- گذری بر وقف‌نامه حضرت علی (علیه السلام)

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

راسخون : حضرت علی (ع) يكی از اولين و بزرگ‌ترين واقفان جهان اسلام است كه موقوفات ايشان حتی پس از گذشت 14 قرن هنوز پابرجا است و حجاج در مسجد شجره از چاه‌های وقفی‌ آن حضرت (آبار علی(ع)) استفاده می‌كنند، ايشان برای موقوفاتی كه انجام می‌دادند وقف‌نامه می‌نوشتند، در وقف نامه علی(ع) آمده است: اين آن چيزی است كه وصيت نموده و دستور داده است به آن در امور و داراييش، بنده خدا علی، برای خوشنودی خدا تا مرا به واسطه آن به بهشت برد و دوزخ را از من برای خاطر آن دور سازد و آتش جهنم را بر من روا نداند در روزی كه گروهی رو سفيد و گروهی رو سياه می‌شوند. وصيت چنين است: املاكی كه در «ينبع» و اطراف آن دارم و نسبت آنها به من شناخته شده است، همه آنها و بندگان در آنها صدق است. جز بندگانم «رباح» و «ابونيرز» و «جبير» كه اين سه تن آزادند و هيچ كس برآنها تسلطی ندارد. ايشان غلامان من‌اند و در امور ياد شده پنج سال كار می‌كنند و حق برداشت مخارج و هزينه خود و فرزندانشان را دارند، با حفظ اين مراتب آنچه در وادی‌القری دارم و همه از اموال خودم می‌باشد اختصاص به فرزندان فاطمه دارد و بندگان در اين املاك صدقه‌اند و در راه خدا مصرف می‌شود، و آنچه در «ديمه» دارم و افرادی كه در آنجا هستند نيز صدقه است. جز «زديق» كه مانند غلامان ياد شده می‌باشند، و آنچه در «اذينه» دارم با آنان كه در آنجا هستند نيز صدقه است و «فقيرين» چنانچه می‌دانيد نيز صدقه است و بايد در راه خدا مصرف شود. آنچه از اموالم در اينجا ياد كردم همه صدقه لازم قطعی است و اين حكم در زندگی و پس از مرگ من جاری خواهد بود، بايد در آنچه سبب خوشنودی خدا و در راه خداست به مصرف رسد و خويشانم از بنی‌هاشم و بنی‌مطلب نزديك و دور بهره برند. نظارت بر اين اوقات و صدقات با (فرزندم) حسن بن‌علی است‌. از آنها به قدر ضرورت خود بدون زياده‌روی بهره می‌برد و در مواردی كه رضای الهی در آن است صرف می‌نمايد. در اين كار بر او باكی نيست. اگر خواست بخشی از آنها را بفروشد تا قرضی را ادا كند، بفروشد باكی بر او نيست، و اگر بخواهد می‌تواند املاك برجسته و نفيس قرار دهد، فرزندان علی و غلامان و اموال وی اختيارشان در دست حسن بن علی است. و اگر خانه حسن بن علی جز خانه صدقه باشد و خواست كه آن را بفروشد می‌تواند بفروشد، بر او باكی نيست. اگر بخواهد می‌تواند بفروشد و قيمتش را به سه بخش تقسيم كند، قسمتی را در راه خدا مصرف نمايد و قسمتی را به بنی‌هاشم و بنی‌مطلب و قسمتی رابه فرزندان ابوطالب بدهد، در مواردی كه خدا می‌پسندد از اين قسم به مصرف رساند. اگر پيشامدی برای حسن رخ داد (و از اين جهان درگذشت) درحالی كه حسين زنده باشد، اين كارها بر عهده او می‌شود، بايد آنچه را به حسن دستور دادم وی انجام دهد. نوشتم و بر اوست آنچه بر عهده حسن بود. برای فرزندان دو فرزند فاطمه (حسن و حسين) از صدقه علی آن چيز خواهد بود كه برای فرزندان علی تعيين شد، و من برای دو فرزند فاطمه قراردادم به جهت خشنودی خدای عزوجل و حفظ حرمت رسول الله و تعظيم و بزرگداشت و رضای خدا و رسول است. اگر برای حسن و حسين پيشامدی رخ داد، آخرين اين دو نفر در فرزندان علی جستجو می‌كند، اگر كسی را از آنان يافت يا كه صلاحيت و اسلام و امانت او را بپسندد، كارها را بدو محول می‌سازد، و اگر كسی را در آنها نيافت كه واجد شرايط باشد به يكی از فرزندان ابوطالب كه دارای صلاحيت باشد كارها را محول می‌كند، و اگر ديد بزرگان و صاحب‌نظران فرزندان ابوطالب درگذشته‌اند به يكی از مردان بنی‌هاشم كه او را واجد شرايط می‌داند، می‌سپارد. بر آن كسی‌كه كارها بدو محول می‌گردد، شرط می‌شود كه اصول اموال را حفظ كند و بهره آن را انفاق نمايد در آنچه او را بدو دستور داده‌ام، از سبيل‌الله و بر خوشان از بنی‌هاشم و بنی‌مطلب، دور و نزديك، چيزی از آن اصول به فروش نمی‌رسد و بخشيده نمی‌شود و به ارث منتقل نمی‌گردد. آنچه در اختيار محمد بن علی (ابن الحنفيه) است در اختيار او می‌ماند و پس از او به اولاد فاطمه منتقل می‌شود، و آن دو برده كه نامشان را در صحيفه كوچك آورده‌ام، آزادند. اين است آنچه علی در اموالش دستور می‌دهد از روزی كه به مسكن آمده، و اين وصيت برای خشنودی خدا و پاداش در آخرت انجام گرفته، و از خدا در هر حال ياری می‌خواهم، بر هيچ فرد مسلمانی كه ايمان به خدا و روز واپسين دارد، حلال نيست كه در اموالم كاری كند جز دستوری كه داده‌ام و از نزديك يا دور خلاف امر من انجام دهد. سپس آن حضرت در ادامه وصيت‌نامه فرمودند: اين است آنچه علی در اموال خود دستور می‌دهد از روزی كه به مسكن آمده است. شاهدان اين وصيت ابوشمر بن ابرهه و صمصعه بن صوحان و يزيد بن قيس وهياج بن هياج می‌باشند. اين وصيت را علی بن طالب به دست خود پس از گذشتن ده روز از جمادی الاول سال سی و هفت نوشته است./2759/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 317]