نويسنده: فتحيه فتاحي زاده راهكارهاي توسعه حجاب

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نويسنده: فتحيه فتاحي زاده راهكارهاي توسعه حجاب
خبرگزاري فارس: در فرهنگ اسلام، محور اصلاحات، فرهنگ سازي است. لذا با فعاليت‏هاي آموزشي، فرهنگي و تبليغي مي‏توان فضاي اجتماعي جامعه را به سمتي هدايت كرد كه افراد به صورت طبيعي و خودجوش به رعايت عفاف و حجاب رغبت نمايند.

در فرهنگ اسلام، محور اصلاحات، فرهنگ سازي است. لذا با فعاليت‏هاي آموزشي، فرهنگي و تبليغي مي‏توان فضاي اجتماعي جامعه را به سمتي هدايت كرد كه افراد به صورت طبيعي و خودجوش به رعايت عفاف و حجاب رغبت نمايند.

بدين ترتيب، اقدامات بازدارنده بايد در حد ضرورت، نقش تكميلي خود را ايفا نمايد. در برخورد با پديده بدحجابي بايد مشكل فرهنگي و سياسي آن را از هم تمايز ساخته و متناسب با خاستگاه‏هاي آن به برخوردي سنجيده و برنامه‏ريزي شده پرداخت. نكته اساسي اين كه وقتي اكثريت جامعه گرفتار يك ناهنجاري است مقابله با اكثريت نتيجه بخش نخواهد بود، مگر اين كه با موارد مستهجن كه عموم مردم آن را زشت مي‏شمارند، برخورد شود و در دراز مدت با بستر سازي فرهنگي، اين ناهنجاري گسترده را به سطح محدودي تقليل داد، در اين صورت دايره اقدامات متوجه افرادي است كه در اقليت قرار گرفته‏اند.

اما راهكارهاي بنيادين كه در توسعه حجاب مي‏توانند نقش جدي ايفا نمايند، بدين قرار است:

1. احياي فرهنگ اسلامي و اصلاح باورهاي عمومي
پياده كردن آموزه‏هاي ديني و عيني نمودن دستورالعمل‏هاي شريعت، وظيفه آحاد جامعه است. اما در اين ميان سازمان‏هاي فرهنگي حكومت ديني، وظيفه‏اي مضاعف به دوش مي‏كشند و بايد خط مشي كلي جامعه را بر اجتناب از رذايل اخلاقي، ترغيب جوانان به ازدواج و رواج ساده‏زيستي بنا نهند.

وقتي فرهنگ سازان جامعه خود گرفتار اسراف و تبذير شوند، از اخلاق و معنويت فاصله بگيرند، نسبت به مفاسد اخلاقي و ابتذال در پوشش بي‏تفاوت شوند، پيامدهاي ذيل نتايج طبيعي چنين گرايشي است:

الف) بي توجهي نسبت به كار آمدي دين در عرصه‏هاي مختلف اجتماعي، جوان را به سمت بي هويتي و پرداختن به ضد ارزش‏ها سوق مي‏دهد. وقتي پويايي دين در عرصه حيات بشري كم رنگ شود، بديني است دختران و پسران، ابزار وجود و اثبات شخصيت خويش را در مظاهر غير ديني مانند خود آرايي و مدگرايي جست و جو نمايند.

ب) عدم اهتمام به تقويت باورهاي ديني و ارزش‏هاي اخلاقي سبب مي‏شود نسل جوان نسبت به ارزش‏ها بيگانه گشته و نسبت به اعتقادات ديني خود احساس حقارت نمايد و بن‏بست فكري در اين باب، خودباختگي به فرهنگ غرب را در پي‏دارد.

احياي ارزش‏هاي اصيل اسلامي و فراخواني زن مسلمان به تعقل و دريافتن ارزش‏ها و آفريدن روح تعبد و تعهد نسبت به اين‏ها نقش مهمي در اين زمينه خواهد داشت.

زن مؤمن بايد به آنچه اسلام به عنوان ارزش بدان مي‏نگرد باور داشته باشد و بداند كه شخصيت و عظمت او در گرو روح بلند، انديشه والا و جان پيراسته از آلودگي است كه او را به روشي انساني و مشي اسلامي فرا مي‏خواند و بداند تن آرايه بسته و ظاهر فريبنده هرگز نمايانگر شخصيت او نيست.

