشتني است و در شرايط خاصي مي‌تواند الگوي دختران باشد.

نو‌ش آفرين انصاري نيز درباره موفقيت آثار مرادي كرماني در سطح بين‌المللي گفت: ترجمه اثر به زبان‌هاي زنده دنيا،‌ استمرار در نوشتن طي سال‌هاي زياد،‌ تجديد چاپ مكرر قصه‌هاي او،‌ موجود بودن آثارش به شكل كتاب گويا، پژوهش‌هاي مستقلي كه در مورد وي انجام شده، عضو پيوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسي بودن، اقتباس از بسياري از قصه‌هايش در ساخت فيلم‌هاي سينمايي و تلويزيوني و همچنين شهروند افتخاري برخي شهرهاي كشور و برگزاري بزرگداشت‌هاي مهم در دانشگاه‌ها و توجه وزارت بهداشت به ابعاد روانشناسانه آثارش همگي دلايل شوراي كتاب كودك براي معرفي و ارسال پرونده مرادي كرماني به سوئد است. بيشتر حاضران كه از گروه سني كودك و نوجوان بودند در اين مراسم حضور داشتند.

تاريخ درج: 8 تير 1387 ساعت 14:16 تاريخ تاييد: 8 تير 1387 ساعت 17:20 تاريخ به روز رساني: 8 تير 1387 ساعت 17:20
شنبه 8 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 507]