كلام بيدارگر حضرت مسيح كه فرمود:

به حق براي شما مي‏گويم: تن چه سودي دهد در صورتي كه ظاهرش درست باشد و درونش تباه. بدن‏هاي شما چه سودتان دهد كه خوشتان دارد و دلهايتان تباه باشد و بهره‏اي نبريد آن گاه كه پوست خود را آراسته و پاك نگاه داريد و دل‏هاي شما چركين باشد.

در زن بايد باور استوار، ايمان عميق ايجاد شود. زني كه دل به حق داده و انديشه به خدا سپرده و فرجام زندگي دنيوي‏اش را پذيرفته چطور حاضر مي‏شود خودآرايي و خود نمايي كند و خود را در معرض نگاه‏هاي آلوده قرار دهد و زمينه‏هاي تلذذ ديگران و مآلاً فساد آفريني را به وجود آورد؟!

كلام بلند حضرت علي(ع) كه مي‏فرمايد:

«المرء بايمانه؛ آدمي در گرو باورهاي خويش است.» نشان‏گر آن است كه باورهاي درست و ايمان‏هاي راسخ، عالي‏ترين نقش را در كيفيت زندگانيِ انسان ايفا مي‏كنند.

2. اصلاح نگرش‏هاي فرهنگي در سياست‏گزاران و برنامه‏ريزان

تحليل صحيح، برنامه‏ريزي و سياست گذاري درست آن گاه ميسر مي‏شود كه از جزئي نگري و بريده نمودنِ پيكره شريعت پرهيز شود و اجزاء و عناصر مجموعه دين در ارتباط با يكديگر لحاظ شوند. اما واقعيت اين است كه گاهي برنامه‏ريزان به جاي آسيب‏شناسي و پرداختن به معضلات اساسي جامعه، به انجام عمليات قطعي پرداخته و به اتخاذ برنامه‏هاي موقتي رو مي‏آورند. اين شيوه، آسيب‏هاي جدي بر جامعه تحليل مي‏كند. آگاهي مجريان و توجه آنان به معضلات اخلاقي جامعه، اختصاص اعتبار مناسب و نيروي انساني كارآمد و سوق دادن جامعه به سمت اصلاحات مي‏تواند گام مؤثري در رفع مشكلات فرهنگي جامعه باشد.

البته از ضعف فرهنگي جامعه بانوان نيز نبايد غفلت نمود، يكي از معضلات فكري و فرهنگي جوامع، عدم شناخت و آگاهي زنان نسبت به هويت واقعي خود و تمايزات و تفاوت‏هاي روحي و جسمي خود با مردان است و تا هنگامي كه اين آگاهي حاصل نشود نمي‏توانند ارزش خود را بشناسند.

بنابراين، طبيعي است كه در جهت احكام و قوانين مربوط به خود، جديت و اهتمام لازم را نخواهند داشت. و جامعه نيز در انجام تكاليف خود نسبت به زنان كوتاهي خواهد كرد و اين همه منجر به محروميت فرهنگي و دورماندن زنان از حقوق مسلم‏شان خواهد شد.

بديهي است برنامه‏هاي آموزشي و تشويق بانوان به فراگيري و اهتمام نسبت به مسائل مربوط به خويش، تا حدودي مي‏تواند در رفع اين معضل مفيد و مؤثر باشد.

3. هماهنگي كليه نهادهاي ذي‏ربط

در توسعه فرهنگ حجاب، بايستي ميان نهادهاي دولتي و غيردولتي و نيز ميان فعاليت‏هاي فرهنگي، ارشادي و اجرايي هماهنگي و هم سويي وجود داشته باشد. برنامه‏ها و اقدامات به عمل آمده به صورت پي‏گير تحت نظارت و اشراف نهادهاي ذي‏ربط قرار گيرد.

جهت تحقق اين مهم بايد تمامي متوليان و دست اندركاران از آگاهي لازم و حساسيت كافي نسبت به اين موضوع برخوردار باشند تا زمينه گسترش عفاف و حجاب فراهم شود.

4. اصلاح عملكرد رسانه‏ها

بي‏ترديد رسانه‏هاي تصويري در تغيير هنجارها و ارزش‏ها نقش مؤثري دارند به‏ويژه برنامه‏هايي كه با مخاطب ارتباط بيش‏تري برقرار نمايند.

گاهي برنامه‏هاي تبليغي و فرهنگي، زمينه تحقير زنان و تضعيف موقعيت آنان را فراهم نموده است. از اين رو، مناسب است با اجتناب از عرضه برنامه‏هايي كه زنان را به سوي جلوه‏گري سوق مي‏دهد هم چنين با پرهيز از نمايش زنان در فيلم‏ها و سريال‏ها و... به عنوان انسان‏هايي كم بهره از معرفت، احساسي و فاقد هويت، بر جايگاه و هويت واقعي آنان تأكيد نموده و زمينه‏هاي تعالي آن‏ها را فراهم سازند.

رعايت وقار و متانت و حفظ پوشش كه ضامن مصونيت اخلاقي و رواني زن به هنگام حضور در عرصه‏هاي مختلف اجتماعي است، بعضاً در ميان هنرپيشگان مورد بي مهري قرار گرفته و حجاب سنتي و اصيل تحقير شده است. ريشه چنين نگرش را بايد در عدم آگاهي و يا ضعف اعتقادي برخي دست اندركاران رسانه‏اي دانست.

به نظر مي‏رسد نهادهاي فرهنگي بايد بيش از پيش به تربيت هنرمندان و هنرپيشگان متعهد به مباني اعتقادي بپردازند تا حفظ ارزش‏هاي ديني نه به عنوان تحميل قانوني، بلكه به عنوان باورهاي قلبي و تمايلاتي خود جوش متجلي شود.

زن به عنوان موجودي خلاق، برخوردار از ظرافت‏هاي شخصيتي و دارنده بسياري از كمالات و استعدادها در رسانه بايد خصوصيات مثبت او به عنوان يك مادر، همسر و كسي كه نقش‏هاي برجسته را عهده‏دار است، معرفي شود و از شخصيت‏پردازي‏هاي ناصحيح كه زن را ظلم‏پذير و ضعيف و يا در نقشي تصنعي و دور از واقعيت نمايش مي‏دهد، پرهيز كند.

زن به لحاظ ساختار تكويني از ويژگي‏هايي برخوردار است؛ از شاخص‏ترين اين خصوصيت‏ها، كمال جويي معنوي زن است. از آن جا كه زن از احساس و تخيل بهره‏مند است؛ مي‏تواند در مسير كمالات معنوي بهتر و سريع‏تر گام بردارد؛ احساس و تخيلي كه محور هنر و تربيت هنرمند است؛ اگر به اين ساحت كه جزو جوهره و ماهيت زنان است توجه كافي شود ديگر زن در عرصه هنر با نقش‏هاي منفيِ پرخاش‏گري، ساده لوحي و... ظاهر نمي‏شود.

نمايش روش و منش زنان پاكدلي كه در عرفان عملي طي طريق كرده و به مراتبي از قرب دست يافته‏اند و پرداختن به زمينه‏ها و بسترهايي كه آنان را به اين جهت سوق داده مي‏تواند براي ديگران نيز سازنده و مؤثر باشد.

اين حقيقت را بايد از طريق برنامه‏هاي رسانه به ويژه به جامعه زنان تفهيم كرد كه هر چه آدمي به لذايذ بيروني و عرصه بروني وجود خويشتن بپردازد، از عرصه درون و خويشتن‏نگري باز خواهد ماند.

لازمه تكامل و حركت سازنده، تعمق و انديشه دروني و انصراف از تكثر بيروني است و اين همه زماني ميسر مي‏شود كه زن، در كنار زندگي متعارف و روزمره خود بخشي از برنامه زندگي‏اش را به مطالعه، اختصاص دهد.

رسانه در اين جهت مي‏تواند ارائه طريق نمايد، ترتيب و تنظيم برنامه‏هاي آموزشي (با تأكيد بر آموزه‏هاي ديني) آن هم در اوقاتي كه نوعاً خانم‏ها امكان بهره برداري از آن را دارند و ساعاتي كه از اشتغالات بيرون و احياناً داخل منزل فارغ شده، از بهترين زمان ارائه برنامه است.

5. اصلاح نظام الگوسازي

انسان فطرتاً الگو گزين و الگوپذير است. پيوسته در اين انديشه است ارزش‏هايي را كه باور دارد در چهره اي مجسم بنگرد و خود را همانند آن الگو بسازد مسأله الگو در اخلاق اسلامي و روان‏شناسي نيز جايگاه مهمي دارد. از اين رو، قرآن كريم در شرايطي كه زن هيچ گونه ارزش انساني و اجتماعي نداشت زناني شايسته چون آسيه همسر فرعون و حضرت مريم(س) را معرفي و از آنان تجليل نموده است.

حضرت زهرا(س) را كوثر دانسته، به عنوان الگو و اسوه معرفي كرده و بدين ترتيب، لياقت و شايستگي زن را در رسيدن به كمالات معنوي به اثبات رسانيده است.

و الگو بودن زنان صالح و وارسته را براي همگان اعم از زن و مرد تبيين نموده است. با توجه به اين كه الگوها در ساختار روحي و رفتاري انسان نقش مؤثري دارند، يكي از تأسف‏هاي جدي عصر حاضر اين است كه زن مسلمان آن چنان كه شايسته و بايسته است با چهره‏هاي بلند تاريخ اسلام آشنا نيست. زندگاني حضرت زهرا(س) و فرزند برومندش، پيام آور عاشورا، حضرت زينب(س) و ديگر چهره‏هاي والاي تاريخ گذشته و معاصر بايد براي زن مؤمن نشان داده شود تا بنگرد چه سان با حفظ هويت و شخصيت و وقار و متانت مي‏تواند در جامعه حضور پيدا كرده و ايفاي نقش نمايد.

توصيه امام صادق(ع) تأمل برانگيز و قابل توجه است:

به زنان دوستي آل علي(ع) را الهام كنيد.

زن اگر حب علي7 را فرا گرفت و او را راهبر شناخت و خاندان او را الگو پذيرفت و بر راهي رفت كه اهل بيت: رفته‏اند و آنان را سرمشق گرفت، رويين تن مي‏شود و حضورش در جامعه دلهره آفرين نخواهد بود.

6. به كارگيري روش‏هاي صحيح براي گسترش حجاب

سليقه‏اي عمل كردن و تأكيد و تكيه بر آداب و عادات غير اصيل، نقش مهمي در جهت بدبين كردن مردم نسبت به حجاب ايفا نموده است.

تصويري كه از زن در جوامع اسلامي عرضه مي‏شود و نحوه نگرش و برخورد زن، همه گوياي اين مطلب است كه التقاط و انحرافي صورت گرفته است. به اين معنا كه برخي از احكام ديني با آداب و سنت ناصواب كه بعضي ريشه در جاهليت نخستين دارد، در آميخته است و مسلمانان بايد به عنوان مالكان برترين ميراث ديني فهم ديني را از رسوبات فرهنگي‏هاي جاهلي و سنت‏هاي غلط بپيرايند.

مصلحان واقعي جوامع يعني انبيا نسبت به عرف زمان خودشان دست به اصلاحات زدند و ديدگاه‏هايِ ناصواب را تغيير دادند. پيامبر گرامي اسلام(ع) با عرف مقابله نمود و هويت از دست رفته زن را به جامعه باز گردانيد. دستورات الهي را در همساني زن و مرد به مردم ابلاغ نمود.

بدين ترتيب يكي از واقعيت‏هاي تلخ جوامع اسلامي، ديدگاه‏هاي افراطي و گرايش‏هاي نادرستي است كه به عنوان مذهب و عرف اسلامي درباره مسائل زنان رواج داشته است، تبيين ناهنجاري‏ها و اثرات سوئي كه بر اين نگرش مترتب است، به سادگي امكان‏پذير نمي‏باشد چرا كه بسياري از مصاديق اين مسأله به عنوان ارزش تلقي مي‏شود. البته اين مهم از منظر انديشمندان مخفي نمانده و نسبت به آن هشدار داده‏اند. يكي از نويسندگان از انحرافي كه درجوامع اسلامي رخ نموده، داد سخن مي‏زند:

مسلمانان در برخورد با زنان از مسير تعاليم شريعت اسلام منحرف گذشته و روايات مدسوس و مجعول در بين آنان گسترش يافته، از اين رو زن مسلمان در ورطه جهل و غفلت از دين و دنيا سقوط كرده است. آموزش زنان گناه عظيم شمرده مي‏شود، رفتن به مسجد ممنوع و اطلاع او نسبت به اوضاع و احوال فرهنگي ـ اجتماعي و سياسي امري بعيد تلقي مي‏شود.

اين درحالي است كه زن دائما گرفتار نگرش افراطي و تفريطي بوده و رفتار عادلانه را كمتر تجربه كرده است. بر اين اساس توصيه به رعايت حجاب در محيط‏هاي زنانه، تأكيد بر گونه خاصي از حجاب بدون توجه به شرايط آب و هوايي و منطقه جغرافيايي و بافت فرهنگي را مي‏توان نمودهاي نگرش افراطي دانست.

به طور كلي، طي كردن مسير اعتدال و پرهيز از افراط و تفريط مي‏تواند فضاي رغبت و ميل به رعايت حجاب را فراهم كند. اما به طور مشخص اقدامات ذيل تا حدودي مؤثر و مفيد است.

1. معماري و شهرسازي متناسب با فرهنگ حجاب صورت پذيرد از جمله معماري مراكز آموزشي دخترانه به گونه‏اي باشد كه تا حدودي آزادي عمل را براي آنان فراهم نمايد تا آنان مجبور نباشند ساعات متمادي پوشش كامل را رعايت كنند.

2. برنامه‏ريزي در جهت توسعه فرهنگ حجاب بايد چنان باشد كه شرايط و مقتضيات فرهنگي، روحي و سني افراد لحاظ شود و نيز به نوع كار و خصوصيات اقليمي و منطقه‏اي ـ با رعايت اصل حكم حجاب ـ توجه شود. بدين ترتيب نبايد بر رنگ خاص يا شكل خاص پافشاري نمود.

3. بايد تدابيري انديشيد تا چادر و لباس‏هايي كه به عنوان حجاب استفاده مي‏شود با قيمت مناسب و سهل الوصول در اختيار همگان قرار گيرد.

4. توجه به حس تنوع‏طلبي و مدگرايي جوانان و متناسب با فرهنگ ديني و آداب محلي و منطقه‏اي آنان، الگوهاي پوششي ارائه شود.

7. توجه به هدايت زمينه‏هاي طبيعي ميل به خودنمايي

شايد بتوان گفت كه خودآرايي و تزيّن در زن، امري طبيعي است. در فرهنگ اسلام، تمايلات و غرايز انساني به هيچ وجه منفي تلقي نمي‏شود و سعي بر آن است كه با شيوه صحيح نگرش به تمايلات و ارضا مشروع آن، انسان را در جهت تكامل سرعت بخشد. در اين راستا، به زن توصيه مي‏كند غريزه خودآرايي را جهت دهد و آن را به محارم به ويژه همسر خويش اختصاص دهد.

هدايت و جهت‏دهي اين غريزه آن قدر مهم است كه اگر در موقع مناسب خود انجام نگيرد، جامعه را گرفتار كج‏روي و ابتذال خواهد كرد. جلوه‏گري زن و صرف انرژي و توان او در جهت جلب رضايت و توجه مردان يكي از نمودهاي اين ابتذال است، كه نهايتاً زبوني و حقارت قشر زن را در پي دارد چرا كه محيط اشتغال را به محيطي همراه با تبرج تبديل مي‏كند و بخشي از نياز مرد را در محيط اجتماعي اشباع مي‏نمايد و بازيچه مردان هوس‏باز مي‏شود.

8. تقويت مرزهاي زنانگي و مردانگي

تفاوت‏هاي تكويني زن و مرد، مطلبي انكارناپذير است و خداوند حكيم با احاطه بر اين تفاوت‏ها براي هر يك از دو صنف، وظايف و مسئوليت‏هايي مقرر فرموده تا نظام هستي به نحو احسن اداره شود. از اين رو در آيه 32 سوره نساء تفاوت‏هاي موجود بين زن و مرد را مطابق حق و عدالت مي‏داند. پس آرزوي تغيير آن‏ها يك نوع مخالفت با مشيت پروردگار تلقي مي‏شود:

(ولا تتمنّوا ما فضّل الله بعضكم علي بعض...)

بر اين اساس، قرآن كريم بر تفاوت‏هايي كه در سايه خلقت انسان به طور طبيعي در اصناف بشر قرار داده شده، صحه مي‏گذارد. اما اختلافاتي كه به دست بشر به خاطر روابط ظالمانه بشري به وجود آمده، به هيچ وجه مورد قبول اسلام نيست.

بدين ترتيب، پذيرش مرزها و تفاوت‏هاي جنسيتي ميان زن و مرد كه ريشه در نظام خلقت آن دو دارد، امري كاملاً منطقي و عقلاني است. اما تبعيض‏ها، بي عدالتي‏ها و بي توجهي به خواسته‏ها و آزادي‏هاي مشروع زنان كه ناشي از برداشت‏هاي ناصحيح از اسلام مي‏باشد و ريشه در انديشه‏هاي خرافي و مردسالارانه دارد امر را بر بسياري از مردم مشتبه ساخته و عموماً اين نحوه نگرش و برخورد را در مباني و معارف ديني و اعتقادي جست و جو مي‏كنند. اين همه، مسئوليت دست اندركاران فرهنگ و هنر را سنگين‏تر كرده كه در جهت تصحيح و پالايش افكار عمومي جامعه تلاش كنند و مرز ميان تعصبات و ارزش‏هاي ديني را بازشناسي و تفكيك نمايند.

اقدامات عملي كه مي‏تواند در زدايش اين نوع نگرش كارساز باشد، بسيار متنوع و متعدد است به عنوان مثال: در عرصه ورزش جهت حضور فعال و سالم بانوان بايد سرمايه‏گذاري شود مسلماً فراهم نمودن زمينه فعاليت بانوان در اين زمينه از نظر اقتصادي سرمايه‏گذاري مضاعفي را مي‏طلبد.

به ويژه در جامع اسلامي كه بايستي تقويت فرهنگ ديني و حفظ موازين اسلامي مدنظر مسئولين مربوطه باشد.

در عرصه دانش و پژوهش هم بايد اقدامات جدي صورت بگيرد. قشر پژوهشگر و فرهيخته بانوان شاهد تبعيض‏ها و نابرابري‏هايي در ارائه خدمات مراكز علمي ـ پژوهشي و كتابخانه‏ها هستند. وجود اين محدوديت‏ها كه نوعاً توجيه منطقي و يا شرعي ندارد جامعه فرهنگي زنان را به عقب‏نشيني از صحنه پژوهش و تحقيق سوق مي‏دهد، در حالي كه اگر دست اندركاران و مسئولان مراكز علمي و فرهنگي نگرشي مثبت به حضور زنان در اين عرصه داشته باشند، با چنين مشكلي روبرو نخواهيم بود.

راهكارهاي توسعه حجاب

در فرهنگ اسلام، محور اصلاحات فرهنگ سازي است. لذا با فعاليت‏هاي آموزشي، فرهنگي و تبليغي مي‏توان فضاي اجتماعي جامعه را به سمتي هدايت كرد كه افراد به صورت طبيعي و خودجوش به رعايت عفاف و حجاب رغبت نمايند.

راهكارهاي بنياديني كه مي‏توانند در توسعه حجاب نقش جدي ايفا نمايند بدين قرار است:

1. احياي فرهنگ اسلامي

پياده كردن آموزه‏هاي ديني و عيني نمودن دستور العمل‏هاي شريعت، وظيفه آحاد جامعه است. اما در اين ميان سازمان فرهنگي حكومت ديني، وظيفه‏اي مضاعف به دوش مي‏كشند و بايد خط مشي كلي جامعه را بر اجتناب از رذايل اخلاقي، ترغيب جوانان به ازدواج بنا نهند.

عدم اهتمام به تقويت باورهاي ديني و ارزش‏هاي اخلاقي سبب مي‏شود نسل جوان نسبت به ارزش‏ها بيگانه گشته و نسبت به اعتقادات ديني خود احساس حقارت نمايد و بن‏بست فكري در اين باب خودباختگي به فرهنگ غرب را در پي دارد.

احياي ارزش‏هاي اصيل اسلامي و فراخواني زن مسلمان به تعقل و دريافتن ارزش‏ها و آفريدن روح تعبد و تعهد نسبت به اين‏ها نقش مهمي در اين زمينه خواهد داشت.

2. اصلاح نگرش‏هاي فرهنگي در سياست گزاران و برنامه‏ريزان

تحليل صحيح، برنامه‏ريزي و سياست‏گذاري درست آن‏گاه ميسر مي‏شود كه از جزئي‏نگري پرهيز شود. گاهي برنامه‏ريزان به جاي آسيب‏شناسي و پرداختن به معضلات اساسي جامعه، به اتخاذ برنامه‏هاي موقتي رو مي‏آورند.

اين شيوه، آسيب‏هاي جدي بر جامعه تحميل مي‏كند.

آگاهي مجريان و توجه آنان به معضلات اخلاقي جامعه، اختصاص اعتبار مناسب و سوق دادن جامعه به سمت اصلاحات مي‏تواند گام مؤثري در رفع مشكلات فرهنگي جامعه باشد.

3. اصلاح عملكرد رسانه‏ها

گاهي برنامه‏هاي تبليغي و فرهنگي، زمينه تحقير زنان و تضعيف موقعيت آنان را فراهم نموده است. از اين رو مناسب است با اجتناب از عرضه برنامه‏هايي كه زنان را به سوي جلوه‏گري سوق مي‏دهد زمينه تعالي آن‏ها را فراهم سازند.

رعايت متانت و حفظ پوشش كه ضامن مصونيت اخلاقي و رواني زن به هنگام حضور در عرصه‏هاي اجتماعي است، گاه در ميان هنرپيشگان مورد بي‏مهري قرار گرفته و حجاب سنتي و اصيل تحقير شده است.

نهادهاي فرهنگي بايد بيش از پيش به تربيت هنرمندان و هنرپيشگان متعهد به مباني اعتقادي بپردازند تا حفظ ارزش‏هاي ديني نه به عنوان تحميل قانوني، بلكه به عنوان باورهاي قلبي و تمايلاتي خودجوش متجلي شود.

4. اصلاح نظام الگوسازي

انسان پيوسته در اين انديشه است ارزش‏هايي را كه باور دارد در چهره‏اي مجسم بنگرد. مسأله الگو در اخلاق اسلامي و روان‏شناسي نيز جايگاه مهمي دارد. از اين رو، قرآن كريم زناني شايسته چون آسيه همسر فرعون و حضرت مريم(س) را معرفي و از آنان تجليل نموده است.

يكي از تأسف‏هاي جدي عصر حاضر اين است كه زن مسلمان به طور بايسته با چهره‏هاي بلند تاريخ اسلام آشنا نيست.

5. به‏كارگيري روش‏هاي صحيح براي گسترش حجاب

طي كردن مسير اعتدال و پرهيز از افراط و تفريط مي‏تواند فضاي رغبت و ميل به رعايت حجاب را فراهم نمايد. اگر شهرسازي و معماري به ويژه در مراكز آموزشي دخترانه به گونه‏اي باشد كه تا حدودي آزادي عمل را براي آنان فراهم نمايد و نيز شرايط و مقتضيات فرهنگي، روحي و سني افراد لحاظ شود و نيز به نوع كار و خصوصيات اقليمي و منطقه‏اي توجه شود.

و در نهايت به حس تنوع‏طلبي و مدگرايي جوانان توجه شود و متناسب با فرهنگ ديني و آداب محلي و منطقه‏اي آنان، الگوهاي پوششي ارائه شود.
..............................................................................
منبع: ماهنامه پيام زن، شماره 184 و 185
دوشنبه 3 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 314]